Ülkemizin çok önemli ancak gizli kalmış bir halk sağlığı sorunu olan Primer İmmün Yetmezlikler (PIY), bağışıklık sistemi yetersizliklerinden ve yüksek oranda akraba evliliklerinden kaynaklanan hatalı genler nedeniyle ortaya çıkıyor. Ülkemizde primer immün yetmezliğinin görülme sıklığının Avrupa ve ABD’ye oranla beş kat daha fazla olduğunu belirten Eczacıbaşı-Baxalta Genel Müdürü Canan Bademlioğlu, 30 yıldır bu alanda çalışan Jeffrey Model Vakfı (Jeffrey Modell Foundation-JMF) tarafından hazırlanan ve çocuklarda PİY hastalıklarının tanısı açısından tüm dünyada kabul görmüş 10 uyarı işaretine dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.
Primer İmmün Yetmezliklerde (PIY) bu 10 belirtiye dikkat!
- Yılda dört veya daha fazla kulak enfeksiyonu,
- Yılda iki veya daha fazla sinüzit,
- İki ay veya daha uzun süren antibiyotik ilaç kullanımı,
- Yılda iki veya daha fazla zatürre,
- Büyüme ve gelişme geriliği,
- Tekrarlayan doku veya organ apseleri,
- Uzun süre devam eden ağızda pamukçuk veya ciltte mantar enfeksiyonu,
- Enfeksiyonu iyileştirmek için damardan antibiyotik kullanımı
- İki veya daha fazla derin doku yerleşimli enfeksiyon,
- Ailede PIY öyküsü gibi belirti ve semptomlara dikkat edilmesi gerekiyor.
PİY hastalıklarının en belirgin özelliği, enfeksiyonlara karşı duyarlılığın artması. Ağır ve tekrarlayan enfeksiyonlar, hastaların hem yaşam süresini hem de yaşam kalitesini belirgin olarak etkilerken, yakınmalar hastaların yaklaşık yüzde 80’ inde yaşamın ilk beş yılında baş gösteriyor. Türkiye’de her yıl 130’a yakın doğan ağır kombine immün yetmezlikli bebeklerin sadece üçte biri tanı alarak tedavi şansı buluyor. 2010 yılında yapılan Türkiye Sağlık Araştırması sonuçlarına göre 0-6 yaş grubundaki çocuklarda yüzde 31,6 ile tonsilit, orta kulak iltihabı, faranjit vb. üst solunum yolu enfeksiyonları en yaygın görülen hastalıklar olup, alt solunum yolu enfeksiyonları da yüzde 7,6 oranında görülüyor.
Primer İmmün Yetmezliklerde (PIY) Erken tanı, hayati önem taşıyor
Erken tanının anahtarı 2008 yılından beri ABD’de yenidoğan testlerine de girmiş olan tarama testi. Tarama testi her yeni doğan bebeğe doğduktan sonra bir damla topuk kanı ile yapılabiliyor ve hastalıkla ilgili en erken tanı bu test ile koyulabiliyor. Tarama testi erken tanıyı kökten çözüyor. Türkiye’de de yeni doğan tarama testine PIY grup hastalıklarının taranmasının eklenmesi, hastaların çok büyük bölümüne yaşam sansı kazandırabiliyor.
YORUMUNUZ VAR MI?