Prof. Dr. Cihat Ünlü: Serviks kanserinin tarama ve erken teşhis ile tam tedavisi mümkün

Yazan Hatice Pala Kaya

27 Ocak 2022 | Kategori: Güncel / Literatür, Kadın Hastalıkları Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

0 Paylaşım

Serviks (rahim ağzı) kanserinin önlenebilir olduğunu söyleyen Türk Alman Jinekoloji Eğitim, Araştırma ve Hizmet Vakfı (TAJEV) Başkanı Prof. Dr. Cihat Ünlü, bu kanser türüne karşı tarama programı uygulanmasını ve aşı yapılmasını önerdi. Ocak ayının serviks (rahim ağzı) kanseri farkındalık ayı olarak belirlendiğini hatırlatan Prof. Dr. Ünlü, bu kanserin nedeni belirlenmiş ve önlenebilir olduğunu, tarama ve erken teşhis ile tam tedavisinin yapılabildiğini vurguladı.

Serviks kanserinden ölüm oranlarının düşük seyrettiğini ancak bunun erken teşhise bağlı olduğunu, Dünya Sağlık Örgütü’nün tarama programını tavsiye ettiğini belirten Prof. Dr. Cihat Ünlü, “Kadın vücudunda tarama yapılabilen, erken aşamada veya oluşmadan tespit edilebilen başlıca kanser; serviks kanseridir. Serviks kanseri, uzun yıllar dünyada en fazla görülen kadın genital sistemi kanseri olmuştur. Ancak smear testi gibi serviks kanseri tarama yöntemlerinin yaygınlaşması ile serviks kanserinin görülme sıklığı giderek azalmaktadır. Düzenli olarak smear testi yapılması sonucu serviks kanserinden ölüm oranı %90 azalmıştır” dedi.

Erken teşhis için smear testi önem taşıyor

Serviks kanserinin ortalama 52 yaşında görüldüğünü, genç hastalarda da karşılaşılabildiğini vurgulayan Prof. Dr. Ünlü, neredeyse bütün serviks kanserlerinin HPV (Human Papilloma Virus) enfeksiyonları ve siğillerden kaynaklandığını anlattı.

Yakınması olsun ya da olmasın her kadının smear testini yaptırarak bu hastalığa karşı önceden önlem almasının mümkün hale geldiğini, smear testinin çok kısa sürede neredeyse fark edilmeyecek, ağrısız bir test olduğunu belirten Prof. Dr. Ünlü, şunları kaydetti: “Smear taramasının başlangıcı 21 yaşından sonra olmalıdır. Daha önce yapılmamasındaki amaç; Human Papilloma Virüs (HPV) enfeksiyonlarındaki kendiliğinden gerilemesinin söz konusu olmasıdır, böylece kendiliğinden gerileyecek kişilerde lüzumsuz tetkik ve tedavi önlenmiş olacaktır. Tarama sonlanmasının 65 yaş olması konusunda tüm otoriteler fikir birliğine varmıştır.

Daha ileri yaşlarda smear taraması gereksizdir. Gebelerde tarama ilk üç ayda yapılmalıdır. İlk üç ayda yapılan smear almanın düşük veya bebek ölümüne yol açmadığı kesindir. Ancak leke tarzı kanama olabilir. Smear testi ile daha ortaya çıkmadan kansere dönüşebilecek hücreler tespit edilip doku örneği alınarak, kanser öncüsü hastalık veya serviks kanseri çok erken aşamada tespit edilebilir. Bu aşamada hastalar, basit ucuz yöntemlerle ve çok yüksek başarı şansı ile tedavi edilebilirler.”

Rahim ağzı kanseri (serviks) nedir? Belirtileri, nedenleri ve tedavisi

HPV’nin bir kişiye bulaştığında, herhangi bir hasar bırakmadan kendiliğinden iyileşebildiğini, ancak süreç içinde rahim ağzındaki normal hücreleri kanser hücrelerine dönüştürebilen bir yapısı olduğunun altını çizen Prof. Dr. Ünlü, yıllar geçtikten sonra kanser oluşumuna neden olduğunu anlattı. HPV enfeksiyonundan korunma için kondom kullanımını öneren Prof. Dr. Ünlü, sigaranın ise HPV virüsünün etkisini artırıcı özelliğine dikkat çekti.

Kimler risk altında?

Prof. Dr. Ünlü, erken yaşta başlayan cinsellik, cinsel partnerin birden fazla olması, aktif ve pasif sigara içicileri, squamoz intraepitelyal lezyon tanısı almış olanların serviks kanserine yakalanma riskinin daha fazla olduğunu vurgulayarak, belirtiler ve tedaviye yönelik şu bilgileri verdi: “Düzensiz aralıklı vajinal kanama (genellikle lekelenme şeklinde), cinsel ilişkisi sonrası vajinal kanama, kötü kokulu, ince, et suyu şeklinde akıntı belirtiler olarak sayabiliriz. Hastalığın evresi, ameliyat öncesinde vajinal muayene ile belirlenir. Evreler 0, 1, 2, 3, 4 olarak belirlenir. En ileri evre 4’tür. Evre 2b’ye kadar ameliyat yapılarak kanserli dokular alınabilir. Ancak daha ileri evrelerde ameliyat hastaya fayda sağlamayacağı için ameliyat yapılmaz, radyoterapi ve kemoterapi verilir.

Hastalığın teşhisi fiziki muayene, kolposkopi (ışık ve mikroskop kullanılarak yapılan muayene), biyopsi (analiz etmek için rahim ağzından doku örneği alma), koni biyopsi (rahim ağzından daha geniş doku örneği alma) ile yapılır. Tedavinin başarısı hastalığın teşhis anındaki yayılma oranına ve belirlenen evreye bağlıdır. Rahim ağzında sınırlı kalan erken evre kanserde tedavi başarısı yüksektir. Serviks kanserinin tedavisi belirlenen evreye göre planlanır. Evreye göre tedavide cerrahi, radyoterapi (ışın tedavisi) ve kemoterapi kullanılabilmektedir.”

HPV virüsü nasıl bulaşır? Rahim ağzı kanserinin tanı ve tedavisi

Aşı yüzde 100 koruyor

Serviks kanseri sorumlusu olduğu düşünülen HPV’ye karşı geliştirilmiş olan aşının, HPV’nin 16 ve 18 tiplerine karşı yaklaşık yüzde 100 koruyuculuk sağladığını belirten Ünlü, “9-26 yaş arasında, henüz cinsel ilişki yaşamamışken yapılması en idealdir. Ancak cinsel ilişki başladıktan sonra aşının yararının daha az olacağı düşünülmektedir. Aşı koldan uygulanmaktadır. 6 ay içinde 3 doz yapılmaktadır. Aşı yapılsa dahi yıllık smear testi kontrolleri aksatılmamalıdır” dedi.