Makrositoz nedir? (yükselmiş ortalama hücre hacmi – MCV) Neden olur?

Yazan Dr. Dilek Arslan

22 Kasım 2015 | 8 Nisan 2021 | Kategori: Tedavi Rehberleri, Tıp Ders Notları, Üye Yazıları Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

41 Paylaşım

Ortalama eritrosit hacmi veya MCV (yükselmiş ortalama hücre hacmi), ortalama alyuvar hücre hacmini belirtir. MCV için normal referans aralığı 82–98 fl (femtolitres)’dir. Makrositoz, alyuvarların ortalama büyüklüklerinin referans aralığının üst limitinin üzerinde olduğu durum olarak tanımlanır. MCV, impedans prensibi olarak bilinen (Coulter prensibi olarak da bilinir) veya ışık saçılımına dayalı olarak, otomatik hücre sayıcısı ile ölçülür. Vitamin B12 eksikliği, alkol kullanımı, Folat eksikliği, hipotiroidi, kronik karaciğer hastalığı, aplastik anemi, miyelodisplastik sendromda makrositoz görülebilir.

Makrositoz eşit dağılımlı olabilir (yani, tüm alyuvar hücrelerinin büyüklüklerindeki artış), veya hücrelerin sadece bir kısmının büyüklüğünde artış olabilir (ör. hızlandırılmış eritropoez ile ilişkili bulunan retikülositler). Çoğu laboratuvarda, MCV değeri belli bir sıra gözetmeksizin hemoglobin değerleri ile otomatik olarak birlikte rapor edilir. Referans aralığının üst limitinden (98 fl) yüksek olması sıklıkla görülür.

Dizanteri nedir? Amipli ve Basilli dizanterinin belirtileri ve tedavisi

Yüksek MCV’nin nedenleri (makrositoz)

Makrositoz nedenleri 2 gruba ayrılabilir:

Normoblastik eritropoez
Retikülositoz (kanama, hemoliz)
Karaciğer hastalığı
Aşırı derecede alkol tüketimi
Şiddetli hipotiroidizm
Megaloblastik eritropoez ya da diseritropoiez
Hipovitaminoz (vitamin B12, folat)
Miyelodisplastik sendromu
İlaç kaynaklı defektif DNA sentezi
Klinik yaklaşım
Hasta anemik ise, hematolojik tetkikler her zamanki gibi yapılır.

Hemoglobin seviyesi normal ise:

Alkolizm ve alkol tüketimi, makrositozun en yaygın nedenlerindendir. Eğer hastanın geçmişinde var ise ve klinik izlenim olası nedenin etanol olduğunu gösteriyor ise, daha fazla tetkike gerek yoktur ancak durum hastaya anlatılmalıdır. Aşırı alkol tüketiminin kısıtlanması için tedbirler alınır. Alkol tüketiminin azaltılması veya tamamen durdurulması, MCV değerine ancak birçok ay sonra yansır.

Amibik apse nedir? Belirtileri, tanı ve tedavisi

Aşırı alkol tüketimi olası değil ise, ek tetkikler yapılır. Makrositoz ile ilişkili retikülositoz, hemoliz veya kanama nedeniyle hızlanmış eritropoeze işaret olabilir. Megaloblastik anemi olasılığı, serum vitamin B12 ve eritrosit folat ölçümleri ile incelenir. Hipotiroidizm ekarte edilmelidir. Hastanın kan resmindeki (ör. sitopeniler) semptomlar ve patolojik bulgular malignan bir kan hastalığına (ör. miyelodisplastik sendromu) işaret etmiyor ise, kemik iliği incelemelerinin yapılması gerekçelendirilemez. Orta şiddetli makrositozun nedenleri çoğu zaman bilinmemektedir.