Yumurtalık (over) kisti nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Yumurtalık kisti doğurgalık yaşlarındaki kadınlarda çok sık görülür. Çoğu kist zararsız olmasına ve kendiliğinden geçmesine rağmen doktorunuz, büyüyüp problemlere neden olmayacağından emin olmak için her yumurtalık kistini takip etmek isteyecektir. Yumurtalık kistlerinin çoğu küçüktür ve belirtilere neden olmaz. Bazıları kendiliğinden geçerler. Bazıları, burkulma, kanama ve patlama nedeniyle belirtilere neden olabilirler. Karında küt bir ağrıya veya ilişki sırasında ağrıya da neden olabilirler. Çoğu fonksiyonel (işlevsel kist) bir veya iki ayda tedavi gerektirmeden kendiliğinden geçer. Kistiniz büyük ve şikayetlere neden oluyorsa doktorunuz hormon (doğum kontrol hapı) tedavisi veya ameliyat önerebilir.

Yumurtalık (over) kisti nedir?

Yumurtalık (over) kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Aylık Adet Döngünüz

İki yumurtalıktan biri (her biri ceviz büyüklüğünde), adet döngünüz sırasında her ay bir yumurta üretir. Yumurta, yumurtalığın içindeki bir su kesesi içinde büyür. Adet döngünüzün yaklaşık 5’inci gününde öströjen hormonu rahim döşemesini, muhtemel bir gebelik için hazırlamak amacıyla, büyütüp kalınlaştırmak için uyarır.

Yaklaşık 14’üncü günde yumurtalıktaki kese 2-2.5 cm çapa ulaşmıştır ve çatlayarak karnın içine toz zerresi büyüklüğündeki bir yumurta salınır. Buna yumurtlama denir.

Kadınlar yumurtlama zamanı civarında hamile kalabilirler. Yumurta, erkeğin spermi ile döllenebileceği yer olan rahme bağlı iki tüpten birine doğru hareketlenir. Yumurtlama sonrası içi boşalan kese korpus luteum halini alır ve sonraki adet kanamasına kadar sebat eder. Korpus luteum, rahim döşemesini büyüten hormonları üretir.

Yumurtalık Kisti Belirtileri

• Adet düzensizlikleri (En sık verdikleri belirtidir) ,
• Karında şişlik,
• Karın veya kasık ağısı,
• Sindirim sitemi bozuklukları (kabızlık, ağrılı dışkılama),
• İdrar yolu şikayetleri: sık idrara çıkma gibi

Yumurtalık kistlerinin çoğu küçüktür ve belirtilere neden olmaz. Bazıları kendiliğinden geçerler. Bazıları, burkulma, kanama ve patlama nedeniyle belirtilere neden olabilirler. Karında küt bir ağrıya veya ilişki sırasında ağrıya neden olabilirler. Over kistleri kabaca; habis (malign, kötü huylu) ve selim (benign, iyi huylu) olarak ayrılabilirler. En sık görülen kistler iyi huylu olanlardır.

Tümör nedir? Benign ve malign tümörlerin özellikleri ve belirtileri

Yumurtalıklarda bir sorun oluştuğunda belirtiler diğer organlara göre daha azdır. Bu sebeple yumurtalık kistleri büyümelerine rağmen hiçbir belirti vermezler ve ancak rutin kontroller esnasında hekim fark edilirler. Yumurtalık kistleri 25 cm gibi büyük boyutlara ulaşsalar bile hastada karında şişkinlik dışında her hangi bir belirti oluşmayabilir.

Bazı kistler kanser olabilir. Yumurtalık kanseri riski yaşınız büyüdükçe artar. Yumurtalık kanserinin erken evrelerde sıklıkla hiç belirtisi olmamasına rağmen onun uyarı işaretlerinin farkında olmalısınız:

Yumurtalık kanseri belirtileri

• Karnın büyümesi veya şişmesi
• Geçmeyen bulantı veya mide yanması
• İştah kaybı
• Kasık ağrısı

Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz doktorunuza başvurun. Yumurtalık kistleri erken saptanırsa onların neden olduğu problemlerin birçoğu tedavi edilebilir.

Yumurtalık Kisti Teşhisi

Yumurtalık kistleri sıklıkla rutin bir muayene sırasında saptanırlar. Doktorunuz büyümüş bir yumurtalık saptadığında tanıyı doğrulamak için başka tetkikler isteyebilir:

• Ultrason: Ses dalgaları kullanarak iç organların görüntüsünün çıkarılıp bunun ekrandan izlenebildiği bir işlem
• Laparoskopi: Bir doktorun doğrudan vücudun içine bakmasına olanak tanıyan cerrahi bir işlemdir. Laparoskop (ince bir ışıklı teleskop) üreme organlarını gözlemek için karına yerleştirilir. Laparoskopi, kistinizi tedavi etmek için de kullanılabilir.
• Kan testleri: Kandaki maddeleri ölçmek için tetkik yapılır ve tanıyı doğrulamaya yardımcı olur. Böyle bir tetkik, yumurtalık kanseri riskini saptamak için kullanılabilen CA 125’i ölçer.

Bu testlerin bazıları, tedaviyi planlamakta yardımcı olabilecek daha fazla bilgiyi sağlar. Bazıları, sadece yüksek problem riski varsa kullanılabilir.

