OECD Sağlık Verileri: Türkiye’deki hemşirelerin %76’sı yurt dışında çalışmak istiyor
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Sağlık Verileri 2022’ye göre, Türkiye 100 bin nüfusa düşen toplam hemşire sayısında 43 ülke...
DevamıDr. Dilek Arslan Basın Odası grubunda bir güncelleme yayınladı 11 yıl 4 ay önce
Sağlık Turizmi ve Turist Sağlığı Kapsamında Sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Yönerge 23.07.2013 tarihli ve 25541 sayılı Bakan Onayı ile yürürlüğe konulan
Amaç ve Kapsam
Madde 1 – (1)Bu Yönerge ileÜlkemize yurtdışından gelen uluslararası hastalar ile turistlere, kamu ve özel sağlık kuruluşlarında sunulacak sağlık hizmetlerinin usul ve esaslarının belirlenmesi amaçlanmıştır.
(2)Bu Yönerge; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na tabi olmayan; yurtdışında ikamet eden ve Türkiye’de oturma izni almamış, ülkemize belirli bir süre için eğitim amacı dışında yasal yollarla giriş yapmış olan kişilere sunulacak sağlık hizmetlerini kapsar.
Dayanak
Madde 2- (1)Bu yönerge; 11/10/2011 Tarih ve 663 sayılı Sağlık Bakanlığı Ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat Ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8 inci maddesinin (i) bendine ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun 3 üncü maddesi (c) bendine dayanarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 3 – (1) Bu Yönergede geçen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Birlik: Kamu Hastaneleri Birliklerini,
c) Genel Müdürlük: Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
ç) Genel Sekreterlik: Birlik Genel Sekreterliklerini,
d) Milletlerarası Sosyal Güvenlik Sözleşmesi: Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri kapsamında sağlık yardımı alma hakkı olan yabancı ülke vatandaşlarını ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını kapsayan Ülkemizin imzalamış olduğu uluslararası sözleşmeyi,
e) Kurum: Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumunu,
f) Müdürlük: İl /İlçe Sağlık Müdürlüklerini,
g) Sağlık Turizmi: Sağlığına kavuşmak veya sağlığını geliştirmek için kişilerin herhangi bir sebeple ikamet ettiği ülkeden başka bir ülkeye seyahat etmesini,
ğ) Sağlık Alanında Milletlerarası Ġkili Ġşbirliği Anlaşmaları: Sağlık alanı ile ilgili olarak diğer ülkelerle Bakanlığın imzalamış olduğu ikili anlaşmayı,
h) Ġl Sağlık Turizmi Birimi: İldeki tüm sağlık turizmi ile ilgili iş ve işlemleri takip etmek için Genel Müdürlüğün uygun gördüğü il sağlık müdürlüğü bünyesinde kurulan birimleri,
ı) Uluslararası Hasta: Tedavi ve Rehabilitasyon amaçlı yurtdışından ülkemize geçici bir süreliğine gelen kişiyi,
i) Uluslararası Hasta Koordinasyon Merkezi: Sağlık turizmi veya turistin sağlığı kapsamında, l. seviye illerdeki Genel Sekreterlik bünyesinde kurulacak, hastaların tedavilerinin
koordine edildiği merkezleri,
j) Uluslararası Hasta Birimi: Tıbbi teknolojik donanımı, nitelikli ve uzman sağlık personeli, otelcilik hizmetleri ve hizmet kapasitesi yeterli olan Birliğe bağlı hastanelerin bünyesinde, Kurumun uygun gördüğü 1. ve 2. Seviye illerdeki hastanelerde kurulan birimi,
k) Uluslararası Hasta Destek Hattı: Uluslararası hastalar ve turistlerin Ülkemizde alacakları sağlık hizmetleri veya hasta hakları kapsamındaki müracaatlarında tercümanlık ve danışmanlık için Genel Müdürlük bünyesinde oluşturulan, yedi gün 24 saat esasıyla çeşitli dillerde telekonferansla hizmet veren telefon hattını,
l) Turist Sağlığı: Ülkemizde herhangi bir nedenle geçici süreli olarak bulunan turistlerin, ülkemizde bulundukları sırada ani gelişen hastalıklarda ve acil durumlarda sağlık hizmeti almasını,
m) Hastane Yöneticisi: Birliklere bağlı hastanelerin en üst yöneticisini, İfade eder. 2
Genel Hususlar
Madde 4 – (1)Birlik ve birliğe bağlı hastaneler bünyesinde, uluslararası hastalara sağlık hizmeti sunmak için gerekli personel, altyapı, teknik, tanıtım, tercüman ve/veya tercümanlık hizmeti ile ilgili usul ve esaslar, Kurum tarafından belirlenir.
