Uygun hazırlanmayan kışlık yiyecekler zehirlenme ve ölüme neden olabilir!

Kategori: Beslenme ve Diyet, Sağlık Gündemi Print

2K Paylaşım

Uygun şekilde hazırlanmayan kışlık yiyeceklerin zehirlenmeden ölüme kadar pek çok ciddi soruna neden olabileceğini söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Fatma Gönen, uygun şekilde yapılmayan konserve ürünlerin, dondurulmuş ve kurutulmuş besinlerin zehirlenme ve ölüme neden olabileceğini belirtti. Fatma Gönen, gıda saklama koşulları arasında en yaygın olanın konserve olduğunu hatırlatarak, ev koşullarında yapılan konservelerde clostridium botulinum bakteri riskinin yok edilebilmesi için besinlerin türlerine göre belirli sürede uygun ısıl işleme tabii tutulması gerektiğinin altını çizdi.

Mevsiminde alınan sebze ve meyveleri farklı dönemlerde de tüketebilmek için pek çok saklama yöntemi tercih edilebildiğini ifade eden Gönen, bu besinlerin sağlıklı hazırlama ve doğru pişirme yöntemleri hakkında açıklamalarda bulundu.

Konserve yapımında ilk kural; sebze ve meyvelerin taze olması

Fatma Gönen, evde konserve hazırlanırken kullanılan malzemelerin satın alınmasından tüketime kadar tüm aşamalarda hijyen koşullarına dikkat edilmesi gerektiğine işaret ederek, “Alınan sebze ve meyvelerin taze olması ve küflü olmaması konserve yapımında ilk kural. Gıdalar, kullanım öncesinde iyice yıkanmalıdır” uyarısında bulundu.

Dyt. Gönen: Sağlıklı beslenmek migren ağrılarını %30 oranında azaltıyor

Ev yapımı konservelerde clostridium botulinum bakteri riski

Ev koşullarında yapılan konservelerde clostridium botulinum bakteri riskinin yok edilebilmesi için besinlerin türlerine göre belirli sürede uygun ısıl işleme tabii tutulması gerektiğini vurgulayan Gönen, şunları söyledi:

“Botulizm toksininin 80 derecede 10-30 dakika, 100 derecede 10 dakika kaynatmakla tahrip edilebilmesine rağmen, geliştirdikleri ısıya dayanıklı sporlar ancak 116 derecede tahrip edilebildiği için, uygun olmayan koşullarda saklanan besinlerde yeniden üreme gerçekleşebiliyor. Bu nedenle evde yapılan konservelerin basınçlı tencerelerde hazırlanması doğru olan aslında. Güvenli konserve yapımında uygulanacak ısıl işlemin derecesi ve uygulama süresi önemlidir. Isıtma süresi besinin asit miktarına bağlıdır.

Meyveler ve domates gibi asidi yüksek besinler ortalama 20 dakika kaynatılmalıdır. Sebzeler, et ve süt gibi asidi düşük besinlerin kaynama sıcaklığında sterilize edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle 116 derecede basınç altında 20-25 dakika tutulmalıdır.”

Mutlaka cam kavanoz ve yeni kapaklar kullanılmalı

Fatma Gönen, konserve yapımında mutlaka ısıya dayanıklı cam kaplar kullanılması gerektiğini vurgulayarak, “Kullanılmadan önce mutlaka cam kavanozlar ve kapakları 15-20 dakika kaynatılarak sterilize edilmelidir. Ayrıca, kavanoz kapaklarının paslı olmamasına özen gösterilmeli, kapaklar her konserve yapımında yenilenmelidir.

Gıda zehirlenmesi neden olur? Belirtileri, ilk yardım ve tedavisi

Evde yapılan konserve besinler tüketilmeden önce mutlaka kontrol edilmelidir. Kavanoz kapağının şişmemesi, kenar kısımlardan sızıntı yapmaması, kapak açılırken fışkırmaması ve kendine has koku ve renkte olmasına dikkat edilmelidir. Ayrıca tüketmeden önce 10 dakika kadar kaynatma yapılması önemlidir” diye konuştu.

Dondurulmuş sebzeler çözdürülmeden pişirilmeli

Gıdaların dondurularak saklanması hakkında da açıklamalarda bulunan Fatma Gönen, doğru usullerle yapılan dondurma işleminin, diğer saklama yöntemlerine göre tazeye en yakın koruyan ve tercih edilmesi gereken yöntem olduğunu kaydetti. Gönen, dondurma yöntemi ile ilgili şu bilgileri verdi: “Dondurulmaya uygun taze sebzeler paketlenmeden önce kaynatılmakta olan suya 1-2 dakika süre ile daldırılıp, çıkartılır.

Bu işlem sebzelerde vitamin kaybına neden olan enzim aktivitelerinin durdurulmasını sağlar. Uygun süre ile haşlanan sebzeler, akan soğuk su altında veya buzlu su içinde hemen soğutulmalıdır. Bekletmeden paketlenmeli ve dondurucuya yerleştirilmelidir. Ayrıca dondurulmuş sebzeler çözdürülmemelidir. Direkt kaynar suya atılarak pişirilmelidir.”

Yiyecekler gölgede kurutulmalıdır

Beslenme ve Diyet Uzmanı Fatma Gönen, kurutma yönteminin özellikle patlıcan, biber, domates gibi sebzeler ile kayısı, erik, elma gibi meyvelerde sıklıkla kullanılmakta olduğunu hatırlattı. “Burada amaç; mikroorganizmaların ihtiyacı olan nem oranını düşürmektir.

Fakat sebze ve meyvelerin su içeriğini yüzde 10-20’nin altına düşürülürken önemli ölçüde C vitamini kaybının olduğu unutulmamalıdır” bilgisini veren Gönen, şu uyarılarda bulundu:

“Bazı B vitamini kayıpları ise güneşe maruziyet derecesine bağlıdır. Bu nedenle yiyecekler gölgede kurutulmalıdır. Kurutulan sebze ve meyveler karanlık ve serin yerde saklanırsa vitaminlerindeki kayıp daha da az olmaktadır. Tarhana gibi güneşte kurutularak kışa hazırlanan besinlerde ise güneş etkisi ile başta B2 olmak üzere birçok vitamin kayba uğrar. Bu nedenle gölgede ve üzerine bir örtü örtülerek kurutulma yapılmalıdır.”

Salamuranın seviyesi ve tuz miktarı iyi ayarlanmalı

Fatma Gönen, salamuranın yüzeyinde zar oluşmaması için hava ile temasını en az düzeyde tutan temiz kaplar kullanılması ve yiyeceklerin hazırlanırken çok iyi yıkanması gerektiğinin altını çizerek, “Turşu oluşumu beklenirken turşular güneş görmeyen serin bir yerde muhafaza edilmelidir. Ayrıca salamuranın seviyesi ve tuz miktarı iyi ayarlanmalı, suyu sebzeleri örtecek miktarda olmalı ve tüketilene kadar bu şekilde saklanmalıdır” dedi.

Zararlı yiyecekler nelerdir? Sağlıksız besinler sigaradan tehlikeli!

Böbrek hastalarının ve diyabet hastalarının özellikle kurutulmuş meyveleri dikkatli tüketmesi gerektiğini de vurgulayan Gönen, hipertansif kişilerin, kronik böbrek yetmezliği olanların ve kalp damar hastalarının tuz içeriği yüksek turşu ve diğer salamura besinleri tüketmekten kaçınmaları gerektiği uyarısında bulundu.