Prof. Dr. Alaattin Yıldız: Pandemi nedeniyle böbrek nakillerinde dramatik bir azalma oldu

Yazan Hatice Pala Kaya

13 Aralık 2021 | Kategori: Güncel / Literatür, Sağlık Gündemi Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

1 Paylaşım

Covid-19 pandemisinin pek çok alanı olduğu gibi böbrek nakillerini de olumsuz etkilediğini söyleyen Türk Nefroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Alaattin Yıldız, pandemiden önce ortalama 3 bin 800 civarında böbrek nakli yapılırken, pandemi sonrasında bu rakamın 2 bin 500’e kadar düştüğünü açıkladı. Kadavra sayısındaki azalmanın olumsuz etkisine vurgu yapan Prof. Dr. Alaattin Yıldız, “Böbrek nakillerinde dramatik bir azalma oldu. Normalde pandemiden önce 3 bin 800 civarında nakil yapılıyordu. Salgın döneminde ise bu sayı 2 bin 500’e kadar düştü ve bu sayının düşmesinin altında da önemli bir oranda kadavra azalması var. Daha önce 750 civarında olan kadavra, 250-300’e kadar düştü. Yani kadavra sayısında yüzde 50 civarında bir azalma var. Canlı vericilerde de düşüş gözlendi. Toplamda yüzde 30 civarında bir azalma oldu” dedi.

Medikal Akademi Ankara Temsilcisi Hatice Pala Kaya’nın sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Alaattin Yıldız, böbrek nakillerinde sayıların yeniden artmasının salgının seyriyle ilişkili olduğunu belirtti. Salgının etkilerinin yavaş yavaş azaldığını, tam doz aşılamanın yüzde 70’lere ulaşmasıyla salgın etkisinin önemli ölçüde azalmasının beklendiğini dile getiren Prof. Dr. Yıldız, zaman içinde kadavra ve canlı vericilerde sayının artmasının bekleneceğini söyledi.

Böbrek hastaları risk grubunda

Covid-19 enfeksiyonunun böbrek hastalarına etkilerine yönelik bir soruyu da yanıtlayan Türk Nefroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Alaattin Yıldız, koronavirüsün özellikle böbrek yetmezliği olan hastalarda ağır seyrettiğini dile getirdi. Prof. Dr. Yıldız, hem diyaliz hastaları, hem de bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç kullananlar ile nefrit hastalarının da hastalığı ağır geçirenler arasında bulunduğunu vurguladı.

Böbrek nakli hastalarının organ reddi olmaması için kullandıkları ilaçlar nedeniyle risk altında olduklarını anlatan Prof. Dr. Yıldız, “Bu hastalar risk açısından birbirleri ile karşılaştırıldığı zaman diyaliz hastalarındaki risk, nakil hastalarından bir parça daha yüksek gözüküyor” diye konuştu.

Prof. Dr. Yıldız, Türk Nefroloji Derneği olarak uluslararası dergilerde de yayımlanmış çalışmaları olduğunu, bu çalışmalarda böbrek hastalarının yoğun bakıma düşme oranlarını 3 ila 5 kat; mortalite oranlarını da yüzde 30 ile yüzde 40 daha yüksek belirlediklerini bildirdi.

Böbrek yetmezliği nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Böbrek hastaları mutlaka aşı olmalı

Böbrek hastalarının aşıdan çekinmemesi gerektiğini, mutlaka aşı olmalarını tavsiye eden Prof. Dr. Alaattin Yıldız, aşı tereddüdünün hiçbir bilimsel dayanağının olmadığını vurgulayarak, “İnsanoğlunun şu anda Covid’e karşı elindeki en önemli silah, aşı. Yeni yeni endüstrinin ortaya koyduğu bazı antiviral dediğimiz ilaçlar var ama henüz onlar yaygın olarak kullanılmıyor. Milyarlarca doz aşı kullanıldı ve aşının etkisi gayet bariz. Pandeminin başında ayda kaç sağlıkçı ölüyordu, aşıdan sonra ne kadar azaldı. Gayet net bir sonuç var” değerlendirmesinde bulundu.

Hipertansiyon hastaları mutlaka böbrek hastalığı açısından incelenmeli

Türkiye’de 70 bin dolayında diyalize giden hasta olduğunu ancak bundan daha fazla önemde gördüğü, kronik böbrek hastası olma yolunda kişi bulunduğunu kaydeden Prof. Dr. Alaattin Yıldız, erken evre böbrek hastası bu kişilerin belirlenmesinin ve tedavi edilmesinin önemine değindi.

Verici adayı olarak başvuran kişilerin bazılarında erken gizli böbrek hastalığı tespit ettiklerine dikkati çeken Prof. Dr. Yıldız, bu nedenle taramanın önemli bir unsur olduğunu anlatarak, “Erken evre hastaların bazısı taramalarda saptanabiliyor. Bu nedenle, tansiyon yüksekliği varsa, mutlaka böbrek hastalığı açısından değerlendirilmelidir. Ayaklarda şişlik olabilir ama asıl olan bütün tansiyon hastaları mutlaka böbrek hastalığı açısından incelenmesi gerektiğidir” uyarısında bulundu.

Diyabetin de böbrek hastalığı için majör risk faktörleri arasında olduğunu belirten Prof. Dr. Yıldız, her diyabet hastasının mutlaka erken evre böbrek tutulumu açısından da tetkik edilmesi gerektiğini kaydetti.

Yerli Covid-19 araştırması: Hastaneye yatırılanların %93’ü aşısız ya da eksik aşılılardan oluşuyor!

Prof. Dr. Alaattin Yıldız böbrek hastalığının belirtilerine yönelik olarak, “En tipik, en önemli belirtisi tansiyon yüksekliği. Onun dışında ayaklarda şişlik olabilir. Bazen çok su içme isteği, gece idrara çıkma isteği gibi bulgular olabilir. Onları genellikle hasta şikayet olarak söylemez. Bulantı, kusma, baş ağrısı ise artık diyalize ihtiyaç gösteren evrede gördüğümüz bulgulardır. Erken evrede hastanın hiçbir şikayeti olmuyor ama ileri evrede nefes darlığı, çabuk yorulma, bulantı, kusma, baş ağrısı görülebiliyor” bilgisini verdi.