Yorgunluk neden olur? Hangi hastalıkların belirtisidir? Ne iyi gelir?

Yorgunluk, sürekli bir bitkinlik ve halsizlik hissidir. Trafik ve işyeri kazalarında risk faktörü olan yorgunluğa; tıbbi durumlar, yaşam tarzı, zihinsel sorunlar, stres gibi faktörler neden olabilir. Anemi, diyabet, tiroid, enfeksiyonlar, hormonal sorunlar, karaciğer veya böbrek problemleri, depresyon, kronik yorgunluk sendromu veya uyku apnesi yorgunlukla ilişkilidir. Aşırı yorgunluk, depresyon, motivasyon eksikliği, uyku hali, kas zayıflığı, ağrı gibi semptomlarla birlikte gelişir. Dinlenme, düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme gibi basit değişikliklerle çözülmeyen yorgunluk, altta yatan sağlık sorunundan kaynaklanıyor olabilir. Özellikle altı aydan uzun süren kronik yorgunluk mutlaka bir doktor tarafından değerlendirilmelidir. Durumunuza bağlı olarak, tedavi planı ilaç, egzersiz veya terapi kombinasyonunu içerebilir.

Yorgunluk nedir?

Yorgunluk, genel bir halsizlik, bitkinlik ve enerji eksikliği hissidir. Kronik veya geçici bir durum olabilen yorgunluk, bir hastalıktan çok bir semptomdur. Aşırı yorgunluk birçok fiziksel ve zihinsel hastalığın yaygın belirtisidir; bazı ilaçların yan etkisidir; ayrıca, çok az veya fazla fiziksel aktivite, yetersiz uyku, kötü beslenme gibi yaşam tarzı seçimlerinin doğal bir sonucudur. Uykulu olmak veya hissetmekten farklıdır; uyumak için ezici bir dürtü duyan kişi, dinlendikten sonra da zinde hissetmez. Bitkinlik hissi sabahları yataktan kalkmayı, günlük işleri yapmayı, işe gitmeyi zorlaştırabilir. Beslenme, egzersiz veya uyku alışkanlıklarınızı değiştirerek semptomlarınızı hafifletebilirsiniz. (1)

Halsizlik neden olur? Hangi hastalıkların belirtisidir? Halsizliğe ne iyi gelir?

Kronik Yorgunluk Sendromu nedir?

Kronik Yorgunluk Sendromu (KYS), en az altı ay süren, altta yatan tıbbi bir durumla tam olarak açıklanamayan, aşırı yorgunluk ile karakterize karmaşık bir hastalıktır. Miyaljik Ensefalomiyelit veya Sistemik Efor İntolerans Hastalığı olarak da bilinir. Aşırı yorgunluk hissi, fiziksel veya zihinsel aktivite ile kötüleşir ve dinlenmekle düzelmez. Çocuklar dahil herkesi etkileyebilir, kadınlarda sık rastlanır. (2)

Kronik Yorgunluk Sendromu’nun nedenleri

Birçok teori olmasına rağmen, KYS’nin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Aşağıdaki faktörler hastalık riskini artırabilecek potansiyel nedenlerdir:

• Glandüler ateş, insan herpes virüsü 6, Epstein-Barr virüsü gibi viral enfeksiyonlar
• Pnömoni gibi bakteriyel enfeksiyonlar
• Bağışıklık sistemi sorunları
• Hormonal dengesizlikler
• Yaralanma, ameliyat, psikolojik stres gibi fiziksel veya duygusal travmalar
• Genetik faktörler

İç sıkıntısı neden olur? Nasıl geçer? Ne iyi gelir?

Kronik Yorgunluk Sendromu’nun belirtileri

Belirtilerin şiddeti günden güne farklılık gösterebilir, karakteristik semptomlar şunlardır:

• Aşırı yorgunluk
• Uyku sorunları
• Kas, eklem, boğaz veya baş ağrısı
• Grip benzeri semptomlar
• Baş dönmesi, kalp çarpıntısı
• Hafıza, odaklanma, konsantrasyon sorunları
• Boyunda veya koltuk altında genişlemiş lenf düğümleri

Kas ağrısı neden olur? Nasıl geçer? Belirtileri ve tedavisi

Kronik Yorgunluk Sendromu’nun tedavisi

KYS tanısını doğrulamak için; belirtiler ve tıbbi geçmiş değerlendirildikten sonra, benzer semptomlara sahip diğer hastalıkları ekarte etmek için çeşitli tıbbi testler istenebilir. KYS tedavisi semptomları iyileştirmeye odaklanır. Hastanın nasıl etkilendiğine bağlı olarak tedaviler şunları içerir: (3)

• Bilişsel davranışçı terapi
• Kademeli egzersiz terapisi adı verilen yapılandırılmış egzersiz programı
• Ağrı, mide bulantısı, uyku problemleri için ilaç tedavisi

Yorgunluk neden olur?

Yaşam tarzı faktörleri:

• Aşırı fiziksel efor veya fiziksel aktivite eksikliği
• Aşırı kilolu veya zayıf olmak
• Yetersiz veya çok fazla uyku
• Kötü beslenme
• Alkol, uyuşturucu, sigara, kafein
• İşsizlik veya ağır fiziksel çalışma, stresli çalışma ortamı, uzun ve düzensiz çalışma saatleri gibi işyeri kaynaklı nedenler

Uyku apnesi nedir? Apne belirtileri, testi, tanısı ve tedavisi

Tıbbi durumlar:

• Anemi, aşırı kan kaybı
• Kronik Yorgunluk Sendromu
• Soğuk algınlığı, grip, sıtma, tüberküloz, enfeksiyöz mononükleoz, Sitomegalovirüs, HIV, hepatit gibi enfeksiyonlar
• Hormonal bozukluklar, tiroid hastalıkları
• Uyku apnesi, narkolepsi, insomnia gibi uyku bozuklukları
• Anoreksiya, bulimia, obezite gibi kilo sorunları ve yeme bozuklukları
• Kalp ve akciğer hastalıkları, diyabet, yüksek tansiyon
• Böbrek ve karaciğer hastalıkları
• Sistemik lupus, artrit, fibromiyalji gibi otoimmün bozukluklar
• Gastroözofageal reflü hastalığı, enflamatuar barsak hastalığı
• Kanserler ve kemoterapi, radyoterapi gibi kanser tedavileri
• Vitamin, mineral eksiklikleri, zehirlenmeler
• Dehidrasyon
• Gebelik

Ani oluşan dayanılmaz uyku ataklarına dikkat! Hastalık habercisi olabilir

Psikolojik nedenler:

• Anksiyete (kaygı), stres
• Depresyon
• Mevsimsel duygulanım bozukluğu
• Keder, yas
• Tükenmişlik

İlaçlar:

• Bazı antidepresanlar, anksiyete ilaçları, sakinleştiriciler
• Antihipertansifler, statinler, steroidler, antihistaminikler, diüretikler

Anksiyete nedir? Kaygı neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Yorgunluk belirtileri

Yorgunluğun belirtileri fiziksel, zihinsel, duygusal olabilir ve fiziksel efordan sonra kötüleşme eğilimindedir.

• Geçmeyen halsizlik, uyku hali
• Baş ağrısı, baş dönmesi
• Kaslarda ağrı, acı, güçsüzlük
• Reflekslerde yavaşlama
• Karar ve yargılamada bozulma
• Sinirlilik, kaygı, huzursuzluk
• El-göz koordinasyonunda bozulma
• İştah kaybı
• Bulanık görüş
• Hafıza sorunları, zayıf konsantrasyon, öğrenme zorluğu, motivasyon eksikliği
• Şişkinlik, karın ağrısı, kabızlık, ishal
• Tüm vücut yorgunluğu, düşük enerji

Bulimia nervoza kimlerde görülür? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Yorgunluk hangi hastalıkların habercisidir?

• Kanser, diyabet
• Depresyon
• Lupus, romatoid artrit, fibromiyalji
• Hipotiroidizm
• Kronik Yorgunluk Sendromu
• Huzursuz bacak sendromu, uyku apnesi
• Kalp yetmezliği, aritmi, koroner kalp hastalığı
• D ve B12 vitamini eksiklikleri
• Anemi
• Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), astım, amfizem, zatürre
• Addison hastalığı, Cushing sendromu, Multipl skleroz

Huzursuz Bacak Sendromu nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Yorgunluğa ne iyi gelir?

Yorgunluğa neden olan hastalık tedavi edilmezse, fiziksel ve duygusal sağlığa zarar verebilir. Bununla birlikte, bazı yaşam tarzı değişiklikleri yorgunluğu hafifletmeye yardımcı olabilir. (4)

Kaliteli uyku

Kaliteli uyku, yorgunluğu yönetmenin önemli bir parçasıdır. İyi bir uyku için:

• Tam bir gece uykusu için erken yatın.
• Her gece 7-9 saat uyumayı; her gün aynı saatte yatmayı ve uyanmayı hedefleyin.
• Yatak odasının karanlık, sessiz olmasına özen gösterin.
• Televizyon, bilgisayar, telefon ekranı ışıkları beyin aktivitesini uyararak uyku kalitesini etkileyebileceği için, uyumadan bir saat önce cihazları kapatın.
• Yatmadan önce yemek yemeyin, kafein almayın, egzersiz yapmayın.
• Yatmadan önce ılık banyo yapmak, rahatlatıcı müzik dinlemek, zihni stresli düşüncelerden arındırmaya yardımcı olur.

KOAH nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Yeme-içme alışkanlıkları

Beslenme, kişinin yorgun veya enerjik olmasını etkileyebilir. Dengeli bir diyet sağlığa ve iyi bir uykuya katkıda bulunur.

• Gün boyunca küçük, sık öğünler yemek kan şekeri seviyesini sabitlemeye yardımcı olur.
• Abur cuburdan kaçının.
• Tam tahılları, kompleks karbonhidratları tercih edin.
• Bol miktarda taze meyve, sebze tüketin.
• Kalsiyum, magnezyum, potasyum, demir, D vitamini ve B12 vitamini eksikliği yorgunluğa neden olabilir. Gıdalara ek olarak doktor kontrolünde takviye alabilirsiniz.
• Muz, yağsız proteinler (hindi, tavuk, balık), kuruyemişler (ceviz, badem, kaju), yumurta, elma enerji kaynağı gıdalardır.

Fiziksel aktivite

Düzenli egzersiz yorgunluğu azaltarak iyi bir uyku düzeni sağlayabilir. Harekete geçmek kalbin, akciğerlerin ve kasların çalışma verimliliğini de artırır. Bununla birlikte yoga, meditasyon ve nefes egzersizleri içeren bir farkındalık programı, yaşam kalitesini arttırarak kaygı ve depresyonu azaltmaya yardımcı olabilir.

Yorgunluğa iyi gelen şifalı bitkiler

Yeşil çay

Metabolizmayı hızlandıran, bağışıklık sistemini güçlendiren yeşil çay yorgunluk için de birebirdir. Vücudu rahatlatırken içerdiği kafein sayesinde gün boyu enerji verir. Hücre hasarını önlemeye yardımcı doğal antioksidanlar ve koruyucu bileşikler içerir. (5)

Yeşil çayın faydaları nelerdir? Nasıl demlenir, neye iyi gelir?

Yeşil çay demlemek için bir fincan suyu kaynatın, birkaç dakika bekleyin. İçerisine 1 çay kaşığı yeşil çay ilave edin, 5 dakika demlendikten sonra süzün. Dilerseniz içine limon, tarçın çubuğu, bal ilave edebilir, sıcak veya soğuk tüketebilirsiniz.

Çörekotu

Vitamin ve mineral kaynağı olan çörekotu, doymamış yağ asitleri açısından da zengindir. İçerdiği timokinon sayesinde kansere karşı koruma sağlar. Kas ve eklem ağrılarını azaltır, bağışıklığı güçlendirir, uykuyu düzenler, stres ve gerginliği azaltarak rahatlatır. Yorgunluğa karşı çörekotunun tohumundan ve yağından yararlanılabilir. Günlük yaklaşık 1 tatlı kaşığı çörekotu salata, yoğurt, omlet çeşitleriyle birlikte; çörekotu yağı da aç karnına, günde 1-2 çay kaşığı tüketilebilir. (6)

Hibiskus

Kafein içermeyen hibiskus, antioksidanlar açısından oldukça zengindir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, hücre hasarını önler, önemli bir C vitamini kaynağıdır. Sıcak ve soğuk olarak içilebilen hibiskus çayı kronik yorgunluğa karşı güçlü bir enerji deposudur.

Hibiskus çayı nasıl demlenir? Hibiskus çayının faydaları ve zararları

Ginseng

Antioksidan özelliğe sahip ginseng, stres kaynaklı yorgunluk için yaygın olarak kullanılır. Enerjiyi arttırır, vücudu canlandırır, bağışıklık sistemini güçlendirir. Kurutulmuş ginseng kökü, küçük parçalar şeklinde kesilerek veya rendelenerek çay olarak tüketilebilir. Kaynayan suya eklenen ginseng, 5 dakika demlendikten sonra süzülerek içilebilir. (7)

Biberiye

Birçok vitamin ve mineral içeren biberiye oldukça güçlü bir antioksidandır. Daha çok baharat olarak kullanılan biberiyenin yağı ve çayı da tüketilmektedir. Biberiye çayı, kronik yorgunluk, halsizlik ve depresyona karşı vücudu destekler, zindelik verir, ağrı dindirici ve iltihap önleyicidir. 1 dal taze veya 1 tatlı kaşığı kurutulmuş biberiye, 1 fincan sıcak suda 10 dakika demlendikten sonra içebilirsiniz. Dilerseniz limon, zencefil ve bal ekleyebilirsiniz. Tüm bitki ve gıda takviyeleri mutlaka doktor gözetiminde kullanılmalıdır. (8)

Yorgunluk sorunu çekenlere öneriler

Yorgunluğun nedeni tıbbi bir durum değilse, enerjiyi artırmanın birçok basit yolu vardır, hatta bazıları yaşlanma sürecini yavaşlatır.

• Basit yaşam tarzı değişiklikleriyle geçmeyen, 2 haftadan uzun süren yorgunluğa, aşağıdakilerden herhangi biri eşlik ediyorsa mutlaka doktora başvurun: Rektal kanama, kan kusma, şiddetli baş ve göğüs ağrısı, baygınlık hissi, düzensiz kalp atışı, nefes darlığı, karın, sırt veya pelvik bölgede şiddetli ağrı.
• Alkol, tütün ve uyuşturucu gibi toksinlerden uzak durun.
• Yoga, farkındalık meditasyonu ve düzenli egzersiz, stresi yönetmeye yardımcı olur.

Biberiyenin faydaları nelerdir? Biberiye yağı neye iyi gelir?

• Fazla kiloları vermeye çalışarak sağlıklı bir kiloyu koruyun. Vücut yağındaki küçük azalmalar bile güçlü bir enerji artışı sağlayarak ruh halini ve yaşam kalitesini iyileştirir.
• Bazı insanlar sabah, bazıları gece enerji patlaması yaşarlar. Günlük enerji modellerindeki bu bireysel farklılıklar, beyin yapısı ve genetiği tarafından belirlenir. Kendi sirkadiyen ritimlerinizin farkına vararak, zorlu faaliyetleri vücut saatinize göre, enerji seviyeleriniz zirvedeyken planlayın.
• Dehidrasyon enerjiyi tüketir, fiziksel performansı bozar, uyanıklığı ve konsantrasyonu azaltır. Bol su içmek vücudu besler ve nemlendirir. İdrarınız soluk sarı veya saman renginden koyuysa yeterince su içmiyorsunuz demektir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör