Özellikle kış aylarında artış gösteren ve enfeksiyona bağlı ölümlerde başı çeken zatürre, dünyada her yıl 4 buçuk milyon kişinin hayatını kaybetmesine neden oluyor. Ölüm nedenleri arasında altıncı sırada yer alan zatürrenin, çoğu zaman griple karıştırılarak tedavisinde geç kalınmasının hayati risklere neden olabildiğini söyleyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Zekai Tarım, zatürreyi gripten ayıran en temel göstergeler ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verdi.
İçindekiler
Soğuk hava, kapalı mekan, kolayca bulaşan virüs ve bakteriler… Kış aylarıyla birlikte üst solunum yolu enfeksiyonu ve griple birlikte çok sık rastlanan bir hastalık daha var ki o da zatürre. Üstelik bu iki hastalıkla belirtilerinin neredeyse benzer olması, çok sık karıştırılabilmesine, bu nedenle zatürrenin tedavisinde geç kalınarak daha da ilerlemesine yol açabiliyor. Zatürre mikroorganizmaların neden olduğu akciğer dokusunun iltihabıdır, genellikle bakteriler ve virüsler nedeniyle oluşur.
Zatürre (pnömoni) nedir? Kimlerde görülür? Belirtileri ve tedavisi
Ülkemizde ve dünyada en sık görülen hastalıklar arasında yer alan zatürre, yaşlıları, çocukları, hamileleri, kronik hastalığı ve beslenme bozukluğu olanları çok daha fazla tehdit ediyor. Toplum kökenli pnömoni (zatürre) ayakta geçirilen hafif bir enfeksiyondan, hastanede yatmayı, hatta yoğun bakımı gerektirecek ağır bir hastalığa kadar değişik şekillerde olabilir. Dünyada her yıl 4 buçuk milyon kişi bu nedenle hayatını kaybetmektedir. Ölüm nedenleri arasında altıncı sırada yer alan ve soğuk havalarda görülme sıklığı artan zatürrenin, çoğu zaman griple karıştırılarak tedavisinde geç kalınması ciddi sorunlara hatta ölüme bile neden olabiliyor.
Zatürre ‘tipik ve atipik’ olmak üzere iki gruba ayrılır. Tipik zatürre; üşüme, titreme, birden yükselen ateş, öksürük, koyu renkli balgam ve yan ağrısı ile kendini gösterir. Daha çok gençlerde görülen atipik zatürrenin ise; ateş, halsizlik, baş ağrısı gibi belirtilerle birlikte kuru öksürük ve hırıltılı solunum gibi yakınmalarla ortaya çıktığını belirten Dr. Zekai Tarım, zatürrenin en çok solunum yoluyla bulaştığını belirtiyor. Kişinin öksürüğü, hapşırığı ile havaya yayılan mikroplar saatlerce ortamda asılı kalırken, sağlıklı kişilerin bu mikropları soluması hastalığın kolayca bulaşmasına yol açıyor.
Toplu taşıma araçları, kalabalık mekanlar, temas ve kişilerin bardak hatta havlu gibi özel eşyalarını kullanmak da riski artırıyor. Öte yandan kirli sularda oluşan bakterilerden dolayı su sistemleri ve klimalar da bu tehlikeli hastalığın yaygınlaşmasına neden olabiliyor.
Zatürrenin üst solunum yolu enfeksiyonu ve griple çok sık karıştırılabilmesinden dolayı çok daha tehlikeli bir hal alabildiğini vurgulayan Dr. Tarım “Bu nedenle hastalar doktora başvurduklarında ilerlemiş bir zatürre ile karşılaşabilirler. Zatürreyi gripten ayırt etmede 4 önemli işaret;
Hastanın ateşinin düşmemesi, tansiyonun çok düşmesi, solunum sıkıntısı ve aşırı terleme ile su kaybetmesi hastalığın genel seyrini çok olumsuz etkilemekte ve hastanede yatırılarak tedaviyi gerektirmektedir” diyor.
Gribi zatürreyle karıştırmanın bedeli ölümcül olabilir: İşte farklar!
Prevenar 13 (zatürre) aşısı nedir, nasıl yapılır? Yan etkileri nelerdir?
Grip ve zatürre, farklı patojenlerin neden olduğu iki ayrı hastalık olmakla birlikte, özellikle yaşlı yetişkinler, küçük çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde gribin zatürreye yol açması mümkündür. Grip, bağışıklık sistemini zayıflatarak bakterilerin zatürre gibi ikincil enfeksiyonlara neden olmasını kolaylaştırır. Ayrıca grip virüsü solunum yolunun iç yüzeyine zarar verdiğinde, bakteriler akciğerlere girebilir ve enfeksiyona neden olabilir.
Zatürre ağrısı genellikle göğüste hissedilir, bazı durumlarda ağrı sırt veya omuza da yayılabilir. Ancak ağrının tam yeri ve şiddeti kişiden kişiye değişebilir. Ağrı genellikle derin nefes alırken veya öksürürken kötüleşen keskin veya bıçak saplanır gibi bir ağrıdır.
Zatürre, akciğerlerde bakteri, virüs veya mantarların neden olabileceği bir enfeksiyondur ve çoğunlukla tedavi olmadan, kendiliğinden iyileşmez. Bazen bağışıklık sistemimiz bazı hafif zatürre enfeksiyonlarının üstesinden gelebilir ancak bu durumu oluruna bırakmak son derece risklidir. Tedavi edilmezse pnömoni ciddileşebilir ve solunum yetmezliği, sepsis ve hatta ölüm gibi komplikasyonlara yol açabilir.
Genellikle hemen teşhis edilen ve tedavi edilen hafif pnömoni vakalarında, tedaviye başladıktan sonra birkaç gün ila bir hafta içinde iyileşme görülür. Ateş ve öksürük gibi belirtiler bu süre içinde düzelmeye başlar. Ancak, semptomlar düzelse bile, doktorunuzun reçete ettiği antibiyotik veya antiviral ilaçların tam kürünü tamamlamanız önemlidir.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?