Supin pozisyonda arteriollerdeki hidrostatik basınç 32 mmHg’dir. Buna karşı koyan osmotik basınç – 22 mmHg, ve doku basıncı da – 3 mmHg’dir. Net filtrasyon basıncı bu değerlerin aritmetik toplamından 7 mmHg olarak hesaplanır. Venüllerdeki hidrostatik basınç 20 mmHg’dır. Buna karşı koyan osmotik basınç -22 mmHg ve doku basıncı da -3 mmHg olduğundan, net filtrasyon basıncı – 5 mmHg’dır. Aradaki 2 mmHg’lık basınç farkından oluşan interstisyel sıvı da lenfatik sistem tarafından absorbe edilir. Lenfatik sistem tarafından absorbe edilen bu sıvının içerdiği bazı maddeler lenf düğümlerince tutulur. Lenf sıvısı ise “ductus toracicus” aracılığı ile venöz sisteme dökülür. Alt ekstremitelerin lenf damarları yüzeyel ve derin lenfatikler olmak üzere ikiye ayrılır. Bu iki lenfatik yol popliteal ve inguinal nodlar aracılığı ile birleşirler. En zengin yüzeyel lenfatikler dermis tabakasındadır. Lenf sisteminin en sık görülen hastalıkları lenfanjitler ve lenfödemdir. Lenf dokusundan kaynaklanan tümörler damar cerrahisinin uğraşı alanına girmezler.
Supin pozisyonda arteriollerdeki hidrostatik basınç 32 mmHg’dir. Buna karşı koyan osmotik basınç – 22 mmHg, ve doku basıncı da – 3 mmHg’dir. Net filtrasyon basıncı bu değerlerin aritmetik toplamından 7 mmHg olarak hesaplanır. Venüllerdeki hidrostatik basınç 20 mmHg’dır. Buna karşı koyan osmotik basınç -22 mmHg ve doku basıncı da -3 mmHg olduğundan, net filtrasyon basıncı – 5 mmHg’dır. Aradaki 2 mmHg’lık basınç farkından oluşan interstisyel sıvı da lenfatik sistem tarafından absorbe edilir. Lenfatik sistem tarafından absorbe edilen bu sıvının içerdiği bazı maddeler lenf düğümlerince tutulur. Lenf sıvısı ise “ductus toracicus” aracılığı ile venöz sisteme dökülür. Alt ekstremitelerin lenf damarları yüzeyel ve derin lenfatikler olmak üzere ikiye ayrılır. Bu iki lenfatik yol popliteal ve inguinal nodlar aracılığı ile birleşirler. En zengin yüzeyel lenfatikler dermis tabakasındadır. Lenf sisteminin en sık görülen hastalıkları lenfanjitler ve lenfödemdir. Lenf dokusundan kaynaklanan tümörler damar cerrahisinin uğraşı alanına girmezler.Lenfanjit
Bakterilerin subkutan dokulara invazyonu sonucunda lenf damarlarının lökosit, deskuame olmuş epitel hücreleri ve koagüle lenf ile tıkanmasıdır. Enfeksiyon lenfatik kanal boyunca yayılır.
Fizik muayene: Kol veya bacakta ince kırmızı çizgiler, eritem, ateş, duyarlılık artışı ve ödemle karakterizedir. Ekstremite hareketleri yayılmayı kolaylaştırır. Enfeksiyonun alınmasından itibaren ilk gün içinde regionel lenf nodları şişer.
Etyoloji: Ekstremite cildindeki sıyrık, yara gibi giriş yollarından veya dermatit, mantar gibi lezyonlardan invaze olan patojenler lenf damarlarınca tutulurlar.
Tedavi: Akut lenfanjitte genellikle iyileşme tamdır. Bununla birlikte nüksler lenfatik dolaşımı bozacağından lenfödem gelişebilir. Tedavide ekstremitenin elevasyonu, immobilizasyon, geniş spektrumlu antitbotikler ve lokal, sıcak, ıslak pansuman yeterli olur.
Lenfödem
Deri ve derialtı dokusunun ilerleyici inflamatuar fibrosisidir. Primer ve sekonder olarak ikiye ayrılır.
Primer lenfödem:
Konjenital lenfödem: lenfödem olgularının % 10’unu oluşturur. Lenf damarlarının gelişmesindeki bozukluklardan kaynaklanır. Milroy hastalığı; lenf damarları hiç yok veya yetersiz sayıdadır.
Lenfödema prekoks: en sık görülen tiptir. 30 yaşından önce ortaya çıkar. Kadınlarda erkeklere göre üç kat daha sık görülür. Olguların % 50’sinde bilateraldir. Lenfödema tarda: tekrarlayan travmalarla lenfatikler tıkanarak yetersiz hale gelir.
Sekonder lenfödem:
Sıklıkla paraziterdir. W.bancrofti larvalarının lenf damarlarını tıkamalarıyla ortaya çıkar. Bazı travma ve operasyonlardan sonra da sık görülür. İnfektif: paraziter, pyojenik, fungal. Travmatik: radyasyon, kimyasal, laserasyon. Cerrahi: lenf damar ve düğümlerinin çıkarılması (örn; mastektomi). Neoplastik: lenf damarlarının malign hücrelerce infiltrasyonu. Postflebitik: derin ven trombozu. Granülamatöz: L.venereum, sifiliz, tüberküloz, sarkoidoz.
Fizik muayene: Ekstremitede sert, gode bırakmayan bir ödem görülür. Zamanla ödem sıvısındaki proteinlerin çökmesi ile fibrosis ve ciltaltı sertliği artar. Deride hiperkeratoz gelişir.
Tanı: Çoğunlukla anamnez ve inspeksiyonla konur. Kesin tanı için lenfanjiografi gerekebilir. Derin ven trombozu ile ayırıcı tanısı yapılmalıdır.
Tedavi: Diüretikler, elastik çorap, zayıflama, enfeksiyondan korunma, ekstremitenin istirahati ve elevasyon, sıvı ve tuz alımının kısıtlanması, intermittant pozitif basınç uygulaması. Cerrahi endikasyonlar: tıbbi tedaviye rağmen ekstremite çapının artması, ekstremite fonksiyonlarının ileri derecede bozulması, ileri deri değişiklikleri, yeterli antibiotik tedavisine rağmen infeksiyon atakları, psikososyal sorunlar.
Cerrahi prensipler: Yeni lenfatik oluşumunun uyarılması, ödemli dokuların çıkarılması, normal lenfatikli dokuların ödemli bölgeye transferi gerçekleştirilir. Ameliyatlar: Thompson; epidermis traşlanarak kas içine gömülür, böylece yüzeyel ve derin lenfatiklerin anastomozu amaçlanır. Goldsmith; pediküllü omentum dokusu bölgeye implante edilir. Kondelon; derin fasyada pecere açarak drenajın buradan temini amaçlanır. Charles; deri, derialtı, derin fasya çıkarılarak başka bir bölgeden alınan cilt greftleri ile kaplanır. Lenfovenöz şant; kasıkta bulunan sağlam bir lenf nodu vertikal kesilerek distali bağlanmış vena saphena magna’ya anastomoz yapılır.
YAZIYI PAYLAŞ
Yazar Hakkında
Dr. Enes Başak
Aile Hekimliği
Benzer Yazılar
Prof. Dr. Borman: Lenfödem hastaları tedavi merkezi bulmakta güçlük çekiyor- Kadınlarda ve erkeklerde en sık görülen kanser türleri ve tedavileri
- Lenf sistemi hastalıkları nelerdir? Belirtileri ve tedavileri
- Lenfödem nedenleri ve tedavisi
- Önemsemediğiniz bir şişlik ömür boyu sürecek sıkıntıya neden olabilir
Prof. Dr. Borman: Lenfödem hastaları tedavi merkezi bulmakta güçlük çekiyor
Kadınlarda ve erkeklerde en sık görülen kanser türleri ve tedavileri
Lenf sistemi hastalıkları nelerdir? Belirtileri ve tedavileri
Lenfödem nedenleri ve tedavisi
Önemsemediğiniz bir şişlik ömür boyu sürecek sıkıntıya neden olabilir
YORUMUNUZ VAR MI?