Yeni Covid-19 mutasyonu %70 daha bulaşıcı ama aşıyı etkilediğini gösteren mevcut kanıt yok

Covid-19’un mutasyona uğramış yeni versiyonunun mevcut virüsten daha hızlı yayıldığını söyleyen Düzen Sağlık Grubu İmmünoloji Birim Sorumlusu Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Tutku Taşkınoğlu, İngiltere’de hızla yayılan SarsCoV2 virüsünün mutasyonunun yeni olmadığını, Eylül ayından beri bilindiğini belirtti. Yeni tip koronavirüsün bulaşıcılığı %70 artırabildiğine dikkati çeken Taşkınoğlu “Bu varyant için R değerinin 0.4 yani %70 artmış olduğu düşünülüyor. Mutasyon öncesinde 3 virüs bulaştığında hasta ediyordu, şimdi tek bir virüs bulaştığında hasta ediyor, böyle düşünebiliriz. Ancak bulaşma şeklinde değişiklik yok. Kişilere yaklaşınca, yine damlacık temasıyla bulaşma olacak” dedi.

SARS-CoV-2’nin yeni varyantı ve virüsteki mutasyon hakkında neler biliniyor?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Birleşik Krallıkta ilk kez Eylül 2020’de fark edilen varyant, virüsün insan ACE2 reseptörüne bağlanmak için kullandığı spike proteininin reseptör bağlanma genomunda N501Y mutasyonu da dahil bir dizi mutasyonu taşır ve Güneydoğu İngiltere ve Londra’da görülen vakalardaki artıştan sonra bulaşmayı, hastalık şiddetini nasıl değiştirebileceğini ve aşı etkinliğini etkileyip etkileyemeyeceğini anlamak için üzerinde çalışılmaya başlandı. Varyant, Aralık 2020’de araştırılan ilk varyant olduğu için VUI-202012/01 olarak adlandırıldı.

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: COVID-19 ciltte 9 saate kadar hayatta kalıyor, el yıkamak önemli

Eylülde de bu mutasyon vardı, ancak Eylül ayında bu mutasyonla hasta olan kişi sayısı bu kadar fazla değildi. İngiltere’de belli bir bölgede hasta sayısı artınca, acaba çok hızlı yayılan bir mutasyon mu, bulaştırıcılığı daha mı fazla, bir şeyleri gözden kaçırıyor muyuz diye panik olundu. Uçuşların durdurulması ve kapanma yönündeki önlemlerdeki asıl amaç; şu anki durumu gözlemlemeyi sağlamak. Temkinli davranılıyor.

Yeni İngiltere varyantı, yeni Güney Afrika varyantı ile aynı mı?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Hayır. İkisi de spike proteinini kodlayan genlerde aynı mutasyonu paylaşıyor: N501Y (N-> 501 konumunda Y). Ama bu 2 varyant filogenetik dizilemede genetik olarak oldukça uzaklar çünkü birbirinden farklı birçok başka mutasyona sahipler.

Şimdiye kadar bu varyantları nerede görüldü?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Birleşik Krallıkta; İngiltere, Galler ve İskoçya’da vakalar gözlendi. Şimdiye kadar Kuzey İrlanda’da tespit edilmedi. Birleşik Krallık dışında, Danimarka’da ve Avustralya’da çok az sayıda görülmüş ve filogenetik takibe göre İngiltere’den ihraç edilmiş vakalar. Güney Afrika varyantı ise şimdiye kadar sadece Güney Afrika’da görüldü.

Bu varyant ne kadar yaygın?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Yapılan açıklamaya göre bu varyant, mevcut diğer varyantlardan daha hızlı ilerliyor. Yaklaşık 60 farklı yerel yönetim bölgesinde vakalar tespit edildi ve farklı bölgelerde %3-20 arasında farklı oranlarda gözleniyor.

Mutasyona uğramış virüs daha mı bulaşıcı?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Spike proteini dolayısıyla virüsün konak ACE reseptörlerine bağlanma alanındaki değişiklikler, SARS-CoV-2 virüsünün daha bulaşıcı hale gelmesine ve insanlar arasında daha kolay yayılmasına neden olabilir. Bu varyant için R değerinin 0.4 yani %70 artmış olduğu düşünülüyor. Mutasyon öncesinde 3 virüs bulaştığında hasta ediyordu, şimdi tek bir virüs bulaştığında hasta ediyor, böyle düşünebiliriz.

Korona virüs ile ilgili yanlış bilgilere dayalı panik, virüsten çok daha tehlikeli!

Ancak bulaşma şeklinde değişiklik yok. Kişilere yaklaşınca, yine damlacık temasıyla bulaşma olacak. Bu da maske, mesafe ve hijyen önlemlerine devam etmemiz gerektiğini gösteriyor. Vakaların neden hızlı arttığı anlaşılamadı. Belki Noel öncesi alışveriş kalabalığı ve hareketliliğinden dolayı oldu. Virüs becerisi mi, kalabalık mı bunu belirlemek için süreye ihtiyaç var ve o arada da kapanmakta fayda var.

Virüsteki mutasyon ölüm oranlarının artmasına neden olabilir mi?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Şu ana kadar elde edilen verilere göre bu varyantın ciddi hastalığa neden olma olasılığının veya ölüm oranının daha yüksek olduğunu gösteren bir kanıt yok. Bunu açıklayan bir veri yok elimizde, bu konuda hiçbir şey bilmiyoruz fakat beklediğimiz şudur; bir virüs mutasyona uğrarsa mutasyonun nedeni kendi devamlılığını sağlamak olduğu için bulaştırıcılığını artırır, öldürücülüğünü azaltır.

Bunun olmasını bekliyoruz ama bu öyle bir varyant mı bilmiyoruz. Henüz çalışmalar tamamlanmadı. Görünen o ki biraz daha temkinli davranmak gerekiyor.

Covid-19’daki yeni mutasyon aşıyı olumsuz etkiler mi?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Eylül ayında bazı çalışmalarda mutasyon gösterilmiş, bulaştırıcılığının arttığı, öldürücülüğünün artmadığı, aşıya karşı bir reaksiyon göstermediği belirlenmiş. Aşının da etkin olmaya devam ettiği gösterilmiş farelerde yapılan bir çalışmada. Bilimsel açıdan endişelenecek bir şey yok. Ancak neden bu kadar hızlı yayıldı, onun sebebini anlamak gerekiyor. Endişelenecek, korkacak, tamamen kapanmayı gerektirecek bir bulgu yok elimizde.

Korunma önlemleri açısından ek tedbirler almak gerekir mi?

Uzm. Dr. Taşkınoğlu: Bütün korunma yöntemleri aynen devam ettirilebilir, her şey aynı kalabilir. Bu rahatlamamamız, önlemleri bırakmamamız için bir uyarıdır. Ekstra almamız gereken bir önlem yok çünkü virüsün bulaş yoluyla ilgili virüsün bizdeki etkisiyle ilgili bir değişiklik yok. Kişilere yaklaşınca, damlacık temasıyla bulaşma oluyor. Biraz daha fazla bulaşabilir diye düşünüp, maske, mesafe, hijyen önlemlerine devam etmeliyiz.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör