Hodgkin lenfomanın nedeni kesin olarak bilinmemektedir. Ancak gelişiminde bazı viral etkenler ve radyasyon gibi çevresel etkenler sorumlu tutulmaktadır. Hastalık her yaşta ortaya çıkabilmekle birlikte daha çok genç erişkinlerde görülür. Erkeklerde daha sık ortaya çıkar. Bulaşıcı bir hastalık değildir. Kombine kemoterapi ve radyoterapi ile şifa elde edilebilen ilk habis hastalıktır. Hastalığın tekrarlaması ile uygulanan immünoterapi, hedefe yönelik tedaviler ve yüksek doz tedavi ve otolog kemik iliği transplantasyonlarıyla tamamen kurtulma şansı ortaya çıkmaktadır.
Bu başlık altında lenfatik sistemi kaynaklı hastalıklar grubudunu oluşturmaktadır. Bu hastalık başlıca anormal B lenfositlerden kaynaklanan B hücreli lenfomalar ve anormal T lenfositlerden kaynaklanan T hücreli lenfomalar olarak 2 gruba ayrılır. B hücreli lenfomalar daha sık ortaya çıkar. Hastalık lenf düğümlerinde, dalak gibi lenfoid dokularda ortaya çıkabilir veya mide, barsak gibi organlardaki lenf dokusundan kaynaklanabilir. Malign lenfoid hücreler kan ve lenf dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer kısımlarına da yayılabilir. Son yıllarda HDL sıklığı artmaktadır, ancak bu artışın nedeni bilinmemektedir.
Lenfoma (lenf kanseri) nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Yaş: Yaş alma diğer kanser türlerinin çoğunda olduğu gibi lenfoma riskini de artırmaktadır. Lenfoma en çok 60 yaş üzeri yetişkinlerde görülür.
Cinsiyet: Hodgkin Dışı Lenfoma erkeklerde daha çok görülmektedir. Ancak Hodgkin Dışı Lenfoma’nin bazı türleri kadınlar arasında daha yaygındır.
Etnik Köken: ABD’de yapılan araştırmalar lenfomanın beyazlar arasında daha yaygın olduğunu ortaya koymaktadır. Zararlı Kimyasallar: Çalışma ortamı ve koşullarına gereği çeşitli kimyasal maddelere (benzen, çalışma ortamında maruz kalınan çeşitli kimyasallar, vücudumuza uygulanan çeşitli boya ve parfüm gibi kimyasallar, tarım ilaçları, temizlik malzemeleri, elektromagnetik alana yoğun bulunulması…) maruz kalan insanlarda lenfoma görülme riski artmaktadır.
Bağışıklık Sistemi: Herhangi bir nedenle (organ nakli, HIV…) zayıflayan bağışıklık sistemi lenfoma oluşma riskini artırır. Eğer bağışıklık sistemi doğuştan zayıfsa lenfoma çocukluk döneminde ortaya çıkabilir.
Beslenme Alışkanlıkları: Bazı bilimsel araştırmalar aşırı kilolu olmanın ve yüksek oranda yağ ve kırmızı et içeren beslenme şeklinin lenfoma riskini artırdığını ortaya koymaktadır. Ancak lenfoma nispeten sağlıklı beslenen insanlarda da görülebildiği için bu konuda daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
En sık görülen belirti ağrısız bezelerdir. Lenf bezlerinden oluşan, ağrısız, genellikle çapı 1 cm’den büyük düğüm şeklinde şişliklerdir. Fark edilme ihtimali yüksek olan bezeler; boyunda, koltuk altında veya kasık bölgesinde çıkar. Bu şişlikler ağrıya veya başka belirtiye yol açmaz, ancak sıklıkla boyutları giderek artar. Lenf düğümlerinin şişmesinin çok sık görülen bir durum olduğu unutulmamalıdır. Lenf düğümlerinde şişme olan kişilerin büyük bir kısmında lenfoma dışında tanılar söz konusudur, bu şişliğin en yaygın sebebi enfeksiyondur. Şişen lenf düğümleri genellikle enfeksiyon iyileştikten sonra küçülür.
Ortada hiçbir sebep yokken vücut sıcaklığının 38°C’nin üzerinde olması.
Gece yatarken giyilen giysilerin ve çarşafların ıslanmasına neden olacak kadar şiddetli gece terlemesi.
6 ay içerisinde vücut ağırlığının % 10’undan fazlasının kaybolması.
Şiddetli ve devamlı halsizlik veya yorgunluk hali.
Lenfomanın tedavisi ilaçlarla (kemoterapi), ışın tedavisiyle (radyoterapi) veya ikisi birlikte olarak yapılmaktadır. Ayrıca hastadan kök hücre toplanarak yüksek doz kemoterapi sonrası bu kök hücreleri tekrar hastaya verme işlemi (yüksek doz kemoterapi ve otolog periferik kök hücre transplantasyonu), biyolojik ilaçlarla ve cerrahi olarak da tedavi edilebilmektedir. Bazen yavaş seyirli lenfomalarda hastaya tedavi verilmez ve hasta belli aralıklarla doktor tarafından izlenir. Hastanın tedavisine karar veren uzmanlar özellikle tıbbi onkoloji ve hematoloji, radyasyon onkolojisi uzmanlarıdır. Bu uzmanların birlikte bulunduğu ve çalıştıkları üniversite, Sağlık Bakanlığı Eğitim Araştırma Hastaneleri ve gelişmiş özel hastanelerde yapılmalıdır.
Dünyada her yıl 360 binden fazla insanın lenfomaya yakalandığı, her gün ortalama 1000 kişiye lenfoma teşhisi konulduğu bilinmektedir. Ülkemizde ise yıllık 8000-10000 arası lenfoma olduğu tahmin edilmektedir. Erken teşhis ile tedavisi mümkün bir hastalık olduğu halde geç kalınırsa tedavinin başarısı belirgin olarak düşmektedir. Bu nedenle lenfoma konusunda bilinçlenme ve farkındalık çok önemlidir. Tedaviyle başarının çok yüksek olduğu bu hastalık grubu için 2004 yılından bu yana her yıl 15 Eylül’de Lenfoma konusunda farkındalık etkinlikleri yapılmaktadır.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?