Ağır enfeksiyonlarda statin kullanılabilir mi?

0 Paylaşım

Statinler, bakterileri öldüren hücreleri aktive ediyor

Günümüzde kolesterol düzeyini düşürdüğü için sıkça reçete edilen statinlerin ikinci ve önemli bir başka yararı ortaya çıktı. California Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Skaggs Eczacılık Fakültesi araştırmacılarına göre statinler, pnömoni ve sepsis gibi ciddi bakteriyel enfeksiyon riskini azaltıyor. Bu, statinlerin beyaz kan hücrelerinin bakterileri öldürme özelliğini aktive ettiğini gösteren ilk çalışma.

Pediatri ve Eczacılık Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Victor Nizet ve Hücre tarafından yapılan çalışmada fagositlerin statinlere maruz kaldıktan sonra daha etkili oldukları saptandı. Şaşırtıcı bir şekilde, statinler ile hızlanan bakteri ölümü, bu özel beyaz kan hücreleri tarafından bakteri alımında artış ile ilişkilendirilmedi. Araştırmacılar, daha ziyade statinlerin fagositleri stimüle ettiğini ve antimikrobiyal peptid ve enzimlerle dolu DNA ağlarının salınımını artırdığını buldu. Bu ağlar, vücuda dağılmadan önce bakterileri öldürme özelliğine sahipti. Statinler, yüksek kolesterol düzeylerini kontrol altına alıp, dünyada en çok reçete edilen ilaç sınıfıdır. Dr. Glass, yapılan klinik çalışmada 100 milyon Amerikalının kolesterol düzeyinin yüksek olduğunu, bu hastalara statin tedavisi verildiğini ve statine bağlı immün sistem fonksiyonunda görülen değişikliklerin milyonlarca insanı etkilediğini vurguladı.

Çalışmadan önce statinlerin antiinflamatuvar özelliklerini anlatan Dr. Nizet ve Dr. Glass, statinlerin bu tür etkileri nedeniyle ciddi enfeksiyonlar sırasında hastalığın şiddetinin azaldığını belirtti. Bununla birlikte, araştırmacılar statinlerin vücutta enfeksiyöz mikropları da temizleyebileceği varsayımını ortaya attı. Çalışmada kısaca “staph” denilen ve antibiyotik dirençli insan patojeni olan Staphyloccocus aureus’un küçük cilt enfeksiyonlarından yaşamı tehdit eden menenjit ve sepsise kadar olan etkileri üzerinde çalışıldı. Statin ile tedavi edilen farelerin Staph enfeksiyonlarına daha dirençli olduğu ve farelerden izole edilen fagositlerin staph bakterilerini öldürmekte daha etkili olduğu bulundu. Ölen bakteri sayısındaki artış ise, fagositlerin daha yüksek oranda DNA ağı salınımı ile ilişkilendirildi.

Çalışma sonuçları, statinlerin kolesterol üretimini baskılamanın yanı sıra, önemli farmakolojik etkilerinin olduğunu gösterdi. Dr. Nizet, bu ilaçların beyaz kan hücrelerinin bakterilere karşı davranışlarını değiştirdiğini ve bu çalışmada statin tedavisinin esas etkisinin bakterileri öldürmek ve hücre dışında ağsı DNA tuzaklarını oluşturmak olduğunu ifade etti.

Bu çalışma, statin verilen hastalarda enfeksiyon şiddetinin azalmasına ilişkin klinik fenomene de ışık tutuyor. Çalışma, kolesterol düzeylerinin veya ilgili lipid moleküllerin beyaz kan hücreleri tarafından fark edilebildiğini ve inflamatuvar ve antibakteriyel aktivitelerini kontrol etmek için sinyal gönderdiğini gösteriyor. Dr. Nizet ve Glass, ileride yapılacak çalışmalarda kolesterol düşürücü ilaçların antibiyotikler ile birlikte sergiledikleri etkilerin gün ışığına çıkacağını ve böylece bazı ciddi enfeksiyon hastalıklarının daha iyi tedavi edilebileceğini dile getiriyor.

KAYNAK: University of California – San Diego. Ohn A. Chow, A. Taylor Bright, Mary E. Hensler, Annelies S. Zinkernagel, Anna L. Cogen, Christopher K. Glass, Victor Nizet. Statins Enhance Formation of Phagocyte Extracellular Traps. Cell Host & Microbe, Volume 8, Issue 5, 445-454, 18 November 2010 DOI: 10.1016/j.chom.