Prof. Dr. Varol Çelik, İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Meme Hastalıkları Servisi, İstanbul:
Son 20 yılda kadınların bilinçlenmesi ve tarama mamografilerinin yaygınlaşması palpe edilemeyen meme lezyonlarımn sayamda artışa neden olmuştur. Bu lezyonlarm doğru lokalizasyonu önem teşkil eder. Palpe edilemeyen meme lezyonlarımn eksizyonel biyopsisinde ülkemizde ve dünya genelinde kullanılan standart teknik olarak tel ile işaretleme kullanılmaktadır. Bu yönteme alternatif teknikler, ciltten işaretleme, ameliyat sırasında USG ve lezyonun karbon yada metilen mavisi ile boyanması olarak sıralanabilir. Tel tekniğinin bazı dezavantajları vardır:
Radioguided occult lesion localisation (Radyonüklid okült lezyon lokalizasyonu, ROLL) alternatif teknikler arasında en çok taraftar bulan tekniktir. 1997 yılında Paganelli tarafından Avrupa Onkoloji Ensütüsünde (Mi-lan Grubu) ilk olarak yapılmıştır.
Tekniğin temel prensibi lezyon içine çevre dokulara dağılmayan teknesyum 99 ile işaretlenmiş makroagre-gat albuminin ultrason veya mamografi altında lezyon içine verilmesi ve gama prob yardımı ile lezyonun çıkarılmasını hedeflemektedir.
Ameliyat öncesi yapılan lokalizasyonun amacı palpe edilemeyen lezyonun işaretlenemesi eğer yapılacaksa sentinel lenf nodunun belirlenmesidir. Bunun için farklı maddeler ve enjeksiyon teknikleri tanımlanmıştır. Lezyon lokalizasyonu için partikül çapı daha büyük olan (10-150 /im) ve lenfatiklerle yayılmayan 99mTc-makroagregat human serum albumin, SLN için subdermal 99mTc-nanokolloid kullanılan iki enjeksiyonlu işaretlemenin yanısıra. 99mTc-nanokolloidin tek başına intratümoral enjeksiyon şeklinde veya iki farklı izotopun kombine edildiği 29 (1251 Titanyum ve 99mTc-sülfür kolloid) lezyon lokalizasyonları da tanımlanmıştır.
Ameliyattan öncesi 24 saat içinde yaklaşık olarak 0.5-1 mCi (17.5-37 MBq) 99mTc-MAA 0.2 ml SF içinde enjekte edilir. Enjeksiyon lezyon USG’de görülüyorsa US rehberliğinde, mamografide görülüyorsa stereotak-sik olarak yapılır. Lezyon hem USG’de hem mamografide gözüküyorsa USG yardımlı işaretleme tercih edilir. Mamografide üst dış kadranlardaki lezyonlarda kranio-kaudal iç ve alt kadrandaki lezyonlar için lateral projeksiyonlar tercih edilir. Lokal anestezi soması lezyon içine girilen 22 G spinal iğnenin yeri yeni mamografi çekilerek kontrol edildikten sonra radyofarmasötik enjeksiyonu yapılır. Radyofarmasötik enjeksiyonu hemen sonrası spinal iğne çıkarılmadan 0.2 ml radyoopak kontrast madde verilerek, çekilen mamografide kontrast maddenin lezyonu örtmesiyle enjeksiyonun doğru yere yapıldığı gösterilir Radyofarmasötik ve kontrast madde karıştırılarak tek enjeksiyonla da yapılabilir. USG’de enjeksiyon direkt görüş altında yapılır, enjeksiyon sonrası lezyonda ekojenite değişikliği görülür.
Ameliyat hazırlığını takiben, gama prob rehberliğinde en yüksek aktivite olan yerden yapılan insizyonla lezyon eksize edilip, sınırlarına işaret konulur. Biz işaret için superior sımra kısa ip, lateral sınıra uzun ip tercih etmekteyiz. Mamografide gözüken (mikrokalsifikasyon gibi) lezyonu olan hastalara spesimen grafisi çekilerek lezyonun çıkarılmış olduğu ve sınırlara uzaklığı görülür. Bu hastalarda, sınırlara ipliğe ek olarak metal küplerde konulur Primer lezyon gama prob yardımıyla eksize edildikten sonra kavitede başka aktivite varlığına bakılır. Spesimen grafisinde lezyonun kenarlara yakınlığına veya frozen yapıldıysa tümörün sınırlara yakınlığına göre tekrar eksizyon yapılabilir.
Palpe edilemeyen meme lezyonlarmın lokalizasyo-nu ve eksizyonu için Aralık 2004-Haziran 2008 tarihlari arasında 240 hasta ROLL ile ameliyat edilmiştir. Bu hastaların 74’ünde meme kanseri bulunmuştur. Ameliyat öncesinde veya frozen ile tanı konulan 10 hastaya aym anda sentinel lenf nodu biyopsisi (SNOLL) yapılmıştır.
Günümüzde palpe edilemeyen meme lezyonlarm eksizyonel biyopsisinde kullanılan standart teknik tel ile işaretlemedir. Bu tekniğin alternatifleri arasında sayılan ROLL ile ilgili çalışmaları bu tekniğin sonuçlarının en az tel tekniği kadar iyi olduğunu ve bazı özelliklerinin tel tekniğine göre avantajlı olduğunu göstermektedir. ROLL tekniğinin tel ile işaretlemeye iyi bir alternatif olduğunu düşünmekteyiz. ROLL tekniğinin Tel tekniğinden ayıran en önemli avantajı bir gün önce yapılabilmesi ve sentinel lenf nodu biyopsisi içinde kullanabilmesidir.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?