Özel gereksinimli çocuklar için neler yapmalıyız?

* Hafif zihinsel engelli çocuklar, normal zekâda olan akranlarına göre geç ve güç öğrenirler. Bu açıdan çocukların zekâ seviyelerinin üstünde başarı beklenilmemelidir. Aileler, çocuklarına aşırı baskı yapmamalı aksine normal başarı göstermeleri için ellerindeki tüm imkânları maddi ve manevi olarak kullanmaları çocuğun ruh sağlığı, kişiliği ve akademik başarısı açısından olumlu olacağı unutulmamalıdır.

 * Hafif düzeyde özel gereksinimli çocuklar sınıfa uyum sağlamaları için öğretmen, veli ve tüm arkadaşları ile öğrencinin ortak hareket etmesi, engelli arkadaşlarını kıracak, incitecek girişimlerden tamamen kaçınılması ona karşı fedakâr, anlayışlı ve sevgi dolu yaklaşılması öğrencinin sınıfa kolay adapte olmasını sağlayacaktır. Evde veli, öğretmen işbirliği ve destek eğitim ile derslerini maksimum seviyeye çıkartıp başarısının artması için çalışmalar yapılmalıdır.

 * Bu çocukların en ufak başarılarında desteklenmesi ve elde ettikleri başarılarının üstüne bir tuğla daha koyulması sağlanmalıdır. Çocuk başarılı oldukça dozuna göre ödüllendirilmeli, teşfik edilmeli, onların daha çok başarılı olmaları için ailenin, öğretmenin ve destek eğitim merkezlerinin, çevresinin yardım etmesi gerekmektedir.

Küçük başarıları bile desteklenerek daha başarılı olma isteği için ortam sağlanmalı, böylece engelli bireylerin kendilerine olan güvenleri sağlamlaşacak ve başarma azimleri, duyguları istekleri olumlu yönde çoğalacaktır. Hafif zihinsel yerersizliği olan çocukların güven duygularının geliştirilmesi, pekiştirilmesi benliklerini kazanmaları açısında çok önemlidir.

 * Özel gereksinimli bireyler yaş farkına bakılmaksızın, iş okulda, evde, piknikte, bahçede, markette, bakkalda hayatın her alanında çeşitli basit sorumluluklar verilmelidir. Engelli birey bu sorumluluklarını ve görevlerini yerine getirdiklerinde görev bilinci, sorumluluk duygusunun gelişimi, farkındalıkların artması, sosyal paylaşım ve etkileşim dâhil birçok alanda bireyin geliştiği görülecektir.

Bir sağlık sorunu olarak görme engeli! En sık yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri

Evde verilen sorumlulukları dış hayata da aktarabilen bu bireylerin başarma duygularının güçlenmesi onların kendilerine olan güvenlerini sağlamlaştıracak ve sorumluluk duygularını pekiştirecektir. Bu konuda ebeveynlere büyük sorumluluk ve görev düşmektedir. Özel gereksinimli çocukları hayatın her alanında azda olsa etkileşim halinde paylaşımlar gerçekleştirmesi bireye, sosyalleşme sürecinde fayda sağlayacaktır.

 * Unutulmamalıdır ki hafif zihinsel yetersizliği olan çocuklar normal bireyledir. Ailelerin kendi çocuklarından çok fazla basarı beklemeleri özel olan bu çocukları zorlamaları yanlış bir tutumdur. Aile, çocuğunu her alanda desteklemeli zayıf kaldığı yâda çok başarılı olamadığı, başarısız olduğu akademik ve beceri anlamda yetersizliklerinin eleştirilmemesi gerekmektedir.

Bireyin zayıf yönlerini sürekli eleştirilir ve ağır sözlerle çocuk rencide edilirse o birey akademik ve sosyal-psikolojik açıdan tam bir çöküntü, buhran yaşayacağını unutmamamız gerekmektedir. Bireyin zayıf yönlerini emek vererek, sabırla ve sevgiyle üstünde durup cesaretlendirilmelidir. Kuvvetli yönleri ise pekiştirilerek daha çok başarılı olmaları sağlanmalı ve bununla ilgili her fırsatta çalışmalar yapılması gerekmektedir. Olumlu davranışlar desteklenerek, ödüllendirilmesi pozitif olarak bireye katkı sağlayacaktır.

 * Özel gereksinime sahip bireylerin içinde yaşadığı çevre, kültür, sosyal ve toplumsal hayatın anlayışlı, hoşgörülü ve davranış açısından olumlu yaklaşılması bu kişileri pozitif yönde etkileyecektir. Zihinsel engelli bireylerin çevresiyle iyi ilişkiler kurması onların sosyal aktivitelerde bulunması yönüyle de apayrı bir önem ifade etmektedir. 

Erken çocukluk eğitiminin çocuğun gelişimine etkileri

* Zihinsel engelli kişilerin aile hayatında, yaşadıkları sorunları en aza indirmek için destek eğitimi, rehabilite edici tedbirler, psikolojik destek, aile eğitimi ve sağlık gelişim kontrollerin zamanında eksiksiz yapılması gerekmektedir. Bu çocukların özel olduğunu unutmamamız gerekmektedir asla normal zekâ seviyesinde olan kardeşleriyle kıyaslanmamalı.

Aile, çocuklarının yanında onları rencide edecek hal, hareket, duruş, kötü ifadeler ve konuşmalar yapmamalı çocuğu olumsuz etkilememelidirler. Akrabalar arasında çocuğun duyacağı şekilde olumsuz olabilecek konuşmalar yapılmamalıdır. Aile bireyleri çocuğunu asla akranlarıyla kıyas ve kıyaslama yapmamalı çocuğu olduğu gibi kabullenip nasıl daha fazla iyi olur diye düşünerek hareket edilmelidirler.

 * Zihinsel engelli çocukların davranış sorunları, onların doğruyu, yanlışı birbirinden ayıramaması, isabetli, doğru, mantıklı kararlar alamamasına neden olmaktadır. Aileler bu konuda çocukları için ellerinden ne geliyorsa yapmaları sevgi, anlayış içinde çocuklarının yanlışlarını düzeltmeli ve ikna etmelidirler.

Engelli çocuk sürekli aynı hatayı yapıyor olup ailesi tarafından da cezalandırılıyorsa sevgi ve anlayıştan da yoksun kalan çocuğun psikolojisi bozulacak ve kişilik bozukluklarına yol açarak bir dizi sorunlara neden olacaktır

* Zihinsel yetersizliği olan çocukların davranış sorunlarının sıklık derecesinin artması, problemlerin çoğalması neticesinde çocuklarda ciddi kişilik bozulmalarına neden olacaktır. Bunun için ailenin bilinçli olması uzman psikolog ve psikiyatriye, tedavi amaçlı götürülmesi ve takip edilmesi gerekmektedir.

Bebeklerde sarılık nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri

* Özel gereksinimli çocukların çeşitli olumsuz davranışları ileride ciddi tehlikelere neden olabilmektedir. Eyer bazı olumsuz davranışlar görmezden gelinir ve sönme işlemleri yapılmaz ise ileride geriye dönülemez ciddi hasarlara yol açacaktır.

Önlemini almamız gereken bazı sorunlar şu şekildedir;

1. Doğruyu, yanlışı ayırt edememe, bilememem.
2. Anneye, babaya şiddet uygulama
3. Akranlarına vurma
4. Çevresiyle geçinememe, kötü sözler söyleme
5. Okula uyum sağlayamama
6. Hırçın ve sinirli olma
7. Topluma ayak uyduramama
8. Yüksek sesle bağırma, konuşma
9. Korkutucu sesler çıkarma, insanları ürkütme
10. Kendinden küçüklere şiddet uygulayabilme
11. Çevresinin kendisine düşman olduğunu düşünmesi
12. Aşırı kıskançlık sonrası oluşabilecek duygu deformasyonları
13. Yönlendirmeye çok açık olmalarından dolayı yanlış eylemler yapabilme
14. Sosyal, duygusal, toplumsal, ruhsal ve fiziksel yetersizli neticesinde kendi içine kapanma, iştahtan kesilme, istemeden kendi biyolojik sağlıklarını bozma gibi ciddi sağlık sorunları.
15. Madde bağımlılığına yol açabilecek ilaçların izinsiz ve aşırı kullanımına bağlı oluşabilecek tehlikeli durumlar
16. Kardeş kıskançlığı sonucu gerçekleşen travma, intiharlar
17. Engelli çocukları kötü niyetli kişilerin mağdur edeceğini ve bu durumun zaten sıkıntı içinde olan bireyin durumunu dehada kötü anlamda etkileyeceği unutulmamalıdır. Bu bireyler için çevreye ve kişilere dikkat edilmeli, sürekli gözlem altında tutulmalıdırlar.
18. Engelli bireylerin genel sağlık hizmetlerinden faydalanması için gerekli önlemlerin alınması, gereken araştırmaların yapılması, herhangi bir açıl durumda zihinsel engelli bireylere müdahale edecek sağlık biriminin nerede olduğu, bu sağlık merkezlerinin kolay ulaşılabilir bir yerde olması gerekmektedir. Böylece engelli bireyler için acil müdahale eksiksiz ve zamanında yapılabilecektir.

 * Zihinsel engelli bireylere verilen ilgi ve sevgi belli bir dozajda olmalıdır. Çok sevgi yâda az sevgi olmamalı her şeyin kararında, yerinde ve zamanında olması çocuğun gelişimi açısından çok önemlidir. Anne ve baba özel olarak kabul ettikleri çocuklarına normal birey gibi davranmalı onun eksik yönlerini onu incitmeden, bilgili ve bilinçli olarak çocuğa yaklaşması çocuğun psikolojisini olumlu etkileyecektir.

Birey kendi eksikliklerinin farkına vardıkça öğrenmeyi isteyecek işte bu evrede aile devreye girerek her alanda çocuklarını desteklemeli onlara güven, huzur ve sevgi aşılamalıdırlar. Özel gereksinimli çocukların başarıları ödüllendirmeli ve daha iyisini yapabilme isteği uyandırılmalı, özendirilmeli eğitim anlamında da gelişimi, farkında lığının artması sağlanmalıdır. Zihinsel engelli çocuklara aile içinde, okulda, eğitim aldığı yerde ve çevresinde aşırı baskı yapılmamalıdır.

Ağır baskılara maruz kalan engelli bireylerin içine kapanması yâda bilinçsizce başkalarına karşı aşırı şiddet uygulaması, derslerinden kopma, çevresinden ve ailesinden soğuma, uzaklaşma görülebilmektedir.

 *  Özel eğitim, rehabilitasyon eğitimi ve okulda verilen kaynaştırma eğitimi esnasında uzaman eğitimcilerin görüşleri, fikirleri çok önem ifade etmektedir.

Yapılan uygulamalar, sözel ve fiziki eğitimler aile içinde ilgiyle takip edilmeli ve verilen ödevlere ailenin tutarlı yaklaşması, çocuğun kafasının karışmaması her şeyin açık ve net olması gerekmektedir.Bu durum çocuğum başarısını arttıracaktır. Ebeveynlerin alacakları ortak kararların tutarlı olması ve birbirlerini desteklemesi çocuklarının gelişimi acısında çok önemlidir.

* Zihinsel engelli kişiler günlük yapacakları işlerin öğreniminde eğitimin, okulun, öğretmenin, anne ve babasının çeşitli görevleri ve sorumlulukları bulunmaktadır. Engelli birey okulda ve ev hayatında huzurlu ve mutlu tutulması onun diş çevreyle etkileşim ve iletişim içinde olması sosyal hayatını olumlu yönde etkileyecektir.

Bu çocukların her türlü eğitim hayatında ebeveynlerin ortak karar alması, tutarlı olması gerekmektedir.Böylece ikililik ortadan kalkarak daha net ve akıllı kararlar alabileceklerdir.

* Ebeveynler aile içi ve dışı sorunlarını çocukların yanında onlara aksettirmeyecek, duyurmayacak şekilde konuşmalıdırlar. Zihinsel yetersizliği olan çocuklar aşırı gürültü, bağırma, şiddet uğrama ve tanık olma, yüksek ses gibi itici ve negatif etkiye sahip olaylara maruz kalmaları halinde sosyal, psikolojik ve eğitim hayatları olumsuz etkileneceklerdir.

Aile içinde çeşitli sebeplerden meydana gelen kavga ve huzursuzluk ortamı çocuğun akademik başarısını etkileyerek davranış bozukluklarının oluşmasına neden olacaktır. Aile içinde her ne sebepten olursa olsun ister engelli ister normal olsun çocuklarımızın yanında yanlış eylemler ve kötü davranışlar yapmamamız gerekmektedir. Çocuğun ruh sağlığı onun gelişimi açısından en önemli faktörlerden biridir.

Okula uyum sağlayamayan çocuklar için aileler neler yapmalı?

* Zihinsel engelli öğrencilerin, akademik başarısının yanında mutlaka üstün oldukları bir sanat dalında kendilerini ilerletmeleri sağlanmalı. Sanatla ilgili özel dersler verilerek bu becerilerinin geliştirmesi, desteklenmesi, teşvik edilmesi, başarılarında da ödüllendirilmesi onları, yeni şeyler öğrenmeleri için motive edecektir.

Özel gereksinime sahip bireylerin akademik seviyesi kötü ise bir mesleğe yöneltilebilir. Meslek öğrenen birey bu alanda kendini geliştirerek iş hayatına başlayabilecektir.

Engelli bireylerin yapabileceği başlıca işler; aşçılık, berberlik, tekstil işçiliği, dokuma, basit makinesi kullanımı, bedensel engelliler için bilgisayar operatörlüğü, animasyon programlama gibi çeşitli sanat dallarında mesleki yeterliliklerini kazanabilirler. Meslek edinen zihinsel engelli bireyler iş hayatların da deneyim kazandıktan sonra bağımsız olarak bir iş kolunu icra edebilirler, kendilerine ait işyeri veya atölyeler açabilir ve çalışma hayatlarına devam ederler

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör