Meningokal menenjit nasıl bulaşır, belirtileri nelerdir?

Kategori: Bebek Sağlığı, Enfeksiyonlar Print

585 Paylaşım

Meningokal Menenjit, hava yoluyla bulaşarak 2-3 gün içerisinde hastalığa sebep olan ve hayati risk yaratan bir hastalıktır! Beyin zarından başlayarak tüm vücuda yayılan Meningokal Menenjit, çeşitli sakatlıklardan hayati riske varan sonuçlarıyla önemli bir hastalık! Özellikle de 5 yaş altı çocuklar, ergenler, bağışıklığı baskılanmış kişiler ve okul gibi kalabalık ortamı paylaşanlar için… Oysa hayati risk oluşturan Meningokal menenjitten aşılanarak korunmak mümkün. Dünya Sağlık Örgütü Türkiye’de, özellikle 9 ay-11 yaş aralığındaki çocuklar ile diğer risk gruplarının aşılanmasını tavsiye ettiğini söyleyen Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Duygu Gür Ünal’dan Meningokal Menenjit hakkında kapsamlı bilgiler verdi.

Beyin zarının iltihaplanması olan menenjit hastalığı en sık bakteri ya da virüs nedenli olabiliyor. Aşı takvimi içinde yapılan karma aşı ve zatürre aşısı sayesinde, menenjit vakaları artık daha az görülüyor ancak bu aşıların kapsamadığı ‘meningokok’ isimli bakterinin yol açtığı ‘meningokokal menenjit’ hızla ilerleyen, ölümcül bir hastalık olması nedeniyle ülkemizin de gündeminde bulunuyor.

Menenjit nedir? Belirtileri, nedenleri, tedavisi ve aşısı

Dünya Sağlık Örgütü meningokokal menenjitin orta düzeyde görüldüğü Türkiye’de, 9 ay-11 yaş aralığındaki çocuklar ile diğer risk gruplarının aşılanmasını tavsiye ediyor. Dr. Duygu Gür Ünal, meningokok mikrobunun zatürre veya idrar yolarında iltihap da yapabileceğini ancak en sık menenjitin yanı sıra ‘meningokoksemi’ denilen; beyin zarındaki iltihabın bütün vücuda yayıldığı duruma rastlandığını belirtiyor.

Meningokokal menenjit nasıl bulaşıyor?

Meningokok mikrobunun tek kaynağı insan. Boğazda taşınan bu mikrop, yakın temas ve solunumdan yayılan damlacık yoluyla bulaşıyor. Çeşitli alt tipleri olan mikrobun hastalık yapan 5 alt tipi bulunuyor (A, B, C, Y, W135). Türkiye’de şu anda en sık görülen A, B ve W135 tipleri. Hacdan dönenlerde ve Afrika’dan gelenlerde de meningokok mikrobu sık görülüyor. Ülkemizde hacca gidecek olanlar, yurt dışına çıkmadan önce aşılanıyor.

Ancak kısa süreli koruyucu olan bu aşıya rağmen, aşılanan kişide bağışıklık sağlansa da kişi, taşıyıcı olarak mikrobu bulaştırmaya devam edebiliyor. Meningokok mikrobunun sebep olduğu menenjit ve meningokoksemi açısından riski gruplar yurt, askeriye gibi kalabalık ortamlarda yaşayanlar, bağışıklık sistemi baskılanmış olanlar, 5 yaş altı çocuklar, ergenler ve mikropla temas eden sağlık çalışanları olarak gösteriliyor.

Meningokokal menenjitte hastalık 2-3 günde ilerler

Vücuda alındıktan sonra kişinin bağışıklık sistemiyle ilgili olarak çok hızla ilerleyebilen mikrop, 2-3 gün içinde ağır tablolara neden olabiliyor. Uzman Dr. Ünal, meningokok nedenli menenjitte antibiyotik kullanılmazsa ölüm oranının yüzde 70 olduğunu belirtiyor. Hastaya erken evrede antibiyotik başlanmasının önemi büyük. Geç kalındığı durumlarda, iltihap tüm vücuda yayılırsa hastanın kaybedilme oranı yine yüksek seyrediyor.

Çocuğuma meningokok menenjit aşısı yaptırmalı mıyım? Riskli mi?

Meningokok nedenli bu hastalıklar yalnızca öldürmüyor; hastada işitme kaybı gibi çeşitli uzuv kayıpları, felç nöbetleri, beynin su toplaması, zeka geriliği gibi kalıcı hasarlar bırakabiliyor. Bu yüzden hastanın mutlaka hastaneye yatırılması gerekiyor.

Meningokokal menenjit belirtileri

Menenjit vakaları en sık; ani gelişen ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, bilinç değişikliği, uyku hali, fotofobi (ışığa karşı ani gelişen hassaslık), baygınlık, havale geçirme, ense sertliği gibi belirtiler gösteriyor. Meningokok iltihabı vücuda yayılmış, meningokoksemi oluşmuşsa ayrıca vücutta benek tarzı, kırmızı döküntüler görülüyor. Hastada bu belirtilerin olduğu durumlarda, zaman kaybetmeden sağlık kurumuna başvurulması öneriliyor. Tanı için omurilik sıvısı ve kan kültürü incelemesi yapılıp, tedaviye başlanıyor.

Meningokokal menenjit aşısı için çocuğunuzun doktoruyla görüşün

Meningogok mikrobunun sebep olduğu menenjit ve diğer ağır tablolara karşı geliştirilen meningokok aşısı, mikrobun en sık hastalık yapan 4 alt tipine karşı koruma sağlıyor. 5 yaşın altındaki çocuklar ile özellikle 2 yaş altı çocuklara, genç ergenlere ve risk gruplarına yaptırılması önerilen aşılar, çocuğun yaşına göre 3 ay arayla iki doz ya da tek doz şeklinde uygulanabiliyor. Uzun koruma sağlayan bu aşının, çocuk sağlığı uzmanına danışılarak yaptırılması öneriliyor. Aşının içindeki maddelere karşı duyarlılığı- alerjisi olanlar ile geçmişte ‘Guillain Barre’ isimli nörolojik hastalık geçirenlere aşı önerilmiyor.