Tip 2 diyabet tedavisinde en iyi ilaç kombinasyonu hangisi?

31 Ekim 2011 | 4 Ocak 2020 | Kategori: Farmasötik / İlaçlar Print

95 Paylaşım

Yeni bir çalışmanın sonucuna göre, tip 2 diyabetin tedavisinde kullanılan ilaç kombinasyonları, benzer hipoglisemik etkilere sahip olsa da, advers olaylar açısından birtakım farklı etkiler sergiliyor. Annals of Internal Medicine’da yayımlanan araştırma, metforminin birinci basamak tedavide kullanımını desteklese de, diyabet ilaçlarının uzun süreli yararının ve zararlarının kesin olarak bilinmediğini ortaya çıkardı.

Amerikan Sağlık Araştırma ve Kalite Bürosu’nun talebi doğrultusunda yapılan araştırmada, oral hipoglisemik ilaçların güvenlilik ve etkinlik profillerinin karşılaştırıldığı 2007 raporu güncellendi. Güncellemeye ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından onaylanan yeni ilaçlar da dahil edildi. Baltimore John Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi çalışanlarından Dr. Wendy L. Bennett ve meslektaşları, yaptıkları sistematik incelemenin, tip 2 diyabet hastalarının muzdarip olduğu çeşitli klinik sonuçlar açısından monoterapi ve kombinasyon tedavisi olarak, yeni diyabet ilaç sınıflarının etkinliğinin karşılaştırıldığı ilk araştırma olduğunu belirtti.

Bennett ve ark. en az 3 ay süren bire bir kıyaslama çalışmalarında, diyabet ilaçlarının zararlarını ve yararlarını değerlendiren, en az 40 tip 2 diyabet hastasının katıldığı çalışmaları esas alarak bir literatür incelemesi yaptı. Araştırmada monoterapi veya kombine olarak, metformin, ikinci kuşak sülfonilüreler, tiazolidinedionlar, meglitinidler, dipeptidil peptidaz-4 (DPP-4) inhibitörleri ve glukagon benzeri peptid-1 reseptör agonistleri incelendi. Araştırmacılar, incelemeye orta düzeyde sonuca (örn. HbA1c düzeyinde değişiklik), uzun süreli klinik sonuçlara, vücut ağırlığı, lipid düzeyleri, karaciğer hasarı, konjestif kalp yetmezliği, kanser, alerjik reaksiyonlar ve diğer ciddi advers olaylar üzerinde etkiye sahip çalışmaları dahil etti. Toplamda 140 randomize klinik çalışma ve 26 gözleme dayalı çalışma değerlendirildi.

İlaçların birçoğunun HbA1c düzeylerini yaklaşık %1 oranında düşürdüğü, ancak metforminin DPP-4 inhibitörlerinden daha etkili olduğu saptandı. Zayıflatıcı veya kilo koruyucu etkiye sahip olduğu düşünülen metformin haricinde ilaçların tümü kilo artışı ile ilişkilendirildi. Metformine kıyasla, sülfonilüre monoterapisi de, hipoglisemi riskinde 4 kat artış ile ilişkilendirildi. Metformin artı tiazolidinedionlara kıyasla, metformin ile birlikte kullanıldığında, sülfonilüreler hipoglisemi riskini 5 kattan fazla artırdı. Tiazolidinedionlar da, sülfonilüre tedavisine kıyasla konjestif kalp yetmzliği riskini; metformine kıyasla kemik kırığı riskini artırıcı etkiye sahipti.

Buna karşın, tiazolidinedionlara kıyasla metformin, diyare başta olmak üzere, birtakım gastrointestinal advers olaylara neden oldu. İki ilaç kombinasyonu, monoterapiye kıyasla, glukoz kontrolü ve advers olay ve kilo artışı riski üzerinde ilave etki sergiledi.

Araştırmacılar, metforminin birinci basamak tedavide kullanımını destekleyen bir sonuca vardı. İki ilaç kombinasyonunun HbA1c düzeyleri üzerindeki etkisine ilişkin çok az farklılık olsa da, bazı kombinasyonların hipoglisemi ve advers olay riskini artırdığı düşünülmektedir. Araştırma sonuçları, hekimlere ve hastalara tedavi seçenekleri konusunda daha iyi karar verebilmek için yardımcı olabilir.

KAYNAK: Comparative effectiveness and safety of medications for type 2 diabetes: An update including new drugs and 2-drug combinations. Bennett WL, Maruthur NM, Singh S, et al. Ann Intern Med 2011.