Tip 2 diyabet nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Tip 2 Diyabet, (şeker hastalığı) kan şekeri düzeyinin aşırı yükselmesine neden olan ve ömür boyu süren kronik bir hastalıktır. Tip 2 Diyabet, başta kalp damar olmak üzere pek çok ciddi sağlık soruna neden olabilir. Kişinin zamanında tedavi edilmemesi durumunda organ kayıpları ve körlüğe kadar varan sorunlar oluşabilir. Diyabetin gelişmesi uzun bir sürece yayılır ve başta fazla belirti vermeyebilir. Erken teşhis edildiğinde koruyucu önlemler ve yaşam tarzı değişiklikleri ile engellenebilir. Düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme diyabetten korunmak için hayati öneme sahiptir. Diyabetin en önemli belirtileri arasında; susuzluk hissi, sık idrara çıkma ve sürekli yorgun hissetme bulunur. Diyabet hastalarının doktor kontrolü altında düzenli ilaç kullanması ve her yıl grip aşısı olması gerekir.

Tip 2 Diyabet nedir?

İnsülin nedir, ne işe yarar? Yüksekliği, direnci ve tedavisi

Yüksek kan şekeri pek çok sağlık sorununa neden olur. Diyabet hastalarının tedavilerini aksatmaması ve doktor tavsiyesine tam uyması gerekir. Türkiye’de 7 milyonun diyabet hastası olduğu tahmin ediliyor ve bu sayı artmaya devam ediyor. Günümüzde diyabetin idame tedavisi vardır. Ayrıca kişiler yaşam tarzı değişikliği ile hayatlarını diğer insanlar gibi sorunsuz sürdürebilir. Diyabet tanısının erken konulması çok önemlidir. Çünkü hastalık erken evrede tedavi edilmezse gittikçe daha kötüleşir; sakatlıklara ve ölüme neden olur. Günümüzde erişkin kişilerde görülen körlüklerin en önemli nedeni diyabettir. Ayrıca çoğu böbrek yetmezliği ve alt uzuv kaybı olgusunun sorumlusudur.

Diyabetli kişiler diyabetsiz kişilere göre beş kat daha fazla kalp damar hastalığı ve inme riski taşımaktadır. Ülkemizde diyabet artışının başlıca nedenleri arasında obezite seviyesinin artması, yetersiz egzersiz ve hareket, sağlıksız beslenmedeki artış ve yaşlanan nüfus bulunuyor.

Tip 2 diyabet belirtileri

• sık idrara çıkma, özellikle geceleri
• aşırı susuzluk hissi
• aşırı acıkma hissi ve yeme isteği
• aşırı yorgun hissetme veya geçmeyen halsizlik
• açıklanamayan kilo kaybı ve kasların erimesi
• cinsel organlarda kaşınma veya sık sık pamukçuk çıkması
• kesik ve yaraların yavaş iyileşmesi
• net görememe ve görme sorunları

Hiperglisemi nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Kişi diyabet olduğunu nasıl anlar? 

Diyabet tiplerine göre bu belirtiler değişik şekillerde görülebilir. Örneğin Tip 1 diyabet hastalarında daha çok aşırı yorgunluk, halsizlik, susuzluk, aşırı idrara çıkma gibi belirtiler olur. Tip 2 diyabet; ise çok hızlı kilo verme, baş ağrısı, aşırı ağız kuruluğu, vücutta değişik yerlerde kaşıntıların meydana gelmesi, yaraların geç iyileşmesi, görme bozukluğu ve yorgunluk gibi belirtiler gösterir. Hamilelerde genelde pek belirti vermez.

Tip 1 ve Tip 2 diyabet arasındaki farklar

Diyabetin iki tipi vardır; Tip 1 ve tip 2 Diyabet! Glikoz, vücudun hücrelerini besleyen yakıttır, ancak hücrelere girmesi için insülin gerekir. Tip 2 diyabet, vücut yeterli insülin üretemediğinde veya hücreler insüline tepki vermediğinde oluşur ve buna insülin direnci denir. Tip 2 diyabet çok daha yaygındır. Tip 1 diyabette ise vücut hiç insülin üretmez. Türkiye’de yetişkinlerin yaklaşık %90’ında tip 2 diyabet vardır. Tip 1 diyabet genellikle 40 yaşından önce, sıklıkla ergenlik çağında, gelişir, tip 2 diyabet ise genellikle ileri yaşlarda ortaya çıkar.

Tip 1 diyabet nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Tip 2 diyabetin nedenleri

• İnsülin midenin arkasında yer alan pankreas tarafından üretilmektedir.
• İnsülin kanınızdaki glukoz miktarını kontrol etmektedir.
• Kanınızdaki glukozu hücrelere taşır ve glukoz hücrelerde enerjiye dönüştürülür.
• Tip 2 diyabette normal kan glukoz düzeyini sürdürmek için yeterli insülin üretilmez (insülin yetmezliği) ya da vücudunuz etkin bir şekilde üretilen insülini kullanamaz.

Risk gruplarında: Bütün yetişkinler tip 2 diyabet riski taşımasına rağmen bazı gruplar özellikle yüksek risk grubundadır.

Tip 2 diyabet riski şu durumlarda artar

• 40 yaşın üzerindeyseniz
• Yakın bir aile üyenizde diyabet varsa (anne, baba, kardeş)
• Fazla kilolu ya da obez iseniz
• Kalp krizi veya inme gibi kalp damar hastalığı geçirdiyseniz
• Polikistik over sendromu olan ve aynı zamanda kilolu bir kadınsanız
• Gebelikte diyabet olduysanız ya da 4,5 kg’nin üzerinde bebek doğurduysanız
• Depresyon, şizofreni veya bipolar bozukluk gibi şiddetli zihinsel hastalığınız varsa
• Bozulmuş glukoz toleransınız veya açlık gliseminiz olduğu söylendiyse

Zararlı yiyecekler nelerdir? Sağlıksız besinler sigaradan tehlikeli!

Tip 2 Diyabet tanısı ve testleri 

Tip 2 diyabet için en yaygın kullanılan birincil test glikoz hemoglobin A1C (HbA1c) testidir.  HbA1C testi, son iki ila üç ay boyunca ortalama kan şekeri seviyesini belirleyen bir kan testidir. Çok küçük bir kan damlası ile kolayca yapılabilir. Kan şekeri seviyeleriniz son birkaç aydır ne kara yükselmiş ise HbA1C seviyeniz o kadar yüksek olacaktır. HbA1C seviyesi 6.5 veya daha yüksek ise bu durum sizin diyabet olduğunuzu gösterir.

Tip 2 diyabet tedavisi

Diyabeti tam olarak iyileştiren (kesin şifa) bir tedavi yoktur. Ancak günümüzde uygulanan tedaviler kan glukoz düzeylerini normal tutmayı hedefler, bu da semptomları kontrol altına alır ve gelişebilecek sağlık sorunlarını en aza indirir. Diyabet tedavisi, kan şekerini kontrol altında tutan bir hasta ayrıca düzenli olarak doktor kontrolüne giderse tıpkı normal bir kişi gibi sağlıklı ve uzun bir ömür sürebilir. Günümüzde diyabet tedavisinde kullanılan pek çok etkili ilaç bulunmaktadır. Ayrıca yaşam tarzı değişikliği de diyabet tedavisi için çok önemlidir ve hastalığın geriletilmesinde etkilidir.

Glukoz nedir, neye yarar? Düşmesi ve yükselmesi tehlikeli mi?

Bazı durumlarda, sağlıklı beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri ile diyabeti kontrol etmek mümkündür. Ancak, tip 2 diyabet ilerleyen bir hastalık olduğundan, kan şekerinizi normal düzeylerde tutmak için mutlak ilaç almanız gerekebilir. Diyabet tedavisi, hastalığın tiplerine ve hastanın sağlık durumuna göre değişir.

Örneğin, Tip 1 diyabetin ana tedavisi insülindir, bunun dışında bir yöntem yoktur. Tip 2 diyabette, öncelikle hastanın boy/kg oranına bakılır.  Eğer hasta kilolu ise kilosunun düşürülmesi, hareket azlığı var ise düzenli egzersiz yapılmasının sağlanması, diyette bozukluk varsa diyabet diyetisyeninin tavsiye edeceği şekilde beslenmesi gereklidir.

Tip 2 diyabet tedavisinde Metformin kullanımı

Sonraki aşamalarda çoğunlukla ilaç tedavisi uygulanır. Tip 2 diyabette, özellikle fazla kilolularda ilk aşamada, metformin etken maddesi olan, piyasada değişik isimleri bulunan ilaç kullanılır. Bu ilaç, kilonun düşmesini ve yağ metabolizmasının düzenlenmesini sağlar.

Metformin aynı zamanda insüline karşı olan direncin kırılmasını da sağlar. Hem insülin direncini kırması hem kilo kontrolünü sağlaması hem de yağ metabolizmasını düzeltmesi Metformini tedavide kullanılacak ilaç yapar ve ağız yoluyla alınır. Sonraki aşamada, insülinin salgılanmasını artırıcı tedavi yöntemleri uygulanır. Burada özellikle insülin direncini kıran veya insüline karşı hassasiyeti artırıcı ilaçlar kullanılır. Bununla beraber, hastanın şekeri arzu edilen sınırlara düşürülemiyorsa, o zaman ayrıca insülin de kullanılır.

Egzersiz yapmak genetik kökenli Tip 2 diyabet riskini yok edebilir mi?

Tip 2 diyabet hastası nasıl beslenmeli?

Tip 1 diyabette dikkat edilmesi gereken bir beslenme şekli yoktur. Tip 2 diyabette ise, beslenmeye çok önem vermek gerekir. Onun için her ikisinde de mutlaka bir diyet uzmanı desteği almak ve diyet uzmanının tavsiye ettiği şekilde beslenmek önemlidir. Yiyeceklerin %60 oranında karbonhidratlardan, %30’unun yağlardan, %10-15’inin de proteinlerden oluşması gerekir. Buradaki önemli nokta, karbonhidratlara bütün meyvelerin dahil olduğunun bilinmesidir. Bu bakımdan un, tuz, yağ ve tatlı ihtiva eden besinlerin azaltılması, fazlaca yeşillik, sebze ve belirli ölçülerde meyvelerin alınması gerekir.

Diyabet hastaları için örnek beslenme listesi

Ara öğün: 1 porsiyon meyve

Öğle: ½  kase çorba Bol salata 4-5 yemek kaşığı sebze yemeği 2 dilim kepek/çavdar/tam buğday ekmeği 1 kase yarım yağlı yoğurt
İkindi: 1 porsiyon meyve 1 porsiyon yarım yağlı süt/yoğurt/diyabetik sütlü tatlı
Akşam: ½ kase çorba 1-2 dilim kepek/ çavdar/ tam buğday ekmeği 4 yemek kaşığı sebze yemeği Bol salata (limonlu veya sirkeli olabilir) 1 porsiyon kırmızı et/balık/tavuk / hindi= 100 gram ızgara/haşlanmış/buğulama

Diyabet ve beslenme: Tip 1 ve Tip 2 diyabet hastaları için önerileri

Ara öğün: 2 adet diyet bisküvi ½ kase yarım yağlı yoğurt; ayrıca;

• Gün içinde 2 – 2.5 litre su içilmeli.
• Egzersiz ihmal edilmemeli.

Diyabet hastaları için hayati bilgiler

Gizli şeker nedir?

Kan serumu, 70-110 mg/dl glukoz içerir ve içerisindeki kan şekeri dışında, ayrıca kanda mevcut olan kırmızı kan hücrelerinde de belli bir oranda şeker vardır. Buna hemoglobine bağlı şeker denir. Bu da % 6 oranındadır. Şekerin % 6 oranının üzerine çıkması, gizli şekerin yüksekliği demektir. Gizli şeker tespiti, hem teşhiste önemli bir rol oynar, hem tedavinin gidişatı için çok önemlidir. Hastanın diyetini, egzersizlerini aksatıp aksatmadığı konusunda belirti verir ve hekime nasıl bir tedavi uygulayacağına yön verir.

Kan şekeri ölçümü evde kolayca yapılabilir, hasta görsel yöntemle veya şeker ölçüm cihazları yardımı ile kan şekeri takibini yapabilmektedir. Görsel yöntemde, ucuna glikoz oksidaz emdirilmiş test çubukları (stripler) kullanılır. Strip üzerine, parmak ucundan kan damlatılır. Glisemi düzeyine göre strip üzerinde oluşan renk değişikliğinin strip kutusu üzerindeki renk kataloğu ile karşılaştırılması ile sonucu glisemi ölçülür.

Diyabet hastaları için bilimsel beslenme önerileri ve uyarılar

İnsülin pompası nedir?

İnsülin tedavisinin değişik metotları vardır. Bunlardan birincisi, insülin pompasıdır. İnsülin pompası; insülin içeren, kişinin pankreasından salınan insülin miktarına göre ayarlanarak, dışarıdan gerekli insülinin alınmasını sağlayan bir pompadır. Bu alet, bir kanal ile cilt altına monte edilir; ayarlanan dozajda ve sürede, sürekli vücuda insülin pompalar. Bunun değişik tipleri ve özel bir eğitimi vardır. Genellikle insülin pompalarını, Tip 1 diyabetli dediğimiz insüline bağımlı olan hastaların kullanması tavsiye edilir.

Diyabetliler nasıl egzersiz yapmalı, nelere dikkat etmeli

Diyabet tedavisinde hastaya düşen görevler nelerdir?

Öncelikle hasta, hastalığı konusunda bilgilendirilmelidir. Kişi hastalığını tanıdıkça, hastalıkla nasıl uyum sağlayacağını, kendine nasıl bakacağını, hastalıkla nasıl yaşayacağını öğrenecektir. Hasta; broşürler, kitaplar, mecmualar, diyabet eğitim merkezleri vasıtasıyla kendisini eğitmelidir. Bu konuda hekimlerinde de bilgi desteği alabilirler. İkinci önemli unsur, hastanın mutlaka bir diyabet uzmanı doktora gitmesidir.

Diyabet hangi hastalıklara yol açar?

Diyabetin sebep olmadığı neredeyse hiçbir hastalık yoktur. Diyabet, vücutta her türlü hastalığı meydana getirebilir. Bununla beraber kalpte ve beyinde harabiyetler meydana getirebilir. Göz hastalıkları, böbrek hastalıkları, deri hastalıkları, saç hastalıkları, deride değişik kaşıntılar, farklı yaralar, yaraların geç iyileşmesi, enfeksiyonların sık sık oluşması, özellikle kadınlarda idrar yollarında hastalık, erkeklerde cinsel yetersizlik, kemik erimesi, sinirlerde harabiyet, tansiyon ve buna bağlı birçok hastalıklar diyabetle beraber seyreder. Kan dolaşımı sorunları, kangrenler, ayak kesilmeleri vb. durumlar yaşanabilir.

Diyabet kişinin günlük hayatına nasıl etki eder?

Diyabet kontrol altına alınmışsa, şekerin kişinin günlük hayatına herhangi bir kötü etkisi olmaz, kişi normal hayatını sürdürür. Eğer şeker kontrol altına alınamamışsa; hastanın ihmali, tedavinin ve bilginin eksikliği veya tavsiye edilenlerin yerine getirilmemesi durumu söz konusu ise hastanın hayatının her safhası bundan olumsuz etkilenir.

Matofin nedir? Ne için ve nasıl kullanılır? Yan etkileri

Diyabet ile yaşamak

Tip 2 diyabetiniz varsa, sağlığınıza çok dikkat etmeniz gerekmektedir. Sağlığınıza dikkat etmek diyabetinizin tedavisini kolaylaştıracak ve komplikasyon oluşma riskini en aza indirecektir. Şunları yapmalısınız:

• sağlıklı ve dengeli beslenmelisiniz
• (fazla kiloluysanız) kilo vermelisiniz de sağlıklı kilonuzu korumalısınız
• (sigara içiyorsanız) sigarayı bırakmalısınız
• ölçülü alkol tüketmelisiniz
• düzenli egzersiz yapmalısınız
• Diyabetiniz varsa gözleriniz, tedavi edilmezse görme kaybına yol açan diyabetik retinopati riski taşımaktadır.
• 12 ve üstü yaşlardaki diyabetli herkes yılda bir kere gözlerini muayene ettirmelidir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör