Üzüm binlerce yıldır yetiştirilen ve pek çok uygarlıkta özel bir yeri olan lezzetli ve çok faydalı bir meyvedir. Yeşil, kırmızı, siyah, sarı, pembe, çekirdekli, çekirdeksiz çeşitleri vardır. Harika bir lif, potasyum, vitamin ve mineral kaynağıdır. Özellikle içerdiği antioksidanlardan biri olan resveratrol, kanser, kalp hastalığı, diyabet gibi kronik hastalıklara karşı koruyucudur. Ayrıca hafızayı geliştirici özelliği vardır. Üzüm bunun dışında kan şekerini dengeler, göz sağlığını destekler, kabızlığa karşı korur, içerdiği minerallerle kemikleri güçlendirir. Çoğunlukla siyah üzümden elde edilen suyu, üzümde bulunan pek çok besini içerir. Kalp sağlığını destekler, kronik hastalıklara karşı koruyucudur. Hem üzümü hem de suyunu, içerdiği yüksek oranda şeker ve kalori nedeniyle dengeli tüketmek son derece önemlidir.
İçindekiler
Bir fincan (yaklaşık 150 gram) kırmızı veya yeşil üzümde aşağıdaki besinler bulunur:
Üzümde ayrıca A ve B vitamini yanında lutein ve zeokanthin gibi antioksidanlar da vardır. Siyah üzümün kabuğu, bazı kronik hastalıklara karşı koruyucu olduğu bilinen bir fitokimyasal olan resveratrol içerir.
Ayrıca üzümde, vücutta zararlı serbest radikal oluşumunu engelleyen flavonoidler; mirisetin ve kuersetin de vardır.
Antioksidanlar, oksidatif strese neden olan ve hücrelere zarar veren serbest radikalleri engelleyebilen bitki bileşikleridir. Oksidatif stres, diyabet, kanser ve kalp hastalığı gibi bazı kronik hastalıklara neden olabilirler.
Üzüm içerdiği 1.600’den fazla faydalı bitki bileşiği ile son derece zengin bir antioksidan kaynağıdır. En yüksek antioksidan konsantrasyonu ise meyvenin kabuğu ve çekirdeklerindedir. Ayrıca siyah üzümde meyveye kırmızı rengini veren antosiyaninler nedeniyle üzümün diğer türlerinden daha fazla antioksidan vardır. (1)
Üzümdeki antioksidanlar, fermantasyon sonrasında bile kaybolmadığı için kırmızı şarap da bolca antioksidan içerir.
Yapılan araştırmalar, üzümün içerdiği antioksidanlardan biri olan resveratrolün enflamasyonu azaltarak kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını engelleyebildiğini ve özellikle kolon ve meme kanserine karşı koruyabileceğini göstermektedir. (2)
Resveratrol siyah üzümün kabuğunda ve kırmızı şarapta yoğundur. Ancak kırmızı şarabı dengeli tüketmek gerekir, fazla tüketmek tam tersi bir etkiyle, kanser riskinde artışa neden olur. Ayrıca resveratrol’a ek olarak, üzümdeki antosiyaninlerden kuersetin ve kateşinler de kansere karşı koruyucu etkilere sahiptir.
İyi bir potasyum kaynağı olan üzümün bir fincanı (yaklaşık 150 gram) 288 mg potasyum içerir, bu da günlük ihtiyacın %6’sını karşılar. Bu mineral, sağlıklı kan basıncı seviyelerinin korunması için gereklidir. Potasyum eksikliği, yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve felç riskinde artışa neden olur. (3)
Ayrıca siyah üzümde bulunan kuersetin ve resveratrol, kandaki kötü kolesterolü (LDL) düşürerek kardiyovasküler hastalık riskini azaltmaya yardımcı olur.
Üzümde bolca şeker bulunsa bile glisemik indeksi düşüktür (53 GI). Bu da kan şekerini çabuk yükseltmediği anlamına gelir. Ayrıca, üzümde bulunan bileşikler kan şekeri seviyesini düşürür. Örneğin resveratrol insülin duyarlılığını arttırarak vücudun glikozu kullanma becerisini arttırır ve kan şekeri seviyesini düşürür. (4)
Bunların yanında araştırmalar siyah üzüme rengini veren polifenollerin tip 2 diyabetin önlenmesine yardımcı olabildiğini göstermektedir. (5)
Kan şekeri nedir? Nasıl ölçülür? Yüksekliği ve düşüklüğü neden olur?
Üzümdeki lutein ve zeaksanthin, göz sağlığının korunmasında önemli antioksidanlardır. Bu antioksidanlar, serbest radikal olarak bilinen kararsız molekülleri nötralize ederek retinaya zarar veren ya da katarakta neden olan oksidatif stresi önleyebilirler. (6)
Ayrıca araştırmalar resveratrol’ün yaşa bağlı maküler dejenerasyon, glokom, katarakt ve diğer pek çok göz sorununa karşı koruyucu olabileceğini göstermektedir.
111 yaşlı yetişkinle yapılan 12 haftalık bir çalışma günde 250 mg üzüm takviyesi almanın dikkat, bellek ve dil becerilerinde önemli ölçüde artış sağladığını göstermiştir. Ayrıca günde 1 bardak üzüm suyu hafıza becerilerini arttırabilir. Sıçanlarla yapılan 4 haftalık bir çalışmada ise resveratrol’ün beyinde büyüme ve kan akışında artış sağladığı, ayrıca öğrenme, hafıza ve ruh halini iyileştirdiği gözlenmiştir. (7)
Üzümün çekirdekleri E vitamini bakımından zengindir. E vitamini cildi besler ve nemlendirir. Saç derisine kan akışını arttırarak saç dökülmesini engeller. Ayrıca üzümün içerdiği resveratrol, benzoil peroksit ile topikal olarak akne tedavisinde kullanılmaktadır.
İçerdiği antioksidanlarla diyabet, kanser, kalp hastalığı gibi kronik hastalıklara ya da glokom, katarakt gibi pek çok göz hastalığına karşı koruyucudur. Glisemik indeksi düşük olduğu için kan şekerini dengeler. Hafıza becerilerini arttırabilir. Ayrıca kemik sağlığını destekleyen önemli mineraller içerir.
Kara üzüm, yeşil veya kırmızı üzüme göre çok daha fazla flavonoid içerir. Flavonoidler siyah üzüme rengini veren ve vücudu kronik hastalıklardan koruyabilen çok güçlü antioksidanlardır. Kalorisi düşüktür. İçerdiği C ve A vitamini ile bağışıklığı ve göz sağlığını destekler.
Malzemeler:
Yapılışı:
Havucun faydaları nelerdir? Havuç suyu nasıl yapılır, neye iyi gelir?
Hazırladığımız meyve suyuna koruyucu ya da şeker eklemediğimiz için en geç 1 hafta içinde tüketmek gerekir. Sonrasında mayalanmaya başlar.
Genellikle siyah üzümden elde meyve suyu, üzümün kabuğundaki, meyvesindeki ve çekirdeğindeki tüm besinleri, vitamin ve mineralleri içerir. Yağ ve kolesterol içermez ve düşük sodyumludur. Ancak üzümü taze olarak yemek fazladan lif ve vitamin almanızı sağlar. Ayrıca yarım bardak şekersiz üzüm suyu 76 kalori içerir.
Eğer üzümün suyunu evde kendiniz hazırlayacaksanız şeker eklemeyin. Eğer marketten alacaksanız da mutlaka etiketinde %100 meyve suyu yazanları tercih edin.
Taze ve kuru incirin faydaları nelerdir? İncir yaprağı ne işe yarar?
Ayrıca üzümün bir olumsuz tarafı da küçük olması ve porsiyon sınırlamanın çok zor olmasıdır. Çok fazla tüketmek:
Üzüm içerdiği sağlıklı şeker ve karbonhidratlar nedeniyle diyabet hastaları için güvenli kabul edilse de diyabet olmayan bireylere göre daha az tüketmelidirler. Bir diyabet hastası için günde 30 üzüm yeterlidir. Ancak yine de porsiyon ayarlamasını doğru yapabilmek için doktorunuza danışın.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?