Erken adet ve geç menopoz: 12 yaşından önce adet başlangıcı ve 50 yaşından sonra menopoz meme kanseri riskini arttırır.
Doymuş yağ oranı yüksek beslenme: Yağların cinsleri önemlidir. Kanola yağı ve zeytin yağı gibi tek bağlı doymamış yağlar meme kanseri riskini artırmazken mısırözü yağı ve et gibi besinler riski artırır.
Meme kanserinde aile hikayesi: Aile hikayesinde meme kanseri olanlar hastalığın oluşması bakımından yüksek risk altındalar. Fakat meme kanseri olan kadınların % 85′inin ailesinde meme kanseri hikayesi yoktur.
Meme kanseri neden olur? Belirtileri, tedavisi ve elle muayenesi
Geç yada hiç doğum yapmamış olmak: 35 yaşına kadar hamilelik bir şekilde koruyucudur. Rahibelerin yüksek meme kanseri riski vardır.
Orta derecede alkol alımı: Günde 2 kadehten fazla alkol kullanımı.
Östrojen tedavisi: Çoğu çalışma 10 yıldan fazla östrojen alımının meme kanseri gelişiminde ufak bir risk artışına sebep olduğunu göstermektedir. Fakat bu çalışmalar östrojen alımının aynı zamanda osteoporoz , kalp hastalığı, Alzheimer ve kolon kanseri riskinin azalmasına sebep olduğunu vurgulamaktadır.
Geçmiş meme kanseri hikayesi: Önceden meme kanseri olmuş hastaların diğer memelerinde kanser gelişme riski yüksektir. Bu risk yılda %1 ya da yaşam boyu % 10 oranındadır. Meme kanseri teşhisinden sonra klinik izlemenin sebebi, sadece hastalığın yeniden oluşmasını değil aynı zamanda diğer memede ortaya çıkabilecek kanseri erkenden teşhis etmektir.
Kadın: Kadın olmak meme kanseri oluşum riskini artırır. Fakat meme kanseri olan her 100 kadına karşılık 1 erkekte aynı hastalık görülecektir.
Hodgkin hastalığı için ışın tedavisi: Göğsüne ışın tedavisi uygulanan hastalar yaklaşık 10 yıl sonra yüksek meme kanseri riskine sahip olur, bu gruptaki hastalar erken teşhise önem verilmelidirler.
Orta derecede obezite: Obezite ve meme kanseri ilişkisi karışık olmakla birlikte yüksek riskle ilişkilidir.
Meme kanserinde, memede bazı değişiklikler oluşabilir. Kadınlar, kendi kendini muayene sırasında şunlara dikkat etmelidir:
Her ne kadar erken meme kanserinde kitleden dolayı ağrı/acıma olmasa da, memedeki ağrı, veya başka bir belirtinin sürmesi durumunda doktora başvurulmalıdır. Çoğunlukla kitle ile birlikte ağrı olması memede ani oluşan kistlerle ilgilidir.
25 soruda tüm detaylarıyla meme kanseri: Merak edilen sorulara yanıtlar
Erken teşhisin en önemli adımı evde kendi kendimize yapabileceğimiz kontroldür. Memeyi el ile muayene ederek, genellikle en az 1 cm büyüklüğüne ulaşmış kanserli bir kitleyi bu yöntem ile keşfetmemiz mümkün. Ayrıca belli başlı belirtiler de var, bu belirtilere sahip olan kadınlar vakit kaybetmeden uzmana görünmeli.
Meme kanseri tüm kadınlarda görülebilir, ancak bazı faktörlerin meme kanseri riskini artırdığı bilinmektedir. Meme kanseri görülme sıklığı yaşla beraber artmaktadır. Adet görmeye başlama yaşının 12’den önce olması, geç menopoza girmek (55 yaş sonrası), hiç doğum yapmamış olmak veya geç yaşta (30 yaş sonrası) doğum yapmak, emzirmemek, ailede meme kanseri tanısı almış kişilerin olması, alkol ,sigara kullanımı ve menopoz sonrası obezite riski artıran durumlardır.
Beslenmenin risk artırmada etkisi net olmamakla birlikte, fazla kırmızı et tüketimi, işlenmiş et tüketmek ve aşırı yağlı beslenmek riski artırabilir. Sebze ve meyve ağırlıklı beslenmenin, fiziksel aktivitenin fazla olmasının riski azalttığı gösterilmiştir. Düzenli sporun yanında kadınların sarımsak ve yeşil yapraklı sebzeler gibi belirli yiyecekleri de tüketmeleri meme kanseri riskini azaltmada etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Meme kanseri erken teşhis konulması ve günümüz modern tedavilerinin kullanılması durumunda tedavi edilebilir bir hastalıktır. Başarılı bir tedavi tek branş tarafından yapılamaz. Başarı için Genel Cerrahi, Tıbbi Onkoloji, Radyasyon Onkolojisi, Patoloji, Radyoloji, Nükleer Tıp gibi çok sayıda branşın ortak karar vererek hareket etmesi gerekmektedir. Bu amaçla hastaların tümör konseyinde tartışılarak tedavi planlarının yapılması gerekmektedir.
Erken evre meme kanserinde ana tedavi cerrahidir. Cerrahi sonrası nüksleri engellemek için tümörün özelliklerine göre radyoterapi, kemoterapi ve hormonal tedavi uygulanmaktadır. Başka organa atlamış (metastaz yapmış) tümörlerde ise cerrahi yapılmamakta, kemoterapi ve/veya hormonal tedavi uygulanmaktadır.
Belirtmek gerekir ki; kanserlerin yalnız %10’u kalıtsaldır. %70-75’inde ailede daha önce meme kanseri teşhisi almış kişi yoktur yani tüm kadınlar meme kanseri açısından risk altındadır. Kalıtsal meme kanseri riski taşıyan kişilerde önleyici cerrahiler, ilaçla korunma ve yakın takip önerilmektedir. En etkin yöntem önleyici cerrahiler ile riskin azaltılmasıdır.
Meme kanseri tedavi kılavuzu: En başarılı tedavi yöntemi hangisi
Angeline Jolie örneği ile gündeme oturan ve pek çok kadının bilinçlenerek, cesaret ederek meme kanseri ile savaşı baştan kazanmalarına olanak sağlayan bir tedavidir. Bu yöntemler çift taraflı mastektomi, yani memenin alınması ve over kanserine karşı yumurtalıkların alınmasıdır. Mastektomide cilt ve meme başı korunup, cerrahi sırasında silikon implant yerleştirildiği için estetik bir problem olmamaktadır. Yumurtalıkların alınması 35-40 yaşından sonra veya istenen sayıda çocuk yapıldıktan sonra önerilmektedir.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?