Saç dökülmesi neden olur, nasıl önlenir? En etkili tedavi yöntemleri

Saç dökülmesi çok yaygın görülen olağan bir durumdur ancak endişe verici boyutlara vardığında soruna dönüşebilir. Çocuklar dâhil herkeste olabilen bu sorun aniden gelişebilir, geçici veya kalıcı olabilir. Hormonal değişimler, kötü beslenme, şok diyetler, stres ve bazı ilaçlardan kaynaklanabilir. Ayrıca anemi, diyabet, tiroid ve lupus gibi pek çok hastalığın belirtisi de olabilir. Altta yatan nedenin teşhisi etkili tedavi yöntemine karar vermek için son derece önemlidir. Kalıcı saç dökülmeleri genellikle genetik kökenlidir. En çok kullanılan tedavi yöntemi saç ekimidir. İlaçlar, mezoterapi ve PRP saç dökülmelerinde kullanılabilen diğer yöntemleridir. Saç sağlığı vücut sağlığıyla da ilişkilidir eğer kendinize iyi bakarsanız saçlarınız güçlenerek ciddi saç kayıpları önlenir.

Saç dökülmesi nedir?

Saçlar cildin dış tabakasındaki saç folikülerinde üretilen kreatin proteininden oluşur ve foliküler yeni saç hücresi ürettikçe eski saç hücreleri dökülür. Her sağlıklı insanın günde ortalama 50-100 saç teli kaybedebilir, ama yerine yeni saçlar çıkar. Ancak bu döngü hastalık, yetersiz beslenme, hamilelik gibi etkenler nedeniyle bozulduğunda, saç folikülü tahrip edildiğinde veya yara dokusu oluştuğunda saç dökülmesi tıbbi bir soruna dönüşür. Bazı saçlar hiçbir müdahaleye gerek duyulmadan kendiliğinden tekrar çıkarlar, bazı saç dökülmelerinde tedaviye ihtiyaç vardır, bazen ise dökülme kalıcıdır, yeni saçlar çıkmaz.

Saç ekimi nasıl yapılır? En iyi ekim yöntemleri: FUT, FUE …

Saç dökülmesi nedenleri

Genetik etmenler

Saç dökülmelerinin temel nedenlerinden biridir ve hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilir. Bazı insanlarda ergenlik döneminde başlayabilir. Erken tedavi edilmezse zamanla kalıcı kelliğe yol açabilir.

Hormonal sorunlar

Kadınlarda menopoz vb. hormonal dengesizliklerle bağlantılı geçici saç kayıpları gelişebilir. Polikistik over sendromu (PKOS) ise vücudun daha fazla androjen (kadınlarda da bulunan erkeklik hormonu) ürettiği bir durumdur ve saçların dökülerek incelip seyrekleşmesine yol açabilir. Tiroid hormon düzeyindeki dengesizlikler de kadınlarda saç sökülmesinin yaygın nedenlerindendir. Her iki durum tedaviyle kontrol altına alınabilir ve saç dökülmeleri hafifletilebilir.

Hamilelik

Genellikle doğum sonrası kadınların östrojen seviyeleri düştüğünden yoğun saç dökülmesi yaşanabilir. Bu saç dökülmesi geçicidir ve genellikle birkaç ayda yeni saçlar çıkar. Bazı kadınlardaysa hamileliğin 1-5. ayında ani-aşırı saç kaybı gelişebilir ve bu da geçicidir.(1)

Erkek tipi saç dökülmesi

En yaygın ve kalıcı saç dökülmelerindendir. Erkeklerde daha sık ve erken yaşlarda görülse de kadınları da yaşlandıkça etkileyebilir. Genlerin ve erkeklik hormonu testosteronun kombinasyonundan kaynaklanır.

Östrojen nedir? Ne işe yarar? Eksikliği ve fazlalığı ne tür sorunlar yaratır?

Fiziksel travma

Kaza, ciddi bir ameliyat veya yüksek ateş gibi fiziksel travmalar gözle görülür saç kaybını tetikleyebilir. Dökülme genellikle travmadan 3-6 ay sonrasında fark edilir boyuta gelir. Uygun tedaviyle saçlar tekrar büyür.

Stres ve psikolojik sorunlar

Bazı hastalıklar

Anemi, diyabet, lupus, frengi, tiroit ve romatizmal rahatsızlıklar gibi yaklaşık 30 hastalık saç dökülmesine yol açabilir. Saçkıran benzeri kafa derisi enfeksiyonlarıysa düzensiz saç dökülmesinin başlıca nedenidir. Bu hastalıkların tedavisiyle yeni saçlar çıkabilir.

Bazı deri hastalıkları

Egzama, mantar, sedef, liken planus gibi bazı deri hastalıkları saç derisinde de gelişirse saçları dökebilir. Bir tür kaşıntılı kafa derisi rahatsızlığı olan ve kepekle karıştırılabilen seboreik dermatit de saç dökülmesi nedenidir.

Saçkıran nedir, neden olur? Belirtileri, tedavisi ve doğal çözümler

Bazı ilaçlar

Zayıflama ve doğum kontrol hapları ile yüksek tansiyon, kalp, romatoid artrit, gut, depresyon, diyabet, tiroit, böbrek üstü bezi ilaçlarının yan etkilerinden biri de saç dökülmesidir. Saç dökülme oranının ciddiyetine göre doktor en az 3 ay bu ilaçları kesmenizi önerebilir.

Kanser tedavisi

Radyasyon tedavisi ve kemoterapide kullanılan ilaçlar saçları dökebilir. Genellikle geçicidir. Ancak baş bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi sonrasında saçlar eski sağlığında geri gelmeyebilir. Kemoterapi sonrasındaysa saçlar farklı bir renk veya dokuda (örneğin düzken kıvırcık gibi) çıkabilir.(3)

Yanlış beslenme

Yanlış beslenme alışkanlıkları ve şok diyetler saç sağlığının ihtiyaç duyduğu B12, B9, B7, D vitaminlerinin ve çinko, demir, bakır minerallerin alımını azalttığı için saçların geçici olarak dökülmesine yol açabilir. Bu vitamin ve mineralleri içeren sağlıklı bir beslenme düzeniyle saç dökülmesi önlenebilir.(4)

Protein eksikliği

Vücut yeterince protein alamadığında saç büyümesini durdurarak proteini öncelikli yerlerde kullanabileceğinden dökülen saçların yerine yenileri çıkmayabilir. Et, yumurta, balık gibi yüksek proteinli gıdalar tüketmek bu sorunu çözer. Vejetaryenler diyetlerine fındık, tohum ve fasulye ekleyerek daha fazla protein alabilirler.

Kepek neden olur? Saç kepeği nasıl önlenir? Bitkisel çözümler

Çok fazla A vitamini

Gereğinden fazla A vitamini takviyesi almak saç kaybına neden olabilir. A vitamini alımı bırakıldığında saç yenilenmeye başlar.

Yanlış saç bakım uygulamaları

Kızgın yağ saç kürleri gibi yanlış saç bakım uygulamaları saç köklerinin iltihaplanmasına, dolayısıyla saç dökülmesine neden olur. Hatta saç derisinde yara izi (skar) oluşursa saç kaybı kalıcılaşabilir. Kimyasal düzleştiriciler, saç boyaları, fön makineleri, saçı geren atkuyruğu gibi sıkı saç stilleri, devamlı şapka kullanımı da saçları dökebilir.

Saç dökülmesi için hangi doktora gidilir?

Hastanelerin cildiye bölümündeki bir dermatologdan randevu alınmalıdır. Trikolojist, saç derisi ve sağlığı konusunda uzmanlaşmış bir dermatologdur.

Dermatoloji (cildiye) nedir? Dermatolog ne iş yapar? Önemli cilt hastalıkları

Saç dökülmesi testleri

Öncelikle saç dökülmesinin nedeni araştırılır. Bunun için fiziki muayene yapılabilir, tıbbi ve aile geçmişi sorulabilir. Saçın dökülme hızı, kullanılan ilaçlar, uygulanan diyet, alerjik reaksiyonların varlığı öğrenilmek istenebilir. Ayrıca aşağıdaki testler uygulanabilir: (5)

• Kan testi: Saç dökülmesiyle ilgili tıbbi durumların ortaya çıkmasına yardımcı olabilir ve tam kan sayımı (CBC), demir seviyesi, B vitamini, tiroid fonksiyon testlerini içerebilir.
• Çekme testi: Saç dökülmesinin aşamasını belirlemek için uygulanır. Saç hafifçe çekilerek ne kadar saç geldiğine bakılır. Eğer aşırı bir dökülme varsa çekilen saçlar mikroskop altında incelenerek olası bozukluklar araştırılır.
• Kafa derisi biyopsisi: Genellikle saç dökülmesine yol açan enfeksiyonun nedenini araştırmak için kafa derisindeki saç köklerinden örnek alınarak yapılır.

Saç dökülmesi tedavisi

İlaçla tedavi

Saç dökülmesi için bilimsel olarak kanıtlanmış ve FDA onaylı az sayıda ilaç vardır. En yaygın kullanılanları şunlardır: (6)

• Minoksidil (Rogaine)

Bu ilaç topikal reçetesiz bir ilaçtır. Erkeklerde erkek tipi kellik, kadınlarda incelen saçların tedavisinde kullanabilir. Sıvı veya köpük halinde saç derisine uygulandıktan sonra eller yıkanmalıdır. İlk başta saçlar dökülmeye devam edebilir ve yeni saçlar öncekilerden daha kısa ve daha ince olabilir. Etkili sonuç için günde 1-2 kez sabırla uygulanmalıdır.

Saçın yeniden büyümesi en az 6 aylık tedavi gerektirir. Olası yan etkileri kafa derisi tahrişi, yüz veya boyun derisine yanlışlıkla sürülme sonucu istenmeyen tüylerin uzaması ve hızlı kalp atışları (taşikardi)’dır.

FUE tipi saç ekimi: Nasıl yapılır? Ne kadar sürer? Fiyatı nedir?

• Finasteride (Propecia)

Sadece erkek tipi kellik tedavisinde erkeklere reçete edilir. Vücudun erkeklik hormonu olan dihidrotestosteron (DHT) üretmesini engeller. Ağız yoluyla günde 1 doz alınır. Finasterid birçok erkekte saç dökülmesini yavaşlatabilir hatta yeni saç oluşumunu sağlayabilir.

Tam etkisini 6-12 ayda gösterir, bu nedenle düzenli alınmalıdır. 60 yaşın üzerindeki erkeklerde işe yaramayabilir. Nadir görülen yan etkileri azalmış cinsel dürtü, iktidarsızlık ve prostat kanseri riskidir. Hamile olan veya hamile kalan kadınların ezilmiş veya kırılmış tabletlere dahi dokunmaktan kaçınmaları gerekir.

• Kortikosteroid (kortizon)

Kortizon, saç dökülmesi vücuttaki iltihaptan kaynaklanıyorsa kafa derisine enjekte edilebilir. Özellikle saçkıranda gelişen iltihabı durdurmaya yardımcı olabilir. Kafa derisine uygulanan topikal krem ve jeller de reçete edilebilir. İlaçla tedavi sadece hafif ve orta şiddetli saç dökülmelerinde uygulanabilir; kalıcı saç kayıplarında bir etkisi yoktur.

Mezoterapi nedir? Kimlere, niçin uygulanır? Türleri ve iğnesi

Mezoterapi

Bu tedavide saçlı deriye kişiye özel hazırlanan solüsyon doğrudan enjekte edilir. Yetersiz beslenme ve hormon dengesizliklerinden kaynaklanan sorunları gidermeye çalıştığından solüsyon içeriği genellikle bitki özleri, vitaminler veya finasterid gibi onaylı ilaçlardan oluşur. Saç dökülmelerini durdurabildiği gibi yeni ve sağlıklı saçların çıkmasını da sağlayabilir. Bu nedenle kalıtsal kellik sorunu olan herkes için uygun bir tedavi seçeneğidir.

Saç ekimi

Saç ekimi, ense ve kulaklar arasındaki verici bölgelerden kelleşme görülen bölgelere saç kökü nakledilerek gerçekleştirilen cerrahi bir işlemdir. Uygulama farklılıklarına dayanan birçok çeşidi vardır. Kadın tipi kellik vakalarının bazılarını, erkek tipi kellik vakalarınınsa neredeyse tamamını kalıcı olarak tedavi edebilir.

Saç ekimi nasıl yapılır? En iyi ekim yöntemleri: FUT, FUE …

PRP saç tedavisi

PRP (platelet yönünden zenginleştirilmiş plazma) tedavisinde kişinin kendi kanı özel işlemlerden geçirilerek saç azalmasının yoğun olduğu bölgelere enjekte edilir. Bu tedavi daha çok genetik kökenli saç dökülmelerinde tercih edilir.

Lazer tedavisi

Düşük seviye lazer tedavisi saçın büyümesine yardımcı olabilecek bir tedavi yöntemidir.  İlaç tedavisi ve saç ekim ameliyatına bir alternatiftir ve kullanılan cihazlar FDA onaylıdır. Evde kullanılabilen lazerli fırça, tarak vb.leri de mevcuttur.

Ancak bazı araştırmalar saç yoğunluğunu artırdığını gösterse de uzun vadeli güvenlik ve etkinlik verileri mevcut değildir. (7)

Erkek tipi saç dökülmesi

Erkeklerde yaygın görülen saç dökülmesi erkek tipi kelliktir. Nedenleri genellikle kalıtsal ve-veya DHT (dihidrotestosteron) düzeylerinin ilerleyen yaşla birlikte artmasıdır. Bunun dışında yetersiz beslenme, stres gibi saç dökülme nedenleri erkekleri de etkileyebilir. Kalıcı kellikte saç ekimi en sık tercih edilen tedavidir. Geçici kelleşmelerde altta yatan nedene bağlı tedaviler uygulanır. (8)

Kadınlarda saç dökülmesi

Kadınlarda genellikle geçici saç dökülmeleri görülür. Anemi, tiroid ve polistik over sendromu gibi rahatsızlıklar, doğum kontrol hapları, şok diyetler, hormonal değişimler ve yanlış saç bakım uygulamaları başlıca nedenleri olabilir. Menopoz ve yaşın ilerlemesiyle birlikte dökülmeler artabilir ve saçlar seyrekleşebilir. Saç dökülme nedenine bağlı olarak ilaç tedavisi, mezoterapi, PRP ve saç nakli uygulanabilir. Doğum sonrası görülen saç dökülmeleri genelde kendiliğinden kesilir ve yeni saçlar çıkar. Bu süreçte saçların daha dolgun görünmesine birçok saç bakım ürünü yardımcı olabilir. (9)

Gençlerde saç dökülmesi

Ergenlik dönemindeki hormonal değişiklikler gençlerdeki saç dökülmesinin başlıca nedenlerindendir. Ayrıca stres, düzensiz ve dengesiz beslenme, bilinçsiz diyetler ve yanlış saç bakım uygulamaları diğer nedenler arasında sayılabilir. Nedenine bağlı olarak uygulanan tedavilerle saçlar tekrar eski ve sağlıklı görünümüne kavuşabilir. Bazı seks hormonları özellikle genç erkeklerde kalıtsal saç dökülmesini tetikleyebilir ve bu durum kalıcı bir soruna dönüşebilir. Mezoterapi veya saç ekimi bir çözüm olabilir.

Çocuklarda saç dökülmesi

En yaygın nedeni bulaşıcı bir mantar enfeksiyonu olan saçkırandır. Yetersiz-düzensiz beslenme sonucu B12 vitamininin ve çinko, demir gibi minerallerin eksikliği; yüksek ateş ve tiroit hastalıkları diğer önemli nedenlerdir. Psikolojik bir rahatsızlık olan saç çekme (trikotilomani) hastalığı rastlanan diğer bir nedendir. Nadiren de olsa genetik faktörler söz konusu olabilir. Genelde geçici olan bu saç dökülmeleri altta yatan neden tedavi edilerek durdurulabilir. Trikotilomani ise bir uzmanın yardımlarıyla giderilebilir.(10)

Kemoterapi saç dökülmesi

Kanser tedavisinden kaynaklanan saç dökülmeleri farklı şekillerde gelişebilir. Bazı tedaviler sadece kısmi saç dökülmesine veya incelmesine, diğerleri tüm kılların dökülmesine (kaş, kirpik, sakal vb.) yol açabilir. Saç dökülmesi sıklıkla tedavinin 2. haftasında başlar. Kemoterapinin ilk iki ayında kafa derisi hassaslaşır ve saç en çok bu dönemde dökülür. Tedavi bittiğinde saçlar yeniden uzayabilir.

Kemoterapi nedir? Kanser tedavisinde nasıl uygulanır, yan etkileri nelerdir?

Radyoterapi yalnızca tedavinin odaklandığı alanda kıl dökülmelerine neden olur. Direkt beyin bölgesine radyoterapi kalıcı saç dökülmesine yol açabilir. Kanser tedavisi sürecinde saç dökülmesi sorununu çözmek için tedavi öncesinde saçları kestirip peruk kullanılabilir, makyaj teknikleriyle kaş, kirpik kaybı gizlenebilir.

Soğuk kapak, kemoterapilerde giyilebilen özel bir başlıktır. Soğutma etkisi kafa derisine giden kan akışını azaltır, böylece bu alana ulaşan kemoterapi ilaçlarının miktarı azalarak saç dökülmesini önlemeye yardımcı olabilir. Soğuk kapak, her kemoterapi tedavisinden önce genellikle 15 dakika takılır.

Saç dökülmesi nasıl önlenir?

• Örgü, topuz veya at kuyruğu gibi sıkı saç şekillerinden kaçının.
• Saçınızı zorla bükmeyin, ovalamayın veya çekmeyin.
• Yıkarken ve fırçalarken saçınıza nazik davranın. Geniş dişli bir tarak saçın çekilmesini önlemeye yardımcı olabilir.
• Sıcak bigudi, maşa, sıcak yağ maskesi yapmayın.
• Saç dökülmesine neden olabilecek ilaç ve takviyeleri kullanmayın.
• Saçınızı güneş ışığından ve diğer ultraviyole ışık kaynaklarından koruyun.
• Fast-food tarzı gıdalar tüketmeyin.
• Sigara ve alkol kullanımını bırakın. Bazı çalışmalar erkeklerde sigara kullanımıyla kellik arasında bir ilişki olduğunu göstermektedir.
• Uyku düzeninize dikkat edin.
• Yoga, meditasyon gibi etkili stres yönetimi tekniklerini uygulamak semptomların şiddetini azaltabilir.

Saç dökülmesine karşı kök hücre tedavisi

Saç dökülmesine ne iyi gelir?

• Sağlıklı beslenme: Özellikle yeterli miktarda demir, çinko ve B vitaminleri içeren gıdalar tüketmeye özen gösterin.
• Bitkisel kürler: Sadece ağız veya haricen sürme yoluyla kullanılan soğan suyu, saw palmetto (cüce palmiye), hindistancevizi yağı, çuha çiçeği yağı, elma sirkesi, kreatin ve kabak çekirdeği yağının saç dökülmesine faydalı olduğuna dair kanıtlar vardır.

Kabak çekirdeği yağı faydaları nelerdir? Nasıl kullanılır?

• Doğru şampuan seçimi: Şampuanlar saçları temizleyen ürünlerdir ancak içeriklerindeki maddeler etkilerini artırarak saç dökülmelerini önlemeye yardımcı olabilir. Burada önemli olan kişinin saç derisine ve yapısına uygun seçimler yapmasıdır. Ayrıca dermatoloğun teşhisine ve önerisine göre şampuan tercihi yapmak önemlidir.
• Dökülmeye neden olan hastalığın tedavisi: Hastalıklara bağlı dökülmeler şampuanla önlenemez, yanı sıra tedaviye devam edilmelidir.

Erkek tipi saç dökülmelerinde şampuan Saw Palmetto içermelidir. Sawpoo marka şampuan bunlardan biridir. Ayrıca biotin içeren şampuanlar da kullanılabilir. Şampuanı kullanırken ıslak saça uygulamalı, saça ve saç derisine masaj yapılarak yedirilmelidir. Daha sonra saç ılık suyla iyice durulanmalıdır. Deri hastalığı bulunan kişiler kimyasal madde barındıran şampuanları kullanmamalıdır.

Biotin (H Vitamini) nedir? Ne işe yarar? Faydaları nelerdir?

Saç dökülmesine bitkisel çözüm

• Aloe Vera: Saç derisine biraz Aloe Vera jelini masaj yaparak yedirip birkaç saat bekledikten sonra ılık suyla yıkayın. Haftada 2-3 kez uygulayarak kafa derisindeki kaşıntıyı ve iltihapları azaltabilirsiniz.
• Soğan Suyu: 1 adet soğanı rendeleyip suyunu süzün ve suyu doğrudan kafa derinize masaj yaparak sürün. 30 dakika bekleyip saçlarınızı şampuanla yıkayın. Yaklaşık bir ay boyunca haftada 2-3 kez uygulayın. Antibakteriyel özelliğe sahip soğan suyu enfeksiyonların gelişip yayılmasını önleyebilir.
• Sarımsak: 1-2 baş sarımsağı blenderde ezip suyunu çıkarın ve eczaneden temin edebileceğiniz E vitamini serumunu kırıp içine ilave edin. Saç seyrelmesi olan bölgelere daha fazla sürerek kafa derinize yedirin. 30 dakika sonra saçlarınızı ılık suyla yıkayın. Haftada 1-2 kez uygulayın. Saç dökülmesini önleyip yeni saçların çıkmasına yardımcı olabilir
• Çemen otu: 1 fincan çemen otu tohumunu geceden suda bekletip ertesi gün tohumlarını ezin ve saç derinize yedirerek sürün. 40 dakika sonra saçlarınızı ılık suyla yıkayın. Bir ay boyunca her gün uygulayarak saç köklerinin yeniden oluşmasını sağlayabilirsiniz.
• Pancar suyu: Pancar yaprağını suda kaynattıktan sonra suyunu macun kıvamına gelene dek bir miktar kına ile karıştırın ve saç derinize sürün. 20 dakika sonra ılık suyla yıkayın. Haftada birkaç kez uygulayarak saç dökülmesini engelleyebilirsiniz.

Pancar suyunun faydaları nelerdir? Turşusu ve salatası nasıl yapılır? 

• Keten Tohumu: Keten tohumu yağıyla saçlarınıza masaj yaparak saç kaybınızı önleyebilirsiniz.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör