Diş ağrısının kaynağından bağımsız olarak ilk yardım sağlanmalıdır. Diş ağrısının tedavi seçenekleri arasında sistemik analjezikler ve antibiyotikler, lokal anastetikler veya bunların kombinasyonlarını vardır. Pratisyen hekimler, diş konsültasyonu mümkün olmadığında dişin çekilmesinden veya ameliyattan sonra ağrıyı ve inflamasyonu tedavi edebilir. Diğer tüm vakalar en kısa sürede diş hekimine başvurmalıdır.
Ağrı, havayla veya termal (soğuk) ya da fiziksel (tatlı) irritasyonla tetiklenir. Çürükler, en tipik diş ağrısı nedenidir. İkinci en yaygın neden, örneğin ağır diş fırçalamadan kaynaklanan apikal diş eti çekilmesinden dolayı kök yüzeydeki dentin tübüllerinin maruziyetidir. Dolgudan sonra diş, çürüklerden veya dentin tübüllerine maruziyetten kaynaklanan ağrıya benzer bir şekilde ağrıyabilir.
Hasta danışmanlık almalıdır. Dentin tübülleri maruziyetinden sonra diş macunları semptomları azaltır ve eczanelerde mevcut bu tür diş macunları hassas kök yüzeylerine uygulanabilir. Diş hekimi, dentin tübüllere maruz kalmış dişleri florürlü veya kalsiyum hidroksitli macunla parlatabilir. Çürükler ve kökteki ilerlemiş aşınmalar konvansiyonel dolgularla tedavi edilir. Dişin alt kısmı doldurulduktan sonra birkaç gün içerisinde çekim ağrıları meydana gelebilir. Bu zaman boyunca diş hassastır ve hasta soğuktan, tatlı yiyecek ve içeceklerden kaçınmalıdır.
Diş ağrısı neden olur, nasıl geçer? Diş ağrısına ne iyi gelir?
Pulpit, daha çok diş pulpasına ilerlemiş çürüklerden kaynaklanır ancak diş travmasından da kaynaklanabilir. Pulpit, sıcakla tetiklenen ve soğuk irritasyonuyla meydana gelen akut, ciddi ve atımlı diş ağrısına neden olur. İlk olarak ağrı bir dişe yerleşir ancak daha sonra daha fazla yayılabilir.
Steroid yapıda olmayan analjezikler genellikle etkili değildir. Merkezi olarak hareket eden analjezikler çoğu zaman seçilen ilaçlardır. Periferal ve merkezi olarak hareket eden analjeziklerin kombinasyonu genellikle daha etkilidir. Lokal anestezi ağrıyı hemen azaltır.
İnfiltratif lokal anestezi tüm üst dişlerde ve ön alt çenede mümkündür.
Teknik: 1 ml anastetik çözelti (örneğin; Ultracain-Suprarenin5 µg/ml) kemik ve kemik dış zarı üzerindeki mukoza zarının altına enjekte edilir.
Alt çene azı dişleri, diş hekimi tarafından verilen blok anestezi gerektirir. Diş hekimleri tarafından kullanılan anastetikler prilokain + felipresin veya artikain + adrenalin 5 µg/L içerir. Pulpektomi ve kök kanalı tedavisi diş hekimi tarafından gerçekleştirilir. Dişçi koltuğundaki ilk yardım tedavisi kron boyunca pulpal kavumun açılmasıdır. Oklüzal temasla ezme genellikle semptomları azaltır.
Perapikal osteitte gelişen tedavi edilmemiş pulpitten kaynaklanır. İltihap, kemik dış zarı boyunca bukkal yumuşak dokulara doğru yürür. Bu durum; genellikle ağız dışında da görülen vestibülümde belirgin ve hassas şişkinliğe neden olur. Ciddi ağrı, kemik dış zarının distraksiyonuna neden olur. Genellikle sulkusta yer alan apsenin yarılması ve iltihabının boşaltılması keskin bir bıçakla gerçekleştirilebilir. Sistemik antibiyotikler, birincil olarak penisilin (penisilin alerjisi vakasında eritromisin) kullanılmalıdır.
Özellikle hasta sistemik semptomlara sahipse (halsizlik, ateş, yutkunma güçlüğü vb.) yaygın diş apsesi genellikle hastaneye yatma gerektirir.
Perikoronit, genellikle alt üçüncü azı dişi olan çekilmemiş dişin kronu etrafındaki yumuşak dokudaki bakteriyel inflamasyondan kaynaklanır. Semptomlar ateş, şişkinlik, ağrı, koku ve ağzın açılmasının kısıtlanmasıdır. Perikoronit, başlangıç fazında (birincil penisilin; penisilin alerjisi vakasında eritromisin) her zaman antibiyotiklerle tedavi edilir. Çekilmemiş üçüncü azı diş, ağrıya veya tekrarlayan enfeksiyonlara neden oluyorsa çekilmelidir. Bazı vakalarda ilk yardım, karşı çenenin yumuşak dokuları mekanik olarak irite edilerek problemlere neden oluyorsa antagonistin çekilmesinden oluşabilir.
Diş gıcırdatma, pulpitten kaynaklanana benzeyen dental ağrıya neden olabilir. Semptomlar eş zamanlı olarak bir veya birkaç dişi kapsayabilir ve nadiren güçlü mastikatuar zorlamanın bir sonucudur. Hekimler tarafından yapılan oklüzal splinti, dişlerin fizyolojik olmayan gece boyunca ezilmesini önlemek için dişlerde gece boyunca uyarılır. Dişlerin seçici ezilmesiyle oklüzal ayarı diş hekimi tarafından gerçekleştirilir.
Diş çekiminden sonra ciddi ağrı, kuru oyuk.
Özellikle yirmilik dişler olan alt azı dişlerinin çekilmesinden sonra ağrı çok yaygındır ve dişin çekildiği oyuktaki pıhtılaşmanın bozulmasından kaynaklanır. Bu kuru alveolit, diş çekiminden sonra üçüncü veya dördüncü gün önemli derecede şiddetlenen ağrıyla ve periferal olarak davranan analjeziklere karşı yanıtın olmamasıyla karakterize edilir.
Tedavi: Kamfor, fenol ve etanol içeren Chlumsky merhemi gibi anestetikler ve analjezikler içeren bir çözeltiyle tamponlama uygundur. İlaçlar kısa etki süresine sahip olduğundan tampon her gün değiştirilir. Sistemik antibiyotik sadece hasta genel semptomlara sahipse gereklidir. Normal diş çekimi sonrası ağrı, genellikle periferal olarak davranan anti-inflamatuvar ilaçlarla yönetilebilir. Merkezi olarak davranan analjezikler, gerektiğinde yalnız veya periferal olarak davranan ilaçlarla kombinasyon halinde kullanılabilir.Kaynak:KDT Rehberi
Diş eti hastalıkları ve kanaması neden olur? Belirtileri ve tedavisi
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?