Kronik yara bakımı ve diyabet hastalarında yara tedavi yöntemleri

162 Paylaşım

Diyabetik ayak sorunu, diyabetin en ağır komplikasyonlarından birisidir ve hastaların önemli bir kısmında görülmektedir. Özellikle geç fark edildiğinde ciddi sakatlıkları ve tedavisi zor durumlara neden olan Diyabetik ayak sorunu, erken teşhis ve iyi bir bakımla etkili şekilde çözülebilir. Özelikle kan şekeri çok yüksek ve düzensiz seyreden hastaların ayaklarınızda yara problemleri daha sık yaşanmaktadır. Bunun nedeni damarlarda oluşan kan dolaşımı bozukluğudur. Bu dolaşım bozukluğu sonucunda damarlarda tahribat başlar. Yeterli kan ulaşamayan organlarda işlev bozuklukları meydana gelir. Diyabetli hastalarda yüksek kan şekeri değerlerine bağlı olarak ayaklardaki sinirlerde hasar oluşur. Sinirler hasara uğradığı zaman ayak ve parmak uçlarında his kaybı meydana gelebilir. Bu nedenle; basınç, ağrı, kesik, yanık ve yaralanmalar hissedilmeyebilir.

Kesik, yanık ve yara sonraları ayak ülserleri ortaya çıkar. Ayrıca, bazı mikroplar (bakteri ve mantarlar) şekerli ortamda daha kolay çoğalırlar. Bakteri ve mantar enfeksiyonu deri bütünlüğünü bozar ve yine yara oluşumuna yol açar. Bu yaralar çok çabuk iltihaplanarak ciddi sorunlara neden olurlar. Tedavisiz bırakıldığında, gangren ve hatta hasar görmüş bölgenin kesilmesi dahi mümkün olabilir.”

Yara nasıl hızlı iyileşir? Yara çeşitleri ve tedavi yöntemleri

Ayak bakımında dikkat edilmesi gerekenler

Ayak bakımı tüm diyabet hastaları için çok önemli bir konudur. Hastaların öncelikle sigarayı bırakmaları gerekir. Sigara çok önemli bir risk faktörüdür. Bunun dışında hastalar, evde, plajda çıplak ayakla yere basmamalı, ayağına mutlaka iyi kalite bir terlik giymelidir. Hastalar ayaklarını her gün tahriş etmeyen bir sabunla ılık suda (37 dereceyi geçmeyecek) yıkamalıdır. Yıkama sonrası özellikle parmak aralarını yumuşak bir havlu ile kurulamalı, bu özellikle parmak aralarında çıkan mantarları önleyecektir.

Kuruma ve çatlamalara karşı ayaklarınıza nemlendirici krem sürülebilir. Çoraplar her gün değiştirilmelidir. Ayağı sıkmayan pamuklu çorapları tercih edilmeli, lastikli kısımlarının özellikle sıkmamasına dikkat edilmelidir. Ayaklardaki nasır ve sertleşmiş deri kısımları için asla kesici alet kullanmayınız. Ayak tırnaklarınızı banyodan sonra yumuşak iken kesiniz, çok kısa kesmeyiniz ve köşeleri derin almayınız. Tırnak törpüsü ile daha sonra törpüleyin. Ayaklarınızı kesinlikle herhangi bir ısıtıcıda (soba, kalorifer, elektrikli ıstıcı vs.) yada sıcak su torbası kullanarak ısıtmayınız.

Diyabet (şeker hastalığı) nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Bu şekildeki ısıtmalarda farkında olmadan ayaklarınızda ciddi yanıklar oluşabilir. Ayaklarınızı soğuk hisettiğinizde çoraplarınızı giyiniz. Banyoya girmeden önce mutlaka suyun ısısını aileden birine kontrol ettiriniz. Ayak sinirlerindeki hasar nedeniyle suyun ısısını hissedemeye bilirsiniz. Ayaklarınızı her gün (gece yatmadan önce olabilir) kontrol ediniz.Göremediğiniz kısımlara ayna yardımıyla bakabilirsiniz.

Bu şekilde ayaklarınızda oluşan kesik, çizik gibi yaralanmaları, şişmeleri, cildin kuruluğunu, kızarıklık ve su toplanmalarını erken fark edip önlemini alabilirsiniz.

Diyabetik ayak yaralarında medikal bakım nasıl yapılmalı?

Tırnakların etrafındaki ölü dokuları ve kabarcıkları asla kesmeyiniz. Her gün ayaklarınızın alt,üst, topuk ve parmak kısımlarına dokunarak his kontrolü yapınız. Ayağınızı sıkmayan, ayağa iyi oturan, rahat ve yumuşak ayakkabılar giyiniz. Gerekirse ayağınıza özel ayakkabılar yaptırınız. Ayakkabılarınızı çorapsız giymeyiniz.

Ter emici, gerektiğinde sıcak gerektiğinde serin tutan ,dikişsiz,dar olmayan esnek çorapları tercih ediniz. Ucu açık terlik ve parmak arası sandalet kullanmayınız. Düzenli ve iyi bir ayak bakımı alışkanlığı kazanınız. Ayağınızdaki sertlikler, nasırlar, tırnak sorunları için piyasada satılan kozmetik ürünleri doktorunuza danışmadan kullanmayınız.

Diyabetliler nasıl egzersiz yapmalı, nelere dikkat etmeli

Geleneksel yara bakım tedavilerine, debridman, revaskülarizasyon ve infeksiyon durumunda antibiyotik tedavisine karşın hatta ozon tedavisi, hiperbarik oksijen tedavisine rağmen bazı hastaların tedavisinde sorunlar yaşanabilmektedir. Epidermal büyüme faktörü’nün 1990’lı yılların ortalarında üretilmeye başlanması ile 2000’li yılların sonlarında bir çok ülkede kullanılmaya başlandı. Bu yöntemler diyabetik ayak yaralarının tedavisinde çok iyi sonuçlar vermektedir.

Ayak ülseri olanlarda spor büyük risk!

Ayak ülserinden korunmak için sinir hasarı ile ayak kaslarında güçsüzleşme oluşur. Güçsüzleşme deride, yumuşak dokuda, kemik ve eklemlerde hasarlar meydana gelmesine neden olur. Bu hasarlar başladığında koşu, futbol, step vs. gibi ayağınıza daha fazla zarar verebilecek aktivitelerden kaçınması gerekir.

Diyabetik retinopati nedir? Belirtileri, tanı ve tedavisi

Ayağınızda aşağıdaki durumlardan biri varsa mutlaka doktorunuza başvurun.
Ayak ve tırnakta mantar enfeksiyonu, tırnak batması, nasır oluşumu, deride çatlakların oluşumu, ciltteki yaralar ve kesiler, içe doğru büyüyen tırnaklar, ayaktaki renk değişiklikleri (morarma, solukluk) , bölgesel ısı artışı, ağrı ve his kaybı