Koronavirüsün Türkiye yolculuğu çözüldü: Nereden, ne zaman geldiği saptandı!

21 Mayıs 2020 | 22 Mayıs 2020 | Kategori: Sağlık Gündemi Print

73 Paylaşım

Türkiye’de ilk olarak 11 Mart’ta tespit edilen koronavirüsün genetik özellikleri ile ilgili Sabancı Üniversitesi, Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Moleküler Biyoloji, Genetik ve Biyomühendislik Bölümü’nden Doç. Dr. Ogün Adebali ve arkadaşları bir makale yayınladılar. Türkiye’de raporlanan ilk 30 korona virüsü vakasını inceleyen araştırmacılar, bu virüslerin genomlarının flogenetik analizini yaptılar. Korona virüsü genomları ile ilgili hazırlanan mevcut filogenetik (soy) ağacında, S ve L isimli iki ana dal bulunuyor. Makaleye göre, Türkiye’deki incelenen 30 izolatın 29’u L-tipi grupta yer alıyor. Ancak Türkiye’de saptanan genomlardan biri (EPI-ISL-428718), virüsün erken alt tipleri ile birlikte kümelenmiş.

Bilinen tarihten önce gelmiş

Filogenetik ağaçta, bu genom S ve L dalları arasında bulunmakta. Bu örnek Türkiye’de saptandığında L tipi gruptaki virüs, Avrupa’da, özellikle İtalya’da yayılmaya başlamıştı. Bu örnek, ilk vakanın raporlanmasından 1 hafta sonra saptansa da, bu genom dizisinin varlığı, korona virüsünün Türkiye’ye bilinenden daha erken girdiğini gösteriyor.

Koronavirüsün Türkiye’ye ilk girişi ABD’den

Türkiye’de toplanan genomların zamanla çözümlenmiş filogenetik dağılımları, en az üç giriş kaynağı olduğunu gösteriyor. Türkiye’ye araştırmada ilk girişin ABD kaynaklı olduğu görülüyor.

İkinci ve üçüncü sırada Avustralya ve Avrupa var

Gözlemlenen ikinci uluslararası hareket Avustralya’dan geldi. Virüsün üçüncü girişi ise Avrupa’dan, büyük ihtimalle İngiltere’den.

Türkiye’ye yayılım Ankara’dan

Ayrıca modele dayanarak, Suudi Arabistan ile Türkiye’deki iki şehir arasında da karşılıklı bir ilişki olduğu görüldü. Avrupa merkezli girişlerin İstanbul’da izole edilen genomlar olduğu görülürken, virüsün Türkiye’ye yayılmasının Ankara üzerinden gerçekleştiği tahmin ediliyor. 5 farklı şehirdeki izolatlar, Ankara’daki virüs ile benzerlik gösteriyor.

Koronavirüs REHBERİ: Nasıl bulaşır? Belirtileri, korunma yöntemleri ve tedavisi

Türkiye’den 63 genom dizi var

Araştırma, Almanya merkezli bir kamu-özel sektör ortaklığı olan Global Initiative for Sharing All Influenza Data (Tüm Grip Verilerinin Paylaşılması Küresel İnisiyatifi) isimli kurumun oluşturduğu veri tabanı üzerinden yapıldı. Bu veri tabanı dünyanın farklı ülkelerinden gelen genom örneklerini açık erişime sunuluyor. Veri tabanında şu anda, 17 binden fazla genom dizisi örneği bulunuyor. Türkiye’den de şu ana kadar 63 korona virüsü genom dizisi, veri tabanında ulaşılabilir durumda.

Farklı ülkelerdeki veriler karşılaştırılabiliyor

Veri tabanındaki bu genomlar incelenerek korona virüsünün filogenetik ağacı oluşturulabiliyor ve virüsün hangi kaynaklardan ve nasıl yayıldığı takip edilebiliyor. Ayrıca farklı ülkelerden paylaşılan bu genomlar karşılaştırılarak, virüsün geçirdiği mutasyonlar da takip edilebiliyor. Sabancı Üniversitesi araştırmacıları da bu veri tabanını kullanarak Türkiye’den raporlanan ilk 30 korona virüsü genom dizisini inceledi.(Kaynak:GazeteDuvar)