Nane, yüzyıllardır baharat ve şifa amacı ile kullanılan faydalı bir bitkidir. Keskin ve ferahlatıcı kokusu ile bilinen nanenin sağlık için pek çok yararı vardır. Lezzetli bir baharat olarak pek çok yemekte kullanılabilir. Ayrıca çayı ve yağı da oldukça şifalı olan nane, hastalıklardan korur ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Nane yağ diş macunu, sakız, ilaç ve kozmetik ürünlerinde kullanılmaktadır. Başta solunum yolları hastalıkları olmak üzere, soğuk algınlığına, bronşite ve astıma gibi pek çok hastalığın tedavisinde şifalı bitki olarak kullanılan nane içerdiği esansiyel yağlar nedeniyle ağrı kesici özelliğe de sahiptir.
İçindekiler
Nane, ballıbabagiller familyasından mentha cinsine ait, taze ve kuru olarak kullanılabilen popüler otsu bir bitkidir. Kuvvetli kokusu, ferahlatıcı ve rahatlatıcı etkisiyle bilinen nanenin yaprakları lezzetli bir baharattır ve geniş bir kullanım alanına sahiptir. Nanenin çiçekleri beyaz ya da erguvan rengindedir ve temmuz ağustos aylarında açmaktadırİ taze ve kuru olarak kullanılabilmektedir.
Nane yemeklerde, salata ve çaylarda yaygın olarak kullanılabilmekte bunun yanında şurup halinde alkollü ve alkolsüz içeceklere katılabilmektedir. Yağ halinde diş macunu, sakız, ilaç ve güzellik ürünlerinde kullanılan nanenin pek çok türü bulunmaktadır. Anavatanı Akdeniz bölgesi olan bu şifalı bitki neredeyse tüm dünyada yetişmektedir.
Kekiğin faydaları nelerdir? Kekik yağı neye iyi gelir? Nasıl kullanılır?
Nane solunum yollarını sorunlarını gidermekte çok etkilidir. Soğuk algınlığına, bronşite ve astıma iyi gelir. İçerdiği esansiyel yağlar antiseptik ve ağrı kesici özelliktedir. Balgam sökücüdür, ağız kokusunu önlemede, sindirim sisteminde biriken gazları gidermede destekleyici olarak kullanılmaktadır. İçerdiği yüksek antioksidan nedeniyle hücre hasarını önlemektedir. Nanenin bazı kullanım alanları şunlardır:
Nane C ve A vitamini bakımından oldukça zengindir. Ayrıca içeriğinde yüksek oranda potasyum, protein, folik asit, kalsiyum, çinko, demir ve lifler bulunur. %1-3 oranında mentol, menton, flavonoidler, fenoller, triperten ve tanen içeren uçucu yağ taşır. Kalori içermez. Salatalara ve yemeklere hoş koku katan taze nane yaprakları yemeklerin besin değerinin de artmasını sağlar.
Mevsimsel alerjiler ve saman nezlesi (rinit) dünya çapında milyonlarca insanı etkiler. Nane yapraklarından elde edilen ekstraktların, saman nezlesi ve mevsimsel alerjiler ile ilişkili ciddi belirtileri şiddetlendiren bazı kimyasalların salınımını baskıladığı gösterilmiştir. Nane mevsimsel alerji belirtilerinin giderilmesinde umut verici bir tedavi sunabilir.
Alerjik rinit (saman nezlesi) nedir? Belirtileri ve tedavisi
Nanede bulunan rosmarinik asitin antioksidan aktivitesi E vitamininkinden daha güçlüdür. Rosmarinik asit kanser ve damar tıkanıklığı riskini azaltırken serbest radikallerden kaynaklanan hücre hasarlarını önler. Klinik öncesi araştırmalar, nanenin radyasyonun neden olduğu DNA hasarına ve hücre ölümüne karşı koruduğunu gösterir. Araştırmalar, nanenin prostat kanseri büyümesini önlediğini göstermiştir.
Nane bitkisinin sindirimi hızlandırmak ve kolaylaştırmak için safra akışını teşvik ettiği düşünülmektedir. Kapsül olarak alınan nane yağı ve kimyon yağı birleşimi hazımsızlık tedavisinde kullanılan ilaçlara benzer etkilere sahip olduğu gösterilmiştir. Özellikle nanenin yağı hazımsızlığı hafifletmektedir.
Nane balgam ve mukusun parçalanmasına yardımcı olan doğal ve hoş kokulu bir dekonjestan (burun tıkanıklıklarını gidermek için kullanılan geniş bir ilaç sınıfı) olan mentol içerir. Mentol soğutma etkisine sahiptir ve özellikle çay ile birlikte kullanıldığında boğaz ağrısını ve gribi hafifletebilir. Ayrıca yüksek ateş sırasında tüketildiğinde terlemeyi tetikler ve böylece ateşi kırıp iyileşme sürecini hızlandırabilir.
Nane bitkisinin ana birleşeni olan mentol, sıklıkla astım ve soğuk algınlığı kaynaklı solunum rahatsızlıklarının giderilmesinde kullanılır. Burun, boğaz, bronşlar ve akciğerlerin tıkanıklıklarının giderilmesinde etkilidir. Boğazı, burnu ve diğer solunum kanallarını rahatlatır, yatıştırır ve kronik öksürüğe neden olan tahrişleri giderir. Astım sorununa karşı ancak düzenli kullanım yoluyla cevap alınabilir.
Astım nedir? Nedenleri, belirtileri, tedavisi ve hastalara öneriler
Nane özü insanlarda ağrı eşiğini arttırır. Yaprakları, özellikle taze ezilmiş olanlar, mide bulantısı ve baş ağrısına yardımcı olur. Nanenin sentetik aspirin tarzı bir ilaç olarak ağrı giderimi için etkili olduğu bulunmuştur. Güçlü ve ferahlatan aroması bulantı için hızlı ve etkili bir çözüm olabilmektedir. Nane yağı balzam ile birlikte kullanıldığında ve buruna sürüldüğünde baş ağrısını hafifletebilir ve migren tedavisinde kullanılmaktadır.
Nane aromalı çiğneme sakızı, nefes darlığını önlemeye ya da kötü nefeslerden kurtulmaya çalışırken ilk akla gelen doğal yöntemlerden biridir. Taze nane yaprakları antibakteriyel özelliktedir ve bu yaprakları çiğnemek nefes almayı rahatlatır.
Nane, mikrop öldürücü niteliklere sahip olduğu ve nefesi ferahladığı için, ağız içindeki zararlı bakteriyel veya mikrobik büyümeyi engelleyerek dil ve dişleri temizleyerek ağız sağlığına katkıda bulunur. Nane bitkisi yaprakları dişler ve diş etleri üzerine doğrudan sürülür. Bu nedenle diş macunu, gargara ve diğer diş hijyeni ürünlerinde kullanılır.
Nane yağı özütünün ağız gargarası olarak piyasada satılan ürünlerden üstün olduğu bulunmuştur.
İrritabl bağırsak sendromu (IBS) yaygın bir sindirim sistemi bozukluğudur. Mide ağrısı, gaz, şişkinlik ve bağırsak alışkanlıklarındaki değişiklikler gibi sindirim belirtileri ile karakterizedir. Nane yağı kapsüllerinin giderek artan bu yaygın bozukluğun tedavisinde güvenli ve etkili olduğu keşfedilmiştir. Düzenli nane yağı kapsüllerinin kullanımı kabızlık, ishal veya karın ağrısı sorunu yaşayan hastalarda ciddi bir rahatlama sağlayabilir. Ayrıca nanenin gastrit boşalmayı arttırdığı ve fonksiyonel mide-bağırsak rahatsızlıkları olan hastalar için klinik ortamda potansiyel kullanımı desteklediği bulunmuştur.
İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS) nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Nane yağı, merhem veya losyon olarak yüzeye uygulandığında, böcek ısırıklarından veya diğer reaksiyonlardan etkilenen cildi sakinleştirici ve serinletici etkiye sahiptir. Nane suyu mükemmel bir cilt temizleyicisidir. Cildi rahatlatır, enfeksiyonları ve kaşıntıyı tedavi etmeye yardımcı olur. Ayrıca akneye karşı da etkilidir.
Nane suyu, emziren annelerdeki meme uçlarındaki çatlakları ve meme ucu ağrısını önlemeye yardımcıdır. Bazı araştırmalar, annelerin her emzirmeden sonra memenin etrafındaki alana mentol esansiyel yağı uygulamasının meme başı çatlaklarının ağrısını azalttığını göstermiştir.
Nane yağlarını solunmasının beyin fonksiyonularını geliştirdiği düşünülmektedir. Aynı zamanda nane yağının uyanıklığı artırmak ve endişe ve yorgunluk düzeylerini azaltmak gibi özellikleri de vardır. Ana etken maddenin nane olduğu sakız türlerinden kullanan kişilerde daha güçlü hafıza ve zihinsel uyanıklık düzeyleri gözlenmiştir.
Başka bir araştırma ise nane yağının canlandırıcı olmasına ve daha az yorgunluğa neden olmasına rağmen beynin fonksiyonu üzerinde hiçbir etkisi olmadığını bulmuştur.
Nane sağlıklı bir şekilde kilo vermeye yardımcı olabilir. Nane, besinleri emen, yağ tüketen ve kullanılabilir enerjiye dönüştüren sindirim enzimlerini uyarır. Bu nedenle, diyetinize nane ekleyerek tüketilen yağ miktarını arttırabilirsiniz.
Bazı araştırmalar mentolün uzun süreli kullanımının kısırlığa neden olabileceğini, iddia etmektedir. Diğer araştırmalar, mentollü sigara içen erkeklerin normal sigara içenlerinkinden daha fazla iktidarsızlık yaşadıklarını iddia etmiştir. Başka bir araştırmada nanenin aslında kadınlarda kısırlığı tedavi etmek için kullanılabileceğini düşündürmektedir
Limon C vitamini ve B Vitamini, fosfor, protein ve karbonhidratlar bakımından besleyicidir ve kanserle savaşan antioksidan, kompozit ve flavonoidler içerir. Bu özellikler nane ile birleşince pek çok bakımdan yararlı bir çay ortaya çıkmaktadır.
Özellikle boğaz ağrısını gidermek için iyi bir seçenektir. Mideyi rahatlatır, sinirleri gevşetir, idrar söktürür, ağız kokusunu alır, grip ve nezleye karşı antibiyotik yerine kullanılabilir, adet döneminde içildiğinde önemli bir rahatlatıcıdır.
Malzemeler:
Hazırlanışı:
Bir tencerede suyu kaynatın. Limonun kabuklarını soyun ve bu kabukları rendeleyip kaynar suya nane yapraklarıyla beraber ekleyin. Karıştırın ve 1 dakika boyunca kaynamaya bırakın ve çayınızı süzün. Dilerseniz şeker ilave edip içebilirsiniz.
Karanfil yağı neye iyi gelir? Karanfilin faydaları nelerdir?
Kaynaklar ve Referanslar:
1- The Wonderful Activities of the Genus Mentha: Not Only Antioxidant Properties2- Prospective of Essential Oils of the Genus Mentha as Biopesticides: A Review3- A review of the bioactivity and potential health benefits of peppermint teaYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
Salla başı al maaşı. Yarısı yalan.