Yumurtalık rezervi düşüklüğü tespit edilen ya da evli olup bebek planını erteleyen kadınlarda ‘Yumurta Dondurma Yöntemi’ ile doğurganlığı korumanın mümkün olduğunu belirten Anatolia Tüp Bebek Merkezi Direktörü, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Hakan YARALI, son yıllarda vitrifikasyon yöntemi ile oldukça başarılı sonuçlar elde edildiğini kaydetti. Medikal Akademi Ankara Temsilcisi Hatice Pala Kaya’nın sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Yaralı, yumurta dondurma işlemi hakkında merak edilenleri anlattı.
Prof. Dr. Yaralı: Esasında her kadın belirli bir yumurtalık rezervi ile dünyaya gelir. Doğum esnasında yumurtalarının büyük kısmını kaybeder. Menarş yani ilk adet zamanı itibariyle her ay gerçekleşen yumurtlama döngüleri ile birlikte yumurta kaybetme süreci de başlar. Ancak hayatın hiçbir döneminde ne kendiliğinden ne de ilaç kullanımı ile yeni yumurta üretmek söz konusu değildir. Tüketim daima mevcut olan rezervden gerçekleşir.
Prof. Dr. Yaralı: Tüp bebek tedavisinde yapay zeka ile gebelik şansı artıyor!
Ailesel yatkınlık, genetik, çevresel faktörlerin etkisi ile kişiden kişiye hafif farklılıklar olabilir. Bu nedenle, her kadının kendine özgü bir yumurtalık rezervi vardır. Dolayısı ile bazı kadınlarda yumurtalık rezervi düşük tespit edilirken, bazı kadınlar ise oldukça yüksek yumurtalık rezervine sahip olabilirler. Yumurtalık rezervi düşük tespit edilen kadınlarda erken menopoz riski yükselebilmektedir.
Prof. Dr. Yaralı: Ne yazık ki erken menopozu önleyemeyiz. Ancak yumurtaları dondurma işlemi sayesinde, doğurganlığı korumak adına önlem alabiliriz. Böylelikle kişi çocuk sahibi olmaya karar verdiğinde, menopoza girmiş dahi olsa dondurularak saklanan yumurtaları ile anne olma şansı elde edebilir.
Prof. Dr. Yaralı: Elbette, ileride bebek sahibi olmayı düşünüyorlarsa öncelikle üreme tıbbı alanında uzmanlaşmış bir hekime muayene olmalarını öneririm. Ultrasonla antral follikül sayımı ve AMH sonucuna göre yumurta dondurma işlemi için uygunluğu belirlenebilir.
Prof. Dr. Yaralı: Yumurta dondurma işlemi ülkemizde isteğe bağlı yapılmamaktadır. Sağlık Bakanlığı’nın yönetmeliği çerçevesinde; kemoterapi ve radyoterapi gibi yumurta hücrelerine olumsuz etkisi olan tedaviler öncesinde, üreme fonksiyonlarında kayba yol açabilecek yumurtalık alınması gibi operasyonlar öncesinde, düşük yumurtalık rezervi varlığı ya da ailede erken menopoz öyküsü gibi tıbbi gereklilik durumunda, yetkili sağlık kuruluşları tarafından verilen üç hekim imzalı heyet raporu ile yumurta dondurma işlemi yapılabilmektedir.
Prof. Dr. Yaralı: Yumurta dondurma süreci, adetin 2. ya da 3. günü, yumurtalıklarda bulunan potansiyel yumurta hücrelerini (antral follikül) büyütücü ilaçlar ile başlar. Yaklaşık 8-10 gün yumurtalık uyarımı yapılmasının ardından, büyüyen yumurta keseleri (folliküller) istenen boyuta gelince çatlatıcı iğne yapılarak yumurta toplama işlemi planlanır. Yumurta toplama işleminin ardından “olgun” olan yumurtalar aynı gün dondurma işlemine alınır. Dondurma işleminde uygulanan en güncel ve başarılı yöntem vitrifikasyon yöntemidir.
Prof. Dr. Yaralı: Şu an güncel ‘Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik’ gereği dondurulan yumurtaları, her yıl saklanmaya devam edilmesi yönünde vereceğiniz dilekçe varlığında 5 yıl süre ile saklayabilmekteyiz. Ancak dondurma tarihinden 5 yıl sonra, ilave saklama süresi için Sağlık Bakanlığı’ndan izin alınması gerekmektedir.
Prof. Dr. Yaralı: Dondurulan yumurtaların çözme sonrası sağ kalım oranları, dondurma tekniğine ve yaptırdığı merkeze göre değişmekle birlikte merkezimizde kullandığımız vitrifikasyon yöntemi ile %90-95 civarında olmaktadır.
Tüp Bebek Uygulamaları ve Yumurta Dondurma İşleminde Güncel Gelişmeler
Prof. Dr. Yaralı: Vitrifikasyon, yumurta ve embriyoları dondurma amaçlı kullanılabilen son teknoloji bir dondurma yöntemidir. Özel kullanılan dondurma solüsyonları ile hızlıca ısı düşüşü sağlanarak hücre içindeki sıvının hücre dışına çıkışı sağlanır ve yerine kriyopretektan dediğimiz sıvı geçer. Ardından embriyo/yumurtalar -196 °C’deki sıvı azot tankına alınırlar. İşlem toplam 3-4 dakikada tamamlanır. Eski yavaş dondurma tekniğine göre, dondurma süresi daha kısa olmakta ve çözme sonrası sağ kalım oranı da blastokist aşamasında dondurulmuş embriyolar için neredeyse %100’e ulaşmaktadır.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?