Miyop, göz merceğinin tam odaklanamaması nedeniyle oluşan uzağı net görememe sorunudur. En yaygın görme kusurlarından birisidir. Miyop olan kişiler uzaktaki nesneleri görmekte güçlük çekerken yakındakileri gayet net görebilir. Genetik kaynaklı olabileceği gibi çevresel faktörler de miyopiye neden olabilir. Miyop olan kişiler uzaktaki nesneleri bulanık görürler. Gözlerini kısarak bakmak zorunda kalırlar. Ayrıca baş ağrısı ve göz yorgunluğu gibi sorunlar yaşarlar. Genelde ergenlik döneminde başlar ve zamanla giderek kötüleşir. Ancak küçük çocuklarda da olabilmektedir. Miyopluk gözlük ve lens ile pratik şekilde çözülebilen bir görme kusuru olup, günümüzde ayrıca lazer göz ameliyatı ile de tedavi edilebilmektedir. Sanılanın aksine miyopluk çok okumak ile ilgili değildir.
İçindekiler
Miyopi uzağı net görememe problemidir. Bir nesneye bakıldığında o nesnenin ışık ışınları gözün dışta kalan saydam tabakası korneadan ve göz merceğinden geçer. Bu, ışığı kırar ve gözün arkasındaki ışığa duyarlı dokuya (retinaya) odaklanır. Mükemmel bir görüntü elde etmek için kornea düzgün bir şekilde kavislenmeli ve göz doğru uzunlukta olmalıdır. Gözü sağlıklı olanlarda ışınlar doğrudan retina yüzeyine odaklanır. (1)
Astigmat nedir? Neden olur? Astigmatın belirtileri ve tedavisi
Bir miyopi gözde, göz küresi genellikle önden arkaya doğru çok uzundur. Göze giren ışık retinanın önünde odaklanır, bu da uzaktaki nesneleri bulanık görmeye neden olur. Miyoplar yakını iyi görürler ama görüş uzaklığı zayıftır.
Miyopi kişiler genellikle bir kitap veya bilgisayar ekranını okumakta sıkıntı yaşamasa da uzaktaki nesneleri görmek için mücadele edebilirler ama bu sorun yavaş geliştiği için çoğunlukla sorunun ciddiyetini anlamazlar. Zamanının çoğunu açık havada geçirenlerde daha az görülür. Tanı konmamış miyopisi olanlar, uzak mesafedeki nesneleri net görmek için mücadele ettikleri için baş ağrısı ve göz yorgunluğu yaşarlar.
Miyop temelde ikiye ayrılır:
Eksi 6 diyopetriye (ışığı kırma derecesine) kadar olan ve genellikle ergenlikte ortaya çıkan miyopidir.
Eğer size patolojik miyopi teşhisi koyulduysa miyopi dereceniz çok yüksek demektir. Bu miyopi türü gözün aşırı uzamasına, retina, koroid, vitröz, sklera ve/veya optik sinirde değişikliklere neden olur. Koroid gözün orta tabakasıdır. Vitröz, gözün merkezini dolduran jel benzeri bir maddedir. Sklera ise gözün dış beyaz kısmıdır. (2)
Göz ağrısı neden olur? Ağrı yapan göz hastalıkları ve tedavisi
Patolojik miyopi belirtileri tipik olarak ilk çocuklukta ortaya çıkar ve genellikle ergenlik ve yetişkinlik döneminde kötüleşir. Tedavi, gözün uzamasını yavaşlatamaz veya durduramaz; bununla birlikte, retina dekolmanı, retinanın orta kısmındaki sıvının birikmesi, anormal kan damarı büyümesi ve glokom gibi komplikasyonlar genellikle tedavi edilebilir.
Bu ikisinin dışında görülen iki miyopi türü daha mevcuttur. Bunlar geceleri uzak görüş sorunu yaşanan Gece Miyopi ve göz kaslarında meydana gelen spazmlara bağlı olarak gelişen Yalancı Miyopi’dir.
Retina nedir? Yırtılması nasıl önlenir? Hastalıkları ve tedavisi
Miyopi hem genetik hem de çevresel nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Yeni yapılan araştırmalar miyopiye neden olabilen 24 yeni genetik risk faktörü olduğunu göstermiştir. Bu tür genetik riskleri olan kişilerde miyopi riskini yaklaşık 10 kat arttığı saptanmıştır. Ancak çevresel faktörlerin miyopiye etkisinin çok daha fazla olduğu sanılmaktadır. Dışarıda, gün ışığında daha az zaman geçirmek ve bilgisayar gibi yakın çalışmalara daha fazla zaman ayırmak bu sorunun önemli nedenleri arasındadır. (4)
Uzmanlar dışarıda daha çok vakit geçiren çocuklarda miyopi olma olasılığının daha düşük olduğunu vurguluyor. Ama sorun oluştuktan sonra dışarıda fazla zaman geçirmenin miyopiye hiçbir etkisi yoktur.
Bazı uzmanlara göre çocuklar genellikle miyopi olduklarını fark etmezler çünkü miyopi yavaş yavaş gelişir ve bulanık görüşlerinin başkalarından farklı olduğunu bilemezler. Bu nedenle ebeveyenler en az iki yılda bir düzenli olarak çocuklarına göz testi yaptırmalıdır. Bu testi gözlerinde bir sorun hisseden yetişkinler de mutlaka yaptırmalıdır.
Bir göz doktoru kapsamlı bir göz muayenesiyle miyopi tanısı koyabilir. Gerektiğinde optik sinir ve retinanın yakın bir şekilde incelenmesi için bir göz damlasıyla gözbebekleri genişletilebilir.
Göz damlası nasıl kullanılır? Ne işe yarar, yan etkileri nelerdir?
Miyopi genellikle birçok tedaviyle etkili bir şekilde düzeltilebilir. Ana tedaviler şunlardır:
Miyopiyi tedavi etmenin en yaygın yolu, retinaya yeniden ışık veren düzeltici gözlük veya kontakt lenslerdir. Gözlük, ışığın retinaya doğru bir şekilde odaklanmasını sağlar, böylece nesneler bulanık görünmez. Gözlük camların kalınlığı ve ağırlığı miyop derecesine bağlıdır. Görme yeteneği genellikle yaşlandıkça değişir, yani sonunda iki çift gözlük kullanmak gerekebilir.
Bazı insanlar gözlüklerini değiştirmeden yakın ve uzaktaki nesneleri açıkça görmelerine izin veren bifokal lensleri tercih ederler. Yakındaki nesneleri ve orta ve uzun mesafelerde görmeye yardımcı olan multifokal (değişken odaklı) lensler de kullanılabilir. (5)
Bazı insanlar kontakt lensleri gözlüklere tercih eder çünkü bunlar hafif ve neredeyse görünmezdir ancak göz kuruluğu ve enfeksiyon gibi bazı yan etkilere neden olabilir. Kontakt lensler günlük takılıp her gün atılır (tek kullanımlık) veya dezenfekte edilip tekrar kullanılabilir. Göz uzmanları genellikle enfeksiyon riski nedeniyle gece boyunca kontakt lenslerin kullanılmamasını tavsiye etmektedir.
Konjonktivit nedir? Neden olur? A’dan Z’ye belirtileri ve tedavisi
Göz doktorları bazen ortokeratoloji adı verilen bir teknik kullanırlar. Bu, korneanın (gözün ön tarafındaki saydam tabaka) eğriliğini düzleştirmek için gece boyunca sert bir kontakt lens takılmasını gerektirir, böylece gün boyunca lens veya gözlük kullanmadan daha iyi görülebilir. Bu teknik miyopiyi tedavi etmez çünkü kornea genellikle normal şekline geri döner ancak bazı insanlardaki lens bağımlılığını azaltabilir.
Kontakt lens takmaya karar verilirse göz enfeksiyonlarını önlemek için iyi lens hijyenini sağlamak çok önemlidir.
Lazer göz cerrahisinde, korneada küçük bölümler lazer ışını uygulanarak yakılır, böylece ışık retinaya daha iyi odaklanır. Üç temel lazer göz ameliyatı tipi vardır:
Korneanın yüzeyi az miktarda çıkarılır ve bu teknik doku kaldırmak ve korneanın şeklini değiştirmek için kullanılır.
Teknik olarak PRK’nin değiştirilmiş şeklidir fakat korneanın yüzeyini gevşetmek için uyuşturma işlemi gerekir. Bu ameliyatta korneanın en üst katı lazerle kesilip bir kapak kaldırılır ve korneanın şeklini değiştirmek için lazer kullanılır ve kapak yerine yerleştirilir.
LASEK’e benzer ancak daha küçük bir kornea kanadı oluşturulur. Bu cerrahi müdahaleler genellikle ayakta tedaviyle yapılır, bu nedenle normalde hastanede bir gece kalmak gerekmez. Tedavinin tamamlanması genelde 30 dakikadan az sürer. Gözleri uyuşturmak için lokal anestezi kullanılır.
Her üç lazer göz ameliyatı tekniği benzer sonuçlar verir ancak farklı iyileşme süreleri vardır. LASEK ya da LASIK genellikle tercih edilen yöntemlerdir çünkü bunlar hemen hemen hiç ağrıya neden olmaz ve görüş yeteneği genellikle birkaç saat içinde iyileşmeye başlar. Görüş kabiliyeti bir aya kadar tamamen stabil (sabit) olmayabilir.
Göz nezlesi neden olur? Nasıl geçer? Belirtileri ve tedavisi
PRK biraz acı verebilir ve daha sonra görüş kabiliyetinin stabilize olması birkaç ay sürebilir. LASIK sadece kornea yeterince kalınsa yapılabilir. Kornea ince ise görme kaybı gibi komplikasyon riski çok yüksektir. Kornea LASIK için yeterince kalın değilse LASEK ve PRK mümkün olabilir. (6)
Her üç tekniğin sonuçları da genellikle iyidir. Miyopiyi tam olarak iyileştirmek her zaman mümkün olmasa da 10 kişiden yaklaşık 9’u görüşlerinde önemli bir iyileşme yaşar. Lazer ameliyatı olan çoğu insan sonuçtan memnun olduklarını bildirmiştir.
Kontakt lensler ve lens solüsyonları hakkında mutlaka bilmeniz gerekenler
Yirmi bir yaşın altındakiler lazer göz ameliyatı yaptırmamalıdır çünkü bu dönemde görüş hâlâ gelişmektedir. Yirmi bir yaşın üzerindekiler ise bu ameliyatı sadece gözlük veya kontakt lens reçeteleri son iki yılda veya daha fazla değişmediyse yaptırmalıdır.
Ayrıca başka rahatsızlıkları olanlar bu ameliyatı yaptıramaz. Bunlar:
Lazer göz cerrahisi genellikle -10 diyopetriden daha yüksek reçetesi olan hastaları tedavi edemez. Bu nedenle daha yüksek miyopi derecelerinde lens implantı düşünülebilir. Lens implantı cerrahisi miyopi için nispeten yeni bir ameliyat türüdür. Korneada küçük bir kesikle göze yapay lens yerleştirilmesini içerir.
Lensler, ışığın retinaya daha net bir şekilde odaklanmasına yardımcı olmak için özel olarak tasarlanmıştır. Çok şiddetli miyopi veya gözlük ya da kontakt lens takarken güçlük çeken insanların görüşlerini iyileştirmede yardımcı olabilirler. İki tip lens implantı vardır:
Fakik implant: Doğal merceği çıkarmadan göze yapay bir lens yerleştirilir ve doğal okuma görüşü normal olan daha genç insanlarda tercih edilebilir.
Yapay değiştirme: Doğal mercek çıkarılır ve katarakt cerrahisine benzer şekilde yapay olanıyla değiştirilir.
Her iki implant tipi genellikle lokal anestezi etkisinde yerleştirilir ve normalde aynı gün eve dönülür.
Lens implantı, gözlere zarar veren katarakt ya da glokom gibi miyopiden başka bir göz rahatsızlığı olanlara daha uygundur. Ancak her iki teknik de nispeten yeni olduğundan uzun vadede güvenli veya etkili olup olmadıklarına dair çok az bilgi vardır.
Tüm tıbbi prosedürler gibi, göze yapay lens implantları yerleştirmek için yapılan ameliyat, komplikasyon riski taşır. Arka zar kireçlenmesi, lens implantı cerrahisinin en sık görülen komplikasyonlarından biridir. Bu, yapay merceğin bir kısmının kalınlaşıp bulanıklaşmasının sonucudur. Genellikle ameliyat olduktan birkaç yıl sonra ortaya çıkar. Tedavisi için lensin kalınlaşmış kısmını çıkarmak için lazer ameliyatı yapılabilir.
Lens implantı cerrahisinin diğer olası komplikasyonları şunlardır:
Her bir teknikle ilgili doktor veya cerrahla konuşmalıdır, böylece ilgili risklerle ilgili ayrıntılı bilgi sahibi olunur.
Ne yazık ki çocuklarda miyopi büyüdükçe daha da kötüleşir. Gençler miyopi olduklarında genellikle görüşlerinin daha hızlı bozulduğu ve yetişkinlikte şiddetlendiği görülür.
Miyopi genelde 20 yaş civarında ilerlemeyi keser. Günümüzde ilerlemeyi durduracak bir tedavi yöntemi henüz yoktur. Bununla birlikte atropin göz damlası veya özel kontakt lensler içeren tedavilerle yavaşlatılabilir. Ancak araştırmalar, atropin göz damlaları miyopinin ilerlemesini yavaşlatsa da yüksek derecede yan etkilere neden olabileceğini göstermektedir; örneğin okuma ve parlak ışığa duyarlılık gibi zorluklar.
Gece lensleri (ortokeratoloji) ve bifokal kontakt lensler, çocuklarda miyopi ilerlemesini yavaşlatabilir ancak göz damlası kadar etkili olmayabilir ve küçük riskler taşırlar.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?