Libido, cinsel dürtü ve arzu gibi birçok anlama gelir. Partnerine karşı cinsel arzu duyma ve ereksiyon olma düzeyi libido ile ilişkilidir. Kişinin cinsiyetinden bağımsız olarak, hormonlar ve ruhsal durumuna göre düzeyi değişir. Libido yüksekliği ve düşüklüğü kişinin ruhsal, hormonal, sağlık durumu, sosyal ve çevresel etkenler gibi birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Ancak aşırı yüksek veya düşük libido bir sağlık sorunu göstergesi olabilir. Teşhis edildikten sonra her iki durumun da tedavisi mümkündür. Stresten kaçınmak, sosyal etkileşim ve afrodizyak besinler libidoyu yükseltmenin en pratik yöntemleridir.
Libido nedir?
Libido; cinsel arzu ve cinsel iştah anlamına gelir. Libido düzeyi, stres, uyku düzeni, hormonlar ve kullanılan ilaçlara bağlı olarak değir. Düşük libido, azalmış seks arzusunu ifade eder. Yüksek libido ise seks arzusunda artış demektir. Bazı durumlarda hormonal veya nörolojik sorunların göstergesi olabilir. Erkeklerde cinsel istek arttığında, kan akışıyla birlikte ereksiyon gerçekleşir. Kadınlarda ise labialar (vajina dudakları) ıslanır ve genişleyerek cinsel birleşmeye hazır hale gelir. (1)
Afrodizyak nedir? Arzu ve cinsel gücü arttıran besinler ve kokular
Erkek libidosu nedir?
Erkeklerdeki cinsel dürtü, gün içerisinde artan ve azalan testosteron seviyelerine bağlı olarak dalgalanabilir. Testosteron düzeyinin en yüksek olduğu saatler sabah saatleridir. Bu nedenle erkekler sıklıkla sabahları ereksiyon halinde uyanır. Ancak gün boyunca bu ivme azalır ve gece en düşük seviyeye ulaşır. Erkeklerde testosteron seviyeleri yaşla birlikte azalır. Buna bağlı olarak cinsel dürtü de yaşlandıkça azalma eğilimindedir. (2)
Kadın libidosu nedir?
Östrojen seviyesi, adet döneminde yavaş yavaş artar ve yumurtlama döneminde en yüksek seviyeye ulaşır. Bu nedenle, kadınlarda, cinsel dürtünün tipik olarak yükselişe geçtiği dönem adet dönemidir. Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda ise aynı hormonal dalgalanmanın görülmesi çok olası değildir. Düzenli hap kullanan kadınlardaki düşük libido şikayeti, hapların yan etkisi olarak rapor edilmiştir. (3)
Libido ne işe yarar?
Libido; hem kadınlarda hem de erkeklerde sağlıklı bir cinsel yaşam için gerekli olan arzu ve iştahtır. İçgüdüsel olarak üreme isteğini ve kişinin yaşam enerjisini ifade eder. İlişkilerde birleştirici bir güç ve etkin bir dinamik olarak tanımlanabilir. (4)
Libidoyu etkileyen hormonlar
Kadınlarda ve erkeklerde libidoyu etkileyen hormonlar
- Östrojen: Östrojen seviyelerinin düşük olması, kadınlarda cinsel işlevi etkileyebilir. Vajinal kuruluğa yol açarak cinsel ilişki sırasında ağrı duyulmasına neden olabilir. Uyku düzenini bozabilir ve ruh hali değişimler yaratabilir.
- Testosteron: Testosteron hormonu, cinsellikte en etkili hormondur. Testosteron seviyelerinin düşük olması, hem kadınlarda hem de erkeklerde libidoyu ve cinsel performansı etkileyebilir. Erkeklerde ereksiyon sorununa neden olurken kadınlarda ise uyarılmayı ve orgazmı kısıtlayabilir. (5)
Testosteron nedir? Neye yarar? Erkek sağlığına etkileri nelerdir?
- Progesteron: Progesteron hormonu, hamilelik hormonu olarak da adlandırılır. Vücudu, hamilelik için hazırlar ve aylık adet periyotlarını düzenler. Cinsel dürtüyü etkilemekte de önemli bir rol oynar. Progesteron düzeyleri zirveye ulaştığında, kadınlar cinselliğe karşı daha az ilgili olurlar.
- Dehidroepiandrosteron (DHEA): Dhea, vücudun adrenal bezleri tarafından üretilir. Hem kadın hormonlarına hem de erkek hormonlarına dönüşebilir. Cinsel sağlık tedavisinde takviye olarak kullanılır.
- Kortizol: Kortizol seviyesindeki yükseklik, cinsel davranışları etkileyebilir. Kilo alımı, yorgunluk ve bağışıklık direncinde düşüş gibi istenmeyen etkilere yol açar. Bu durumlar da cinsel isteksizliği tetikleyebilir.
Libido eksikliği neden olur?
Libido düşüklüğüne neden olan faktörler
- Endişe, stres veya depresyon
- İlişkide yaşanan sorunlar
- Sosyal sorunlar ve özgüven eksikliği
- Erkeklerde erektil disfonksiyon, kadınlarda ise vajinal kuruluk gibi problemler
- Hamilelik (Hamilelik döneminde hormon seviyeleri değişir)
- Bebek sahibi olma (Bebek bakımının yoruculuğu ve stresi)
- Yaş aldıkça düşen hormon seviyeleri
- Yüksek tansiyon, antidepresanlar gibi ilaçların kullanımı
- Doğum kontrol hapları gibi hormonal ilaçların kullanımı
- Fazla alkol tüketimi
- Diyabet, kalp hastalığı, düşük aktif tiroid veya kanser gibi hastalıklar
- Aşırı kilo ve hareketsiz yaşam tarzı (6)
Serotonin nedir? Ne işe yarar? Serotonin eksikliği ve arttıran gıdalar
Libido eksikliği belirtileri
- Sekse karşı ilgisizlik
- Cinsel isteksizlik
- Cinsel isteksizliğe bağlı olarak endişe ve stres
- Cinsel isteksizliğe bağlı olarak memnuniyetsizlik duygusu
- Özgüven kaybı
Libido eksikliği ne tür sorunlara neden olur?
Libido eksikliği, hem fiziksel hem de duygusal sorunlara neden olur. Erkeklerde ereksiyon olamama veya sürdürememe, kadınlarda da vajinal kuruluk görülebilir. Bunlara bağlı ise olarak endişe, stres, depresyon, benlik saygısının zedelenmesi gibi sorunlar gelişebilir. (7)
Libido yüksekliği neden olur?
Libido aktivitesi, kişiden kişiye değişir. Bu nedenle, yüksek libidonun tanımını yapmak zordur. Ancak cinsel zorlama veya zorbalık gibi sonuçlar doğurduğunda, yüksek libido bir sorun olarak kabul edilir. Bu duruma, hiperseksüalite (nemfomani) veya kontrol dışı cinsel davranış (OCSB) adı verilir. Aşırı yüksek libidonun aşağıdakiler gibi sebepleri olabilir:
- Nörotransmitter dengesizliği (dopamin, serotonin ve norepinefrin seviyeleri)
- Parkinson tedavisi için kullanılan dopamin agonist gibi ilaçlar
- Hormon seviyelerinin değişkenliği
- Epilepsi, bunama gibi durumlarda beynin zarar görmesi
- Ergenlik veya yaşlanma süreçleri
- Fazla egzersiz yapmak
- Stressiz bir yaşam
- Antidepresan ilaç kullanımı
- Yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan antihipertansif ilaçlar
- Lupron veya Zoladex gibi hormonlar (8)
Progesteron nedir? Gebelikte yükselmesi veya düşmesi tehlikeli midir?
Libido yüksekliği belirtileri
- Sağlığınız, insan ilişkileriniz, sosyal yaşamınız cinsel davranışlarınızdan etkileniyorsa,
- Cinsel davranışınız biçiminizi değiştirmeye çalışıyor fakat başaramıyorsanız,
- Cinsel davranışlarınız konusunda ketum ve zorbaysanız,
- Cinsel davranışlarınıza bağımlılık hissediyorsunuz,
- Cinsel dürtünüz nedeniyle tatmin olmuş hissetmiyorsanız,
- Depresyon, kaygı, stres veya yalnızlıktan kaçmak için cinselliğe sığınıyorsanız,
- Cinsel davranışlarınız nedeniyle sağlıklı ve istikrarlı ilişkiler kurmakta zorluk çekiyorsanız, kontrol dışı cinsel davranış modeli sergiliyor olabilirsiniz.
Libido yüksekliği ne tür sorunlara neden olur?
- Yüksek kaygı, stres
- İlişkilerde ciddi bağlar kuramama ve bağlanamama
- Depresyon
- Cinsel yolla bulaşan hastalık riski
- Sosyal kaygı bozukluğu, başarısızlık, yalnızlaşma, işlere odaklanamama
Kadınlarda libidoyu ne yükseltir?
Kadınlarda libidoyu etkileyen en önemli hormonlardan birisi östrojen hormonudur. Östrojen seviyeleri düştüğünde, özellikle menopoz sürecinde libidoda düşüş yaşanır. Östrojen replasman tedavisi cinsel arzuyu artırmada yardımcı olabilir. Cinsel aktivite esnasında kayganlaştırıcı kullanmak da zevki artırmak için bir seçenektir. (9)
Menopoz nedir? Ne zaman başlar? Belirtileri ve tedavisi
Kadınlarda cinsel arzunuzu yükseltmek için
- Stresten kaçınmak
- Düzenli olarak egzersiz yapmak
- Partnerinizle açık ve samimi iletişim kurmak
- Seks zamanlarınızı planlamak
- Oyuncaklar, fanteziler gibi yeniliklerle seks yaşamınızı renklendirmek
- Uyuşturucu, sigara, alkol gibi alışkanlıklardan kurtulmak
- Uyku kalitesini iyileştirmek
Erkeklerde libidoyu ne yükseltir?
Erkeklerin libidosu doğrudan testosteron ile ilişkilidir. Yaşla birlikte testosteron seviyesi belirgin şekilde azalır. Testosteron replasman tedavisi cinsel arzuyu artırmada yardımcı olabilir, depresyonu gidererek erektil fonksiyonu iyileştirebilir. Doktor kontrolünde D vitamini, çinko ve omega-3 yağ asidi takviyeleri kullanmak testosteronu destekleyebilir.
Erkeklerden cinsel arzuyu arttırmak için
- Sigara, alkol ve uyuşturucudan uzak durmak
- Düzenli yürüyüş ve egzersiz
- Uyku düzeni ve kalitesini iyileştirmek
- Kilo vermek
- Stresli ortamlardan uzak durmak
- Rehabilite edici hobiler edinmek
- Afrodizyak etkili besinler tüketmek
Taze ve kuru incirin faydaları nelerdir? İncir yaprağı ne işe yarar?
Libidoyu arttıran yiyecekler
Libidoyu yükselten afrodizyak besinler (10)
- İncir: İçeriği zengin bir besindir anacak libido üzerindeki etkileri kesin değildir
- Çikolata: Afrodizyak olarak önerilen bir besindir. Ancak bir araştırma, çikolatanın kadın libidosu üzerinde önemli bir etkisi olmadığını göstermiştir.
- Çilek: Çilek, afrodizyak etkili yiyeceklerin en popülerlerinden biridir
- Çiğ istiridye: Hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel arzuyu arttırabilir
- Böğürtlen: Özellikle kadınların üreme sağlığın için önerilen şifalı bir bitkidir
- Kapsaisin: Biberin aktif bileşenidir; libidoyu yükseltir ve sağlık için çok faydalıdır
- Muz: Muzun libidoyu yükselttiğine inanılsa da buna dair yeterli kanıt bulunmuyor
- Patates: Bilimsel kanıtı olmasa da patatesin afrodizyak etkisi olduğu belirtiliyor
- Safran: Önemli bir afrodizyaktır. Özellikle antidepresan kullanan kadınlar, safran tüketimi sonrasında cinsel uyarılmada artış yaşadığını bildirmiştir.
- Kırmızı şarap: Cinsel işlevi iyileştirdiği bilinen popüler bir afrodizyaktır.
- Elma: Özellikle kadınların libidosu üzerinde olumlu etkisi olan bir meyvedir
- Çemen otu: Faydalı bir bitki olan çemen otunun, libidoyu artırdığı bildirilmiştir
- Ginkgo biloba: Yaygın olarak tüketilen şifalı bir bitki ve doğal bir afrodizyaktır
- Tribulus: Kökleri ve meyveleri Çin tıbbında kullanılan doğal bir afrodizyaktır
Çilek neye iyi gelir? Suyu nasıl yapılır? Faydaları ve zararları
Libidoyu yükselten ilaçlar
Erkeklerin kullanımına uygun olan libidoyu ve cinsel arzuyu arttıran bazı onaylı ilaçlar şunlardır. Doktorunuza danışmadan kesinlikle kullanmayınız.
- Performer 8: Genel olarak tüm erkeklerin kullanımına uygundur.
- Max Performer: Seks performansını artırır ve orgazmı yoğunlaştırır.
- VigRx Plus: Sertleşme sorunu için etkilidir.
- Erkek Ekstra: Yaşlı erkekler için geliştirilmiştir.
- Prosolution Plus: Erken boşalma sorununu giderir.
- Testoprime: Testosteron takviyesidir.
- Semenax: Semen hacmini artırır.
- Viasil: 50 yaş üstü erkekler içindir.
- Testofuel: Yaşlı erkekler için testosteron takviyesidir.
- Prime Male: Testosteron seviyesini yükseltir ve kas büyümesi sağlar.
Sadece menopoza girmemiş kadınların kullanabileceği libidoyu ve cinsel arzuyu arttıran, onaylanmış iki ilaç mevcuttur. Doktorunuza danışmadan kesinlikle kullanmayınız:
- Vyleesi (Bremelanotid): Cinsel aktiviteden 45 dakika önce uyluklara veya karın bölgesine enjekte edilir. Etkisi yaklaşık 24 saat sürer. Ayda 8 defadan fazla kullanılmamalıdır.
- Addyi (Filbanserin): İlaç formunda tasarlanmıştır. Her gece yatmadan önce kullanılır. Düzenli kullanımda yaklaşık 8 hafta sonra etkisini göstermeye başlar.
YORUMUNUZ VAR MI?