(2) Genel Müdürlük; ilde bulunan sağlık kuruluşlarına başvuran uluslararası hasta sayıları, İl’e gelen turist sayıları, ilin coğrafik konumu, uluslararası ulaşım imkânları, ildeki hastanelerin fiziki, teknolojik şartları ve insan kaynakları gibi unsurlar değerlendirilerek illeri 1, 2 ve 3’üncü seviye olarak belirler.
(3) Bu Yönerge kapsamında hizmet alımı yoluyla çalıştırılacak personel, Bakanlık Strateji Geliştirme Başkanlığınca yayımlanan ve hizmet alımları kapsamında çalıştırılabilecek işçi sayısı ve ücretlendirme tespitine ilişkin usul ve esasları belirleyen genelgeler ile getirilen sınırlamalara tabi değildir.
(4) Uluslararası hasta birimi bulunmayan birliğe bağlı hastanelerde, uluslararası hastaların iş
ve işlemleri, hastane yöneticisi tarafından görevlendirilecek bir sağlık personeli tarafından yürütülür.
(5) Bu yönerge kapsamındaki iş ve işlemler, Genel Sekreterliklerde genel sekreterin
görevlendireceği bir başkan, birliğe bağlı hastanelerde ise başhekimlikler tarafından yürütülür.
Kurum, birliklerde sağlık turizmi ile ilgili iş ve işlemleri yürütecek personel sayısını, özelliklerini ve
görev tanımını belirlemeye yetkilidir.
(6) Bu yönerge kapsamında hizmet alım usulü ile çalıştırılacak olan yabancı dil bilen
personelin KPDS/YDS den son üç yılda en az 60 puan alması ve en az lise mezunu şarttır. İdare,
yabancı dil bilen personel için ilave kriterler belirleyebilir.
(7) Birliğe bağlı sağlık tesislerinde, bu yönerge kapsamında sağlık hizmeti verilecek
kişilerden, tedaviye başlamadan önce, tahmini tedavi bedelinin belirli oranında avans alınabilir.
(8) Bu yönerge kapsamında sağlık hizmeti verilen kişiler, Bakanlıkça oluşturulan web tabanlı
sisteme kaydedilir.
Tanıtım, Bilgilendirme ve Tercümanlık
Madde 5 – (1)1. ve 2. seviye illerde bulunan birlikler, uluslararası hasta birimi bulunan
hastaneler, il sağlık turizmi birimi bulunan sağlık müdürlükleri, yurtdışına yönelik olarak sağlık
turizmi potansiyeli ve sunulacak sağlık hizmetleri hakkında bilgilendirme için tanıtım yapabilir. Bu
çalışmaların bedeli döner sermaye kaynaklarından karşılanır.
(2) Sağlık kuruluşları sağlık turizmi tanıtımlarında Bakanlığın konuyla ilgili mevzuatına
uymak zorundadır.
(3) Uluslararası hasta kabul eden özel sağlık kuruluşları ve uluslararası hasta birimi bulunan
birliğe bağlı hastaneler internet sitelerini bilgilendirme amaçlı olarak asgari İngilizce olmak şartıyla
düzenlemek zorundadır. Sağlık turizmi hizmeti sunan kamu veya özel sağlık kuruluşlarının internet
sitelerinde, sağlık turizmi ile ilgili iş ve işlemlerle ilgili olarak 7 gün 24 saat ulaşılabilecek çağrı
merkezi veya kişilerin iletişim bilgileri yer almak zorundadır. Sağlık kuruluşları bu çağrı merkezini
hizmet alım yöntemi ile de yürütebilirler.
(4) Özel sağlık kuruluşları da dahil uluslararası hastaların sağlık kuruluşuna başvurularında
kullanılacak, hasta rızasının alınmasına yönelik formlar asgari İngilizce olmak üzere farklı dillerde
düzenlenir.
Uluslararası Hasta Destek Hattı
Madde 6 – (1)Türkçe bilmeyen uluslararası hastaların veya acil sağlık hizmetine ihtiyaç
duyan turistlerin, 112 acil çağrı merkezlerini veya sağlık hizmeti hakkında bilgi edinmek veya hasta
hakları ile ilgili şikâyetleri için 184 Sabim hattını aramaları halinde, çağrı merkezleri bu çağrıları
Uluslararası Hasta Destek Hattına telekonferans ile yönlendirir.
(2) Uluslararası destek hattına gelecek çağrılara cevap verecek ve danışmanlık yapacak
yabancı dil bilen, yeterli sayıda sağlık personeli istihdam edilir.
(3) Ülkemize yurtdışından gelen Türkçe bilmeyen kişilere, 444 47 28 numaralı uluslararası
destek hattından 7 gün 24 saat İngilizce, Almanca, Arapça, Rusça, Farsça, Fransızca olmak üzere
gerekli olan dillerde sağlık konularında tercümanlık ve danışmanlık hizmeti verilir. Ayrıca yaz 3
dönemlerinde gerektiğinde gelen çağrıların yoğunluğuna göre yabancı dil bilen yeterli sayıda
tercüman, ilave hizmet alımı usulü ile temin edilir.
(4) Bu destek hattından, sağlık hizmeti alınan kuruluşun özel veya kamuya ait olduğuna
bakılmaksızın ülkemizde bulunan tüm yabancılar yararlanabilir.
Uluslararası Hasta Koordinasyon Merkezi
Madde 7 – (1)Uluslararası hasta koordinasyon merkezi, 1’inci seviye illerdeki birlik
bünyesinde kurulur. Bu merkezde, yabancı dil bilen, sağlık turizmi konusunda deneyimli, bir
sözleşmeli uzman ve yeterli sayıda personel istihdam edilir. Bu merkezlerde hizmet alımı usulü ile
tercüman çalıştırılabilir.
(2) Bu merkezde çalıştırılan tercümanlar, birliğin ve gerektiğinde birliğe bağlı hastanelerin
ihtiyacı olan tercümanlık ve rehberlik hizmetini sunar.
(3) Bu merkezler, birliğin sorumlu olduğu bölge dâhilindeki sağlık turizmi ve turist sağlığı
hizmetleri ile ilgili tüm iş ve işlemlerin koordinasyon ve takibini yapar.
(4) Bu merkezler; uluslararası hastaların havaalanından veya konaklamakta olduğu yerden
hastanelere geliş ve gidişini sağlayacak transfer hizmetlerini hizmet alımı yoluyla temin edebilir.
(5) Bu merkezler; uluslararası hastaların tercümanlık, danışmanlık ve refakat hizmetlerini
hizmet alım yoluyla temin edebilirler.
Uluslararası Hasta Koordinasyon Birimi
Madde 8 – (1)Uluslararası hasta koordinasyon birimi, 2’nci seviye illerdeki birlik
bünyesinde kurulur. Bu merkezde yabancı dil bilen, sağlık turizmi konusunda deneyimli bir personel
birim sorumlusu olarak görevlendirilir. İhtiyaç halinde ilave personel ve hizmet alım usulü ile
tercüman istihdam edilebilir.
(2) Bu birimde çalıştırılan tercümanlar, birliğin ve gerektiğinde birliğe bağlı hastanelerin
ihtiyacı olan tercümanlık hizmetini sunar.
(3) Bu birim, birliğe bağlı sağlık tesislerindeki sağlık turizmi ve turist sağlığı hizmetleri ile
ilgili tüm iş ve işlemleri koordine eder ve takibini yapar.
(4) 3’üncü seviye illerdeki Genel Sekreterliklerde ve bağlı hastanelerde, sağlık turizmi iş ve
işlemlerinin takibini yapmak üzere bir personel Uluslararası Hasta Destek Personeli olarak
görevlendirilir.
Uluslararası Hasta Birimi
Madde 9 – (1)Bu birim,hastaneye başvuranuluslararası hastaların tüm kayıt, tercüme, tedavi
bedelinin faturalandırılması ile ilgili iş ve işlemleri yürütür. Bu birim başhekimliğe bağlı olarak
çalışır ve birimde yeterli seviyede yabancı dil bilen tabip veya sağlık personeli görevlendirilir.
(2) Uluslararası hasta potansiyeline göre gerekli dilde ve yeterli sayıda yabancı dil bilen
personel hizmet alımı usulü ile istihdam edilir. Bu personel “Uluslararası Hasta Rehberi” olarak
adlandırılır.
(3) Bu birimde, yurtdışında yaşayan ve milletlerarası sosyal güvenlik sözleşmesi ve sağlık
alanında milletlerarası ikili işbirliği anlaşmaları gereği sağlık hizmeti almak için ülkemize gelen
kişilere, yönlendirme ve rehberlik hizmetleri de sunulur. Bu kapsamdaki kişilere Sağlık Uygulama
Tebliği hükümlerine göre işlem tesis edilir.
(4) Hastane yönetimi, yurtdışı hasta birimi için gerekli fiziki şartları ve teknik donanımını
hazırlar.
(5) Kurulan uluslararası hasta birimleri Kurum tarafından liste halinde Genel Müdürlüğe
bildirilir.
Ġl Sağlık Turizmi Birimi
Madde 10 – (1)Yabancı dil bilen en az bir sağlık personeli veya tabip ile sekretarya
işlemlerini yürütecek bir personel görevlendirilir.
(2)Bu birim, Sağlık Hizmetleri Şubesi veya Kamu Yataklı Sağlık Hizmetleri Şubesi veya
Özel Yataklı Sağlık Hizmetleri Şubesi bünyesinde genel müdürlüğün uygun görüşü ile birinci veya
ikinci seviye illerde kurulur. 4
(3)İl sağlık turizmi birimlerinde Müdürlük tarafından, hizmet alımı usulüyle, ihtiyaç duyulan
yabancı dilde yeterli sayıda tercüman istihdam edilebilir veya tercümanlık hizmet alımı döner
sermaye kaynaklarından temin edilir.
(4)Bu birim, ildeki kamu ve özel sağlık kuruluşlarının sağlık turizmi ve turistin sağlığı
hizmetleri ile ilgili denetim yapar ve koordinasyonu sağlar.
(5)Sağlık turizmi ile ilgili personellerin eğitimini yapar. Sağlık turizmi ile ilgili toplantılara ili
temsilen katılır.
(6)İldeki sağlık turizmi ile ilgili kayıtlarının düzenli olarak tutulmasını sağlar.
(7)Müdürlükte bulunan sağlık turizmi ile ilgili birimler ve kişiler, uluslararası hastalara
sunulacak acil sağlık hizmetleri hususunda 112 acil hizmetleri şubesi ile koordineli olarak çalışır.
Acil Sağlık Hizmetleri
Madde 11 – (1)Bu yönerge kapsamındaki kişilere, acil sağlık hizmetleri ve acil hasta
nakilleri ücreti karşılığı sunulur. Ancak yurtdışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına 112
acil sağlık hizmetleri ücretsiz sunulur.
(2)Bu yönerge kapsamında ambulans ile acil hasta naklinden elde edilen gelir, hastaya ilk
müdahale eden müdürlük döner sermayesine yatırılır.
(3)Bu Yönerge kapsamındaki hastaların ambulans ile yurtdışından getirilmesi halinde
ambulans nakil hizmet bedeli hastanın getirildiği ilin müdürlük döner sermaye hesabına yatırılır.
(4)Hava ambulansı talepleri, yurtiçinde 112 acil servisi tarafından vaka nakil formu ve
yurtdışındaki talepler Türkiye konsoloslukları aracılığıyla yapılır.
(5)Türk vatandaşları ve yabancı uyruklu kişilerin uyruğuna ve sosyal güvencesinin olup
olmadığına bakılmaksızın trafik kazaları sonucunda verilecek sağlık hizmetlerinin bedeli, ilgili kanun
gereği Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan tahsil edilir. Trafik kazalarında, kişinin bizzat kendisinden
tedavi bedeli talep edilemez. Ancak bu yönerge kapsamında trafik kazası nedeniyle acil sağlık
hizmeti alan kişinin, isteğe bağlı ilave seyahat sigortası var ise kurumun ödemediği kısım bu
sigortaya fatura edilerek poliçe kapsamında ödeme talep edilebilir.
Yönerge Kapsamındaki Sağlık Hizmetlerinin Ücretlendirilmesi
Madde 12 – (1)Bu Yönerge kapsamında verilecek sağlık hizmetlerinin bedeli 3359 sayılı
Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu’nun 3/c maddesi hükmü uyarınca Genel Müdürlükçe belirlenir.
(2)Devlet üniversitelerine bağlı tıp fakülteleri hastaneleri ve Sağlık Bakanlığı’na bağlı sağlık
kurum ve kuruluşları, bu yönerge kapsamındaki uluslararası hastalar için Genel Müdürlükçe
belirlenen fiyat tarifesini uygulamak zorundadır. Özel sağlık kuruluşları ise Genel Müdürlükçe
belirlenen fiyat tarifesine tabi değildir.
(3)Kurum; bu Yönergede belirtilen usul ve esasların yanı sıra, yurt dışından gelen hastalara
uygulanacak ücret tarifeleri konusunda yürürlükte bulunan ikili iş birliği anlaşmaları veya
uluslararası anlaşmalar gereği uyulması zorunlu olan hususları da dikkate alarak birlik veya birliğe
bağlı hastanelerde uygulanmak üzere protokol hazırlamaya ve gerektiğinde revize etmeye yetkilidir.
(4) Özel kuruluş/sigorta, sağlık kuruluşuna getirmiş olduğu yönerge kapsamındaki hastalara
sunduğu tercümanlık, danışmanlık ve destek hizmetleri için hastalardan, hastanın almış olduğu sağlık
hizmetleri haricinde bir ücret talep edebilir. Bu bedel, faturada sağlık hizmetinden ayrı olarak
belirtilecek olup, ayrıca sağlık kuruluşunun sağlık hizmet bedelinin ayrıntılı dökümünün, faturanın
ekinde verilmesi zorunludur. Hasta veya özel sigorta, sağlık kuruluşundan sunulan tedavi bedelinin
ayrıntısını talep etme hakkına sahiptir.
(5)Kurum, bünyesinde uluslararası hasta birimi bulunduran hastaneler, uluslararası hasta
koordinasyon merkezi veya uluslararası hasta koordinasyon birimi bulunan birlikler, Kurum
tarafından hazırlanmış sözleşme metnine sadık kalarak ve Müdürlük acil hasta nakilleri için yurt
dışındaki sigortalılarla, yurt içindeki sigorta temsilcilikleri, seyahat acenteleri, asistan kuruluşlar,
danışman ve aracı kurumlar vb. özel hukuk tüzel kişiliğine haiz şirketler ve özel kuruluşlarla bu
yönergeye uygun olarak hizmet protokolü yapabilir ve imzalanan protokolün bir örneğini Genel
Müdürlüğe gönderir.
(6)Ülkemizin imzalamış olduğu Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri kapsamında sağlık yardımı
alma hakkı olan ülke vatandaşları ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ülkemizde geçici olarak 5
bulundukları sürede acil ve ani gelişen sağlık problemlerinin tedavisi için Sosyal Güvenlik Kurumu
ile anlaşmalı özel ve kamu sağlık kuruluşlarına başvurduklarında hizmet bedeli Sağlık Uygulama
Tebliği’ne göre ücretlendirilir. Bu kapsamdaki hastalar sağlık kuruluşlarına, il sigorta
müdürlüklerinden alacakları müstehaklık belgesi ile başvururlar.
(EK:23/12/2013-42363, 1. Md.)(7) Bu yönerge kapsamında yükseköğretim kurumlarına ait
sağlık hizmeti sunucularında öğretim üyelerinin bizzat kendisi tarafından verilen sağlık
hizmetleri için bu Yönerge kapsamındaki sağlık hizmetleri için Bakanlıkça belirlenen bedelin;
poliklinik muayenelerinde bir katını, diğer hizmetlerde yüzde ellisini geçmemek üzere, üniversite
yönetim kurulu kararıyla öğretim üyelerinin unvanları itibarıyla belirlenen miktarda ilave ücret
alınabilir. Öğretim üyeleri ilave ücret bedelleri hususunda hastanın önceden bilgilendirilmesi
zorunludur.
Yönerge Kapsamına Girmeyen Durumlar
Madde 13- (1)Aşağıdaki durumlar, bu yönerge kapsamına girmez.
a) Savaş, afet, açlık vb. olağanüstü durumlarda, Başbakanlık veya ilgili Bakanlığın
talimatıyla belirlenen ülkelerden, Türkiye’de bulundukları sürede alacakları sağlık hizmetleri
veya bu ülkelerden sivil toplum kuruluşları tarafından insani amaçlı tedavi amacıyla getirilerek
tedavi bedeli ödenen yabancı hasta ve yaralılar,
b) Bakanlığımız veya Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) veya Başbakanlık
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından uygun görülen sivil toplum
kuruluşları tarafından Balkanlardan ve Türk Cumhuriyetlerinden ülkemize tedavi amaçlı
getirilen hastalar,
c) Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) tarafından getirilen hastalar,
ç) Türkiye Cumhuriyeti’nin imzalamış olduğu uluslararası anlaşma uyarınca Sosyal Güvenlik
Sözleşmeleri kapsamında sağlık yardımı alma hakkı olan ülke vatandaşları ile Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşlarını ve ülkemize sağlık alanında milletlerarası ikili işbirliği anlaşması
kapsamında tedavi için gelenler,
d) Ülkemize eğitim, öğretim, kurs için gelen kişiler ve bunların eğitimleri süresince bakmakla
yükümlü oldukları yakınları,
e) Mülteciler, sığınma başvurusu sahibi ve iltica başvurusu sahibi statüsünde olanlar,
sığınmacılar, vatansızlar, insan ticareti mağdurları,
f) Ülkemizde oturma izni almış ve geçici TC kimlik numarası olan yabancı uyruklu hastalar,
g) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28 inci ve 44 üncü
maddesi kapsamında bulunanlar.
(EK:23/12/2013-42363, 2. Md.)ğ) Türk soylu olduğuna dair belge ibraz eden Türk soylu
yabancılar,
(EK: 23/12/2013-42363, 2. Md.)h) Adli vaka kapsamında sağlık hizmeti alan kişiler,
(2) Birinci fıkra kapsamındaki hastaların hizmet bedelleri, Sağlık Uygulama Tebliği’ne göre
ücretlendirilir. İnsan ticareti mağduru olduğu tespit edilen ve sağlık hizmeti giderlerini karşılayacak
durumda olmayan yabancı uyruklulara sağlık hizmetleri, resmi sağlık kurum ve kuruluşları
tarafından ücretsiz olarak verilir.
Yürürlükten kaldırılan Genelge
Madde 14- (1)Bu Yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 13 Haziran 2011 tarih ve
26160 sayılı Sağlık Turizmi ve Turistin Sağlığı Kapsamında Sunulacak Sağlık Hizmetleri genelgesi
yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 15-Bu Yönerge Bakan onayı ile yürürlüğe girer.
Madde 16- Bu yönergeyi Sağlık Bakanı yürütür.