Prof. Dr. Altuntaş: Uğraş terapi merkezleri kanserde yaşam kalitesini yükseltiyor

Yazan Hatice Pala Kaya

Kategori: Kanser, Onkoloji, Sağlık Gündemi Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

203 Paylaşım

Kanser hastalığının fiziksel boyutunun ötesinde ruhsal ve psikososyal boyutları da olduğunu söyleyen Dünya Aferez Birliği Başkanı ve LÖSEMA Kurucu Başkanı Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, kanser hastaları ve yakınlarının hastalıkla bağlantılı çok sayıda sorunla karşı karşıya olduğunu belirtti. Medikal Akademi Ankara Temsilcisi Hatice PALA KAYA’nın sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Altuntaş, “Bu boyutuyla kanser, fiziksel bir hastalığın ötesinde ruhsal ve psikososyal boyutları da olan bir sorundur. Bu bağlamda kapsamlı kanser merkezlerinin yeri çok önemlidir” dedi.

Kanser tedavisinde sağlanan ilerlemelerle sağ kalım oranlarının arttığına işaret eden Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, kanser hastaları ve yakınlarının hastalıkla mücadelesine ve yaşamlarına daha geniş bir perspektifle bakılması gerektiğini vurguladı. Bu yaklaşımın kapsamlı kanser merkezlerini gündeme getirdiğini anlatan Prof. Dr. Altuntaş, kanser tedavisinin psikososyal yönüne de ağırlık verilmesi gerektiğinin altını çizerek, “Kapsamlı kanser merkezlerini daha fazla yaygınlaştırmak ve standardize etmek lazım. Ülkemizde kanser tedavisi sadece tıbbi yönüyle değil, psikolojik, sosyal ve manevi rehabilitasyon yönüyle de ele alınmalı ve bu yanları da geliştirilmelidir” diye konuştu.

Yaşam kalitesi artışı hedeflenmeli

Psikoonkoloji merkezleri, onkolojik sosyal hizmet ve uğraş terapi merkezleri, onkolojik rehabilitasyon merkezlerinin kanser hastaları ve yakınlarına yönelik geniş perspektifli yaklaşımın unsurları olduğunu dile getiren Prof. Dr. Altuntaş, “Bu merkezler,yaşam kalitesini artırmaya odaklanan, yaşam kalitesini öncelikleyen birimlerdir.

Günümüzde ülkemizde tedaviye erişim sorunu yok. Gelişmiş dünya ülkelerinde erişilemeyen ilaç ve uygulamalara ülkemizde kolayca erişilmektedir. Bundan sonraki süreçte yaşam kalitesini öncelik alan uygulamalar devreye girmeli, yaygınlaşmalı ve çoğaltılmalıdır. Biz de bunu yapmaya çalışıyoruz” dedi.

Prof. Dr. Fevzi Altuntaş: Kanserde sağkalım oranı son otuz yılda %20 arttı

Meta analiz sonuçları: Uğraş terapi merkezleri yaşam kalitesini yükseltiyor

Uğraş terapisi, sanat vb. alanlarda etkinlik yapan kanser hastalarında görülen etkilere yönelik çok sayıda araştırma yapıldığını kaydeden Prof. Dr. Altuntaş, bu çalışmalardan, 500 hastayı kapsayan 11 rastgele seçilmiş hastalardan oluşan araştırmaların “meta analizinin” sonuçları ile ilgili şu bilgileri verdi:

“Bir gruba sanatsal aktiviteler yaptırılmış, diğer grup ise kontrol grubu olmuş. Sanatsal aktiviteler ile uğraşanların anksiyetesinin, kaygısının, depresyon oranlarının daha düşük olduğunu yine tedavi ile ilişkili yan etkilerin, bulantı, kusma, ağrı gibi şikayetlerin daha az olduğunu tespit etmişler. Sonuçta yaşam kalitesi ölçeğine bakıldığı zaman, sanatsal aktiviteler ile uğraşan, uğraş terapi merkezinden faydalanan hastaların yaşam kalite ölçeklerinin daha iyi olduğu gösterilmiş. Bu önemli bir nokta.”

Analizde anksiyete, depresyon, yaşam kalitesi ve ağrı açısından klinik olarak anlamlı bir iyileşme saptandığını, kaygı, bulantı ve kusmanın azaltılmasına da yardımcı olduğu sonucuna varıldığını kaydeden Prof. Dr. Altuntaş, kemik iliği nakli olan hastalarda yaşam kalitesini artırdığı, son dönem kanser hastalarında ve radyoterapi alan hastalarda gevşeme sağlayarak yararlı olduğu bilgisinin ortaya çıktığını vurguladı.

Prof. Dr. Altuntaş: Yerli ve milli kanser ilaç üretimi için alt yapımız hazır

Sanatsal aktiviteler iyi bir rehabilitasyon aracı

Kanser hastalarına yönelik uğraş terapisi, sanat aktiviteleri vb. yaklaşımların “ne gerek var” diyerek karşılanabildiğini belirten Prof. Dr. Altuntaş, “bu yaklaşımların lüks olmadığını, bir ihtiyaç olduğunu kaydetti.Kaygılı gözlerdeki gülümsemeyi görmek; o gülümsemenin vesilesi olabilmenin tadını hissetmek bunların tedavide ne kadar gerekli olduğunu göstermektedir. Psikososyal nedenlerle tedavisini aksatan ve bu nedenle hayatta kalma oranları ciddi düzeyde düşen hastaların yaşam süresinin artması bu tedavilerin önemini ortaya koymaktadır” diye konuştu.

Kanser tedavisinin hastanın psikolojik, sosyal ve manevi ihtiyaçlarının da gözetilerek bütüncül bir yaklaşımla yürütülmesinin başarıyı artırdığını anlatan Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, bu yaklaşımda temel amacın hastaların günlük yaşam aktivitelerine katılımını sağlamak, sanatla uğraşarak iyilik halini genişletmek olduğunu belirtti. “Sanatla uğraşmak yaşam kalitesin artırıyor” diyen Prof. Dr. Altuntaş, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi bünyesinde 2017 yılında açılan Onkoloji Uğraş Terapi Merkezinde de bunu doğrulayan gözlemler yaptıklarını vurguladı.

Psiko-onkoloji, kanser tedavisinin parçası haline gelmeli

Prof. Dr. Altuntaş, “Merkezde hastaların kanserle mücadele süreçlerinde moral motivasyonlarının artırılması, tedavilerin yan etkilerinin en aza indirilmesi, hastanede kaliteli ve verimli zaman geçirmelerinin sağlanması ve yaşam kalitelerinin artırılması amaçlanmaktadır. Sanat, sosyal ve uğraş terapi etkinlikleri alanında uzman kişiler ile yapılmaktadır” bilgisini verdi.

Onkoloji Uğraş Terapi Merkezinde ahşap, seramik ve cam boyama, sepet ve hasır örme, dokuma, hat sanatı, resim, müzik, drama, kanser korosu ile okuma dersleri ve etkinlikleri yapıldığını bildiren Prof. Dr. Altuntaş, bunlara ilave olarak günlük yaşam aktiviteleri, çalışma ve üretici aktiviteler, oyun ve boş zaman aktivitelerinin gerçekleştirildiğini; Merkeze gelemeyen diğer birimlerdeki hastalara da benzer etkinlikler düzenlediklerini kaydetti.

Kanser hastalarına öneri: Sevdiğiniz sanat aktivitelerini yapın

Kanser hastalarına hobi edinmelerini, uğraş terapi merkezlerinden faydalanmalarını, sevdikleri sanatsal aktivitelere katılmalarını tavsiye ettiğini belirten Prof. Dr. Altuntaş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kendilerini dinlememelerini, bir şekilde vakit geçirmelerini, fiziksel aktivite yapmalarını öneririm ki, fiziksel aktivite kanser hastaları için oldukça önemli. Yürüyüş, bisiklet gibi aktiviteleri öneririm.

Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, Dünya Aferez Birliği’nin en genç başkanı oldu

Örneğin; evlerinde bisiklet kullanabilirler. Bu aktiviteler hem rahatlama, hem anksiyetenin giderilmesi, hem gelecek kaygısının azaltılması hem depresyonun azaltılması anlamında önemli. Bunlar tedavinin üzerine de etki eden faktörler. Yani sadece kanseri tedavi etmekle, kanserli hastayı tedavi etmiş olmuyorsunuz. O kişinin psikolojisini de, maneviyatını da düzeltmeniz lazım. Sosyal yönden de rehabilitasyonunu sağlamak gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre sağlığın tanımı, fizyolojik, fiziksel, psikolojik, sosyal ve manevi bakımdan iyilik halidir. Bu nedenle psikolojik, sosyal ve manevi iyilik hali de en az fiziksel iyilik hali kadar önemli.”

Sanatçılar ve hastaların eserleri sergilendi

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tedavi gören kanser hastaları ile sanatçıların resim ve el ürünleri Nazım Hikmet Kültür Merkezi’nde sergileniyor. Serginin açılışında konuşan Prof. Dr. Fevzi Altuntaş, sağlığa erişim sorununun ortadan kalkmasıyla birlikte kurumlarının artık hastalarının yaşam kalitesine önem veren yatırımlar yaptıklarını vurguladı.

Prof. Dr. Altuntaş: Kanserde sadece tedavi değil, psikolojik destek de önemli

Sergi hakkında bilgi veren Prof. Dr. Altuntaş, “Uğraş terapi merkezinde sanatçılar ve kanser hastalarının emekleri sonucunda çok anlamlı resim ve tablolar ortaya çıktı. Sergi ile bu tür çalışmaların ne kadar önemli olduğunu, kaynaklarımızı rasyonel kullanarak, el ele vererek ve samimiyetle çalışarak neler üretilebileceğimize şahit olduk. Aynı zamanda kanser hastaları için umutlu ve farklı çalışmalara da öncülük edebileceğimizi gördük. Hastaların anlattıkları ve yaptıkları görmeye ve duymaya değerdi. İnsanların en hayırlısı insanlara faydalı olandır düşüncesi ile gayret gösteren sanatçılarımıza, her aşamasında farklı düzeyde katkı veren LÖSEMA ve diğer sivil toplum kuruluşlarına ve diğer paydaşlarımıza teşekkür ederim” dedi.