Obstrüktif uyku apnesi sendromu tanı ve tedavi yöntemleri

Uyku, sağlık ve vücudumuzu birbirine bağlayan altın bir zincirdir.
Uykunun dönemleri: NREM 1; %2-5. NREM 2; %45-55. NREM 3; %15. NREM 4; %10. REM; %20-25. 90-120 dk. süren 4-6 siklus bulunur bir uykuda. Uyku hastalıkları sınıflaması: İnsomnialar, parasomnialar, uyku-solunum bozuklukları, hipersomni-narkolepsi, sirkadyen ritm bozuklukları, uyku ile ilişkili hareket bozuklukları (PLMS). Uyku sırasında solunum paterninde patolojik olarak değerlendirilebilecek düzeydeki değişikliklere bağlı olarak gelişen ve bu hastalarda morbidite ve mortalitenin artmasına yol açan klinik tablolara uykuda solunum bozuklukları denmektedir.

Bu gün oldukça kabul gören görüş uykuda solunum bozukluklarının basit horlama ile başlayıp obezite-hipoventilasyon sendromuna kadar giden patofizyolojik bir süreç olduğudur. Uykuya bağlı solunum bozukluklarında belirlenen tanımlar şunlardır: Obstrüktif uyku apne-hipopne sendromu, santral uyku apne-hipopne sendromu, cheyn-stokes solunumu sendromu, üst solunum yolu rezistans sendromu, obezite hipo ventilasyon sendromu, uyku hipoventilasyon sendromu, overlap sendrom.

OSAS, uyku sırasında tekrarlayan üst solunum yolu obstrüksiyonu epizodları ve kan oksijen satürasyonununda azalma ile karakterize bir sendromdur. Obstürüktif uyku-apne sendromu %1-5 oranında görülür. OSAS’ın orta yaş erkeklerde prevalansı %4-8 dir.

OSAS için risk faktörleri: Erkek cins, obezite, boyun ölçüsü 43 cm üzeri, üst hava yolu anatomisinde bozukluklar: makroglossi, tonsillerin büyüklüğü, yumuşak damakta sarkma, endokrin bozukluklar: hipotiroidi, akromegali, üst hava yolu kas tonusunu değiştiren maddeler: alkol, sedatifler ve hipnotikler.

Klinik bulgular: Horlama, gündüz aşırı uyku hali, gece boyu tanıklı apne görülebilir. Obezite, boyun çapı geniş, erkek, 40-60 yaş arası, sigara, alkol, sedatif kullanımı varsa daha sık görülür. Apne; hava akımının 10 sn veya daha fazla kesintiye uğraması. Apneler, obstürüktüf, santral, miks olabilir. Hipopne; hava akımında başlangıca göre %30 azalma ve saturasyonda %4’lük düşme veya arousal gelişimidir.

Tanı: Altın standart; polisomnografik çalışma. Santral ve oksipital EEG elektrotları, çene ve tibia EMG’sini ölçen elektrotlar, EKG elektrotları, göz hareketlerini ölçen sağ ve sol göze EOG’lar, hava akımını ölçen burun kanüllü bir flowmetre, horlama sesini kaydeden bir cihaz ve oksijen satürasyonunu ölçen parmak probu takılarak hastanın gece boyu kaydı yapılır.

OSAS ayırıcı tanısında polisomnografik çalışma ile ayırt edilebilecek hastalıklar: Basit horlama, huzursuz bacak sendromu, üst solunum yolu rezistansı sendromu, overlap, obezite hipoventilasyon sendromu, uyku hipoventilasyon sendromu.

OSAS’ı tanımlamada ve ölçmede apne/hipopne indeksi (AHİ) olarak da bilinen solunum sıkıntı indeksi (SSİ) standart yöntem olmuştur. Bu indeks her saat uykuya düşen apne ve hipopne toplamını gösterir 5 in üzerinde AHİ kişinin OSAS olduğunu gösterir. 5; basit horlama. 5-15; hafif OSAS. 15-30; orta OSAS. 30 üzeri; ağır OSAS olarak sınıflanır.

OSAS sonuçları: Gündüz uyklamalarına bağlı problemler (motorlu araç kazaları), hipertansiyon, miyokard enfarktüsü, kardiak aritmiler, felçler, şiddetli OSAS’lıların %10-15 inde pulmoner hipertansiyon ve sağ kalp yetmezliği, sık motorlu araç kazası, kişilik değişiklikleri (irritabilite), sabah baş ağrıları, entelektüel bozukluk, libido azalması, çarpıntı, hafıza kaybı görülebilir.

Tedavi: Genel önlemler; alkol ve sedatif kullanımından kaçınmak, kilo vermek. Medikal tedavi yok. Ağız içi araçlar; özellikle retrognattili, mikrognatili hastalarda etkilidir. Cerrahi tedavi; spesifik bir anatomik bozukluğu olanlarda düşünülmelidir. İleri derecede septum deviasyonu olanlarda burun cerrahisi, aşırı tonsiller büyümesi olanlarda adenotonsillektomi faydalı olur.

NIMV: CPAP; continue pozitive air pressure. BPAP; bilevel pozitive air pressure.

Enes Başak

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör