Koronavirüs aşısı ve ilacı için dünya genelinde 80 ayrı klinik araştırma yürütülüyor

Yazan Hatice Pala Kaya

22 Mart 2020 | Kategori: Güncel / Literatür, Sektör Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

3K Paylaşım

Dünyada ciddi bir pandemiye neden koronavirüse karşı çok boyutlu mücadele sürdürülüyor. Küresel ilaç şirketleri, koronavirüs covid-19 virüsünün neden olduğu hastalığın tedavisi ve korunmaya yönelik aşı için dünya genelinde 80 dolayında klinik araştırma yürütüyor. Ancak özellikle aşının sağlıklı bireylerde kullanılacak olması nedeniyle başarılı bir sonuca ulaşmanın 12-18 ay arasında mümkün olduğu belirtiliyor. İlaç firmaları temsilcileri, özellikle tanı kiti üretiminin talebi karşılayamayacağını belirterek, riskli kişilere test yapılması gerektiğini ve bazı ülkelerin de stok yapmaktan kaçınması çağrısı yaptılar. Aynı zamanda ilaç geliştirme konusunda birlikte çalışma ve bilgileri açmayı içeren bir taahhütname-deklarasyon yayınladılar.

Koronavirüs Covid-19 salgınının ardından tedavi ve aşıyla ilgili çok sayıda laboratuvar ve araştırma merkezi açıklamalar yapıyor. Bunlardan bazıları gerek ilaç, gerekse aşıya yönelik ilerleme sağladıklarını da belirtiyor. Küresel ilaç firmaları ise kamuoyuna kapsamlı bilgi vermekten kaçınıyordu. 19 Mart tarihinde AIFD (Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği’nin üyesi olduğu Uluslararası İlaç Üreticileri Derneği (IFPMA), örgütlü olduğu ülkelerin gazetecilerinin izlemeye çağırıldığı online bir basın toplantısı düzenledi.

Toplantıda koronavirüs salgınının üstesinden gelinmesine yönelik terapötik ve tanıyı kapsayan araştırmaların yanı sıra aşı, ilaç ve tanı konularındaki gelişmeler aktarıldı.

Uluslararası İlaç Üreticileri Derneği (IFPMA) organizasyonu ile yapılan basın toplantısına Eli Lilly, Johnson and Johnson, Roche, Sanofi Pasteur, Takeda üst yöneticileri ve IFPMA Başkanı Thomas B. Cueni katıldı. Küresel firmalar, organize biçimde salgın sonrası ilk kez sınırlı da olsa kamuoyuna açılmış oldu. Basın toplantısına paralel olarak firmaların salgına karşı birlikte çalışma ve bilgi altyapılarını paylaşmayı içeren bir deklarasyon da IFPMA tarafından yayımlandı.

İlk koronavirüs aşısı bugün ABD’de 45 gönüllü üstünde test edilmeye başlandı

Kar marjı düşünülmüyor ama kamu-özel ortaklığı olabilir!

Basın toplantısında şirketlerin patent, üretim vb. gibi gerekçelerle yüksek fiyatla ilaçları satıp satmayacağına yönelik sorulara “Şu anda firmaların odaklandığı kesinlikle kar veya fiyat değil” diyen Eli Lilly CEO ve IFPMA Yönetim Kurulu Başkanı David Ricks, “Bu insani bir kriz, ulusal bir kriz değil” ifadesini kullandı.

Sanofi Pasteur Başkan Yardımcısı David Loew ise milyarlarca kişiye erişecek ilaç ve aşının söz konusu olduğunu belirterek, karlılık vb. unsurlardan çok üretim ve tedarik zincirinin nasıl gerçekleşeceğine dair planlamanın ön planda olduğunu kaydetti.

David Ricks, endüstrinin “karı düşünmediğinin” altını çizse de finansal risklerin paylaşılmasında kamu-özel ortaklığından söz ederek, kamu mali desteği beklentilerine de vurgu yaptı.

12-18 aya kadar bir aşı geliştirilebilir

Basın toplantısında Sanofi Pasteur İcra Kurulu Başkan Yardımcısı David Loew, henüz bir aşı geliştirilmediğini ancak klinik test aşamasında çeşitli ilaçlar olduğunu söyledi. Aşının sağlıklı insanlara yapılması nedeniyle testlerinin önemli olduğunu belirten Loew, bu nedenle zamanın kısaltılmasının çok zor olduğunu kaydetti.

Koronavirüs REHBERİ: Nasıl bulaşır? Belirtileri, korunma yöntemleri ve tedavisi

Takeda Uluslararası Aşı Birimi Başkanı ve Covid-19 Birimi Yöneticisi Rajeev Venkayya ise mutlaka bir aşının geliştirileceğini ancak ilaç geliştirme süreçlerinde “heyecanla başlayan çoğu klinik araştırmanın çöktüğünün” de bilinmesi gerektiğini, buna karşılık çok sayıda araştırma olduğu için kendi tahminlerine göre, “Bazıları (mutlaka) başarılı olacak ve bitiş çizgisini geçecek” şeklinde konuştu.

Rajeev Venkayya, 12-18 ay içinde bir aşının geliştirilmesinin beklenebileceğine işaret ederken, endüstrinin önceliğinin adil biçimde bu aşıyı herkese eşit ulaştırmak yönünde olması gerekliliğinin de altını çizdi. Venkayya, 12-18 aylık sürenin “agresif bir tahmin” olduğunu ancak mümkün olduğunu belirtti. Rajeev Venkkaya, endüstrinin aşı konusunda başarılı olması gerekliliğini başka yönden de işaret ederek, “İnsanlar aşı geliştirmeye olan güveni kaybederse, bu durum diğer aşılar üzerinde de zararlı etkilere neden olabilir” ifadesini kullandı.

IFPMA İcra Komitesi Başkan Yardımcısı ve J&J CSO’su Paul Stoffels de erişilebilirliğin endüstrinin önceliği olduğunu vurgulayarak, bunu sağlamayı taahhüt ettiklerini kaydetti.

Endüstri birlikte hareket ediyor

IFPMA Genel Direktörü Başkanı Thomas Cueni, küresel firmaların daha önce örneği olmayan bir birliktelik sergilediğini belirterek, bunun mutlaka başarıyla; Roche CEO’su ve IFPMA Başkan Yardımcısı Severin Schwan ise ülke bakanlık ve düzenleyici kuruluşlarının aşı ve ilaç konusunda süreçleri kolaylaştırarak endüstri ile sürekli temas kurduğunu dile getirerek, bunun başarıya ulaşma konusunda umut verici olduğunu ifade etti.

Önemli sorun: Test kitleri yetersiz

Basın toplantısında bütün konuşmacıların üzerinde durduğu konulardan biri de test kitlerinin yetersizliği oldu. Roche CEO’su Severin Schwan, çok yoğun bir talep olduğunu ve bütün dünya ölçeğinde test kitlerinin üretiminin talebi karşılamasının mümkün olmadığını vurguladı. Bu nedenle ülkelere sadece riskli kişileri test etmeyi tavsiye eden Severin Schwan, salgının yayılma hızının da talebi karşılayamama nedenlerinden biri olduğunu belirtti.

IFPMA deklarasyon yayınladı

Bu arada, basın toplantısının ardından IFPMA ilaç ve aşı geliştirmede birlikte çalışmayı taahhüt eden bir deklarasyon yayınladı. Deklarasyonda, endüstrinin DSÖ, hükümetler ve sağlık sistemindeki paydaşlarla işbirliği yaptıkları ve şimdiden önemli başarılar sağlandığı kaydedildi.

Klinik araştırma sözü verilen deklarasyonda şunlar kaydedildi:

Endüstri sahip olduğu bütün bilgiyi kullanacak. Küresel salgının yönetimi için sahip olunan bütün altyapı kullanılacak. Covid-19 tanısı için tanı kitlerini iyileştirmek ve talebi karşılamak için bilgi paylaşımı yapılacak. Firmalar, tedavi ve aşı geliştirildikten sonra üretimi artıracak ve mevcut olan bütün kapasitesini paylaşacak. Endüstri, ilaç, aşı ve tanı kitlerine kolayca erişim için herkesle işbirliğine hazır.