Biyolojik Kanıtı Bulundu: Yalnızlık Kalp Hastalıkları ve Ölüm Riskini Ciddi Oranda Arttırıyor

Yazan Tuba Günvar

8 Ocak 2025 | 20 Mart 2025 | Kategori: Kardiyoloji, Üye Yazıları Print

Araştırmalar, yalnızlık ve sosyal izolasyonun sağlığı olumsuz etkilediğini hatta erken ölüme neden olabildiğini gösteriyor. Ancak bu bağlantının altında yatan biyolojik mekanizmalar şimdiye kadar tam olarak anlaşılamamıştı. Yeni yapılan çok merkezli bir çalışma, bu mekanizmayı anlamaya yönelik önemli bulgular ortaya koydu. Araştırmada, 42 binden fazla yetişkinden alınan kan örnekleri incelendi ve yalnızlıkla ilişkili proteinlerin sağlık üzerindeki etkileri analiz edildi. Sonuçlar, yalnızlığın kalp hastalıkları, inme ve erken ölüm gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini gösteriyor. Bu bulgular, sosyal ilişkilerin sağlıklı kalmadaki kritik rolünü biyolojik temelleri ile ile birlikte gösteriyor ve halk sağlığı için yeni stratejiler geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor.

Yalnızlık ve Sağlık Arasındaki Biyolojik Bağlantılar

Nature Human Behaviour dergisinde yayımlanan çalışmada, kan dolaşımındaki proteinler incelenerek sosyal izolasyon ve yalnızlığın sağlığı nasıl etkilediği biyolojik temelleriyle birlikte anlaşılmaya çalışıldı. Araştırmacılar, yalnız veya sosyal olarak izole hisseden bireylerin kanında artan bazı proteinlerin, iltihaplanma, viral enfeksiyon ve bağışıklık tepkileriyle ilişkili olduğunu saptadı. Bu proteinlerin birçoğu, kalp damar hastalıkları, tip 2 diyabet, inme ve erken ölümle bağlantılıydı.

Depresyon Kadınlarda Kalp-Damar Hastalıkları Riskini Ciddi Oranda Arttırıyor!

Araştırmanın Yöntemi ve Sonuçları

Araştırma ekibi, yalnızlık ve sosyal izolasyonun biyolojik etkilerini anlamak için Mendel rastgeleleştirme adı verilen bir istatistiksel teknik kullandı. Sonuçlar, yalnızlığın ADM ve ASGR1 dahil olmak üzere beş proteinin artışına neden olduğunu ortaya koydu. Bu proteinlerin bazıları stres hormonu düzenlemesi, bağışıklık tepkileri ve arterlerde plak birikimi gibi süreçlerle ilişkiliydi.

ADM proteini, beynin interoception (vücudun iç süreçlerini algılama) merkezi olan insula bölgesinin hacmiyle ters orantılı bulundu. Yani ADM düzeyleri arttığında bu bölge küçülüyor, ayrıca duygusal, ödül ve sosyal süreçlerle ilişkili olan sol kaudat çekirdeğinin de hacmi azalıyor. Aynı zamanda araştırmada yüksek ADM seviyelerinin erken ölüm riskini de önemli oranda arttırdığı da gözlendi.

Sosyal Bağlantı Sağlık İçin Kritik Öneme Sahip

Araştırmanın yazarlarından Profesör Barbara Sahakian, elde ettikleri sonuçlarla ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu bulgular, sosyal temasın sağlıklı kalmamızdaki önemini bir kez daha vurguluyor. Her yaştan insan giderek daha fazla yalnızlık hissi bildiriyor ve bu durum Dünya Sağlık Örgütü tarafından küresel bir halk sağlığı sorunu olarak tanımlandı. Bu çalışma ile yalnızlığın sağlık üzerindeki etkilerini daha iyi anlamaya yardımcı olmaya çalıştık. Umarız ki elde etiğimiz bu sonuçlar, sosyal ilişkileri teşvik edecek stratejiler geliştirilmesine olanak sağlayabilir.”

Araştırmanın Özeti

Birleşik Krallık ve Çin’den araştırmacılar, yalnızlık ve sosyal izolasyonun sağlık üzerindeki biyolojik etkilerini anlamak için kapsamlı bir çalışma gerçekleştirdi. 42.000’den fazla yetişkinden alınan kan örnekleri üzerinde yapılan incelemede, yalnızlık ve sosyal izolasyonun inflamasyon, viral enfeksiyonlar ve bağışıklık tepkileriyle ilişkili protein seviyelerini artırdığı bulundu. Bu proteinlerin birçoğu, kalp hastalıkları, tip 2 diyabet, inme ve erken ölüm gibi sağlık sorunlarıyla bağlantılıydı.

Yalnızlık yüzyılımızın en önemli sağlık sorunlarından biri haline geldi

Özellikle ADM proteininin stres hormonlarının düzenlenmesi ve beynin duygusal süreçlerle ilişkili bölgeleri üzerinde etkili olduğu tespit edildi. Ayrıca, ADM düzeylerindeki artışın erken ölüm riskini artırdığı görüldü. Araştırmacılar, yalnızlığın sağlık üzerindeki etkilerini anlamanın, daha iyi halk sağlığı stratejileri geliştirmek için kritik olduğunu vurguladı. Bu bulgular, sosyal ilişkilerin sağlık üzerindeki önemini bir kez daha ortaya koyarken, yalnızlıkla mücadeleye yönelik politikaların gerekliliğini de işaret ediyor. Araştırma sonuçları, Nature Human Behaviour dergisinde yayımlandı.