MS hastalığının başlamasına sebep olan biyolojik süreç hakkında elde çok fazla kesin bilgi bulunmamakla beraber hastalığın ortaya çıkmasında Beyin-kan bariyerinin geçirgenliği, bağırsak florası, güneş ışığı ve D vitamini alınımı gibi etkenlerin rol oynadığı konusunda bulgular bulunmakta ama bu bulguların hastalığın ilk ortaya çıkmasında ne derece etkili olduğu konusu hala tam olarak bilinmiyor.
Multipl Skleroz (MS) hastalığı neden olur? Belirtileri ve tedavisi
MS vakalarının bölgelere ve etnik kökenlere göre farklı oranlarda görülmesi, hastalığın ortaya çıkmaşında genetik mutasyonların etkili olabileceği fikrini güçlendirmesine rağmen şimdiye kadar yapılan çalışmalarda bu konuda elle tutulur bir bilgiye ulaşılamamıştı.
British Columbia Üniversitesi’nden Vilarino-Güell ve arkadaşları ilk olarak multipl skleroza sebep olan genetik bir mutasyon keşfettiler. Vilarino-Güell ve ekibi, 4400 multipl skleroz hastası ve bu hastaların 8600 yakın akrabasını mercek alarak yaptıkları genetik çalışmada iki ailede iki jenerasyon üst üste beş multipl skleroz vakasının olduğu saptadı.
Ekip araştırmayı bir adım daha ileri götürerek bu iki ailedeki MS hastası kişilerin genetik analizlerini yaptı ve analizler sonunda bu kişilerin NR1H3 geninde çok nadir rastlanan bir mutasyon olduğunu tespit ettiler. İlginç olan başka bir konu ise araştırmaya katılan yaklaşık 13.000 kişiden bazılarında da bu mutasyonlu gen bulunmasına rağmen bunlardan sadece % 70’ inde MS vakasının görüldüğü tespit edildi.
Multipl skleroz (MS) nedenleri ve tedavisindeki yeni bilimsel gelişmeler!
NR1H3 geni de LXRA adında bir Regulator-proteini kodluyor. Mutasyonlu geni taşıyanlarda bu protein üretilemiyor.
Bu proteinin görevi, sinir hücrelerindeki iltihaplanmaları önleyici proteini kodlayan başka bir genin çalışmasını teşvik etmek. Başka bir ifade ile LXRA proteini indirekt olarak miyelin kılıfın zarar görmesine sebep olan iltihapları engelliyor.Unbenannt
Vilarino-Güell konu ile ilgili yaptığı açıklamada, „Bu mutasyonlu geni taşımasına rağmen henüz MS hasta olmamış kişilerin diğer çevresel faktörlerden çok daha çabuk etkilenerek hastalığa daha kolay yakalanmaları mümkün“ diyor. Vilarino-Güell, bu kişilerin bir anlamda uçurumun kenarında olduklarını belirtiyor.
Uzmanlar bu mutasyonun her 1000 MS hastasının sadece biride bulunduğunu tahmin ediyorlar. Hernekadar MS hastalarının çok küçük bir kısmı bu nadir bir mutasyonu taşıyor olsada, bu keşif MS’in ilk ortaya çıkaran mekanizmanın(ların) anlaşılması açısından önem arz ediyor.
Dünya çapında yaklaşık 2 – 2,5 milyon MS hastası olduğu tahmin ediliyor ve hastalığın ileri aşamalarında hastaya uygulanabilecek tatmin edici pek fazla tedavi seçenekleri kalmıyor. Vilarino-Güell, „Bu keşif sadece hastalığın semptomlarını ortadan kaldıracak yeni tedavi metotlarının geliştirilmesine olanak sağlamakla kalmayacak aynı zamanda MS’in ilk ortaya çıkmasında rol oynayan temel sebeplerin anlaşılmasını da kolaylaştıracak“ diyor.
Mehmet Saltürk
++++++++++++++++++++++++++
Dipl. Biologe Mehmet Saltuerk
Institute for Genetics University of Cologne
++++++++++++++++++++++++++
Kaynak: Nuclear Receptor NR1H3 in Familial Multiple Sclerosis. Published: June 1, 2016. Neuron
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?