Pankreas kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Pankreas kanseri, pankreas hücrelerinin kontrolsüz şekilde büyümesi sonucunda gelişen ölümcül bir hastalıktır. Daha çok 60 yaş ve üstü kişilerde görülür; 40 yaş altında pankreas kanserine nadir rastlanır. İştah ve kilo kaybı, gözlerde ve cilt renginde sararma, yeni başlamış diyabet en önemli belirtileridir. Ancak bu belirtiler, kanserin ilerleyen evrelerinde ortaya çıkar. Bu durum, erken tanıyı önemli ölçüde zorlaştırır. Dünyada en çok ölümle sonuçlanan dördüncü kanser çeşididir. Bununla birlikte erken evrede teşhis edildiğinde ameliyat ile tedavi şansı çok yüksektir. Tedavisinde kemoterapi, cerrahi, radyoterapi gibi farklı yöntemlerden yararlanılır.

Pankreas kanseri nedir?

Bu durumda bu hücreler birikerek, tümör oluşturabilirler. Pankreas kanseri, iyileşmesi zor olan kanser türleri arasında yer alır. Bunun nedeni diğer organlara kolaylıkla yayılma eğiliminde olmasıdır.

Tümör nedir? Benign ve malign tümörlerin özellikleri ve belirtileri

Pankreas nedir, nerededir ve ne işe yarar?

Pankreas, sindirim sistemi organlarından biridir. Karın boşluğunun hemen arka kısmında uzanır. Ortalama 15-20 cm’lik bir uzunluğa sahiptir. Erkeklerde kadınlara nazaran daha büyüktür. Salgı bezi olarak da isimlendirilen pankreas; midenin arkasında, omurganın bel bölümünde bulunur. Baş, gövde, boyun ve kuyruk olacak şekilde dört bölümden oluşur. Pankreas; endokrin ve ekzokrin olmak üzere iki farklı hücre gurubundan oluşur.

Endokrin hücre grubunun görevi, insülin ve glikojen hormonlarını salgılamak ve kandaki şeker miktarını dengelemektir. Ekzokrin hücre grubunun göreve ise sindirime yardımcı olan pankreas özsuyunu salgılamak ve oniki parmak bağırsağına iletmektir. Pankreas kanserlerinin yaklaşık %90’ı pankreasın ekzokrin kısmında ortaya çıkar.

Pankreas kanseri nedenleri

• Genetik faktörler: Birinci derece yakın akrabalarına pankreas kanseri teşhisi konulan kişilerin de kansere yakalanma riski yüksektir. Ailesinde ailevi meme, yumurtalık, kolon kanseri, melanom ya da kalıtsal pankreatit öyküsü olan kişilerde risk daha da artar.
• Diyabet: 5 yıldan daha uzun bir süredir diyabet hastası olan kişilerin pankreas kanserine yakalanma olasılıkları yüksektir.
• Kronik ve herediter pankreatit: Kronik ya da herediter pankreatit, diğer risk faktörleridir. Herediter pankreatit, genellikle 20’li yaşlarda başlar ve pankreas iltihap ataklarına yol açar. Sonuç olarak hastada pankreas kanseri gelişebilir. Uzun yıllar alkol tüketenlerde kronik pankreatit de zamanla pankreas kanserine dönüşebilir.
• Etnik köken: Afrika ve Amerika kökenlilerde Asya ve Kafkas kökenlilere nazaran pankreas kanseri daha sıklıkla görülür. Aşkenaz Yahudileri’nde sık görülür.
• Cinsiyet: Erkeklerde pankreas kanseri görülme riski daha yüksektir. Bunun nedeni erkeklerin daha çok sigara tüketmesi olabilir.
• Yaş: Pankreas kanser teşhisi konulan hastaların çoğu 60 yaşın üzerinde hastalardır.
• Obezite: Obez insanlarda pankreas kanseri görülme riski, standart kilodakilere göre %20 daha fazladır. Özellikle erken yetişkinlik döneminde obez olanda risk yüksektir.
• Beslenme alışkanlığı: Meyve ve sebze tüketme alışkanlığı az olan, sık sık kırmızı ve işlenmiş et tüketen kişilerde pankreas kanseri gelişme riski artar.
• Sigara: Çoğu ekzokrin pankreas kanseri vakalarının %20-30 gibi büyük bir bölümü, sigaradan kaynaklanır. Sigara içen kişilerin kansere yakalanma riski iki kat fazladır.

Pankreas Kanseri hakkında mutlaka bilmeniz gereken 10 önemli uyarı

Pankreas kanseri belirtileri

• Sırt ve mide bölgesinde yemek yedikten ya da yattıktan sonra kötüleşen ağrılar
• Cilt ve göz renginde sararma
• Soluk renkli dışkı
• İdrarda renk değişiklikleri (Koyu sarı ya da turuncu renkli idrar)
• Deri kaşıntıları
• Mide bulantısı ve kusma
• İshal ya da kabızlık gibi bağırsak hareketi değişiklikleri
• Hazımsızlık ve şişkinlik
• Ateş ve titreme
• Açıklanamayan kilo kaybı
• Bağırsak tıkanıklığı
• Kanda pıhtılaşma

Pankreas kanseri erken tedavi ile yok edilebilir

Pankreas kanseri teşhisi

Hastalığın teşhisi amacıyla doktorunuz size, tıbbi sağlık geçmişinize yönelik sorular sorabilir. Cilt renginize ve gözlerinize bakarak, karnınıza baskı uygulayarak, sizi fiziksel bir muayeneden geçirebilir. Pankreas kanserinden şüphelenmesi durumunda sizi birtakım testlere tabi tutabilir. Kan, idrar ve dışkı testleri, biyopsi, bilgisayarlı tomografi taraması, manyetik rezonans görüntüleme, en çok başvurulan testlerdir.

Emar (MR) nedir, nasıl çekilir? Manyetik rezonans ne işe yarar?

Görüntüleme testleri

Görüntüleme testleri ile pankreas ve çevre dokular hakkında görsel bilgi elde edilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), endoskopik ultrason, laparoskopi, pankreas kanserinin teşhis ve izleme aşamasında yararlanılan testlerden birkaçıdır.

Karaciğer kanseri neden olur? Belirtileri, nedenleri ve tedavisi

• Manyetik rezonans görüntüleme: Enerji dalgalarının ölçüldüğü MRI ile vücut içindeki organların resimleri radyo dalgaları ve mıknatıslar yardımıyla çekilir.
• Laparoskopi: Karından açılan küçük bir kesiden organları görüntülemek için kamera yerleştirilir ve buradan pankreasın durumu detaylı şekilde incelenir.
• Endoskopik ultrason: Endoskop isimli ince bir tüp, hastanın ağzından salınır, pankreas, safra kanalı ve sindirim sistemi organlarının fotoğrafları çekilir.

Ultrason nedir, ne işe yarar? Ayrıntılı ve renkli ultrasonografi neden çeklilir?

Kan testleri

Kanser nedir? Neden olur? Türleri, belirtileri ve tedavisi

Biyopsi

Kitle ve tümörün kanserli olup olmadığını anlamak amacıyla doktorunuz, sizden biyopsi ile doku örneği alabilir. Kanserli hücrelerin şekli ve boyutunun değerlendirilmesi ile pankreas kanseri olup olmadığınıza karar verilebilir.

Pankreas kanseri evreleri

Pankreas kanseri evreleri üzerinde genel geçer ortak bir görüşe varılmamıştır. Bununla birlikte pankreas kanserini dört evrede değerlendirmek mümkündür.

• Evre 0: Henüz yayılma başlamamıştır. Pankreatik kanser, pankreas kanallarındaki üst hücre katmanlarıyla sınırlıdır. Çıplak gözle veya görüntüleme testlerinde görülmez.
• Evre I: Lokal büyüme başlar. Pankreatik kanser, pankreas ile sınırlıdır, tümör 4 santimetreden daha küçük olacak şekilde büyüyebilir.
• Evre II: Pankreatik kanser 4 santimetreden büyüktür. Safra kanalına ve on iki parmak bağırsağına yayılmıştır. Ancak bölgesel düğümler ve uzak bölgelere yayılım yoktur.
• Evre III: Daha geniş yayılım başlar. Tümör yakınlardaki ana kan damarlarına veya sinirlerine genişlemiş olabilir, ancak uzak bölgelere metastaz yapmış değildir.
• Evre IV: Doğrulanmış yayılım. Artık pankreas kanseri uzak organlara da yayılmıştır.

Metastaz nedir, neden olur? Metastatik kanser belirtileri ve tedavisi

Pankreas kanseri tedavisi

İlaç (kemoterapi) tedavisi ve tedavinin yan etkileri

Kemoterapi ilaçları, kanser hücrelerinin ölmesine yardımcı olur. Bu ilaçlar, oral şekilde alınabileceği gibi damar içine de enjekte edilebilir. Radyasyon tedavisi ile birleştirilebilir. Tümörün küçültülmesi adına ameliyat öncesinde kemoradyoterapiden yararlanılabilir.

İlaçlar daha çok pankreas kanserinin ilerlemiş olduğu durumlarda kanserin ilerlemesini durdurmak ve sağkalım süresini uzatmak amacıyla reçete edilirler. Mide bulantısı ve kusma, halsizlik, saç dökülmesi, ağız, boğaz ve diş etlerinde kızarıklık, kanama; tedavinin olası yan etkileri arasında yer alır.

Yeni ilaçlar (hedefe yönelik tedavi) fayda ediyor mu?

Kanser hücresinin özel olarak hedeflendiği bu tedavi, hastanın ilaç kullanımından maksimum verim elde edebilmesini hedefler. Yeni geliştirilen bu ilaçlar, standart kemoterapi ilaçlarına nazaran daha etkilidirler. Yaşam süresini uzatan bu ilaçlar aynı zamanda hastanın yaşam kalitesini de yükseltmektedir.

Kanser nedir? Neden olur? Türleri, belirtileri ve tedavisi

Ameliyat ile tedavi

Ameliyat, pankreas kanserinin iyileşmesinin genelde tek yoludur. Lakin kanserin vücudun tamamına yayılması durumunda ameliyat ile tedavi sonuç vermez. Pankreas ameliyatı, uzun ve karmaşık bir ameliyattır. Doktorunuz, tümörün durumuna göre farklı cerrahi operasyonlardan birine karar verebilir. Ameliyat ile pankreasın belirli bir bölümü ya da tamamı çıkarılabilir. Pankreasın tamamının çıkarılmasına total pankreatektomi ismi verilir.

Whipple ameliyatı

Kanserin pankreasın baş kısmında olması durumunda Whipple ameliyatına başvurulur. Bu ameliyat ile pankreasın baş kısmı, ince bağırsağın ilk bölümü, safra kesesinin tamamı ya da bir kısmı da çıkarılır. Bazen midenin bir kısmının alınması da gerekebilir. Whipple ameliyatı, total pankreatektomiye nazaran daha kolay iyileşir. Ancak yoğun ve uzun bir cerrahi gerektirir. Diğer ameliyat türlerine göre başarı şansı daha yüksektir.

Radyoterapi

Mevcut tümörün küçültülmesi ve ağrının hafiflemesi için doktorunuz, radyoterapiyi gerekli görebilir. Yüksek enerjili radyasyon ışınlarının kullanıldığı radyoterapi, genelde kemoterapiyle birlikte alınır. Radyasyon terapisi esnasında genellikle geleneksel bir yöntem olan X ışınları kullanılır. Proksimal radyasyon tedavisi ise ilerlemiş kanserli hastalar için bir diğer seçenektir.

Radyoterapi nedir? Kanser tedavisinde nasıl uygulanır? Yan etkileri

Pankreas kanseri öldürür mü?

Pankreas kanseri yaşama süresi

Bu sayı, ilk tanıdan en az beş yıl sonra hala hayatta olan kişilerin yüzdesini ifade eder. Hayatta kalma oranlarının çoğu beş yılı aşmaz, ancak çoğu insanın o zamanın ötesinde yaşadığını unutmamak gerekir.

Genel olarak, ameliyatla tedavi edilebilen kişiler, ameliyatla tedavi edilmeyenlerden daha uzun yaşama eğilimindedir. Evrelere göre 5 yıllık sağ kalım oranları:

• Evre I: yaklaşık % 14
• Evre II: yaklaşık % 7
• Evre III: Yaklaşık % 3
• Evre IV: Yaklaşık % 1’lik 5 yıllık bir sağkalım oranına sahiptir. Yine de, bu kanser aşamasına sahip insanlar için genellikle tedavi seçenekleri vardır.

Nöroendokrin pankreatik tümörler için sağkalım oranları

Pankreatik nöroendokrin tümörler (NET’ler) cerrahi ile tedavi edilebilir. Aşağıdaki veriler sadece cerrahi ile tedavi edilen hastalar için geçerlidir.

• Evre I: Yaklaşık % 61
• Evre II: Yaklaşık % 52
• Evre III: Yaklaşık % 41
• Evre IV: Yaklaşık % 16’dır. Yine de, çoğu zaman bu kanserli kişiler için mevcut tedavi seçenekleri vardır.

Hastalar son evrede ne yapmalı?

Bu süreçte ağrılarınıza, acılarınıza, iştah ve diyetinizdeki değişikliklere dair olarak doktorunuzdan psikolojik destek alabilirsiniz. Palyatif bakım kapsamında özel eğitimli profesyonellerden yardım talebinde bulunabilirsiniz. Aldığınız bu destekler doğrultusunda kendinizi daha iyi hissedebilirsiniz.

Kadınlarda ve erkeklerde en sık görülen kanser türleri ve tedavileri

Pankreas kanserine iyi gelen şifalı bitkiler

Yeşil çay: Günlük birkaç bardak yeşil çay tüketimi, pankreas sağlığını korumanın yanı sıra kanser oluşum riskini de azaltır. Yeşilçayda yer alan EGCC bileşenleri pankreas kanser hücrelerinin oluşumunu ve yayılmasını önler.

Fesleğen çayı: Pankreas sağlığına iyi gelen bir diğer bitki çayı olan fesleğen çayı, pankreası arındırır ve iltihap oluşumunu engeller. Günlük bir iki bardak fesleğen çayı tüketimi, pankreas kanserinden korunmada fayda sağlar.

Meyankökü: İltihap giderici olarak pankreası arındıran meyankökü, aynı zamanda kandaki glikoz miktarını dengeler. Bu yönüyle özellikle diyabet kaynaklı pankreas kanserinden korunmada etkilidir.

Zerdeçal: Pek çok kanser çeşidinden korunma sağlayan zerdeçal, pankreas kanseri ile savaşmanıza yardımcı olur. Aynı zamanda kemoterapinin etkilerini de artırır. Yemeklere ve salatalarınıza zerdeçal ekleyerek, pankreas kanserinden korunabilirsiniz

Zerdeçalın faydaları nelerdir? Zerdeçal çayı neye iyi gelir?

Limon: Vitamin ve mineral açısından zengin olan limonun kansere karşı koruyucu bir özelliği vardır. Limonun suyu gibi kabuğu da oldukça şifalıdır. Günlük bol miktarda limon tüketimi, kötü huylu tümörlerin gelişimini durdurur.

Pankreas kanserinden korunma yöntemleri

• İşlenmiş kırmızı et tüketimini sınırlandırın
• Bol bol sebze ve meyve tüketin
• Sigara içiyorsanız bırakın
• Sağlıklı bir şekilde kilo verin
• Aşırı alkol kullanımından kaçının
• Aile geçmişinizde pankreas kanseri olmuş biri varsa gerekli gerekli kontrolleri yaptırın

Pankreas kanseri hastalarına öneriler

• Kendinizi stresli, mutsuz ve depresif hissettiğiniz anlarda kontrolü kaybetmemek adına duygularınızı doktorunuzla paylaşın.
• Gevşeme egzersizleri ve meditasyondan yararlanmanız, kötümser düşünceleri kafanızdan uzaklaştırmanızı sağlayabilir.
• Doktora düzenli gitmeyi ihmal etmeyin ve ilaçlarınızı düzenli olarak kullanın.
• Sizin gibi pankreas kanseri ile mücadele eden diğer hastalarla iletişim halinde olun.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör