Kumkuat, (kamkat) çok faydalı bir meyvedir ve Çincede ‘altın portakal’ anlamına gelir. Kabuğu ve çekirdeği ile birlikte yenebilir. Tatlılara, salatalara ve yemeklere eklenebilir. Reçeli, marmeladı, hatta turşusu dahi yapılabilir. Kumkuat, çok zengin bir C vitamini deposudur. İçerdiği mineraller ile pek çok hastalıktan korur. Aynı zamanda güçlü bir antioksidan olan bu şifalı bitki bağışıklık sistemini güçlendirir, kötü kolesterolü düşürür ve diyabeti dengeler. Kalori miktarı çok düşük olduğundan zayıflamak amacıyla diyet yapanlar için ideal bir atıştırmalıktır.
İçindekiler
Kumkuat, üzümden biraz büyük, turuncu renginde ekşi-tatlı bir meyvedir. Turunçgiller ailesinden olan kumkuat yüksekliği dört metreyi aşmayan bodur ağaçlarda yetişir. Yaprakları parlak koyu yeşildir, sonbaharda meyve verip ocak-mart arasında tam olgunluğa erişir. Anavatanı Çin olan kumkuat, ülkemizde Akdeniz ikliminin olduğu bölgelerde yetişir. Bilinen diğer isimleri kamkat, süs mandalinası ve altın portakaldır. Zengin bir vitamin ve mineral kaynağıdır. Oldukça şifalı ve lezzetli bir meyvedir.
Kumkuat, bağışıklık sistemini destekleyen pek çok bileşik ve vitamin içerir. Bunların başında; C vitamini, A vitamini, Kalsiyum, Demir, Manganez ve bolca Diyet lifi gelir. Düşük kalorili bir meyve olan Kumkuat ayrıca az miktarda da olsa B1, B3, B5, B6, B9 ve E vitaminlerini, magnezyum, potasyum, selenyum, bakır ve çinko minerallerini içerir. Bu meyve fitosteroller, flavonoidler ve uçucu yağlar dâhil olmak üzere bitkisel bileşikler bakımından da zengindir. Ayrıca kabuğu ve tohumları omega-3 içerir.
Kumkuatın içeriğindeki antioksidanlar ve vitaminler bağışıklık sistemini güçlendirdiğinden soğuk algınlığı, grip, öksürük ve nezleye karşı koruyucudur. Ayrıca enfeksiyon gelişimini önler, mevcut enfeksiyonlara karşı mücadeleyi destekler. Yapılan araştırmalar, kumkuatın içerdiği bitkisel bileşikler bir çeşit lenfosit hücresi olan doğal öldürücü hücrelerin uyarılmasına yardımcı olduğundan enfeksiyonlara karşı etkili olduğunu göstermiştir. (1)
Kemik iliğinde üretilen bir çeşit lenfosit hücresidir. Kan, kemik iliği ve dalakta bulunur. Doğal bağışıklığı destekleyen savunma hücreleridir. Doğrudan virüsler tarafından enfekte edilmiş hücrelere ve kanser hücrelerine saldırırlar.
Kumkuat antioksidan özelliğiyle kanser (özellikle akciğer kanseri) riskini düşürmektedir. Yapılan çalışmalarda doğal öldürücü hücreleri uyaran bitkisel bileşikleri sayesinde tümör hücrelerini yok ettiği gözlenmiştir. (2)
Çinkonun faydaları nelerdir? Eksikliği ve çinko içeren besinler
Kumkuatın bağışıklık sistemi üzerindeki yoğun etkisi diyabetin dengelenmesine de yardımcı olmaktadır. Ayrıca açlık kan şekerini düşürür ve diyabet hastalarında kimi zaman yaşanan tatlı krizlerini önler. (3)
Kumkuatın içerdiği fitosteroller bağırsaklarda kolesterol emilimini engellemeye yardımcı olabildiklerinden toplam kolesterol, kötü kolesterol (LDL) ve trigliseritlerin düşmesine yardımcı olur. Aynı zamanda kolesterolü dengede de tutabilir. Dolayısıyla yüksek tansiyon ve damar tıkanıklıklarını önler. Antioksidan ve antienflamatuar özellikleri sayesinde kalp hastalıklarına iyi gelir. (4)
Kumkatta bulunan bitkisel bileşikler, kalp hastalığı ve tip 2 diyabet de dâhil olmak üzere obezite ve ilişkili hastalıklarla mücadelede yardımcı olabilir. Kilo vermeye yardım eder. (5)
Kumkuat yüksek miktarda lif içerdiğinden mide-bağırsak sistemini hareketli tutmaya ve sağlıklı bir sindirime yardımcı olur. Kabızlık, gaz, hazımsızlık gibi şikâyetlere iyi gelir.
Kumkuat haricen kullanılarak cilt kırışıklıklarının, yaşlılıktan ve güneşten kaynaklanan lekelerin giderilmesinde etkilidir. Ayrıca sivilce izlerini de yok eder ve sağlıklı bir cilde kavuşmaya yardımcı olur.
Lifli besinlerin sağlığa faydaları ve en çok lif içeren gıdalar
Kumkuatın faydaları saymakla bitmez ancak herhangi bir hastalığınız veya özel bir sağlık durumunuz varsa öncesinde mutlaka doktora başvurmak gerekir.
Kumkuatın meyvesi ekşimtırak, kabuğu ise tatlıdır. Turunçgiller ailesinden olduğu için lezzeti portakal-mandalina karışımı gibidir. Meyvenin kokusu kabuğuda daha yoğundur.
Kamkatın kabuğu tatlı ve meyvesi ekşi olduğu için en ideali kabuğuyla birlikte yemektir. Ancak bu şekilde yemeden önce iyice yıkayıp kâğıt havluyla kurutun, ardından tatlı-ekşi tadının birbirine karışması için parmak arasında hafifçe yuvarlayın. Yerken ne kadar uzun çiğnerseniz tadı o kadar güzelleşir. Eğer yemeden önce kabuğunu yumuşatmak isterseniz yaklaşık 20 saniye kaynar suya daldırılıp çıkartın. İsterseniz soğuk suda durulayın ama şart değil.
Böğürtlen neye iyi gelir? Nasıl kullanılır? Faydaları ve zararları nelerdir?
Kumkuatın çekirdekleri de yenebilir. Tadı portakal çekirdeği gibi acıdır. Ancak çekirdeğini yemek istemezseniz bıçakla ikiye bölüp çekirdeklerini çıkarabilirsiniz. Ya da kabuğuyla birlikte yerken çekirdekleri kolayca tükürülebilir.
Kumkuat küçük bir meyvedir bu nedenle kabuğunu portakal gibi soyamazsınız. Ayrıca lezzeti kabuğunda daha yoğun olduğu için, soyduğunuzda geriye sadece ekşi meyvesi kalır. Ancak yine de kabuğuyla yenmek istemiyorsanız meyvenin ucunu kesip suyunu emebilirsiniz.
Eğer narenciye kabuğuna alerjiniz varsa bu meyveyi kabuğuyla yememelisiniz.
Aloe vera nasıl kullanılır? Sağlık ve cilt için faydaları nelerdir?
Malzemeler:
Sosu için:
Yapılışı: Küçük bir tavaya 1 yemek kaşığı zeytinyağı koyup dilimlenmiş arpacık soğanı 3-5 dakika yumuşayana kadar soteleyin. Küçük bir kâsede sirkeyi, portakal suyunu, balı, karıştırıp sotelediğiniz arpacık soğanına ekleyin. Kalan 1 çorba kaşığı zeytinyağına tuz ve karabiberi katıp harmanlayın. Salata kâsesine hindiba, su teresi, rendelenmiş portakal kabuğu, dövülmüş ceviz, tuz-karabiberli yağı ve sosu koyup karıştırıp servis edin.
Malzemeler:
Yapılışı: Tencereye 1 litre su koyup kaynatın. Kumkuatı içine atıp ateşi kısın. Ortalama 10 dakika orta ateşte kaynatıp acı suyunu dökün ve kumkuatları soğuk suyla yıkayın. Acısının gitmesi için üzerine su koyup iki saat bekletin. Sonra bu suyu da döküp suyunu iyice süzmek için bir elekte bekletin. Şerbeti için yarım kilo şeker ve yarım litre suyu bir tencerede 5 dakika kaynatın.
Kaynayınca kumkuatları ve tereyağını ilave edin ve kıvam alıncaya kadar kaynatın. Ortalama 20-25 dakika kaynaması yeterli olacaktır. Ocaktan almadan 1-2 dakika önce limon tuzunu ekleyin. Sabaha kadar bekletin. Kıvamı oturunca kavanozlara kapatın.
Kumkuatın genelde sağlığa bir zararı yoktur. Hamile ve emziren kadınlarla çocuklar güvenle tüketebilirler. Ancak aşırı miktarda şeker içerdiğinden ölçülü tüketmeye dikkat edilmelidir. Ayrıca turunçgillere alerjisi olanlar yememelidir.
Geniş tarlalarda ticari amaçlarla yetiştirilen kumkuat bitkisini, bodur bir ağaç olduğundan saksı içinde evde yetiştirmek kolaydır. Ağaçlar semt pazarlarında kurulan çiçekçiler, çiçek dükkânları veya fidecilerden kolayca temin edilebilir. Özellikle olgunlaştığı aylar olan ocak-mart gibi rahatlıkla bulunabilir.
Zencefil neye iyi gelir? Nasıl tüketilmeli? Besin değeri ve faydaları
Kumkuat sıcağı sever. -4 derecenin altında uzun ömürlü olmaz. Özellikle kış aylarında ideal yetiştirilme sıcaklığı yaklaşık 12 derece civarıdır. Güneşi sevdiğinden sürekli güneş alan yerde tutulmalıdır. Köklerinin sıcaktan yanmasını engellemek için kalınca bir toprak saksıda yetiştirmek gerekir. Yaz aylarında daha sık, kış aylarında daha seyrek olarak sulanmalıdır. Sularken saksının altındaki tablaya da bir miktar su konmalıdır. Bitki meyve verdikten sonra meyvesi hemen koparılmayacak ise sulama miktarı ve sıklığı azaltın.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
Açıklamalar güzel ancak ne kadar tüketileceği, aç mı tok mu yeneceği hakkında da bilgi verirseniz sevinirim. Kolay gelsin.