Alzheimer tedavisinde önemli gelişme: Donanemab, hastalığın seyrini yavaşlatabilir

Faz 3 çalışmaları tamamlanan yeni Alzheimer ilacı Donanemab’ın, hastalığın ilerlemesini önemli oranda yavaşlattığı duyuruldu. İlacın üreticisi Eli Lilly tarafından yapılan açıklamaya göre, 18 ay süren çalışma sırasında donanemab alan hastalarda hafıza, düşünme ve günlük aktiviteleri gerçekleştirme becerilerinde %35 daha yavaş bir düşüş görüldü. Bu hastalarda ayrıca Alzheimer ile ilişkili beyin plaklarında da önemli ölçüde azalma saptandı. Alzheimer’a karşı yakın zamana kadar etkili bir tedavi bulunmuyordu, Donanemab, geçtiğimiz Kasım ayında hastalığı yavaşlattığı kanıtlanan Lecanemab ilacıyla benzer şekilde etki ediyor. Bu iki yeni ilaç ile birlikte Alzheimer tedavisinde çok önemli bir eşik aşılmış oldu.

Eli Lilly firmasından yapılan açıklamada, TRAILBLAZER-ALZ2 Faz 3 çalışmaları tamamlanan Donanemab için en kısa sürede Amerikan Gıda ve İlaç Kurumu’na (FDA) ilaç kullanım onayı başvurusu yapılacağı duyuruldu. Firma Donanemab’ın erken semptomatik Alzheimer hastalığı olan kişilerde bilişsel ve işlevsel gerilemeyi önemli ölçüde yavaşlattığını gösteren olumlu sonuçların elde edildiğini vurgulayarak şu açıklamayı yaptı:

Randomize, çift kör, plasebo kontrollü bir çalışma olan TRAILBLAZER-ALZ 2, ile Donanemab’ın güvenirlik ve etkililiğini değerlendirdi. Donanemab, entegre Alzheimer Hastalığı Derecelendirme Ölçeğinde (iADRS) başlangıçtan 18 aya kadar birincil sonlanım noktasını karşıladı. iADRS’nin birincil son noktası, mali durumu yönetme, araba kullanma, hobilerle ilgilenme ve güncel olaylar hakkında konuşma gibi bilişsel ve günlük yaşam aktivitelerini ölçer. Bilişsel ve işlevsel düşüşün tüm ikincil uç noktaları da karşılandı ve benzer büyüklükte istatistiksel olarak oldukça anlamlı klinik faydalar gösterdi. 

RAILBLAZER-ALZ 2, araştırmasına, 1734 erken evredeki Alzheimer hastası katıldı. Donanemab, bu kişilere, beyinde oluşan plakalar kaybolana dek aylık olarak uygulandı. Hastalık, genelde %29, araştırmacıların yanıt verme olasılığının daha yüksek olduğunu düşündüğü bir grup hastada ise %35 oranında yavaşladı.

Alzheimer nedir? Nedenleri, belirtileri, tedavisi ve korunma

Ancak Alzheimer tedavisi uygulanan hastaların üçte birlik bölümünde en sık görülen yan etki, beyinde şişme oldu. Bu durum çoğunlukla hafif ya da asemptomatik olarak görüldü. Yan etkiler 1,6 oranında tehlikeli boyutlardaydı. Bu tedaviyi almakta olan 3 gönüllü beyinlerinde oluşan şişme nedeniyle hayatını kaybetti.

Yakında kullanım onayı için FDA’ya başvurulacak

Eli Lilly Müdür Yardımcısı Dr. Mark Mintun, ciddi ve hayati risk oluşturabilse de ilacın sağlayabileceği olası klinik faydaların onları yüreklendirdiğini ve ilacın önümüzdeki aylarda hastanelerde kullanım onayının alınabileceğini açıkladı. Eli Lilly ilaç firması daha önce Donanemab için FDA’ya hızlandırılmış onay başvurusu yapmıştı. Ancak FDA bu talebi Ocak 2023’te reddetti ve şirketten en az 12 ay boyunca antikor alan hastalar hakkında daha fazla veri sağlamasını istedi. Firma çalışmanın yeni verileri ile birlikte yakın zamanda yeniden kullanım onayı için FDA’ya başvuru yapmayı planlıyor.

Beyin plaklarında azaltma

Araştırma verilerine göre, donanemab alan hastaların yaklaşık yarısı -% 47 – tedavi başladıktan bir yıl sonra hastalıkta ilerleme göstermedi. Yine hastaların yarısından fazlası tedaviyi ilk yılda, %72′si ise beyin plağının temizlenmesi nedeniyle 18 ayda tamamladı. Ayrı bir ölçümde, Donanemab alan hastaların 18. ayda günlük aktivitelerini gerçekleştirme becerilerinde %40 daha az düşüş görüldü. Bu, tedavi görmeyenlere göre mali durumlarını daha iyi yönetebilecekleri, araba kullanabilecekleri, hobilerini sürdürebilecekleri ve sohbet edebilecekleri anlamına geliyor.

Yeni Alzheimer ilacı Lecanemab: Alzheimer’ın beyindeki tahribatını yavaşlatan ilk ilaç

Donanemab, Alzheimer hastalığı ile ilişkili beyin plaklarını hedefliyor, Eli Lilly firmasına göre, ilaç tedaviden altı ay sonra plakları önemli ölçüde azalttı. Birçok hastada, PET taramalarında plak varlığında önemli azalmalar görüldü.

Elde ettikleri sonuçlarla ilgili bir açıklama yayınlayan Eli Lilly Başkan Yardımcısı Anne White, şunları söyledi: “Bu Faz 3 verileri, TRAILBLAZER-ALZ çalışmamızda gözlemlenen faydayı doğruluyor ve onaylandığı takdirde Donanemab’ın erken semptomatik Alzheimer hastalığı olan kişiler için ileriye doğru önemli bir adımı temsil edebileceğini ve onların anlamlı faaliyetlere katılmaya devam etmelerine olanak tanıyabileceğini gösteriyor. Verilerimizin ‘yüksek düzeyde kanıt’ şartını karşıladığına inanıyoruz.”

TRAILBLAZER-ALZ 2 çalışmasından satırbaşları

TRAILBLAZER-ALZ 2’deki katılımcılar, Alzheimer hastalığının ilerlemesini öngören bir biyobelirteç olan beyin proteini tau seviyelerine göre sınıflandırıldı. Çalışmanın yürütüldüğü birincil analiz popülasyonu (n=1182), orta düzeyde tau ve Alzheimer hastalığının klinik semptomları olan kişilerden oluşuyordu. Bu popülasyonda, birincil son nokta (iADRS) düşüşün %35 (p<0,0001), önemli bir ikincil son nokta (Klinik Demans Derecelendirmesi veya CDR-SB) düşüşün %36 yavaşladığını gösterdi (p<0,0001) <0,0001 – 18 aydan fazla).

Alzheimer tedavisi ve hastalıkla yaşama rehberi: Öneriler ve uyarılar

Önceden belirlenmiş ek ikincil analizler şunları gösterdi: Donanemab alan katılımcıların %47’si, 1 yılda hastalık şiddetinin önemli bir ölçüsü olan CDR-SB’de düşüş göstermedi (plasebo alan katılımcıların %29’una kıyasla, p<0,001). Katılımcıların %52’si tedavi sürecini 1 yılda ve %72’si 18 ayda tamamlayarak plak temizliği elde etti. Donanemab alan katılımcılar, 18 ayda günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirme becerilerinde %40 daha az düşüş yaşadılar [(ADCS-iADL), p<0.0001 ile ölçüldüğü gibi]. Donanemab alan katılımcılar, plaseboya kıyasla hastalığın bir sonraki aşamasına ilerleme konusunda %39 daha düşük risk yaşadı (CDR-Global Skor, HR=0,61; p<0,001).

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör