Yeşil çay, içerdiği besinler ve antioksidanlar sayesinde en sağlıklı içeceklerden biridir. Bazı kanser türlerine, kalp hastalıklarına ve tip 2 diyabete karşı koruyucudur. Beyin fonksiyonlarını iyileştirerek Alzheimer ve Parkinson riskini azaltabilir. Bakterilerin çoğalmasını engelleyerek diş sağlığını korur, kötü ağız kokusunu engeller. Cilt sağlığını destekler. Araştırmalar, zayıflama üzerinde söylendiği kadar etkili olmadığını göstermektedir. Bu yazımızda yeşil çayın faydaları, kullanım şekli, demlenme yöntemi ve olası zararları hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
İçindekiler
Çin ve Hindistan’a özgü olan yeşil çay, sağlık üzerindeki olumlu etkileri nedeniyle yüzyıllardır yaygın olarak kullanılmış, son yıllarda da tüm dünyada popülerlik kazanmıştır. Yüksek irtifalarda dağlık bölgelerde yetişir. İklim, toprak, hatta çayı toplama yöntemleri gibi faktörler çayın tadını belirler. Elle toplandığında çayın daha az acı ve daha lezzetli olduğu kabul edilir.
Aslında tüm çay türleri (bitki çayları hariç) Camellia Sinensis bitkisinin yapraklarından elde edilir. Yaprakların işlenme şekli, siyah, yeşil, beyaz, oolong, pu-erh gibi çay türlerini belirler. Siyah çay, rengini ve lezzetini değiştiren fermantasyondan geçerken, yeşil çay işlenmeden kalır. Bu sayede rengini, içerdiği antioksidanları ve faydalı polifenolleri korur. Bu nedenle siyah çaya göre daha sağlıklıdır.
Siyah çayın sağlığa faydaları neler? Çay hangi hastalıklardan korur
Vücudunuz ve zihniniz için önemli olan antioksidanlar ve besinlerle yüklüdür. İltihap azaltan ve kanserle savaşmaya yardımcı olan polifenoller bakımından zengindir. Yeşil çayın ağırlığının yaklaşık % 20-45’i polifenoldur. Bunun %60-80’i EGCG (Epigallocatechin Gallate) olarak adlandırılan kateşinlerdir.
Kateşinler, hücre hasarını önlemeye yardımcı olan doğal antioksidanlardır. Bu maddeler vücutta, yaşlanmayı sağlayan ve her türlü hastalıkta rol oynayan serbest radikallerin oluşumunu azaltabilir. Hücreleri ve molekülleri hasardan korur.
Çayın faydaları nelerdir? Yeşil ve siyah çay nasıl demlenir?
Bazı araştırmalar, yeşil çayın içerdiği güçlü antioksidanlar sayesinde başta meme, prostat ve kolorektal kanser olmak üzere mesane, yumurtalık, yemek borusu, akciğer, cilt ve mide kanseri gibi çeşitli kanser türlerine karşı koruyabileceğini gösteriyor. Ancak yine de kesin sonuç için daha nitelikli ve kapsamlı araştırmalara ihtiyaç var. (1)
Araştırmalar yeşil çayın kalp hastalığı için temel risk faktörlerinden biri olan kötü (LDL) kolesterolü düşürdüğünü ve kandaki antioksidan kapasitesini anlamlı bir şekilde arttırarak, LDL partiküllerini oksidasyondan koruduğunu gösteriyor. Ayrıca kan basıncını düzenleyerek yüksek tansiyon riskini azaltmaya yardımcı olur.
Yapılan bir araştırma günde bir fincan yeşil çayın koroner arter hastalıkları riskini %10 azaltabildiğini gösteriyor. Günde iki fincan ise kalp-damar hastalıklarına karşı yüksek oranda koruyucudur. (2)
Tip 2 diyabet, insülin direnci ile veya vücudun yeterli insülin üretememesi ile bağlantılı kan şekeri seviyesinin yükselmesi ile oluşur. Yeşil çaydaki kateşinler, özellikle EGCG, anti-obezite ve antidiyabetik etkilere sahiptir. Yapılan bazı kontrollü denemeler, yeşil çayın, insülin duyarlılığını artırdığını ve kan şekeri seviyelerinde hafif bir azalmaya neden olabildiğini gösteriyor. (3)
Çalışmalar, yeşil çaydaki kimyasal antioksidan olan kateşinlerin boğaz enfeksiyonlarına, diş çürüklerine ve diğer diş hastalıklarına neden olan bakteri ve virüslerin çoğalmasını engelleyebileceğini göstermiştir. Ayrıca bu bakterilerin neden olduğu kötü nefes kokusunu da engeller. (4)
Spirulina neye iyi gelir? Nasıl tüketilir? Faydaları ve yan etkileri
Yeşil çayın ana bileşeni olan EGCG (epigallocatechin-3-gallate), antiinflamatuar ve antioksidan özellikte bir bileşiktir. Bu bileşik kandaki lipid seviyesini düşürerek akneye neden olan sebum üretimini azaltır. Bu sayede akne oluşmasını engelleyebilir. Ayrıca güneş ışınlarının neden olduğu cilt hasarlarını önleyebilir. Kırışıklık ve yaşlanma belirtilerini azaltır. (5)
Yeşil çayın içerdiği az miktarda (kahveden daha az) kafein gerginliğe neden olmadan uyanıklık ve hafıza gibi beyin fonksiyonunun çeşitli yönlerini desteklemek için yeterlidir. Ayrıca içerdiği L-theanine, kan-beyin bariyerini geçebilen bir amino asittir ve kafein ile birlikte hareket ettiğinde beyin fonksiyonları üzerinde güçlü etkileri olduğu gözlenmiştir.
Ayrıca yeşil çaydaki kateşin bileşikleri nöronlar üzerinde koruyucu etkilere sahiptir ve uzun vadede Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların riskini azaltabilir. (6)
Araştırmalar yeşil çaydaki kafein ve kateşinlerin birlikte hareket ederek metabolizma hızını arttırdığını ve kilo vermeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Ancak bu araştırmalarda sıradan bir fincan yeşil çayda bulunandan çok daha yüksek oranda kateşin veya kafein içeren dozlar kullanılmıştır ve sadece yeşil çay içmek bu miktarı karşılayamaz. Bu nedenle yeşil çayın kilo kaybı üzerindeki etkisinin çok küçük olduğunu söyleyebiliriz. Düzenli egzersiz ve doğru beslenme kilo kontrolünde çok daha etkilidir.
Vücutta yağ yakılmasını sağlayan ve metabolizmayı hızlandıran besinler!
Yeşil çay tek başına zayıflamak için yeterli değildir. Ancak günde 2-3 fincan, kişiden kişiye farklılık gösterse de metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olabilir. Eğer kalp ya da tansiyon probleminiz varsa içerdiği kafein nedeniyle dikkatli tüketmeniz gerekir. Ayrıca besin içeriğini koruması açısından minimum düzeyde işlenmiş yeşil çayları tercih edin.
Yeşil çayı günde 3-5 fincana kadar içmek güvenli kabul ediliyor. Ancak herhangi bir kronik hastalığınız, kalp ya da tansiyon probleminiz veya düzenli kullandığınız ilaçlar varsa önce mutlaka doktorunuza danışın.
Yeşil çayın içine bir kaç yaprak taze nane, küçük bir dilim taze zencefil, bal ya da limon ekleyebilirsiniz. Ayrıca damak zevkinize göre biberiye, yabani adaçayı, kekik, mercanköşk veya karahindiba gibi taze bitkiler de deneyebilirsiniz. Ancak süt eklemeyin. Süt, çaydaki antioksidan seviyesini düşürebilir.
Yeşil çayı sabahları aç karnına içmeyin. İçerdiği yüksek oranda kateşin karaciğere zarar verebilir. İçerdiği besinlerin emilimini arttırmak için öğünlerden 2 saat önce veya 2 saat sonra için. Enerjiyi arttırma özelliği nedeniyle egzersiz öncesi de tüketebilirsiniz.
Karahindiba çayı neye iyi gelir? Karahindibanın faydaları ve zararları
Yeşil çayı gece tüketebilirsiniz. Ancak tam yatarken değil, yatmadan 2 saat önce için. İçerdiği kafein ve L-Theanine amino asidi uykunuzun kaçmasına neden olabilir.
Yapılışı (2 fincan için):
Nanenin faydaları nelerdir? Nane limon çayı neye iyi gelir, nasıl yapılır?
Yeşil çayın bir türü olan matcha çayını hazırlamak için farklı bir yöntem kullanmalısınız:
Bilinçsizce kullanılan bitkisel ürünler ölümcül sorunlar yaratabilir
İçerdiği kafein nedeniyle hamilelerin ve kafein duyarlılığı olan kişilerin dikkatli tüketmesi gerekir. Ayrıca kateşin, demirin emilimini azaltarak demir eksikliğine neden olabilir. Bebekler, küçük çocuklar, hamileler, adet gören kadınlar ve iç kanaması olan kişiler gibi demir eksikliği riski taşıyanlar yeşil çay tüketmemelidir.
Kateşin bazı kalp ve tansiyon ilaçları ve antidepresanlarla etkileşime girerek etkilerini azaltabilir. Eğer bu ilaçlardan birini kullanıyorsanız yeşil çay tüketmeden önce doktorunuza danışın.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Tea and Cancer Prevention,2- High Cholesterol and Natural Products3- Green teaYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?