Koronavirüs (Covid-19) enfeksiyonunun pek çok organı olumsuz etkilediğini belirten Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Araz, bunlardan bir tanesinin de tiroid bezi olduğunu vurguladı. Virüs enfeksiyonları sonrasında çeşitli tiroid hastalıkları gelişebildiğine dikkati çeken Prof. Dr. ARAZ, Covid-19 enfeksiyonu geçiren hastalarda ilerleyen zamanlarda Graves hastalığı ve Haşimato hastalığı gelişme riskleri olduğuna işaret etti. Covid-19 infeksiyonu geçiren hastaların tiroid fonksiyonlarını takip etmekte fayda olduğunu belirten Prof. Dr. Mustafa ARAZ, Medikal Akademi Ankara Temsilcisi Hatice PALA KAYA’nın sorularını yanıtladı.
Prof. Dr. ARAZ: Virüs enfeksiyonları sonrasında erken ve geç dönemde çeşitli tiroid hastalıkları gelişebilmektedir. Erken dönemde yani virüs enfeksiyonundan birkaç hafta sonra subakut tiroidit olarak bilinen tiroid bezin iltihaplanması gelişebilmektedir. Geç dönemde yani aylar sonra ise bağışıklık sisteminin bozulmasına yol açarak otoimmün tiroid hastalıklarının gelişimini kolaylaştırmaktadır.
İlk kez korona virüsünün subakut tiroidite yol açtığı bir olgu gözlendi
Otoimmun hastalıklar, vücudun kendi doku ve organlarını yabancı olarak algılayıp, tahrip ettiği hastalık grubudur. Otoimmün tiroid hastalıklarından Graves hastalığında hipertiroidi (tiroid bezinin çok çalıştığı, halk arasında zehirli guatr olarak adlandırılan nedenlerden irisi), Haşimoto tiroiditinde ise hipotiroidi (tiroid bezi tembelliği) olmaktadır.
Covid-19, insan vücuduna girdikten sonra tiroid bezi de dahil olmak üzere bir çok doku ve organlarda yer alan reseptörlerine bağlanarak hasara yol açabilmektedir. Yakın zamanda covid-19 enfeksiyonu geçiren bir hastada subakut tiroiditin geliştiği de gösterilmiştir. Subakut tiroidit, tiroid bezinin geçici, mikrobik olmayan iltihabıdır. Bu durumda hastalarda sıklıkla şiddetli boyun ağrısı, ateş, yorgunluk, kas ağrısı gibi şikayetler olmakta; tiroid bezi hasarına bağlı olarak kanda tiroid hormon düzeyleri artarak hipertiroidi görülmektedir.
Covid-19 enfeksiyonu geçiren hastalarda ilerleyen zamanlarda Graves hastalığı ve Haşimoto hastalığı gelişme riskleri vardır. Haşimoto hastalığı hipotiroidinin en sık nedenidir. Hipotiroidi ise obezite (şişmanlık)’nin önemli bir nedenidir. Bu konuda literatürde yeterli bilgi olmamakla birlikte Covid-19 infeksiyonu geçiren hastaların tiroid fonksiyonlarını takip etmekte fayda vardır.
Prof. Dr. ARAZ: Otoimmün tiroid hastalıkları (Graves hastalığı ve Haşimato tiroiditi) bağışıklık sisteminde bozukluğa bağlı gelişen hastalıklar olsa da bu kişilerin bağışıklık sisteminde zayıflama durumu yoktur. Bundan dolayı bu hastalarda Covid-19 enfeksiyonu gelişme riskinde bir artış yoktur.
Prof. Dr. Mustafa Araz: Yoğun bakımda yatan ağır COVID-19 hastalarının %80’i obez!
Prof. Dr. ARAZ: Tiroid hastalıkları için kullanılan ilaçlar, bağışıklık sistemini zayıflatmaz. Bu nedenle bu ilaçlar, Covid-19 enfeksiyonu gelişimini kolaylaştırmadığı gibi hastalığın seyrini de etkilemez. Karantina dönemlerinde tiroid hormon tedavisi alan hastaların kontrol tarihleri ileri zamanlara ertelenebilirken, hipertiroidi nedeniyle antitiroid ilaç (thyromazol, propycil gibi) kullananların kontrollerini zamanında yaptırarak ilaç dozlarını ayarlatmaları gerekir.
Prof. Dr. ARAZ: Takip eden hekiminiz acilen yapılmasını şiddetle tavsiye etmedikçe, nodül biyopsisini geciktirmek genellikle güvenli olacaktır. Kötü seyirli tiroid kanseri olabileceği düşünülen hastalarda ise biyopsi geciktirilmemelidir.
Prof. Dr. ARAZ: Tiroid kanserinin öncelikli tedavisi, tiroid bezinin tamamen çıkartılmasıdır. Mevcut Covid-19 pandemisi nedeniyle, karantina döneminde tiroid kanseri için planlanan birçok ameliyat ertelenmek zorunda kalınmış ve bu da hastaların zamanında tedavi edilememe endişelerini artırmıştır.
Ameliyat gerekli olsa da, çoğu tiroid kanseri çok yavaş ilerleyen tümörlerdir ve ameliyatın birkaç ay gecikmesi durumunda tiroid kanserinin kötüleşme olasılığı son derece düşüktür. Ancak nefes darlığı veya yutma güçlüğü gibi önemli semptomları olan ve hızlı ilerleyen tiroid kanserli olgularda acil ameliyat yapılmalıdır.
Prof. Dr. ARAZ: Halk arasında atom tedavisi olarak da bilinen radyoaktif iyot (RAI) tedavisi tiroid kanseri hastalarında ameliyat sonrasında uygulanır. RAI tedavisi karantina döneminde geciktirilebilmekte, bu da hastalarda endişeye neden olmaktadır. RAİ tedavisi tiroid kanseri olan hastalarda ameliyat sonrasında kalan tiroid dokularını ortadan kaldırmak için verilmektedir. Bu tedavide 6 ay veya daha uzun gecikmeler tiroid kanseri seyrini çoğunlukla olumsuz etkilemez. Ancak akciğer, kemik gibi vücudun diğer kısımlarına yayılan (uzak metastaz) tiroid kanseri olan hastalarda RAİ tedavisi daha acildir. RAİ tedavisi hastalarda Covid-19 gelişme riskini de değiştirmemektedir.
Haşimato hastalığı nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
Merhaba 2 kez Covid-19 a yakalandıktan sonra şiddetli karın ağrısı ile hastaneye gittim ve tiroit değerlerim daha önce hiç problem yaşamamışken malesef yavaş çalıştığı söylendi, doktor dereotu yememi söyledi boğazımda ve boğaz çevremde çok fazla ağrı var ve üşüme ile birlikte hala vücudum ağrıyor doktor bir ay sonra tekrar kontrol… Devamını oku »