Geceleri uykunuzdan aniden yoğun kaygı ve korkuyla uyanıyor, kalbinizin çarptığını hissedip kalp krizi geçirdiğinizi düşünüyorsanız “nokturnal” özellikli panik atağınız olabilir. Uykuda gelen ve kişiyi uyandıran nokturnal panik atak, kişilerin uyku kalitesini bozarken aynı zamanda ölüm korkusu ile yaşamalarına neden oluyor. Yapılan bir çok araştırma panik atak hastalarının neredeyse yarısında uykuda da panik atak görüldüğünü ve bu nokturnal panik atağın farklı bir yapıya sahip ayrı bir alt grup olabileceğini ortaya koydu.
İçindekiler
Uykuda gelen panik atak, uyanıkken yaşanan panik atakla aynı özellikleri taşır. Panik atağın en tipik özelliği, aniden ortaya çıkan ve zaman zaman tekrarlayan, insanı dehşet içinde bırakan yoğun sıkıntı ya da korku nöbetleridir. Bu sıkıntı kendini göğüs ağrısı, göğüste sıkışma, çarpıntı, nefes alamama, terleme, titreme, üşüme ya da ürperme, bazen de bulantı ya da karın ağrısı, baş dönmesi, dengesizlik; düşecek ya da bayılacakmış gibi olma, uyuşma ya da karıncalanma gibi belirtilerle gösterir.
Anksiyete nedir? Kaygı neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri
Belirtiler birdenbire başlar, giderek şiddetlenir ve 10 dakika içinde şiddeti en yoğun düzeye çıkar. Çoğu zaman 10-30 dakika (seyrek olarak da 1 saate kadar) devam ettikten sonra kendiliğinden geçer. Gece gelen nokturnal panik atağın tek farkı atağın gelişinin uykuda fark edilmemesidir. Kişi uykudan ani bir çarpıntı, dehşet ve yoğun kaygı duygusu ile uyanır.
Uyku panik atağı olgularında en sık görülen belirtiler; boğulma hissi, uyuşukluk, çarpıntı, denge kaybı ve ölüm korkusudur. O an “kalp krizi” geçirdiğini ya da felç geçirmekte olduğunu zannederek yoğun bir korku ve panik yaşar. Bazen de başında bir tuhaflık, sersemlik, kendisini ya da çevresini bir garip ya da değişik hissetme gibi duyguların ortaya çıkmasıyla, “kontrolünü kaybettiğini” ya da “çıldırmaya başladığını” düşünerek kendisine ya da çevresindekilere zarar vermekten korkmaya başlar. Bazı vakalarda panik atak yaşayan kişi aniden uyanarak nedenini bilmediği bir kaygı ve endişe ile acil servise başvurabilir.
Uykuda da panik atak geçiren panik bozukluğu olgularında, hastalık daha şiddetli seyredebilir, hastalığa sıklıkla uyku bozukluklarının yanı sıra depresyon eşlik edebilir. Hasta uykuya dalma ve sürdürmekte zorluk yaşar, sabah sıklıkla yorgun kalkar, ek olarak uykuya dalmaktan veya yalnız yatmaktan kaçınabilir.
Uyanıkken ya da uykuda yaşanan panik atağın çok bilinen bir sebebi yok. Ancak araştırmalar gündüzleri panik atak yaşayan kişilerde geceleri panik atak geçirme olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Ayrıca yoğun öfke, kaygı bozukluğu, depresyon, uykusuzluk veya uyku apnesi, obsesif kompulsif bozukluk ya da alkol veya uyuşturucu kullanımı gibi sorunlar da panik atak geçirme riskini arttıran sebepler arasında sayılabilir.
Uykuda yaşanan panik atak sırasında öncelikle bunun bir panik atak olduğunu fark etmek önemlidir. Atak başladığında bazen semptomların kendi seyrinde ilerlemesini ve yavaş yavaş azalmasını beklemek gerekir. Ayrıca derin ve kontrollü nefes alıp vermek, yataktan çıkıp kas gevşetme egzersizleri yapmak, ılık suyla duş almak ve mümkünse kısa süreli bir yürüyüş atağın şiddetini azaltabilir. Bu tekniklerle ilgili uzman bir doktordan bilgi alabilirsiniz.
Nefes darlığı (dispne) nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Panik bozukluğun tedavisinde ilaç tedavisi ve psikoterapi kombinasyonu oldukça etkindir. Özellikle nokturnal panik bozuklukta antidepresanlar ve kaygı giderici ilaçlar önerilmektedir. Bu ilaçların tam olarak işe yaraması 6-8 hafta kadar sürebilir. Bir psikoterapi yöntemi olan Bilişsel davranışçı terapi (CBT) de tedavide oldukça etkilidir. Panik atak tetikleyicilerini belirlemenize yardımcı olacak lisanslı bir danışman veya psikologla görüştüğünüz bu seanslarda panik atağınızı tetikleyen durumlar hakkında düşünme ve bunlara tepki verme şeklinizi değiştirmeyi öğrenirsiniz. Zamanla ataklar azalır, hatta tamamen ortadan kaybolabilir.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Nocturnal Panic Attacks2- Assessment and treatment of nocturnal panic attacks - NIH3- Panic disorder - NHSYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?