Kızılcık, ekşimsi tadı olan lezzetli ve çok faydalı bir meyvedir. Zengin içeriğiyle tam bir vitamin ve mineral deposudur. Başta C vitamini olmak üzere A, E vitamini, K, B vitaminleri içerir. Ayrıca zengin bir potasyum, magnezyum, bakır, kalsiyum ve demir minerali deposudur. Çok iyi bir antioksidan kaynağıdır. Bağışıklık sistemini güçlendirir, karaciğer sağlığını destekler. Diyabet, kalp, yüksek tansiyon ve kanser gibi kronik hastalıklara karşı korur. İdrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde etkilidir. İşlenmemiş ve şeker katkısız kızılcık ürünleri tercih edilmelidir. Böbrek taşı riski taşıyanlar ve kan sulandırıcı ilaç kullananlar, kızılcık tüketmeden önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır.
İçindekiler
Yaban mersini ile aynı aileden olan kızılcık, çok sağlıklı ve besleyici bir meyvedir. Keskin ve ekşi bir tada sahip olduğu için nadiren çiğ yenir. Genellikle kurutulmuş, reçel, marmelat veya meyve suyu olarak tüketilir. Kızılcık meyvesi, yoğun miktarda su içerir. Çok iyi bir karbonhidrat ve lif kaynağıdır. Hem kalorisi hem de şeker oranı çok düşüktür. Ancak, işlenmiş kızılcık suyu neredeyse hiç lif içermez ve ilave şekerle tatlandırılır. (1)
Yaban mersini hangi hastalıklara iyi gelir? Faydaları nelerdir?
Kızılcık çok zengin bir vitamin kaynağıdır. Başta C vitamini olmak üzere A vitamini, B vitamini, E vitamini ve K vitaminleri içerir. Potasyum, manganez, bakır ve kalsiyum gibi önemli minerallere sahiptir. Ayrıca, biyoaktif bitki bileşikleri ve başta flavonol ile polifenoller olmak üzere pek çok antioksidan bakımından çok zengindir. (2)
Kızılcık meyvesinin kalori miktarı oldukça düşüktür. 1 su bardağı çiğ, şekersiz kızılcık yaklaşık 46 kaloridir.
İdrar yolu enfeksiyonu, özellikle kadınlar arasında çok sık rastlanan bakteriyel bir enfeksiyondur. Kızılcığın özellikle kurutulmuş meyvesi, içerdiği A tipi proantosiyanidinler sayesinde bakterilerin mesane ve idrar yolu astarına yapışmasını önler ve enfeksiyondan korur. Ancak, işlenmiş ürünlerde proantosiyanidinler kaybolabilir; bu nedenle işlem görmemiş, doğal meyve tercih edin. (3)
Yeterince C vitamini alınmadığında, bağışıklık sistemi zayıflar ve vücut hastalıklara açık hale getirir. Antioksidanlar ve C vitamini bakımından çok iyi kaynak olan kızılcık meyvesi, bağışıklık sisteminin sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Serbest radikallerin neden olduğu oksidatif stresi önler ve zararlı bakterileri öldürmeye yardımcı olur. Özellikle grip, nezle, soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. (4)
Kızılcık; antosiyaninler, proantosiyanidinler ve kersetin gibi kalp sağlığı için çok faydalı antioksidanlar içerir. Düzenli tüketildiğinde, kolesterol seviyelerini ve kan basıncını düşürerek kalp hastalığına neden olabilecek riskleri engeller. Yanı sıra, kalp hastalığı olan kişilerin kan damarlarındaki sertliğin ve iltihabın azalmasına yardımcı olur. (5)
Kızılcık meyvesi, hem antosiyaninler hem de meyveye rengini veren polifenol gibi antioksidanlar bakımından çok zengindir. Karaciğeri hasardan koruyarak enzim düzeylerini düşürmeye yardımcı olur. Yanı sıra, safradaki tıkanıklığı giderir ve karaciğerin yağları daha verimli bir şekilde dönüştürmesine izin verir. Karaciğer yağlanması sorunu yaşayan kişilere kızılcığın meyvesi ya da suyu iyi gelebilir. (6)
Kızılcığın içerisinde bulunan antosiyanin ve flavonol bileşikleri, kanseri önlemede önemli bir rol oynar. Kızılcık meyvesi; kanserli hücreleri öldürebilir, kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatabilir ve iltihabı azaltabilir. Meme, karaciğer, prostat, yumurtalık ve kolon kanseri gibi çeşitli kanser türlerindeki ilerlemeyi yavaşlattığı da bilinmektedir. (7)
K vitamini neye yarar? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği
Aksine, içerdiği polifenol, insülin üretimini artıran ve kan şekerini düşürerek diyabeti önleyen güçlü bir antioksidandır. Bu sayede tip 2 diyabet riskini önemli ölçüde azaltır. Hücreleri hasardan ve şeker hastalığı gibi birçok hastalıktan korur. Ancak kurutulup tatlandırıcı eklenen işlenmiş kızılcık, şeker hastaları için sağlıklı bir seçim değildir. Meyvenin taze ve doğalını tercih edin. (8)
Kızılcık özü, idrar yolu enfeksiyonları için çok faydalıdır. C vitamini deposu olması nedeniyle iyi bir bağışıklık güçlendiricidir. Güçlü antioksidan içeriğiyle diyabete, kalp hastalığına, kansere, mide ülserine ve diş eti hastalıklarına karşı koruma sağlayabilir.
Kızılcığı çiğ olarak yiyebilirsiniz; keskin tadı rahatsız ederse, smoothie’lere, soslara, salatalara, kahvaltılık gevreklere eklemeyi tercih edebilirsiniz. Kek, kurabiye veya bisküvi gibi pişmiş ürünlerde kullanabilirsiniz. Meyve suyu formunda tüketmeyi de deneyebilirsiniz ancak işlenmiş kızılcığın lif, demir, kalsiyum gibi besin değerlerini yitirdiğini ve şeker bakımından yüksek olduğunu unutmayın.
İltihaba neden olan besinler! İltihap kurutan şifalı bitkiler ve kürler
Herhangi bir öğününüzde 80 gr taze kızılcık veya bir bardak şekersiz kızılcık suyu tüketmeniz yeterli olacaktır. Fazla tüketimi, çeşitli mide rahatsızlıklarına ve ishale neden olabilir. Ayrıca fazla tüketimi alerjik reaksiyonlara neden olabilir
Malzemeler: Yarım kilo kızılcık / 6 bardak sıcak su / 1 bardak toz şeker / İsteğe göre 3-4 adet karanfil
Hazırlanışı: Kızılcıkları ayıklayıp bol su ile yıkadıktan sonra tencereye koyun. Üzerine sıcak suyu ekleyip kısık ateşte 15-20 dakika pişirin. Dilerseniz bu sırada karanfilleri de ekleyebilirsiniz. Kızılcıklar yumuşayınca tülbentten geçirip süzün. Süzülmüş kızılcık suyuna şekeri ekleyip karıştırın ve yaklaşık 1 saat daha kısık ateşte koyulaşana kadar kaynatın. Soğuduktan sonra şişelere doldurup buzdolabında saklayın. Tüketmeden önce damak zevkinize göre sulandırın.
Malzemeler: 1 paket kurutulmuş kızılcık / ½ litre su / 2 su bardağı şeker / 2 portakalın suyu / 2 limonun suyu / 2 adet çubuk tarçın / 12 adet karanfil
Hazırlanışı: Büyük bir tencereye kızılcıkları ve suyu ekleyerek yüksek ateşte kaynamaya bırakın. Kaynadıktan sonra ocağın altını kısarak 30 dakika daha pişirin. Şeker, portakal suyu, limon suyu, karanfiller ve çubuk tarçınlar ilave edin. Tencerenin kapağını kapatarak 1 saat demlenmeye bırakın. Son olarak, karışımı süzerek sıcak ya da soğuk içebilirsiniz.
Tarçın neye iyi gelir? Nasıl kullanılır? Ballı tarçın çayının faydaları
Kızılcık meyvesi, tek başına kilo vermenizi sağlamaz. Ancak, kalorisi ve şeker oranı çok düşük olduğu için zayıflama sürecinize katkı sunabilir. Organik ve işlenmemiş ürünleri tercih etmelisiniz, aksi halde şeker katkılı ürünler kilo almanıza neden olabilir.
Kızılcık ve konsantre kızılcık özlerinin içerdiği yüksek oranda oksalat, fazla tüketildiğinde böbrek taşı için risk oluşturabilir. Eğer herhangi bir böbrek rahatsızlığınız varsa kızılcığı sınırlı tüketin. Yanı sıra, kızılcıkta bulunan K vitamini, kan sulandırıcı ilaçlarla etkileşime girebilir. Böyle bir ilaç kullanıyorsanız mutlaka öncesinde doktorunuza danışın. (X)
Zengin bir antioksidan kaynağı olan ve sindirime yardımcı olabilecek faydalı lifler içeren kızılcık meyvesini diyette güvenle yiyebilirsiniz. Salatalara, soslara, smoothie’lere ve kahvaltılık gevreklere ekleyebilirsiniz. Diğer meyvelere kıyasla taze kızılcığın şeker oranı çok düşüktür ve 1 su bardağı çiğ kızılcık sadece 46 kaloridir.
Böbrek taşı neden olur? Nasıl düşer? Belirtileri ve tedavisi
Hamilelikte en sık yaşanan rahatsızlıklardan biri idrar yolu enfeksiyonudur. Kızılcık meyvesi, idrar yolu enfeksiyonlarına karşı tedavi edici özelliğiyle hamileler için çok faydalıdır. Ayrıca, C vitamini, potasyum, demir, kalsiyum ve bakır gibi besinler bakımından zengin bir meyvedir. Hamilelikte ilaç kullanımından kaçınarak bağışıklığı güçlendirmek, solunum yolu hastalıklarını tedavi etmek, ağız ve diş sağlığını korumak için kızılcık tüketimi tercih edilebilir.
Kızılcık meyvesi, salisilik asit adı verilen bir bileşik içerir. Bu bileşik, hassas kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Hafif reaksiyon belirtileri arasında ağız veya dilde kaşınma, hapşırma veya burun akıntısı bulunur. Bu semptomları yaşarsanız, doktorunuzla iletişime geçin. Daha ciddi bir alerjik reaksiyon meydana gelirse, acil olarak bir ambulans çağırın. Kızılcık ve konsantre kızılcık ürünleri, oksalat içeriğiyle böbrek taşı riskini artırabilir. Kızılcık veya suyunu içeren herhangi bir ürün, varfarin de dahil olmak üzere bazı reçeteli ilaçlarla etkileşime girebilir. Bu nedenle sorun yaşadığınızda mutlaka doktora başvurun.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Cranberry - NIH,2- Cranberries - USDA,3- Cranberry Reduces the Risk of Urinary Tract Infection Recurrence in Otherwise Healthy Women,4- Are Cranberries Healthy? 6 Surprising Benefits,5- Health Benefits of Cornelian cherry - DP6- Cranberry Polyphenols and Prevention against Urinary Tract InfectionsYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?