Raynaud fenomeni nedir? Reyno hastalığının belirtileri ve tedavisi

29 Şubat 2016   |    17 Temmuz 2020    |   Kategori: Damar Sağlığı, Diğer Hastalıklar, Sağlık Sözlüğü Print

Raynaud hastalığı, (fenomeni) yada diğer adıyla reyno hastalığı, genellikle soğuk havaya maruz kalındığında, el ve ayak parmaklarında oluşan soluk maviden, kırmızıya doğru renk değişimleri ile kendini gösteren bir tür damar hastalığıdır. Damarlarının soğuk sebebiyle daralması ve kan akışını engellemesi nedeniyle oluşan Raynaud hastalığı, belirtileri hastalığın şiddetine ve süresine bağlıdır. Kadınlarda daha sık rastlanır. Tedavisinde parmakların korunması, ilaçlar, stresten, sigaradan, soğuktan kaçınmak gibi önlemler faydalı olur. Bütün bu önlemlere rağmen şikayetleriniz devam ediyorsa en kısa zamanda bir Kalp Damar Cerrahisi uzmanı tarafından muayene edilmenizde fayda vardır.

Raynaud fenomeni nedir?

Raynaud hastalığı genellikle el ve ayak parmaklarındaki kan damarlarını etkileyen nadir görülen bir hastalıktır. Soğuk veya yoğun stres kan damarlarının daralmasına neden olur. Bu olduğunda, kan derinin yüzeyine ulaşamaz ve etkilenen alanlar beyaz ve mavi olur. Kan akışı döndüğünde cilt kırmızıya döner veya karıncalanır. Ciddi durumlarda kan akışı kaybı yaralara veya doku ölümüne neden olabilir. Sigara, stres ve soğuk havanın tetiklediği bu hastalık kimi zaman romatizmanın da habercisi olabilmektedir. (1)

Stres nedir? Stresle nasıl başa çıkılır? Neden olduğu hastalıklar…

Isı değişikliklerine ve strese bağlı olarak el ve ayaklarda renk değişimine neden olan Primer Raynaud Fenomeni çoğu zaman kendi başına olur ve sebep bilinmemektedir. Yaralanmalar, diğer hastalıklar veya bazı ilaçların neden olduğu Sekonder (ikincil) Raynaud ise hastalığın diğer türüdür.

Raynaud fenomeni neden olur?

Sigara, ağır duygusal stres ve soğuk hastalığı tetikleyen en bilinen sebeplerdir. Bunun yanı sıra uzun süre kullanılan çeşitli ilaçların yan etkileri de Raynaud hastalığına neden olabilir. Özellikle eskiden daha çok kullanılan bazı migren – baş ağrısı ilaçları ve eski jenerasyon bazı kalp ilaçları bu hastalığı tetikleyebilir. Genellikle bu şikayetleri olan hastalar, damar tıkanıklığı yaşayan hastaların aksine daha genç yaştadır. (2)

Ağır sınav ve iş stresi yaşayan genç yetişkinlerde hatta bazen çocuklarda da görülebilir. Soğuk bölgelerde yaşayan, soğuk ortamlarda çalışan insanlarda şikayetler artar.

Bazen ileri derecede bulgular veren Raynoud, tıkayıcı damar hastalıklarının son dönemlerindeki kadar ciddi sonuçlar verebilir.

Cushing sendromu nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

Reyno hastalığının belirtileri

  • El ve ayaklarda üşüme, ağrı, morarma, karıncalanma,
  • Soğuk ve stres durumunda belirtilerin artması
  • Önce parmaklar, kulaklar, burun beyazlaşır ve sonra maviye dönüşür
  • Kan akışı yeniden başladığında alan kırmızılaşır
  • Her periyot bazen birkaç dakika sürebilir
  • Her iki taraftaki aynı parmaklarda sorunlar yaşanabilir
  • Ağrı nadiren ciddidir ama ataklar kötüyse, etkilenen parmaklarda ağrılı ülser oluşabilir.

Raynaud hastalığı tedavisi

Soğuk havalarda kalın eldiven veya çoraplar giymek genellikle Raynaud hastalığının hafif belirtileriyle baş etmede etkilidir. (3) Durum daha şiddetli olduğunda ilaçlardan faydalanılabilir. Tedavinin amaçları şunlardır:

  • Atakların sayısını ve şiddetini azaltmak
  • Doku hasarını önlemek
  • Altta yatan hastalığı veya tedavi etmek

Buerger hastalığı nedir, belirtileri ve tedavisi

Raynaud fenomeni ilaç tedavisi

Belirtilerinizin nedenine bağlı olarak, kan damarlarını genişletmek ve kan dolaşımını kolaylaştırmak için doktorunuz bazı ilaçlar yazabilir. Örneğin nifedipin (Afeditab CR, Procardia, diğerleri), amlodipin (Norvasc), felodipin ve isradipin gibi kalsiyum kanal blokerleri elleriniz ve ayaklarınızdaki küçük kan damarlarını gevşeterek atakların sıklığını ve şiddetini azaltır. Ayrıca cilt yaralarını iyileştirmek için parmaklara uygulanan nitrogliserin kremi de tedavinin bir parçası olabilir. (4)

Raynaud hastalığı ameliyatı (cerrahi)

Bazı şiddetli Raynaud vakaları için, tedavi seçenekleri olabilecek prosedürler şunlardır:

Raynaud hastalığı ve sinir cerrahisi

Ellerinizdeki ve ayaklarınızdaki sempatik sinirler, cildinizdeki kan damarlarının genişlemesini ve daralmasını kontrol eder. Bu sinirleri kesmek onların verdikleri aşırı tepkileri bitirir. Etkilenen el veya ayaklara yapılacak küçük kesiklerle doktor kan damarlarının etrafındaki bu küçük sinirleri çıkarır. Bu cerrahi operasyon başarılı olursa, atak sıklığı ve süresi azalabilir.

Kimyasal enjeksiyon

Doktorlar, etkilenen el veya ayaklarda sempatik sinirleri bloke etmek için lokal uyuşturucular veya Botox gibi kimyasallar enjekte edebilir. Semptomlar geri dönerse veya devam ederse prosedürün tekrarlanması gerekebilir. Çeşitli adımlar ve yaşam tarzı değişiklikleri Raynaud ataklarını azaltabilir ve daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. (5)

Sigarayı bırakın!

Sigara gibi tütün ürünlerinin kullanmaktan kesinlikle vazgeçilmeli ve dumanlı ortamlardan mümkün olduğunca uzak durulmalı. Sigarayı bırakmaktazorluk yaşayanlar, biyorezonans gibi alternatif yöntemleri deneyebilir veya sigara bıraktırma klinikleri üzerinden profesyonel yardıma başvurabilir.

En etkili sigara bırakma yöntemleri ve ilaçla sigara bırakma tedavileri

Raynaud hastalığına karşı soğuktan korunun!

Soğuktan ve soğuk ortamlardan mümkün olduğunca uzaklaşılmalı. Soğuğa çıkmadan önce özellikle eldiven ve kalın çorap giyilmeli, soğuk su ile temas azaltılmalı, soğuktan koruyucu yağ bazlı kremler kullanılmalı. Elle bulaşık veya çamaşır yıkamak zorunda olanlar mutlaka eldiven kullanmalı. Çok ileri vakalarda mümkünse yaşanılan bölgeden daha ılıman iklimli bir bölgeye taşınılmalı.

Stresten uzak durun!

Kişinin kendini aşırı üzüntü, heyecan ve korku gibi stres artırıcı bir ruh halinden korumayı öğrenmesi gerekmektedir. Bu sürece çeşitli gevşeme teknikleri, bedensel ve ruhsal egzersizler ile başlanabilir. Ancak stresle tek başına başa çıkılamıyor ise psikolojik destek ve gerekirse ilaç destekli psikiyatrik tedavi gerekebilir.

Botoks nedir? Neden ve nasıl yapılır? Botox tehlikeli midir?

Egzersiz yapın!

Egzersiz sağlığa diğer faydaları yanında kan dolaşımınızı arttıracaktır. Eğer İkincil Raynaud’nuz varsa, soğuk ve açık havada egzersiz yapmadan önce doktorunuzla konuşun.

Raynaud hastalığı bitkisel tedavisi

Ginkgo

Ginkgo biloba uzun bir süredir kan damarlarını genişletici ve dolaşım sistemi için uyarıcı olarak bilinmektedir. Etkilidir ama yavaş çalışır, çünkü sisteminizde tüm ginkgo bilobaların birikmesi birkaç ay sürer. Bununla birlikte, Raynaud hastalığı semptomlarını yaklaşık % 50 oranında azalttığı ve yüzlerce yıldır farklı dolaşım sorunlarının tedavisinde kullanıldığı kanıtlanmıştır.

B3 vitamini

B3 vitamini, cildin yüzeyine kan akışını arttırır ve kan damarlarının genişlemesine yardım eder. Niasin olarak da bilinen B3 vitamini açısından zengin deniz ürünleri, domuz eti, tavuk, karaciğer, portobello mantarları, yeşil bezelye ve ayçekirdeği gibi gıdaların tüketimini arttırmak Raynaud semptomlarında önemli oranda azalma sağlayabilir.

B Vitamini nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği

Potasyum

Potasyum, sodyum ile birlikte vücuttaki sıvı dengesini ve kan damarlarının ve arterlerin genişlemesini kontrol eden önemli bir mineraldir. Raynaud el ve ayaklara kan ve oksijen akışını azalttığı için, muz ve diğer potasyum dolu yiyecekler tüketmek atakların sayısını azaltabilir. Potasyum, kardiyovasküler sistem boyunca gerginliği azaltır, böylece Raynaud’un semptomları daha az fark edilir bir etkiye sahip olur.

Potasyum nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve zararları

Zencefil

Zencefil, dolaşım sorunları ile mücadele eden insanlar için uzun zamandır önerilen bir besin. Aynı zamanda vücuda soğuk hava koşullarında ek ısı sağlayan “sıcak” bir gıda olarak kabul edilir. Bu nedenle, zencefil ve zencefil çayı, Raynaud hastalığının hem soğuktan hem de kan damarlarının daralmasından kaynaklanan sorunlarına iyi gelebilir.

Zencefil neye iyi gelir? Nasıl tüketilmeli? Besin değeri ve faydaları

E vitamini

Tocoferol olarak da bilinen E vitamini, cildi güçlendiren bir ajan olarak bilinir ve aynı zamanda diğer hücrelerin, özellikle de kan damarlarının bütünlüğünü de koruyabilir. İşte bu yüzden, Raynaud fenomeninin doğal tedavisinde, E vitamini çok önemlidir. Avokado, fındık, deniz ürünleri ve yeşil yapraklı sebzeler gibi besinler yiyerek, E vitamini seviyenizi uygun şekilde yüksek tutabilirsiniz.

E vitamini, hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği

C vitamini

Narenciye ve diğer C vitamini açısından zengin yiyecekler yemek, Raynaud hastalığının etkilerini azaltmanın harika bir yoludur. C vitamini, bir antioksidan ve bir bağışıklık sistemi uyarıcısı olmasının yanı sıra, yeni cilt hücrelerinin oluşturulması, damarların hasara karşı korunması ve kolajen yaratılması dahil olmak üzere yüzlerce vücut fonksiyonu için gerekli bir vitamindir.

C Vitamini hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği

Rahatlama teknikleri

Raynaud fenomeniyle ilgili pek çok araştırmada, ruh sağlığına ilişkin problemler ve duygusal stresin hastalık için önemli bir tetikleyici olduğu kanıtlanmıştır. Bu nedenle, çoğu bitkisel tedavinin, vücut gerginliğini azaltan ve böylece dolaşımın artmasını ve endorfinlerin artmasını sağlayan bazı gevşeme teknikleri ile birlikte uygulanması gerekir. Yoga, pilates ve meditasyonun Raynaud semptomlarını azaltmaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Ayrıca bknz: :>>>

Kaynaklar ve Referanslar:

1- Raynaud’s,2- Raynaud's Phenomenon,3- Raynaud's Disease

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

2 Yorum
En Yeniler
Eskiler Beğenilenler
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Günay
Günay
2 yıl önce

Bu xesdelik damar darlasdiginda insanı öldürə bilərmi ?

Günay
Günay
2 yıl önce
Cevaben  Günay

Xaiş rəy yazın bildirin

Araç çubuğuna atla