Prof. Dr. Akyüz: Şişkinlik, geğirme ve gaz önemli hastalıkların işareti olabilir

11 Ocak 2019 | 4 Ocak 2020 | Kategori: İç Hastalıklar, Sağlık Gündemi Print

177 Paylaşım

Şişkinlik, gaz ve geğirmenin toplumda sık rastlanan şikayetler olduğunu ancak bazı durumlarda bunların ciddi hastalıkların işareti olabildiğini söyleyen Türk Gastroenteroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenterohepatoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Filiz Akyüz, “Gözle görülür anormallikler yok iken bu şikayetler hassas bağırsak sendromu, fonksiyonel hazımsızlık gibi hastalıklara eşlik edebilir. Ayrıca, laktoz intoleransı, fruktoz intoleransı, fruktan tüketimi, sorbitol tüketimi, gluten duyarlılığı, peptik ülser, reflü, kronik kabızlık, safra taşı hastalıkları ile birlikte veya tek başına da görülebilir” dedi.

Hastalarda, gastrointestinal sistemde çok miktarda gaz veya hava içeriğinin nereden kaynaklandığı sorusunun akla gelebileceğini aktaran Prof. Dr. Akyüz, hastalığın nedenlerinin bağırsakta gaz üretiminin artması, gastrointestinal sistemde hareket bozukluğuna bağlı birikmiş havanın boşalamaması ve fazla hava yutma şeklinde görülebileceğini ifade etti.

Geğirme, reflü ve hazımsızlıkta sık görülür

Prof. Dr. Akyüz, yemek yeme ve su içme esnasında hava yutmanın normal fizyolojik bir olay olduğuna işaret ederek, şu bilgileri verdi: “Sağlıklı insanlarda yapılan bir çalışmalarda 10 mililitre sıvıyla yaklaşık 8-32 mililitre hava yutulduğu gösterilmiştir. Dik pozisyonda yutulmuş hava midenin üst kısmında birikir. Midenin üst bölgesindeki gerilmeyle yemek borusu ile mide bileşkesinde geçici gevşeme olur. Böylece yutulmuş hava dışarı çıkar. Hava yemek borusuna girdiğinde gerilmeye neden olur.

Hazımsızlık (dispepsi) neden olur? Ne iyi gelir? Doğal tedaviler

Böylece yemek borusunun üst kısmı gevşer ve gaz yutağa doğru kaçarak ağız yolu ile atılır (geğirme). Yemek sonrası 3-4 geğirme normaldir. Bu yutkunma esnasında havanın yutulmasından kaynaklanmaktadır. Geğirme, reflü ve fonksiyonel hazımsızlıkta sık görülmekle birlikte tek başına bir şikayet olarak da görülebilen bir fonksiyonel gastrointestinal sistem hastalığıdır.”

Geğirme şikayetlerinin altında psikiyatrik neden de olabilir

Can sıkıcı tekrarlayan geğirmelerin davranışsal bir bozukluk olup, fazla hava yutulmasından kaynaklandığını aktaran Prof. Dr. Akyüz, bu hastalardaki değerlendirmenin bir parçasının da psikiyatri olması gerektiğini kaydetti. Hastalık denilebilmesi için hava yutmanın haftada en az birkaç defa olması ve yaşam kalitesini bozması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Akyüz, “Tedavide eğer altta yatan bir hastalık tespit edilmiş ise (reflü, safra taşı veya ülser gibi) onun tedavisi önerilir.

Reflü neden olur? Belirtileri, tedavisi ve reflüye iyi gelen besinler

Aksi takdirde, davranış terapisi, konuşma terapisi, ilaçlar ve diyet önerilir. Hekimlerin gaz tedavisinde en fazla kullandıkları ilaçlar sırası ile şunlardır: Mide asit baskılayıcılar %22, barsak hareketlerini artırıcı ilaçlar %10, anksiyolitik %8, antidepresan %6, laksatif (ishal yapan ilaçlar) %6, simetikon %4, laktaz enzim replasmanı %2.5, antibiyotik %2.5. Bu ilaçların yararı hastaya göre değişmekle birlikte %30-40 hastada etkili olabilir.” dedi.

Hastaya dokunan yiyecekler diyetten çıkartılmalıdır

Prof. Dr. Akyüz, bağırsak gazı ve karın şişkinliği ön planda ise hastalığın diyet ile ilişkisinin de sorgulanması gerektiğini belirterek, “Diyet önerisi yaparken hastaya en fazla dokunan ve yedikten sonra şikayet oluşturan gıdalar diyetten çıkarılmalıdır. Bağırsak gazının tedavisinde emilmeyen antibiyotikler ve probiyotikler yararlı olabilir.

Safra kesesi hastalıkları ve taşı neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Genel olarak egzersiz, diyet düzenlenmesi ve stresten uzak kalmak veya stresi yönetmeyi öğrenmek, eğer altta yatan bir hastalık yoksa gaz ve şişkinlik tedavisinde etkili olabilir. Yukarıda bahsedilen ilaçlardan da zaman zaman tedavide yararlanılmaktadır. Sonuç olarak, geğirti daha çok üst gastrointestinal sistemden kaynaklanmaktadır. Gaz, şişkinlik ise alt gastrointestinal sistemden kaynaklanmaktadır” dedi.