Kadınlarda kasık ağrısı neden olur? Tedavisi ve çözüm önerileri

Yumurtalık Kisti Çeşitleri

Yumurtalık kistleri çocuk doğurma çağındaki kadınlarda oldukça sık görülür. Çoğu kist, adet döngüsü sırasında değişen hormon seviyelerinden ve yumurtalıklardan yumurtaların üretilip salınmasından (yumurtlama) kaynaklanır. Bir kadın bir veya birçok kist geliştirebilir.

Yumurtalık kistlerinin büyüklükleri değişkendir (bezelye kadar küçükten greyfurt kadar büyüğe). Yumurtalık kistlerinin farklı tipleri vardır ve her tip çeşitli belirtilere neden olur. Tüm kistler kanayabilir, patlayabilir, burkulabilir ve ağrıya neden olabilir. Çoğu kist iyi huyludur (kanser değildir). Bununla birlikte, birkaç kist kötü huylu (kanserli) çıkabilir. Bu nedenle, tüm kistlerin doktorunuz tarafından kontrol edilmesi gerekir.

Fonksiyonel (İşlevsel) yumurtalık kisti

Fonksiyonel (işlevsel) kistler en sık görülen yumurtalık kisti çeşididir. Normal yumurtlama sürecinde değişen dokudan gelişir. İki tip işlevsel kist vardır, folikül (yumurta kesesi) kisti ve korpus luteum kisti. Bu kistlerin her ikisi de ya hiç şikayet vermez yada çok az şikayet verir. Bu kistler birkaç ay içinde kaybolurlar.

Dermoid kist

Dermoid kistler deri, kıl, yağ ve diş gibi farklı tiplerde dokulardan meydana gelirler. Her iki yumurtalıkta bulunabilirler. Dermoid kistler sıklıkla küçüktürler ve belirtilere neden olmayabilirler. Bununla birlikte, büyüyüp şikayet verebilirler.

Östrojen nedir? Ne işe yarar? Eksikliği ve fazlalığı ne tür sorunlar yaratır?

Kistadenom yumurtalık kisti

Kistadenomlar, yumurtalıkların dış yüzeyindeki hücrelerden gelişen kistlerdir. Genellikle iyi huyludurlar fakat problem yaratabilirler. Kistadenomlar çok büyüyebilir ve karın organlarını tahriş edip ağrıya neden olabilirler.

Endometrioma (Çikolata Kisti)

Endometriomalar, rahim döşemesi dokusu yumurtalıklar içinde büyüdüğünde oluşan kistlerdir. Bu yüzden, bu doku hormonlardaki aylık değişikliklere yanıt verir. Doku her ay kanar ve bu da onun yumurtalıkta gittikçe büyüyen bir kist haline gelmesine neden olur. Endometrioma, “çikolata kisti” olarak da bilinir çünkü koyu, kırmızımsı-kahverengi kanla doludur. Endometrioma, endometriozis olarak bilinen bir hastalığa bağlıdır. Özellikle adet kanaması veya cinsel ilişki sırasında ağrı vardır.

Çoğul yumurtalık kistleri

Düzenli olarak yumurtlamayan kadınlar çoğul kistler geliştirebilirler. Bu, yumurtalıkların büyüyüp birçok küçük kist içerdiği bir bozukluktur. Polikistik yumurtalık sendromu (PCOS) denen bir durumla bağlantılı olabilir. Bu durum, düzensiz adet kanamaları, kısırlık ve vücut tüylerinde artışa neden olur.

Yumurtalık Kisti Tedavisi

Kistiniz hiçbir belirti vermiyorsa doktorunuz onu sadece 1-2 ay izleyebilir. Çoğu fonksiyonel (işlevsel kist) bir veya iki ayda kendiliğinden geçer.

Polikistik over sendromu nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Kistiniz büyük ve şikayet veriyorsa doktorunuz hormon (doğum kontrol hapı) tedavisi veya ameliyat önerebilir. Tedavinin şekli birçok faktöre bağlıdır:

• Kistin büyüklük ve tipi
• Yaşınız
• Şikayetleriniz
• Çocuk sahibi olma isteğiniz

Yumurtalık kisti hormon tedavisi

Doğum kontrol hapları

Doktorunuz fonksiyonel (işlevsel) yumurtalık kistlerini tedavi etmek için doğum kontrol hapları reçete edebilir. Doğum kontrol haplarındaki hormonlar yumurtlamayı durdururlar. Bu yumurta keselerinin gelişmesini önler ve dolayısıyla yeni kistlerin oluşmasını durdurur. Doğum kontrol hapları, özellikle sigara içenler ve 35 yaşından büyükler için olmak üzere, her kadın için uygun olmayabilir. Doktorunuz, hormon tedavisinin sizin için uygun olup olmadığına karar vermenize yardımcı olacaktır.

Menopoz nedir? Ne zaman başlar? Belirtileri ve tedavisi

Yumurtalık kisti ameliyatı

Doktorunuz kisti almak için ameliyat önerebilir. Hangi tip tedavinin sizin için en iyisi olduğuna o karar verecektir. Gerekli olan cerrahinin tipi ve büyüklüğü birçok faktöre bağlıdır. Bazen yumurtalık bırakılırken kist alınabilir (kistektomi denir). Bazı vakalarda yumurtalıkların biri veya her ikisinin alınması gerekebilir. Doktorunuz, ameliyat başlayana kadar hangi işlemin gerekli olduğunu bilemeyebilir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör