Nöroloji nedir? Nörolog hangi hastalıklara bakar?

Nöroloji, sinir sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisiyle ilgilenen bir tıp dalıdır. Eğer hasta beyin ya da sinir sistemiyle bağlantılı sorunlar yaşıyorsa bir nöroloğa yönlendirilir. Örneğin nöbet, kafa karışıklığı, duyu değişiklikleri, baş ağrısı, kas ve koordinasyon sorunları ya da kafa travması gibi sorunlarda mutlaka bir nöroloğa başvurmak gerekir. Nörolojik hastalıkların teşhisi için ilk olarak çok ayrıntılı bir öykü ve fizik muayene yapılır. Gerekli durumlarda görüntüleme testleri yapılır. Nörologların tedavi alanlarına giren bazı hastalık ve bozukluklar arasında felç, Parkinson ve Alzheimer hastalığı, MS (multipl skleroz), ALS (amyotropik lateral skleroz), epilepsi, migren, titreme, ağrı, uyku bozuklukları, beyin ve omurilik yaralanması, periferik sinir hastalığı ve beyin tümörleri sayılabilir.

Nöroloji nedir?

Nöroloji, sinir anlamına gelen ‘neuron’ ve çalışma anlamına gelen ‘logia’ kelimelerinin birleşmesinden oluşur. Sinir sistemi, uyarıları beyinden organlara, organlardan beyne ileten teller ve bunların oluşturduğu ağlar olarak tarif edilebilir.

Multipl Skleroz (MS) hastalığı neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Arapça karşılığı ‘asab’ olması nedeniyle daha önceki yıllarda nöroloji asabiye olarak isimlendiriliyordu. Nöroloji alanında uzmanlaşmış doktor Nöroloji uzmanı ya da nörolog olarak adlandırılırken bu alanda cerrahi işlemleri yapan uzman doktorlar Beyin ve Sinir cerrahi uzmanı olarak isimlendirilir.

Nörolojik hastalık belirtileri

Birçok insan şikâyetiyle ilgili hangi bölüme gitmesi gerektiği konusunda tereddütler yaşar. Aile hekimlerine danışırken rahatsızlığı ile araştırmalara girişir. Nöroloji ve nörolojik hastalıklar insanlar tarafından çok fazla bilinmediğinden kimi zaman hastalar çok geç nöroloğa başvurabilmektedir.

Nöroloji, geniş bir hastalık grubunu kapsar

Bu hastalıklar için nöroloji uzmanına başvurulması gerekebilir:

• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• El-kol ve bacak-ayaklarda uyuşma-kuvvetsizlik
• Bayılma
• Görme bozuklukları
• İstemsiz hareketler, kasılmalar
• Dalma atakları
• Yürüme bozuklukları
• Ellerde titreme
• Göz kapağı düşüklüğü
• Yüzde uyuşma ve şekil bozukluğu
• Unutkanlık
• Davranış değişiklikleri
• Uyku bozuklukları
• Felç durumları
• Bel ve boyun ağrıları

Nörolojik muayene

Nörolojik bir hastalıktan ya da bozukluktan şüphelenilmesi durumunda öncelikli olarak hastanın ayrıntılı öyküsü alınır ve fizik muayene yapılır. Gerekli olması durumunda Bilgisayarlı tomografi (BT), Elektroensefalografi (EEG), Elektromiyografi (EMG), Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ya da Pozitron emisyon tomografi (PET) gibi görüntüleme testlerinden de yararlanılabilir.

ALS hastalığı nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Nöroloji hangi hastalıklarla ilgilenir?

• Baş ağrıları
• Baş dönmeleri
• Unutkanlık ve unutkanlığa neden olan hastalıklar (Alzheimer, frontotemporal demans)
• İnme (Beyin felci)
• Epilepsi (Sara)
• Parkinson Hastalığı
• MS (Multiple Skleroz)
• Polinöropatiler (El ve ayaklarda yanma uyuşma gibi şikayetlere neden olabilirler, Guillain-Barre, CIDP)
• Hareket bozuklukları (Ellerde titreme, diskinezi, distoni..)
• Kas hastalıkları (Duschenne-Becker, Muskuler Distrofi)
• ALS
• Myestenia Gravis
• Poliomyelit (Çocuk felci)
• Uyku bozuklukları

Nasıl nörolog olunur?

Tıbbın diğer dallarında olduğu gibi nöroloji uzmanı olmak da uzun bir süre ve sabır gerektirir. Üniversite sınavıyla tıp fakültesini kazanan bireyler 6 yıl tıp eğitimini tamamladıktan sonra Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) olarak bilinen sınavda başarılı olma koşuluyla Nöroloji Uzmanlık Eğitimine başlar. 4 yıl asistanlık eğitimi sonrasında uzmanlık tezi ve uzmanlık sınavından başarılı olan kişiler nöroloji uzmanı olmaya hak kazanır.

Parkinson hastalığı neden olur? Belirtileri, teşhisi ve evreleri

Çocuk Nöroloğu olmak için süreç biraz daha farklıdır. TUS sınavından sonra 4 yıllık çocuk hastalıkları uzmanlığı eğitimi tamamlanır. Çocuk hastalıkları uzmanları yan dal sınavına girerek çocuk nöroloji uzmanlığı eğitimine başlar. 3 yıllık bu eğitimden sonra çocuk nöroloğu uzmanı olunabilir. Çocuk nöroloğu olmak için liseden sonra toplamda 13 yıllık bir eğitim süreci vardır.

En yaygın görülen nörolojik hastalıklar

Baş ağrıları

Baş ağrısı gerçekte bir hastalık sonucu hastanın yaşadığı bir belirtidir. Baş ağrısına neden olabilecek hastalıkları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Migren
• Küme tipi baş ağrısı
• Gerilim tipi baş ağrısı
• Trigeminal nevralji
• Beyin tümörleri
• Beyindeki damarsal yapılardaki hastalıklar (Anevrizma-Beyin damarlarındaki baloncuklar).

Ağrıların özelliği ve muayene sonrasında ağrıların türü anlaşılır. Görüntüleme yöntemleri ile de tanı kesinleştirilir.

Epilepsi

Epilepsi nedir? Sara hastalığı neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Günümüzde uygun tedavi ile nöbetler azalmakta kimi zaman ortadan kalkmaktadır. Her türlü tedaviye rağmen sık nöbetleri devam eden hastalar da vardır. Tedaviye dirençli hastalarda doğumsal ya da sonradan ortaya çıkan beyin hasarları olabilir.

Alzheimer

Hastalık tedavi yöntemlerindeki gelişmelere bağlı olarak ortalama yaşama süresinin uzaması bunamaya neden olan bu hastalığın daha sık görülmesine neden olmuştur. Her unutkanlık Alzheimer değildir. Kişinin günlük yaşam aktivitesini olumsuz etkileyecek düzeydeki unutkanlıklar hastalığın belirtisi olabilir. Daha çok 65 yaş sonrası görülür.

Erken yaşlarda bunamaya neden olan farklı hastalıklar da vardır.  Hastalık başladıktan sonra hastalığı durduran bir tedavi yöntemi yoktur. Ancak kullanılan ilaç tedavileri, terapiler, yaşam koşullarındaki değişikler semptomları azaltabilmekte, hastalığı yavaşlatabilir, hasta yakınlarına ve bakıcılarına daha konforlu bir yaşam sunabilmektedir.

Alzheimer nedir? Nedenleri, belirtileri, tedavisi ve korunma

İnme-Felç

Felç, beyindeki damarların tıkanması veya kanamasına bağlı olarak yüz, kol ve  bacaklarda uyuşma-kuvvetsizlik gibi yakınmalara neden olabileceği gibi şuur kaybı sonrasında ölüme kadar götürebilecek ciddi durumlara da neden olabilir. Hastanın iyileşme oranı, damarın tıkandığı bölgeye göre değişebilir. Bazı hastalar neredeyse tamamen iyileşebilirken bazı hastalarda kalıcı engellilik ya da ölüm gerçekleşebilir.

Parkinson Hastalığı

Parkinson hastalığı, beyinde bulunan ve hareketlerin koordineli bir şekilde yapılmasına yardımcı olan Dopamin adındaki bir maddenin eksikliği nedeniyle ortaya çıkar. Ellerde titremeye neden olan bu hastalık ayrıca hareketler yavaşlar. Bu yavaşlamaya bağlı yürüme bozulur, monoton bir yüz ifadesi olur, konuşma, fikir içeriği azalır.

Bu hastalığı başladıktan sonra tamamen durduran bir tedavi yoktur. Eksik olan Dopamin maddesini arttıran ilaçlar ile hayat kalitesi oldukça yükseltilmektedir. Uzun süreçli bir hastalık olduğundan düzenli olarak nöroloji uzmanına başvurarak ilaç dozları ayarlanmalıdır.

MS (Multiple Skleroz)

Polinöropatiler

Çok merkezli sinir hasarı olarak da tanımlanabilen polinöropatiler, çevresel sinir hücrelerinde ortaya çıkar. Bunlar doğumsal olabileceği gibi basit bir gribal enfeksiyon ya da ishal sonrası da ortaya çıkabilir. Doğumsal olanların tedavileri zor iken sonradan ortaya çıkanlarda uygun tedaviler ile yakınmalar azaltılabilir.

Hastalık, daha çok ellerde ayaklarda uyuşma ya da kuvvet kaybı ile kendini gösterir. Şeker, guatr, B12 vitamini eksikliği, ağır metal zehirlenmeleri bu tür hastalıklara neden olabilir. EMG ile sinir hasarı saptanır.

Karpal tünel sendromu

El bileğindeki sinir sıkışmasına bağlı olarak gelişen karpal tünel sendromu, el parmaklarında uyuşma ile kendini gösterir. Hastalık erken tespit edilmez ise el kaslarında erimeler başlayabilir. EMG bu hastalık tanısında önemlidir. Erken dönem tedavilerle ilerleme engellenebilir. Gerektiğinde ameliyatla bilek bölgesindeki sıkışan sinir rahatlatılır.

Karpal Tünel Sendromu nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi

ALS (Amiyotrofik lateral skleroz)

ALS, Omurilikteki hareketleri kontrol eden sinirlerin hasarına bağlı olarak ortaya çıkan kaslarda güçsüzlük ve erimelerle devam eden ilerleyici bir hastalıktır. Hastalık ABD’de ünlü beyzbolcu olan Lou Gehrig’de  görülmesi nedeniyle O’nun adıyla anılırken, İngiltere’de ise Motor Nöron Hastalığı olarak adlandırılır. Hastalığın tedavisi yoktur.

MG (Myestenia Graves)

Hastalık isimleri nerden geliyor? 

• Migren: Fransızca’da yarım baş ağrısı anlamına gelen migraine kelimesinden gelir.
• Küme baş ağrısı: Yılın belirli zamanlarında 3-4 haftalık bir dönemde görülmesinden dolayı bu ismi almıştır.
• Alzheimer hastalığı: 1900’lü yılların başlarında hastalığı ilk olarak tanımlayan Alman Doktor Alois Alzheimer’ın adını almıştır.
• Parkinson Hastalığı: 1817’te hastalığı ilk tanımlayan doktor James Parkinson‘dır.
• MG (Myestenia Gravis): Yunanca’da kas hastalığı anlamına gelen myasthenia ile Latince’de ağır anlamına gelen gravis kelimelerinin birleşimidir.
• Epilepsi-Sara: Epilepsi, Yunanca kavramak tutmak yakalamak anlamındaki epilepsia kelimesinden gelmektedir. Sara ise Arapça’da yere serme anlamına gelen Sar’e kelimesinden türemiştir.
• MS (Multiple Skleroz): Çok odaklı sertleşme demektir. Hastalıkta ortaya çıkan merkezi sinir sistemindeki sertleşmelerden dolayı böyle denmiştir.

İnme (felç) neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Nörolojik hastalıklara sahip ünlüler  

• Migren: Sezar, Cervantes, Sigmund Freud, Elvis Presley, Friedrich Nietzsche
• Parkinson: ABD’li aktör Michael J. Fox. (Geleceğe Dönüş serisinde Marty karakteri, erken yaşlarda Parkinson hastalığına yakalanmıştır), boksör Muhammed Ali Clay, Adolf Hitler, ressam Salvador Dali, Papa II. Jean Paul
• Epilepsi: Sokrates, Sezar, Büyük İskender, Napolyon Bonaparte,Leonardo da Vinci, Van Gogh ,Rus yazar Dostoyevski (Dostoyevski kimi romanlarında epilepsi nöbetlerine benzer betimlemeler de yapmıştır).
• ALS: Ünlü fizikçi Stephen Hawking, eski futbolcu Sedat Balkanlı

Nörolojik hastalıklar ölümcül müdür?

Nörolojik hastalıkların çoğu doğrudan ölüme yol açmaz. Örneğin, migren, Parkinson, Alzheimer, MS ya da Myestenia Gravis gibi hastalıklar uzun süreli, düzenli takip ve tedavi gerektiren, hayat konforunu bozan hastalıklar olmalarına rağmen ölümcül değildirler. Doğru uygulanan tedavi ile hastanın yaşam kalitesi oldukça yükseltilebilir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

2 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

Zehra

2 yıl önce

Sallanmadan asla uyuyamıyorum artık fazlasıyla unutkanlık ve sol kalcamda sallanmadan olustıgunu hissetiğim bir ağrım var nöroloji bölümünemi gitmemm lazım

1

Yanıtla

samet

2 yıl önce

Cevaben  Zehra

evet

0

Yanıtla