Laparoskopi nedir, neden yapılır? Ameliyatı ne kadar sürer?

Yazan Dr. Hatice İstanbullu
6 Şubat 2019   |    3 Temmuz 2020    |   Kategori: Cerrahi, Sağlık Sözlüğü Print

Laparoskopi, karın içerisinde gelişen çeşitli durumların teşhis ya da tedavisi için kullanılan yarı cerrahi bir yöntemdir. Karın ön duvarından yapılan küçük bir delikten özel cihazla karın içine girilmesi ve buradaki organların görüntülenmesi yoluyla yapılır. Karın ağrısı veya kısırlık gibi belirli sorunlara neyin neden olduğunu görmek için araştırma amacıyla yapılabilir ve buna tanısal laparoskopi denir. Laparoskopik cerrahi ise hasar görmüş veya hastalıklı bir organın çıkarılması veya daha ileri testler için bir doku numunesi (biyopsi) alınması gibi cerrahi uygulamaları gerçekleştirmek için kullanılır.

Laparoskopi nedir?

Laparoskopi, karın boşluğunda bulunan organ ve dokuları incelemek veya ameliyat etmek için kullanılan, yarı girişimsel bir cerrahi tekniktir. Adını, işlem sırasında kullanılan, ucunda ışıklı kamera olan laparoskoptan alır. Anahtar deliği cerrahisi ya da minimal invaziv cerrahi olarak da isimlendirilir. Genel anestezi altında ve özel eğitim almış operatör doktorlar tarafından yapılır. Laparaskopik cerrahi ilk olarak safra kesesi ve jinekoloji ameliyatlarında uygulandı. Son 10 yılda bu tekniğin kullanım alanı çok genişlemiştir.

Laparoskopi nasıl yapılır?

Geleneksel “açık” ameliyatta cerrah, karnına girmek için tek ve büyük bir kesi kullanır. Laparoskopik cerrahide ise birden fazla ve küçük çapta (0.5 – 1 cm) birkaç kesi kullanılır. Her kesiye “port” denir. Her porta trokar olarak bilinen tüp şeklinde bir alet yerleştirilir.

İşlem sırasında trokarların içinden özel aletler ve laparoskop adı verilen özel bir kamera geçmektedir. İşlem başlangıcında, cerrahın çalışma ve görüntüleme alanını sağlamak için karın, karbondioksit gazı ile şişirilir. Laparoskopi, karın boşluğundan görüntüleri ameliyat odasındaki yüksek çözünürlüklü video monitörlerine iletir. Operasyon sırasında, cerrah monitörden karna ait ayrıntılı görüntülerini izler. Bu sistem, cerrahın daha az kesiyle geleneksel açık ameliyat ile aynı işlemleri yapmasına izin verir.

Bazı durumlarda cerrah, elle işlem yapmaya yetecek büyüklükte özel bir port tipi kullanmayı seçebilir. Bir el portu kullanıldığında cerrahi teknik “el yardımlı” laparoskopi olarak adlandırılır. El portu için gereken kesi diğer laparoskopik kesilerden daha büyüktür, ancak geleneksel cerrahi için gereken kesiden daha küçüktür.

Laparoskopi çeşitleri

Laparoskopik işlemler, tanısal laparoskopi ve laparoskopik cerrahi olrak ikiye ayrılır:

  • Tanısal laparoskopi: Nedeni bulunamayan bir hastalığın teşhisi için yapılır.
  • Laparoskopik cerrahi: Muayene ve görüntüleme teknikleri ile saptanan bir hastalığın tedavisi için çeşitli ameliyatların laparoskopik yöntem kullanarak yapılmasıdır.

Endoskopi nedir? Neden ve nasıl yapılır? Riskleri nelerdir?

Jinekolojik laparoskopi

Jinekolojide kadın üreme organlarını (yumurtalıklar, fallop tüpleri, uterus) incelemek için laparoskopi kullanılır. Sıklıkla sebebi belirsiz karın veya pelvik şikayetler veya kısırlık durumunda tanısal amaçla yapılır.

En sık yapılan laparoskopik cerrahi uygulamalardan bazıları;

  • Safra kesesi ameliyatı
  • Apendektomi
  • Kist cerrahisi
  • Myomektomi
  • Histerektomi (rahmin alınması)
  • Tüp ligasyonu
  • Endometriozis cerrahisi‘dir
Jinekolojik laparoskopi

Jinekolojik laparoskopi yaygın kullanılan bir yöntemdir

Laparoskopi neden yapılır?

Laparoskopi sıklıkla karın ağrısı gibi bir şikâyetin başka tanısal testler ve yöntemlerle teşhis edilemediği durumlarda kullanılır. Tanısal amaçla kullanım dışında, cerrahi tedavi gereksinimi olan kanser hastaları ya da safra kesesi taşı gibi karın içi organlarla ilişkili hastalıklarda da tedavi için kullanılır. Laparoskopinin en sık kullandığı branşlar;

  • Jinekoloji: Kadın üreme sistemini etkileyen koşulların incelenmesi ve tedavisi
  • Gastroenteroloji: Sindirim sistemini etkileyen koşulların araştırılması ve tedavisi
  • Üroloji: Böbrek ve idrar yollarını etkileyen durumların incelenmesi ve tedavisi

Kolonoskopi nedir? Nasıl yapılır? Kolonoskopinin riskleri nelerdir?

Laparoskopi hangi durumlarda yapılır?

Tanısal laparoskopi ve laparoskopik cerrahi aşağıdakiler dahil birçok farklı durumun tanı ve tedaviside kullanılabilir:

  • Pelvik inflamatuar hastalık (PID) tanısı: PID rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklar dahil olmak üzere kadın üst genital yolunun bakteriyel enfeksiyonu nedeniyle gelişen iltihabi durumdur.
  • Aşırı ağrı ve kanamanın olduğu adet dönemlerinin sebebinin araştırılması
  • Endometriozis hastalığının tanısı: Endometriozis ya da çikolata kisti endometrium adı verilen ve rahim iç yüzeyini kaplayan dokuların rahim dışında farklı yerlerde bulunması durumudur.
  • Yumurtalık kistlerinin tanısı: Yumurtalık ya da over kistleri bir kadının yumurtalıklarında gelişen içi sıvı dolu keselerdir.
  • Kadınlarda kısırlığa neyin sebep olduğunun araştırılması
  • Dış gebelik tedavisi: Dış gebelik rahim dışında gelişen hamilelik durumudur.
  • Apandisit teşhis ve tedavisi: Apandisit, kör bağırsak olarak bilinen ve karın sağ alt bölümünde şiddetli ağrıya neden olan apandisin iltihaplanması durumudur. Acil tedavi gerektiren bir rahatsızlıktır.
  • Karın içindeki kist ya da tümörlerin tedavisi
  • Safra kesesinin alınması
  • Tedavi amacıyla bağırsakların kesilip çıkarılması
  • Geçmeyen karın ya da kasık ağrısı nedenlerinin araştırılması
  • İnmemiş testisler tanı ve tedavisi
  • Bağırsağın bir bölümünün çıkarılması: Genellikle ilaca cevap vermeyen, crohn hastalığı veya divertikülit gibi sindirim sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılır
  • Fıtık onarımı
  • Kadınlarda tüpleri bağlama
  • Mide ülseri onarımı
  • Çeşitli nedenlere bağlı olarak uterus, fallop tüpleri veya yumurtalıkların çıkarılması
  • Obezite cerrahisi
  • Yumurtalıklar, prostat, karaciğer, kolon, böbrek veya mesane gibi kanserden etkilenen bir organın bir kısmının veya tamamının çıkarılması
  • Rahmin alınması (histerektomi): Bazen pelvik inflamatuar hastalık (PID), endometriozis, ağır veya ağrılıdönemleri tedavi etmek için rahmin alınması gerekebilir.

Endometriozis (çikolata kisti) nedir? Belirtileri, nedenleri ve tedavisi

Laparoskopi ayrıca belirli kanser türlerini teşhis etmek için de kullanılabilir. Bu, karın içindeki kanser şüphesi olan organ ya da dokulardan teşhisi için doku örneği (biyopsi) alınması ve laboratuvarda incelenmesi ile yapılır. Laparoskopi kullanılarak teşhis edilebilen kanser türleri şunlardır:

Laparoskopi ne kadar sürer?

Tanısal laparoskopi, genellikle kısa sürer. Ortalama yarım saatte sonuç alınabilir. Tedavi amaçlı laparoskopide ise ek cihazlar devreye girer. Bu nedenle işlemin süresi yapılan ameliyata göre değişiklik gösterecektir. Fakat genellikle laparoskopiden sonra aynı gün taburcu olmak mümkündür.

Tanısal bir prosedür olarak laparoskopi yaptırdıysanız (ameliyat yapılmadıysa), genellikle yaklaşık 5 gün içinde normal faaliyetlerinize geri dönebilirsiniz. Laparoskopik cerrahi geçirmiş kişilerde iyileşme daha uzun sürer ve süre gerçekleştirilen işleme bağlı olarak değişir. Ancak, iyileşme süresi açık bir ameliyat için gerekenden çok daha kısadır.

Laparoskopik cerrahinin avantajları

Klasik ameliyatlara göre hasta çok daha çabuk iyileşir. Çünkü yapılan kesiler çok küçüktür. Aynı sebepten dolayı kanama ve ağrı da çok daha az olur. Ameliyat sonrası yara izleri de daha küçüktür. Travmatik bir işlem olmadığı için hasta aynı gün taburcu olabilir.

Laparoskopinin riskleri nelerdir?

Laparoskopi sık yapılan bir işlemdir ve ciddi komplikasyonlar nadirdir. Fakat her türlü cerrahi işlemde olduğu gibi laparoskopik cerrahide de hafif ya da ciddi bazı komplikasyonlar görülebilir

Laparoskopi komplikasyonları

Hafif komplikasyonlar:

Laparoskopi sonrası her 100 olgunun 1 veya 2’sinde hafif komplikasyonların meydana geldiği tahmin edilmektedir. Bunlardan bazıları;

  • Enfeksiyon
  • Ameliyat yerinden hafif kanama ve kesi çevresinde morarma ●
  • Kendini kötü hissetme
  • Kusma

Apandisit nedir? Apandis hangi taraftadır? Belirtileri ve tedavisi

Ciddi komplikasyonlar

Laparoskopi sonrası ciddi komplikasyonların her 1000 vakanın 1’inde meydana geldiği tahmin edilmektedir.

  • Karın içi organlarda fonksiyon kaybıyla sonuçlanan hasar
  • Büyük damarlarlarda hasar
  • İşlem sırasında karbondioksit kullanımı nedeniyle damar içine gaz kabarcığı girmesi
  • Genel anestezi nedeniyle ciddi alerji gelişmesi
  • Derin ven trombozu: Genellikle bacaklardan birindeki bir damarda gelişen kan pıhtısı
  • Akciğer embolisi: akciğerlerdeki kan damarlarından birinde pıhtı nedeniyle kan akışında durma

Bu ciddi komplikasyonların çoğunu tedavi etmek için sıklıkla ilave cerrahi müdahaleler gerekir.

Laparoskopi için nasıl hazırlanmalı?

  • Laparoskopi öncesi doktorunuza kullandığınız reçeteli veya reçetesiz ilaçlar ve takviyeler hakkında bilgi vermelisiniz. Doktorunuz işlemden önce ve sonra bu ilaçların nasıl kullanılması gerektiğini size söyleyecektir.
  • Doktorunuz laparoskopi sırasında yan etkiye neden olacak ya da sonucu etkileyebilecek herhangi bir ilacın dozunu değiştirebilir.
  • Aspirin ve K vitamini gibi kanama eğilimini artıran ya da pıhtılaşmaya neden olabilen ilaç ve besin takviyelerinin birkaç hafta önce doktor kontrolünde bırakılması gerekebilir.
  • Hamileyseniz veya hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız bunu mutlaka doktorunuza söylemelisiniz. Laparoskopi bebek için risk yaratabilir.

Aspirin nedir, neye iyi gelir? Kullanımı, faydaları ve zararları

  • Laparoskopiden önce doktorunuz kan testleri, idrar tahlili, elektrokardiyogram (EKG) ve göğüs röntgeni sipariş edebilir. Doktorunuz ayrıca ultrason, BT taraması veya MRI taraması gibi ek görüntüleme testlerini de yapabilir. Bu testler, doktorunuzun laparoskopi sırasında incelenen anormallikleri daha iyi anlamasına yardımcı olabilir.
  • Laparoskopiden en az sekiz saat önce yemek ve içmekten kaçınmanız gerekecektir.

Laparoskopik cerrahi sonrası neler yapmalı?

Laparoskopi yapıldıktan sonra, cihazın yerleştirildiği yerde genellikle bir miktar rahatsızlık hissi vardır. İşlemden sonraki birkaç gün yorgunluk ve ağrı hissedebilirsiniz. Bazen laparoskopi sırasında karna verilen karbondioksit gazının baskısı nedeniyle omuzlarda ağrı ve karında şişlik hissi de oluşabilir.

Laparoskopi genel anestezi ile yapılan bir işlem olduğu için sonrasında size eşlik etmek ve sizi eve götürmek için aile üyelerinden birinin veya bir arkadaşınızın yanınızda bulunması gerekir. Kendinizi uykulu hissedebilirsiniz ve muhtemelen araç kullanamazsınız. Ayrıca olası bilinç kaybı ya da ani bir kanama gibi acil durumlarda yalnız olmamanız gerekir.

Taburcu olduktan sonra kanama, ağrı gibi bazı komplikasyonlar ve şikâyetler yaşayabilirsiniz. Aşağıdaki durumlarda, derhal hastaneye gitmeniz gerekir:

  • Ameliyat yerindeki ağrının geçmemesi ya da artması
  • Omuzlardaki ağrının artması
  • idrar yaparken ağrı, yanma olması, idrar yapamama ya da idrarda kan görülmesi
  • Yara bölgesinde kızarıklık, şişme, akıntı veya kanama
  • Artan ya da durmayan kanama
  • Ateş
  • Bulantı ve kusma
  • Bayılma ya da bilinç bulanıklığı

Laparoskopi yaptırma fiyatları

Laparoskopi, hastaya göre farklı amaçlarla yapıldığından fiyatlar yapılan işleme göre değişiklik gösterecektir. Tabiki hastaneler arasında da fiyatlar arasında farklılık bulunacağı için fiyat konusunu işlemin yapılacağı hastaneyle görüşmek daha doğru olacaktır.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla