Kök hücrenin, işlevsel olarak farklılaşmış, kendini yenileyebilen ve bedenin başka hücrelerine dönüşebilme özelliğine sahip öncül hücreler olduğunu hatırlatan Prof. Dr. İlhan şunları kaydetti: “Kök hücrelerin çoğalma yetenekleri vardır ve kendilerinin devamlılığını sağlayabilirler. Vücudun herhangi bir yerindeki hasarı onarabilme ve tekrar işlevsel özelliğini kazandırabilme potansiyeline sahiptir. Günümüzde kök hücreler, yoğunlukla kan hastalıklarında kullanılmaktadır. Bunlardan en yaygın olanı kan kanseri ve kalıtsal anemilerin yol açtığı kemik iliğinin çalışmadığı durumlardır.
TÜRKÖK Projesi, hematolojik nadir hastalıkları olan hastalara umut oluyor!
Kemik iliği onarılmasında, tekrar kan üretimi yapılabilir hale gelmesinde kök hücre uygulamaları ile yüksek oranda başarı sağlanmaktadır. Türkiye’de kandan elde edilen kök hücre nakli ilk defa 1991 yılında yapılmıştır. Bugün Türkiye, Sağlık Bakanlığı’nın olumlu politikaları sonucu kök hücre naklinde dünyada ilk 5’tedir.”
Kök hücre tedavisinin sağlığın çok geniş bir alanında kullanılma imkanına sahip olduğunu dile getiren Prof. Dr. İlhan, “Özellikle göbek yağ dokusunda mezenkimal kök hücrelerin olduğu, bunların sadece yağa değil, bağ dokusu, kemik, kas ve kan kök hücresine dönüştüğü gösterildi. Bu nedenle mezenkimal kök hücrelerin biyoestetikte kullanılacağını düşünüyorum. Bu durum otolog kök hücre bankacılığının önünü açacak” diye konuştu.
Türkiye’nin uyguladığı TÜRKÖK projesi ile geniş bir bilgi altyapısına erişildiğini ve bunun gelir getirici biçimde Türki Cumhuriyetleri kapsayan bir versiyonunun hayata geçirilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. İlhan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Gönüllü kök hücre bankacılığı yapabilir miyiz diye düşünürken, 2007 yılında Amerika Hawaii’de yapılan Kemik İliği Nakli Kongresi’nde Amerikalıların bu sorunu çözmek için bir program hazırladıklarını gördüm. Bu programın benzerini Türkiye’de TÜRKÖK olarak kurulmasına da katkıda bulundum ve bu TÜRKÖK de Avrupa Birliği’nden destek aldı.
Bu Devlet tarafından yapılan bir sivil toplum işlemi olarak dünyada tektir. Güzel haber, daha 2 yılı tamamlamadan 300 bin gönüllü verici ve 600 nakil sağlandı. Eğer 500 bin gönüllü verici kök hücre bankacılığına sağlanırsa, Türkiye’de kök hücre ihtiyacının yüzde 90’ınını karşılayacağız. Ayrıca bir de KÖKTÜRK projem var. Türk orjinli insanlarımız Dünya’da 300 milyon yıl civarındadır yaşıyor. Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan vb. oluşan kök hücre bankacılığıyla da bu Türkök’ü KÖKTÜRK yaparak daha da büyütürüz diye düşünüyorum.”
Ankara Üniversitesi’nde 7. Ulusal Geriatrik Hematoloji Kongresinin 28-30 Eylül 2018 tarihlerinde yapılacağını hatırlatan Prof. Dr. Osman İlhan, kongre gündeminin yaşlıların değerlendirilmesi, yaşlılarda anemi, hemostaz ve tromboz, lösemi, lenfoma, myeloma gibi benign ve malign hematolojik hastalıkların tanı ve tedavileri olarak belirlendiğini vurguladı.
Türkiye’nin nüfusunun yaşlanmaya başladığını ve 2023’te yüzde 10 yaşlı nüfus oranıyla 8.5 milyon yaşlı sayısına erişileceğini belirterek, “Bazı Avrupa ülkesinin toplam nüfusuna eşit 65 yaş üstü insanı ile yeni sorunlar ile karşı karşıya kalacağız. Bu değişimin farkına varan Geriatrik Hematoloji Derneği, yaşla artan hematolojik kanserlerin tanı ve tedavi sürecinde yaşlı bireye özgü yaklaşımların belirlenmesi ve bu konuda hazır uygulayıcıların oluşturulması amacı ile çalışmaktadır.
Kanser tedavisinde hastaya ve ‘hedefe yönelik’ beslenme rejimi uygulanmalı
Kongrede hematoloji uzmanları ve multidisipliner ilke ile yaşlı hasta ile ilişkili diğer branşlardaki uzmanları bir araya getirerek zor hasta olan yaşlı bireyin hak ettiği ölçüde tedavi edilmesine bilimsel verilerle destek olmayı amaçlamaktadır” bilgisini verdi.
Kongre kapsamında hemşireler ve öğrencilere yönelik eğitim programlarının da uygulanacağını hatırlatan Prof. Dr. Osman İlhan, böylece paydaşların tamamının farkındalık ve bilgi seviyesine katkı sunulacağını, öğrencilerin de bilgi seviyesinin artacağını anlattı.
Bu kapsamdaki öğrencilere yönelik çalışmalardan birinin kanserde kök hücre tedavisi kullanımı olduğunu belirten Osman İlhan şu bilgiyi verdi: “Hücresel tedaviler pek çok alanda kullanım için denenmekte olup hızla gelişen teknoloji ile genetik müdahale ile özelleştirilmiş hücre tedavileri çocuk kan kanserlerinde standart tedavi onayını almıştır. Uygulama başarıları ile genişleyen kullanım alanlarından birisi de standart kemoterapiyi kaldıramayacak yaşlı hasta grubu olabilecek olan bu tedavi seçeneği de TÜRKÖK (Türk Tıp Öğrencileri Kök Hücre Grubu’nun kurucu birimi olan Ankara Üniversitesi Kök Hücre kulübü) tarafından düzenlenecek bilimsel eğitim oturumlarında tartışılacaktır.”
Prof. Dr. Osman İlhan, sağlık tesislerinin ve yoğun bakım yataklarının verimli kullanımının hasta konforu ve maliyet dahil her açıdan önem taşıdığını da hatırlatarak, hastaların ve yaşlıların palyatif bakımı, evde bakımı gibi konuların da kongre kapsamında incelenecek konular arasında bulunduğunu bildirdi.
Prof. Dr. İlhan, “Yaşlı hastaların tedavi uygulaması dışı gereksinimlerinin ilgili tüm kuruluşlarla değerlendirilmesi ve buna uygun planlamaların yapılması gereksinimi Palyatif Bakım ve Evde Bakım gibi iki önemli konu başlığının da tartışılıp geliştirilmesini gerektirmektedir. Bu açıdan ilgilileri bir araya getiren kongremizde hematolojik kanser tedavisi gören yaşlı hastaların palyatif ve evde bakım planlamaları ve bunun gelecek projeksiyonları dökümante edilecektir” diye konuştu.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?