Marburg virüsü nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri ve tedavisi

31 Temmuz 2022  |   Kategori: Enfeksiyonlar, Sağlık Sözlüğü Print

Marburg virüsü; şiddetli ateşe neden olan çok bulaşıcı viral bir enfeksiyondur. Hayvandan insana veya insandan insana temas yoluyla bulaşır. Virüsün kuluçka süresi 5 ila 10 gündür. En belirgin semptomları düşürülemeyen yüksek ateş, titreme nöbetleri, bitkinlik, halsizlik, baş ağrısı, kas ve eklem ağrılarıdır. Semptomlar hızlı bir şekilde şiddetlenir ve hasta tedavi edilemediği takdirde 8-9 gün sonra hayatını kaybeder. İlk olarak 1967’de, Almanya’nın Marburg kentinde saptanmıştır. Henüz bu virüsü önleyen bir aşı veya tedavi edebilen antiviral ilaç tedavisi yoktur.

Marburg virüsü nedir?

Marburg virüsü; hem insanlarda hem de maymun gibi primatlarda görülen kanamalı ateşe neden olan viral bir hastalıktır. Ebola virüsü ile aynı aileye mensuptur. Belirtileri tifo, sıtma, veba gibi diğer ateşli hastalıklarla benzer. Bu nedenle hastalığı teşhis etmek oldukça zordur. Hayvandan insana ve insandan insana bulaşabilir. Önlenemediği takdirde salgına neden olma riski çok yüksektir. Birçok durumda şiddetli kanama, organ yetmezliği ve ölüme neden olabilir. Henüz bu virüsü tedavi edebilecek onaylanmış bir aşı veya antiviral ilaç henüz yoktur. Marburg virüsü; ilk kez 1967’de, Almanya’nın Marburg kentinde görülmüş, daha sonra pek çok Afrika ülkesinde görülmüştür. (1)

Ebola nedir, nasıl bulaşır? Ebolanın belirtileri ve tedavisi

Marburg virüsü ölüm oranı

Marburg virüsü çok ölümcül olabilen bir enfeksiyondur; ölüm oranları %24 ile %88 arasında değişebilmektedir. 1967’deki ilk salgında ölüm oranı %25 iken 1998-2000 yılları arasında %80’den fazlaya erişmiştir. Günümüzde belirtilen oran ise ortalama %50’dir. DSÖ’nün verilerine göre ağır vakalarda ölüm, belirtilerin gözlenmesinden yaklaşık 8-9 gün sonra gerçekleşir. (2)

Marburg virüsü nasıl bulaşır?

  • Marburg virüsü, hayvandan insana veya insandan insana oldukça hızlı bulaşan bir virüstür.
  • Afrika meyve yarasalarının idrarıyla veya atıklarıyla temas etmek,
  • Enfekte olmuş hayvanların vücut sıvılarıyla temas etmek veya bu hayvanları yemek,
  • Enfekte olmuş kişilerin vücut sıvıları, yatak veya giysi gibi eşyalarıyla temas etmek,
  • Virüs taşıyan yarasaların yaşadığı mağaralarda uzun süre kalmak,
  • Virüs taşıyan iğne, bıçak gibi cisimler tarafından yaralanmak

Virüs bulaşma riski yüksek kişiler, enfekte olmuş hastaya bakan ve koruyucu ekipmanı olmayan aile üyeleriyle sağlık personelidir. Laboratuvar görevlileri, karantina tesisi çalışanları, Afrika’dan gelen primatlarla uğraşan veterinerler de yüksek risk grubundadır. Ayrıca, hastalıktan ölen kişinin defin töreninde bulunan kişiler de Marburg virüsünün bulaşıp yayılmasına neden olabilir. (3)

Marburg virüsü belirtileri

  • Yüksek ateş
  • Hızlı kilo kaybı
  • Mide bulantısı ve kusma
  • İshal, kanlı ishal, iç kanama
  • Gözlerde kızarma
  • Şiddetli cilt döküntüsü
  • Öksürük ve göğüs ağrısı
  • Boğaz ağrısı ve karın ağrısı
  • Ölüme yakın gözlerde, kulaklarda, burun ve makatta kanama
  • Merkezi sinir sisteminde tutulum
  • Karaciğer ve böbrek sorunlarına bağlı çoklu organ yetmezliği
  • Erkeklerde bazen hastalığın üçüncü haftasında bir veya her iki testis iltihabı görülür.

Rota virüsü nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri, tedavisi ve aşısı

Marburg virüsünün belirtileri, kuluçka süresi bittikten sonra 5-10 gün içerisinde ortaya çıkar. Belirtilerden ilki, yüksek ve düşürülemeyen inatçı ateştir. Gittikçe artan titreme nöbetleri ise en belirgin diğer özelliklerden biridir. Bu süreci baş ağrısı, sırt ağrısı, kas ve eklem ağrıları takip eder. Zamanla tüm semptomlar daha şiddetli hale gelir. (4)

Marburg virüsü teşhisi

Tifo, sıtma, kolera, veba gibi hastalıklarla olan benzerliği nedeniyle, erken evrede Marburg virüsünü teşhis etmek zordur. Bu nedenle, genellikle tedavi için geç kalınır. Marburg virüsü sadece laboratuvarlarda gerçekleştirilecek klinik testlerle teşhis edilebilir. Teşhis için en güvenilir yöntem kandan numune almaktır. Fakat alternatif olarak idrar, tükürük veya anne sütü de kullanılabilir. Hastalardan alınan numuneler biyolojik tehlike riski taşıdığı için testlerin biyolojik muhafaza koşulları altında yapılması önerilir. (5)

 

Marburg virüsü tedavisi

Marburg virüsü semptomları gözlemlenen veya virüse maruz kalan kişiler öncelikle izole edilmelidir. Daha sonra hastadan örnekler alınır ve bu örnekler teşhis için klinik olarak test edilir. Marburg virüsü hastalığını tedavi edebilecek bir yöntem henüz yoktur. Ancak hastanın ağrılarını gidermek, oksijen seviyesini ve kan basıncını korumak, elektrolitlerini dengelemek gibi enfeksiyon tedavisine yönelik yardımcı yöntemler uygulanır. Bu tür destekleyici tedavilerin hastayı ne ölçüde iyileştirdiği belirsiz olsa da son salgınlarda daha düşük ölüm oranlarına rastlanmıştır. (6)

Marburg virüsü aşısı var mı?

Marburg virüsü için onaylanmış bir aşı veya antiviral tedavi bulunmuyor. Kullanıma aday olan birkaç aşı ise henüz klinik deney aşamasındadır. Buna karşın destekleyici bakımlar uygulanarak hastanın hayatta kalma şansı artırılmaktadır. (7)

Kuduz aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Dozu ve yan etkileri

Marburg virüsünden korunma

  • Virüsten korunmanın en etkili yolu, virüsle temastan kaçınmaktır
  • Enfekte kişilerden uzak durulmalıdır. Özellikle enfekte hastaya bakan kişiler, hastanın vücut sıvıları ve dokularıyla temas etmemelidir.
  • Afrika’ya seyahat etmeden önce bölgedeki salgın hastalıklarla ilgili bilgi alınmalı
  • Hijyene çok dikkat edilmelidir. Diğer tüm bulaşıcı hastalık önlemlerinde olduğu gibi eller sık sık yıkanmalıdır. Su bulunamadığı takdirde en az %60 alkol içeren dezenfektanlar kullanılmalıdır.
  • Az gelişmiş ülkelerdeki pazarlarda satılan primatları ve vahşi hayvanları satın almaktan, yemekten kaçınılmalı
  • Sağlık çalışanları mutlaka koruyucu ekipmanla çalışmalıdır
  • Virüs taşıyan kişiler izole edilmeli ve tedavide kullanılan tüm aletleri sterilizasyondan geçirilmelidir
  • Virüsten ölen kişilerin cesedinden uzak durulmalı; cenazeyi yalnızca, özel eğitimli ve uygun ekipmana sahip ekipler gömmelidir.
  • Marburg virüsünün ana taşıyıcılarından biri olan meyve yarasalarının yaşadığı madenlerde, mağaralarda çalışan, araştırma yürüten ve turist olarak orada bulunan kişiler eldiven ve koruyucu giysiler giymelidir.
  • Salgın sırasında tüketilecek tüm hayvansal ürünler iyice pişirilmelidir.
  • Hastalığı geçirmiş erkekler en az 12 ay boyunca korunmasız seksten kaçınmalıdır.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla