Liselere giriş sınavı TEOG’un ilk aşaması için gün sayan aileler ve öğrenciler için Psikolog Ece Cengizalp Adanalı, tavsiyelerde bulundu: Sınavdan birkaç gün önce çocuğunuzu ders çalışması yerine, rahatlayabileceği bol oksijenli ortamlara götürün. Sevdiği kişilerle birlikte sevdiği aktiviteler yapmasını sağlayın. Uyumakta zorlanıyorsa dinlendirici müzikle ve ılık bir duşla rahatlatın.
Öğrenciler sınav günü kimlik, silgi, kalem gibi gerekli malzemeleri aldıklarından emin olsunlar. Sınavda çok yorulduklarında derin nefes alıp üçe kadar sayarak rahatlasınlar. Sınav arasındaki molalarda arkadaşlarıyla soruları ve şıkları kesinlikle konuşmasınlar. Soruları bitirseler bile sınav süresinin tamamını kullansınlar. Okula servisle gidip geliyorlarsa sınav günü de rutinlerini bozmasınlar.
Gençlerin hedefledikleri lisenin kapılarını açan Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) Sınavı’na bu yıl 1 milyon 200 bin civarında sekizinci sınıf öğrencisi girecek. Sınava sayılı günler kala hem öğrenciler, hem de veliler için sıkıntılı bir süreç başlıyor. Üsküdar SEV Ortaokulu’ndan Psikolog Ece Cengizalp Adanalı; 25-26 Kasım’da gerçekleşecek sınav öncesi, öğrencilerin ve ailelerin nelere dikkat etmesi gerektiği konusunda önerilerde ve uyarılarda bulundu:
Anne babalara sınav öncesi için öneriler
- Güçlü değil dayanıklı olmayı öğretin: Anne babalar olarak çocuklarımıza, ‘düşmemeyi’ değil, ‘düşünce nasıl kalkacaklarını’ öğretmemiz gerekiyor. Hayat belirsizliklerle doludur; insanın hep başarılı olması mümkün değil! Güçlü olmakla dayanıklı olmak aynı şeyler değildir. Dayanıklı olmak; inancını ve motivasyonunu yitirmeden devam etme gücünü kendinde bulma yeteneğidir. Önemli olanın, çocuklarımızın ‘dayanıklı olma kapasitesini geliştirmek’ olduğunu unutmayın.
- Sınav için değişmesini beklemeyin: Çocuğunuzun şimdiye kadar oluşturduğundan farklı bir kimliğe bürünmesini istemek gerçekçi değildir. Çocuğunuz siz ‘çok çalış’ dediğiniz için var olan alışkanlıklarını değiştirmeyecektir. Sizin elinizden gelen; sadece çocuğunuzun yetenek ve kapasitesini daha verimli kullanması için gerekli olanakları sağlayabilmenizdir.
- ‘Çalışır gibi yapmasına’ neden olmayın: Çocuğunuza ders çalışma konusunda yapacağınız baskı, çocuğunuzun verimli çalışmasını sağlamaz. Şunu bilmelisiniz ki; kendisi istemeden sadece anne baba baskısıyla çalışan öğrenci, aslında çalışırmış görünür ama verimli çalışamaz.
- Sistemi önünde eleştirmeyin: Sınavın yapılacağı gerçeğini değiştiremezsiniz. Çocuğunuzun yanında TEOG sınavlarıyla ilgili eleştirel yorumların hiçbir faydası olmaz. Bunu duyan çocuğunuz, sınava karşı olumsuz bir tutum geliştirmeye başlar ve bir direnç oluşturur. Bu direnç, sınava hazırlanma isteğini ve ders çalışma kalitesini olumsuz yönde etkiler.
- Kaygısını artıracak konuşma yapmayın: Okulların kontenjanlarını değiştiremezsiniz. Bu konuda çocuğunuzun bulunduğu ortamlarda konuşmak, onun kaygısını arttıracak, çalışma şevkini kıracaktır.
- ‘Başarın değil çaban önemli’ deyin: Özellikle ergenlik döneminde olan gençlerin, kendileriyle ilgili olumlu bir benlik imajı geliştirmeleri son derece kıymetlidir. Bu amaçla, her şeyden önce çocuğunuzun sizin için biricik olduğunu, bu sınavda önemli olanın başarısından çok, ‘elinden gelenin en iyisini yapması olduğu’nu ona hissettirin. Çocuğunuza başarılı olsa da olmasa da, ona olan sevginizden hiçbir şeyin eksilmeyeceğini, onu önemsemekten asla vazgeçmeyeceğinizi belirtin.
- Bunaldığında keyifli etkinlikler yapın: Çocuğunuz kendisini yorgun, gergin ya da umutsuz hissettiğinde onu dinleyerek anlamaya çalışın. Konuşmak istemediği zamanlarda ona saygı gösterin. Motivasyonunun düştüğünü, bunaldığını hissettiğinizde; çocuğunuzu rahatlatacak, enerjisini tazeleyebileceği etkinlikler planlayın.
- Kılavuzu mutlaka okuyun: Ortaöğretime Geçiş Ortak Sınavlar Kılavuzunu mutlaka okuyun. 2015-2016 eğitim yılı ortak sınav e-kılavuzuna, bu linkinden ulaşabilirsiniz.
Çocukların bağışıklık sistemini güçlendirmek için öneriler
Sınavdan birkaç gün önce bunları yapın:
- Dersi bırakın oksijen aldırın: Çocuğunuzun okul sonrasında ders çalışması yerine, dinlenebileceği ve rahatlayabileceği bol oksijenli mekanlarda, sevdiği kişilerle birlikte, sevdiği aktiviteleri yapmasını sağlayın.
- Bol proteinli az yağlı yedirin: Beslenme düzenine dikkat edin. Protein odaklı, taze sebze ve meyvelerin ağırlıklı olduğu öğünler hazırlamaya çalışın. Ağır, yağlı yiyeceklerden kaçının.
- Yumuşak müzikle ılık duşla rahatlatın: Sınavdan önceki geceler, çok geç saatte uyumaması ve az uykuyla sınav gününe başlamaması için çocuğunuzun uyku düzenine dikkat edin. Heyecan veya gerginliğinden dolayı uykuya dalmakta güçlük çekmeleri durumunda, dinlendirici bir müzik ve rahatlatıcı bir duş iyi gelebilir.
Sınav günleri için öğrencilere tavsiyeler:
- Enerji veren kahvaltı hazırlayın: Çocuğunuzun her zaman yediği tarzda besleyici, enerji veren bir kahvaltı yapmasını sağlayın.
- Rahatlatıcı konuşma yapın: Onu rahatlatacak konuşmalar yapın, konuşmak istemezse üstüne gitmeyin.
- Trafiği iyi hesaplayın: Evden kendi aracınızla gelecekseniz, trafiği göz önünde bulunduracak şekilde çıkın.
Sınava girecek öğrencilere önemli uyarılar:
- Malzemeleri unutmayın: Yanınızda nüfus cüzdanı, yumuşak kurşun kalemler, kalemtıraş ve silgi olduğundan emin olun.
- Rutininizi bozmayın: Sınav saatinden ortalama 45 dakika önce okulunuzda olun. Okula her zaman servisle geliyorsanız, düzeninizi devam ettirin. Ailelerinizin desteğine ihtiyaç duyuyorsanız, bunu ailenizle konuşun. Önerimiz; sınavdan önceki mevcut rutini bozmayın.
- Sürenin tamamını kullanın: Sınav esnasında her bir ders için 20 soru, 40 dakika süre veriliyor. Size verilen sınav süresini sonuna kadar kullanın. Unutmayın; erken bitirenlere ekstra puan verilmiyor!
- Molalarda soruları konuşmayın: Sınav aralarında verilen otuz dakikalık molalarda ve birinci günün sonunda sınava ilişkin değerlendirmeler yapmayın. Molalarda hiçbir arkadaşınıza “X sorusunu ne işaretledin?” diye sormayın. Unutmayın, bir sonraki dersin sınavını olumsuz etkileyebilir. Ailenizle de sınav günü çıkışı ve birinci günün akşamı sınav değerlendirmesi yapmayın.
- Takıldığınız soruyu geçin: Sınav anında sorularda takılma vb. yaşadığınızda bunun geçici olduğunu bilin. Gerekirse takıldığınız soruya bir işaret koyarak, sınava devam edin.
- Nefes alın üçe kadar sayın: Sınavda heyecanlandığınızı hissettiğinizde, mevcut oturma pozisyonunuzu değiştirin, omuzlarınızı dikleştirin, arkanıza yaslanın. Aralarda nefes alın, içinizden üçe kadar sayın ve bırakın. Bu nefes egzersizleri; kaslarınızı gevşetecek ve yorulduğunuzda gereken enerjiyi tekrar hissetmeniz için size yardımcı olacaktır.
- Sınırlarınızı kabul edin: Elinizden gelenin en iyisini yapmaya çalıştığınızdan emin olun. Aynı zamanda sınırlarınızı kabul edip, sınav olgusunu gerçekçi bir şekilde değerlendirmeye çalışın. Önemli olan; sınava hazırlandığınız bu dönemde çalışma sorumluluğunuzu üstlenmeniz ve sürece sahip çıkmanızdır.
Sınava girecek öğrencilere ve ailelerine öneriler
- SINAVDAN BİRKAÇ GÜN ÖNCE BOL OKSİJENLİ YERLERE GİDİN
- SEVDİĞİNİZ ARKADAŞLARINIZLA SEVDİĞİNİZ AKTİVİTELERİ YAPIN
- UYKUYA DALAMIYORSANIZ SOFT MÜZİK DİNLEYİN ILIK DUŞ ALIN
- SINAV MOLALARINDA ARKADAŞLARINIZA ‘BU SORUYU NASIL YAPTIN’ DİYE SORMAYIN
- ‘SORULARI BİTİRDİM’ DEYİP SINAVDAN ERKEN ÇIKMAYIN
- YORULDUĞUNUZDA DİK OTURUN NEFES ALIP ÜÇE KADAR SAYIN
Ruh sağlığınızı korumak için öneriler
YORUMUNUZ VAR MI?