Uzmanlarından sigara bırakmak için altın tavsiyeler

8 Şubat 2012 | 17 Eylül 2021 | Kategori: Sigara Print

828 Paylaşım

Sigara bırakma yöntemleri ve tavsiyeleri hakkında bilgi veren Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Erdoğan Kunter, sigarayı bırakmanın bir kişilik sorunu, güçlü ya da güçsüz irade sorunu olmadığını, sadece nikotin bağımlılığıyla mücadele sorunu olduğunu söyledi. Sigaranın (nikotin) fiziksel ve psikolojik bağımlılık yaptığını belirten Kunter, “Nikotine bağlı fiziksel bağımlılık diğer bağımlılık yapan maddelerde olduğu gibidir. Belli bir süre sigara içilmediğinde sinirlilik, sıkıntı duygusu ve dikkatini toplamada güçlük gibi belirtiler ortaya çıkar ve ızdırap vericidir. Alkol ve birçok uyuşturucu maddeden farklı olarak bu belirtiler acı verici olmakla beraber yaklaşık bir hafta kadar bir sürede giderek azalır ve kaybolur. Psikolojik bağımlılık ise ızdırap vermekten çok bir duygu ya da tada karşı duyulan kuvvetli özlem şeklindedir ve çok daha uzun süre devam etmektedir” dedi.

Sigara bağımlılığı önlenebilir bir hastalık olduğunu belirten Uzm. Dr. Orhan Dalkılıç ise; Bu hastalığı önlemede en büyük etken ise sigarayı bırakma isteği ve iradesidir. Bağımlılık yapıcı bir maddeden kurtulmak her ne kadar güç olsa da imkânsız değildir. Pek çok bağımlının zorlandığı nikotin yoksunluk belirtileri geçicidir ve yaklaşık 2-3 hafta sonrasında bu yoksunluk hissi minimum seviyeye düşer.

En etkili sigara bırakma yöntemleri ve ilaçla sigara bırakma tedavileri

Sigara bırakmada kesin sonuç için 1 yılın dolması gerekiyor

Sigarayı bırakan kişiler çayın/kahvenin yanında veya yemekten sonra sigara içtiklerinde yaşadıkları keyif ya da tatmin duygusunu aradığını hatırlatan Kunter, şöyle devam etti: “Bu arayış ve özlem aylarca hatta bazen yıllarca ama giderek azalan şekilde sürebilir. Psikolojik bağımlılık, fiziksel bağımlılıktaki kadar acı vermeyen ama çok daha zorlayıcı ve uzun bir süreçtir. Psikolojik bağımlılık olarak isimlendirilen dönem en az 6 ay ama genellikle 1 yıl sürmektedir.

Psikolojik bağımlılığa yenilip tekrar başlayanlar kendilerine olan güvenlerini kaybederek sigarayı bırakmanın imkansız olduğuna karar vermekte üstelik bu inançlarını diğer tiryakilere yaymaktadırlar. Bu şekilde başarısız olmamak için bağımlılar, 1 yıl dolmadan kendilerini sigarayı bırakmış saymamalı, sadece ara verdiklerini ve bırakma sürecinin devam ettiğini bilmelidirler.”

Sigarayı bırakmanın en kesin sonuç veren yolu yukarıdaki gerçeklerin farkında olarak ve çekilecek zorluğun her gün azalarak yok olacağını bilerek bir kerede ve asla tekrar içmemek kararıyla bırakmak olduğunu dile getiren Kunter, “Ancak bu şekilde bırakamayanların öncelikle bir göğüs hastalıkları uzmanından yardım alarak kendileri için en uygun olan bırakma yöntemini araştırmaları ve bu yöntemi kararlılıkla uygulamaları gerekmektedir” diye konuştu.

Prof. Dr. Erdoğan Kunter, sigarayı bırakmak amacıyla önerilen çeşitli yöntemlerin başarı oranlarının istatistiksel olarak tartışıldığını belirterek, “Aslında sigara bırakma yöntemlerinden hangisinin başarılı olduğu değil bu yöntemlerden herhangi birisini uygulamaya başlayıp kararlı şekilde sürdüren kişinin başarısı söz konusudur” dedi.

Başarıya giden yoldaki en önemli adımın “ilk adım” olduğunu ifade eden Prof. Dr. Erdoğan Kunter, genel olarak sigara tiryakilerine sigarayı bırakacakları özel bir günü önceden belirlemelerini ve o gün geldiğinde de asla geri adım atmamalarını öneriyor.

Sigara bırakma yolları konusunda bilimsel yöntemler nelerdir?

Danışmanlık,
Genel sağlık durumu kontrolleri ve ön değerlendirme,
Sigaranın zararlarını gösteren check-up programları, karbonmonoksit (CO) ölçümü,
Uzman psikolog eşliğinde psikoterapi,
Bırakma esnasında zorlanan kişilere davranış terapisi,
Belli aralıklarla bireysel ve grup terapileri,
2, 4 ve 6. haftalardaki kontrollerle tedaviye uyum takibi.

Sigarayla bırakmada uygulanan tıbbi müdahaleler nelerdir?

Reçeteli nikotin replasman ürünleri (nikotin sakızı, nikotin bandı, burun spreyi, nikotin kartuşu)
Nonnicotine reçeteli ilaçlar (Sigara bırakmada yararlanılan bir diğer yöntem olan ilaç tedavisinde, sigara bırakma ilaçları kesinlikle reçeteli olarak alınmalı ve hekim kontrolünde kullanılmalıdır.)

Champix nedir? Sigara bırakma ilacı nasıl kullanılır? Yan etkileri

Sigara bırakmak isteyip, birkaç gün sonra tekrar başlayanlar için sigara bırakma önerileriniz nelerdir?

Uzm. Dr. Orhan Dalkılıç; Bağımlılarda sigara bırakma girişimleri genellikle ilk birkaç gün sonrasında başarısızlıkla sonuçlandığında, artık bırakılamayacağı düşünülüp vazgeçilir ya da sigarayı azaltarak bırakma, light sigaraya geçme gibi yöntemler denenir. Ancak bu yöntemler tamamen etkisizdir. Kendi kendine sigarayı bırakmada zorlanan kişilerin profesyonel yardım alması, sigara bağımlılığından kurtulmanın en etkili yoludur.

Sigara bağımlılığından kurtulmayı başaranlarda ne gibi olumlu değişiklikler görülür?

Yıllarca sigara kullanıp sonrasında bu bağımlılıktan kurtulmayı başaranlarda hem vücut sağlığı hem de psikolojide çok fazla olumlu değişimler görülür. Bu değişimleri şöyle sıralayabiliriz.

Sigarayı bıraktığınızda;

İlk 20 dakikada nabız, kan basıncı, vücut ısısı normale döner
24. saatin sonunda kanda karbonmonoksit gazı hızı azalır.

Sigarayı bıraktıktan 2 hafta – 3 ay sonra

Efor kapasiteniz artar
Öksürük azalır ve 3 ay içinde kaybolur
Balgam miktarı 2 haftada yarı yarıya azalır
Soluk alıp vermeniz kolaylaşır
Koku ve tat alma duyularınız iyileşir
Bağışıklık sisteminiz güçlenmeye başlar
Kendinizi daha dayanıklı ve güçlü hissetmeye başlarsınız
Diş ve parmaklarınızdaki sarı lekeler kaybolur.

Sigarayı bıraktıktan 1 yıl sonra

Kalp krizi geçirme riskiniz ilk günlerden itibaren azalmaya başlar, 1 yılın sonunda risk %50 azalır
Beyin kanaması ve bacaklardaki damar hastalığı riski %30-50 oranında azalır
Kronik bronşit ve amfizem (KOAH) gibi solunum yetmezliğine yol açabilen akciğer hastalıklarının ortaya çıkması engellenir. İlerleyen yıllarda solunum fonksiyonları iyileşir.

Sigarayı bıraktıktan 5 yıl sonra

Ağız, gırtlak, yemek borusu, idrar torbası kanseri riski yarı yarıya azalır.

Sigarayı bıraktıktan 10 yıl sonra

Felç olma riskiniz 5-10 yıl içinde hiç sigara içmemiş olanlarla aynı düzeye iner.
Akciğer kanseri, ağız, gırtlak, yemek borusu, idrar torbası, böbrek, pankreas kanseri riski azalır.