Susamın ve yağının faydaları nelerdir? Susam yağı nasıl kullanılır?

13 Temmuz 2021   |    2 Mayıs 2022    |   Kategori: Beslenme ve Diyet, Şifalı Bitkiler Print

Susam, çok besleyicidir; içerdiği antioksidanlarla kalp hastalıklarına karşı koruyucudur. İyi bir protein kaynağı olduğu için vegan ve vejetaryen beslenenler için sağlıklı bir alternatiftir. Susamda bulunan demir, bakır ve B6 vitamini alyuvar üretimini destekler. Ayrıca susam kemik sağlığı için son derece önemli mineraller içerir. Ancak yağ oranı oldukça yüksektir, bu nedenle dengeli tüketilmesi gerekir. Susamın yağı da mutfakta, saç ve cilt bakımında ya da geleneksel tıpta yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yazımızda susamın ve yağının faydaları ve kullanım şekilleri hakkında detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.

Susamın besin değeri

100 gr susamda aşağıdaki besinler bulunur:

Susam zengin bir protein kaynağı olarak vejetaryen veya vegan diyetlerine mükemmel bir katkı sağlar. Ayrıca içerdiği bakırla alyuvar üretimini ve bağışıklık sistemini destekler. 1 fincan susam günlük bakır ihtiyacınızın %163’ünü karşılar. Susam, kemik sağlığı için gerekli olan manganez ve kalsiyum içerir. Ayrıca fosfor, magnezyum, demir, çinko, molibden, selenyum ve B1 vitamini kaynağıdır. (1)

Selenyum nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği

Susamın yağ oranı

Susamın yağ oranı oldukça yüksektir. Örneğin 100 gram susamın 49.6 gramı (neredeyse yarısı) yağdan oluşur

Susamın faydaları

Susam hangi hastalığa iyi gelir?

Susam içerdiği yüksek oranda lif, doymamış yağlar ve antioksidanlar ile kalp hastalıklarına, kansere ve tip 2 diyabete karşı koruyabilir. Ayrıca anti-inflamatuar etkisiyle osteoartrit nedenli eklem ağrısını azaltabilir. İçerdiği fitoöstrojenler ile menopozun hormonal dengesizliklerini düzenleyebilir.

İyi bir lif kaynağıdır

Lif, özellikle sindirim sağlığı için gereklidir. Ayrıca araştırmalar lif ağırlıklı beslenmenin kalp hastalığı, bazı kanser türleri, obezite ve tip 2 diyabet riskini azaltabildiğini göstermektedir. Susam iyi bir lif kaynağıdır. Üç yemek kaşığı (yaklaşık 30 gr) susam, günlük ihtiyacınız olan lifin %12’sini karşılar. (2)

Kalp hastalıklarına karşı koruyabilir

Susam içerdiği çoklu ve tekli doymamış yağlar ve antioksidanlar (lignan ve fitosterol) sayesinde kalp hastalıkları için risk faktörü olan trigliserit ve yüksek kolesterolü düşürme etkisine sahiptir. (3) Ayrıca içerdiği yüksek oranda magnezyum, lignanlar, E vitamini ve diğer antioksidanlar atardamarlardaki plak oluşumunu önlemeye yardımcı olarak kan basıncını düzenleyebilir.

Trigliserid nedir? Neden yükselir? Vücut yağ oranı nasıl düşürülür?

Zengin bir protein kaynağıdır

Protein, kaslardan hormonlara kadar her şeyi oluşturmaya yardımcı olduğu için çok önemlidir. 3 yemek kaşığı susam, yaklaşık 5 gr protein sağlar. Susam normalde hayvansal ürünlerde daha bol bulunan esansiyel bir amino asit olan lizin bakımından düşüktür.

Vegan ve vejetaryen beslenen kişiler barbunya ve nohut gibi baklagillerle lizin eksikliğini telafi edebilirler. Ancak susam aynı zamanda baklagillerde yüksek miktarda bulunmayan iki amino asit olan metionin ve sistein bakımından zengindir. (4) Susamdaki proteinin emilim en yüksek düzeye çıkarmak için kabuklu ve kavrulmuş tüketmeyi tercih edin.

Kemik sağlığını destekler

Kabuksuz susam, kalsiyum dahil olmak üzere kemik sağlığı için hayati önem taşıyan besinler (magnezyum, manganez, çinko) açısından oldukça zengindir. Susamı ıslatılmış, kavrulmuş veya filizlenmiş şekilde tüketmek bu minerallerin emilimini artırabilir. (5)

Enfeksiyonları önleyebilir

Susamdaki sesamin ve sesamolin, antioksidan ve antibakteriyel özelliktedir. Antioksidanlar hücrelere verilen zararı yavaşlatarak vücudu çeşitli hastalıklara karşı korurlar. (6) Susamın antibakteriyel aktivitesi ise, staph enfeksiyonlarına, boğaz ağrısına ve bazı yaygın cilt mantarlarına karşı koruyucudur.

Hemoglobin nedir? Düşüklüğü neden olur? HGB testi

Kan hücrelerinin üretimine yardımcı olabilir

Vücudun kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar) üretmek için çeşitli besinlere ihtiyacı vardır. Susamda bulunan demir, alyuvarlara oksijen taşıyan hemoglobinin temel bir bileşenidir. Ayrıca susam, hemoglobin üretimini destekleyen bakır ve B6 vitamini içerir.

Kan şekerini düzenleyebilir

Susam, karbonhidrat oranı düşük olduğu için ve içerdiği kaliteli proteinler ve sağlıklı yağlar sayesinde kan şekeri kontrolüne yardımcı olabilir. Ayrıca susamdaki bir tür bitki bileşiği olan pinoresinol, sindirim enzimi maltazın etkisini engelleyerek kan şekerini düzenleyebilir. (7)

Osteoartrit kaynaklı diz ağrısını yatıştırabilir

Susam tohumlarındaki bir bileşik olan sesamin, kıkırdağı koruyabilecek anti-inflamatuar ve antioksidan etkilere sahiptir. Osteoartrit kaynaklı eklem ağrısını azaltabilir ve dizlerin daha kolay hareket etmesini sağlayabilir. (8)

Kireçlenme (osteoartrit) nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Menopozdaki hormon dengesizliklerini düzenleyebilir

Susam, östrojen hormonuna benzer bitki bileşikleri olan fitoöstrojenler içerir. Bu özelliği sayesinde menopozun östrojenin düşmesi sonucu oluşan sıcak basması gibi semptomlarını önlemeye yardımcı olabilir. (9)

Susam yağı faydaları

  • Susam yağı, sesamol ve sesaminol gibi güçlü iki antioksidan içerir. Antioksidanlar, serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını azaltmak gibi çok önemli sağlık faydaları olan maddelerdir.
  • Anti-inflamatuar özelliklere sahip olduğu için iltihaplı hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.
  • Susam yağı %82 oranında doymamış yağ asitleri içerir. Bu sayede kalp sağlığını destekler.
  • Özellikle diyabet hastalarında kan şekeri seviyesini düzenlemeye yardımcı olabilir.
  • Artrit semptomlarını iyileştirebilir, ancak bu alandaki çalışmalar henüz sınırlıdır.
  • Topikal olarak kullanıldığında yaraların ve yanıkların iyileşmesini hızlandırabilir.
  • Diğer bitkisel yağlara oranla güneşin zararlı ışınlarına karşı koruma etkisi daha yüksektir. Ancak yine de güneş kremi kullanmak en iyisidir.
  • Susam yağıyla yapılan bir masaj kol ve bacak ağrısını azaltabilir.
  • Susam yağında tirozin adı verilen bir amino asit bulunur. Tirozin, stres ve depresyonla savaşmaya yardımcı olabilecek serotonini artırır.

Susam yağı hangi ağrılara iyi gelir?

Susam yağı, uzun yıllardır anti-inflamatuar ve anti-bakteriyel özelliği nedeniyle eklem iltihabı, diş ağrısı, adet öncesi sendromu ve yara tedavisinde kullanılmaktadır. Ayrıca osteoartrit kaynaklı eklem ağrısında da etkilidir.

Serotonin nedir? Ne işe yarar? Serotonin eksikliği ve arttıran gıdalar

Susam yağı saça faydaları

  • Susam yağındaki sesamin ve E vitamini saçları besleyerek daha güçlü ve parlak olmalarını sağlayabilir.
  • Ağızdan alındığında içerdiği omega-3 ve omega-6 yağ asitleri saç dökülmesini engelleyebilir.
  • Saça ve saç derisine direkt uygulandığında kuru saçları nemlendirir, yumuşatır ve saç tellerinin daha pürüzsüz görünmesine yardımcı olabilir.
  • İçerdiği yağ asitleri cildin derinlerine işleyebilir ve saç derisinde ya da saç köklerinin etrafındaki iltihaplanma ve tahrişi yatıştırabilir.
  • Antibakteriyel ve antifungal özelliği ile kafa derisinde genellikle bir mantar veya bakterinin neden olduğu yaygın cilt enfeksiyonlarını önlemeye veya azaltmaya yardımcı olabilir.
  • Kepeği, pullanmayı ve kaşıntıyı önler.

Kepek neden olur? Saç kepeği nasıl önlenir? Bitkisel çözümler

Susam yağı saç maskesi

Bu maskeyi duştan önce saçınıza uygulayın.

Yapılışı: Bir cam kâseye 2-3 yemek kaşığı susam yağı dökün. Yağı mikrodalgada yaklaşık 10 ila 15 saniye hafif ısıtın. (dilerseniz soğuk da kullanabilirsiniz) Yağ ile saç derinize nazikçe masaj yapın ve kalanını da saçlarınızın ucuna iyice yedirin. Saçınızı bir havlu veya duş başlığı ile örtüp yaklaşık 1 saat bekleyin. Ardından saçınızı her zaman yaptığınız gibi şampuan ve saç kremi ile yıkayın. Ayrıca susam yağını hazırladığınız diğer saç maskelerine de ekleyebilirsiniz.

Susam yağı cilde faydaları

  • Antioksidan, antienflamatuar ve antibakteriyel özellikte olduğu ve gözenekleri tıkamadığı için susam yağı özellikle sivilceye meyilli ciltler ve sivilce izleri için faydalı olabilir.
  • Cilde topikal olarak uygulandığında oksidatif stresi azaltabilir ve ikinci derece yanık yaralarını iyileştirebilir.
  • Yağ ile yapılan masaj travmayla ilişkili ağrıları azaltabilir.
  • Ultraviyole (UV) ışınları filtrelemeye yardımcı olabilir.
  • İçerdiği esansiyel yağ asitleri sayesinde cildinizin esnek, yumuşak ve nemli kalmasına yardımcı olabilir.

Susam yağı cilde nasıl uygulanır?

Susam yağı uçucu bir yağ değildir, bu nedenle kullanmadan önce seyreltilmesi gerekmez. Cildinize uygulayacağınız yağın kimyasallardan arındırılmış, saf yağ olması gerekir. Bunun için kullanmadan önce mutlaka ürün etiketini okuyun. Akne veya sivilce izleri için kullanıyorsanız, gece yatmadan önce bir pamuk yardımıyla izlerin olduğu bölgeye sürün ve gece boyunca bırakın.

Susam yağı çoğu insan için güvenlidir. Ancak yine de cildinizde oluşabilecek zararlı etkilerden korunmak için kullanmadan önce bir dermatoloğa danışmanız iyi olabilir.

Sarı kantaron yağı neye iyi gelir? Faydaları nelerdir? Nasıl kullanılır?

Susam yağı nasıl ve nerelerde kullanılır?

Çin, Japon ve Orta Doğu mutfaklarında yemeklerde yaygın olarak kullanılan susam yağı, çiğ veya kavrulmuş susam tohumlarından elde edilir. Çiğ tohumlardan elde edilen susam yağı açık renklidir ve hafif, nötr bir tada sahiptir. Kavrulmuş susam yağı ise daha koyu renkte ve daha lezzetlidir, hafif cevizimsi bir tadı vardır.

Susam yağını içerdiği antioksidanlardan en iyi şekilde faydalanmak için zeytinyağı gibi salata ve soslara ekleyebilir ya da her gün bir çay kaşığı tüketebilirsiniz. Et veya balık marine ederken, kızartmalarda kullanabilirsiniz.

Susam yağı ayrıca yara ve yanıkların veya kol-bacak ağrısının tedavisinde, saç ve cilt bakımında topikal olarak kullanılabilir.

Susamın zararları

  • Susam yüksek miktarda lif içerir. Çok fazla tüketmek ishal ya da kabızlığa neden olabilir.
  • Alerjisi olan kişilerde şiddetli anafilaksiye neden olabilir.
  • Fazla tüketildiğinde kan şekerini ve tansiyonu düşürebilir.
  • Oksalat içerdiği için gut hastaları dikkatli tüketmelidir.
  • Ayrıca kilo almak istemiyorsanız susamı ölçülü tüketin.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla