Lavman, bağırsakların boşaltılması amacıyla rektuma sıvı gönderilmesi işlemidir. Bağırsakların muayenesi ya da ilaçla tedavisi için de uygulanabilir. Şiddetli kabızlık tedavisinde, kolonu etkileyen sağlık problemlerinin tedavisinde, kanser taramaları öncesinde doktorunuz tarafından önerilebilir. Kolonoskopi, baryum lavmanı gibi görüntüleme çalışmaları için uygulanan lavman, hastane ortamında sağlık çalışanları tarafından yapılır. Boşaltıcı veya tedavi amaçlı lavmanlar, hastanın evinde kendi kendine de yapabileceği işlemlerdir. Sadece doktor reçetesiyle kullanılması gereken lavman, invaziv (beden bütünlüğüne müdahale edici) bir uygulamadır. Şiddetli kabızlık gibi bazı rahatsızlıkların tedavisinde etkili olsa da düzenli kullanımı ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
İçindekiler
Lavman, bağırsakların boşaltılması, muayenesi veya ilaçlı tedavisi için rektuma sıvı veya gaz gönderilmesi işlemidir. Bağırsağın temizliği için kullanıldığında, dışkıdaki su miktarını artırmak suretiyle dışkının vücuttan atılmasını sağlar. Lavman tüpünün ucu rektumu genişletir ve solüsyon gönderildikten 2-5 dakika sonra oluşan büyük bağırsak hareketi sonrası boşaltım sağlanır. Boşaltıcı lavman sadece rektum yakınındaki dışkı noktasına kadar ulaşırken kolon muayenelerine yönelik lavmanlar tüm kolonu etkiler.
Lavmanın amacı, verilen sıvı ile dışkının yumuşatılması, bağırsaktaki gerilimin arttırılarak dışkılamanın sağlanmasıdır. Lavman;
Kolonoskopi nedir? Nasıl yapılır? Kolonoskopinin riskleri nelerdir?
Baryum lavmanı gibi bazı türler yalnızca sağlık merkezlerinde uygulanır. Gastrointestinal sistemin belirli alanlarının X-ışını altında berrak bir silüetini gösteren baryum lavmanı uygulamasında rektuma baryumlu beyaz bir sıvı bileşik gönderilir. Baryum lavmanı yapılırken kolona hava da pompalanabilir. Hava, kolonu genişletir ve görüntülerin kalitesini arttırır. Kolon röntgeni olarak da adlandırılan baryum lavmanı, bağırsaktaki değişiklikleri veya anormallikleri tespit edebilen bir görüntüleme işlemidir. İşlemden önce doktorunuz kolonunuzu tamamen boşaltmanızı isteyecektir.
Boşaltıcı lavman solüsyonları bir tüp içinde bulunur. Rektuma rahat giriş sağlayan bir ucu veya bir hortumu bulunur. Rektal tüpün tahrişlere yol açmaması için yumuşak ve kıvrılabilir olması gerekir.
Boşaltıcı lavman bir sağlık uzmanı tarafından hastanede yapıldığı gibi evde hastanın kendisi tarafından da uygulanabilir. Kol ve omuzları kendi arkasına kadar ulaşabilecek esnekliğe sahip herkes evde kendine lavman yapabilir. Ancak uygulamadan önce lavman kitindeki talimatlar dikkatlice okunmalıdır.
Yulaf nedir, nasıl tüketilmelidir? Yulafın faydaları nelerdir?
Lavmana başlarken en azından 30 dakikadır bir şey yemiyor olmanız önerilir. İşlem susuz kalmanıza neden olabileceği için öncesinde 1-2 bardak su içebilirsiniz. Tuvalete kolay ulaşabileceğinizden emin olmalısınız. Uygulama için gerekenler; lavman kiti, havlular ve uzanacak bir yerdir. Ucu kaygan hale getirmeye ihtiyaç duyarsanız diye yanınızda biraz vazelin bulundurabilirsiniz. Lavmandan birkaç saat sonra bağırsaklarınızı tekrar boşaltma ihtiyacı duyacağınız için tuvalete yakın bir yerde durmanız önerilir.
Probiyotik nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları nelerdir?
Lavman iki pozisyonda yapılabilir: Sol-yan pozisyonu ve diz-göğüs pozisyonu. Sol-yan pozisyonunda sola veya sağa uzanılır, dizler bükülür ve kollar serbest bırakılır. Diz-göğüs pozisyonunda diz çökülür, baş yere doğru eğilip kolun üzerine yerleştirilir ve göğüs ileriye doğru götürülür. Derin nefesler almak veya etrafındaki kasların gevşemesini sağlamak üzere anüse boşaltım hareketi vermek lavmanın ucunun rektuma girişini kolaylaştırır.
İşlem acı vermez, ancak lavmanın ucu anüste rahatsızlık hissi yaratabilir. Lavman tüpünü yerleştirirken veya sıvıyı kolona gönderirken ağrı hissederseniz, işlemi hemen durdurup doktorunuza danışmanız gerekir.
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması sonucu dışkının sertleşmesi halidir. Besinlerin sindirim sisteminde normalden daha yavaş hareket etmesi, bağırsaklarda daha fazla sıvının emilmesine neden olur, böylece dışkı kuru ve sert bir hale gelir. Doktorlar genellikle, kabızlık için önce laksatifleri, fitilleri veya yüksek lifli diyetleri reçete eder. Lavman, kabızlık çeken insanlar için genellikle son çare olarak önerilir.(1)
Kabızlık lavmanları geçici rahatlama sağlar, kabızlığı kalıcı olarak tedavi etmez. Kabızlık için kullanılan lavmanlar tuzlu çözeltilerden veya yağlı karışımlardan oluşur. Tuzlu çözeltiler bağırsağı hemen boşaltıma teşvik ederken, yağlı karışımlar dışkıyı yumuşatır ve dışkının bağırsak boyunca rahat ilerlemesini sağlar.
Sodyum nedir, neye yarar? Hangi besinlerde bulunur, fayda ve zararları
Boşaltıcı lavmanların etkisi, kullanımdan itibaren 2 dakika içinde kendini göstermeye başlar, birkaç saate kadar devam edebilir. Kabızlığın tedavisinde lavmanların düzenli kullanımı sağlık sorunlarına neden olabilir. Diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kabızlığı kalıcı olarak gidermeye çalışmak daha güvenli bir yoldur. Yeterince su içmek, bol lif içeren bir diyet uygulamak, hareket etmek ve tuvalet eğitimi almak bağırsak hareketlerini sağlıklı ve düzenli tutabilir. Şiddetli kabızlıkta sodyum fosfat, magnezyum tuzları ve laktuloz grubundan ilaçlar da kullanılabilir.
Lavman bağırsağı etkileyen bazı sağlık problemlerinin tedavisine yardımcı olur ve bazı tıbbi prosedürler için yapılması gerekli bir adımdır.
Uygulandıktan birkaç dakika içinde etkisini gösterip 15 dakikaya kadar dışkılama ihtiyacı yaratan lavman türüdür. Boşaltıcı lavman, kabızlığın giderilmesinde, ameliyata hazırlık için, bazen doğumdan önce, bazen ilaç ve besin zehirlenmelerinde bağırsak içeriğinin hızla boşaltılması gerektiğinde uygulanır. Bağırsaklarda ki dışkıyı yumuşatmak, akışkan hale getirerek enfeksiyon önleyici bir etki oluşturmak için uygulanan boşlatıcı lavmanlar, genellikle zeytinyağı, gliserin, steroid içerir.
Zeytinyağı neye iyi gelir? Nasıl kullanılır? Faydaları ve zararları
Tedavi edici ilaç içeren lavman solüsyonlarıdır. Tedavi edici lavman sıvıları rektuma oldukça yavaş gönderilir. Böylece rektum uyarılarak dışkılama hissi oluşturmaz ve ilacın bağırsaklarda daha uzun süre kalması sağlanır. Enfeksiyonlu bağırsak hastalıklarının, bağırsak parazitlerinin tedavisinde kullanılırlar. Tanı koymak amacıyla kullanılan Baryum lavmanı ve elektrolit dengesini sağlamak üzere kullanılan lavmanlar da tedavi edici lavmanlar kategorisinde yer alır.
Ülseratif kolit, Crohn hastalığı dahil olmak üzere iltihaplı bağırsak hastalıklarının ilaç tedavisinde kullanılan tedavi edici bir lavman türüdür. Etkin maddesi mesalazindir. Ülseratif kolit gibi kronik hastalıklarda doktor kontrolünde devamlı olarak kullanılması gerekir. (2)
Bağırsak tıkanıklığı bağırsak içerindeki atıkların anüse doğru ilerlememesi durumudur. Bağırsağın kasılma becerisini kısmen yitirmesi, geçirilen ameliyat sonrası karında meydana gelen yapışıklıklar, kasık fıtıkları, iltihabi bağırsak hastalıkları, bağırsak kanserleri, bağırsak düğümlenmeleri, bağırsak duvarının kalınlaşması, bağırsak içine düşen safra taşları, dışkının rektumda sertleşmesi sonucu bağırsak tıkanıklığı oluşabilir. Belirtileri kusma, karında hassasiyet ve şişlik, dışkı veya gaz çıkaramamadır. İnce veya kalın bağırsakta gelişebilir. Zamanında müdahale edilmediğinde hayati tehlike oluşturabilir.
Tıkanıklık mekanik bir engelden kaynaklanıyorsa cerrahi müdahale gerekebilir. Tıkanıklık bağırsak kaslarının fonksiyon bozukluğuna bağlı gelişmişse lavmanla bağırsaklar boşaltılıp rahatlatılabilir. Ancak bağırsak fonksiyon bozukluğuna neden olan durumun teşhis edilip düzeltilmesi gerekir.
Laksatifler, müshiller gibi dışkıyı gevşeten ve bağırsak hareketlerini artıran bağırsakları boşaltılmasına yardımcı olan ilaç türüdür. Laksatifler yaygın olarak kabızlığı gidermek için kullanılır. Çoğu laksatif, reçeteye gerek kalmadan temin edilebilir. Sıvı, tablet veya kapsül formundaki laksatifler ağız yoluyla alınırken, fitil ve lavman biçimindekiler rektumdan alınır. Sinameki gibi bazı bitkilerin de laksatif etkisi olduğu bilinmektedir.
Lavman invaziv bir işlemdir ve sadece tıbbi nedenlerden dolayı lavmana başvurulmalıdır. (3)
Sinameki çayı kabızlıkta nasıl kullanılır ve demlenir? Faydaları ve zararları
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?